The Storm Riders
Writer
Hiệp hội Công nghiệp Ô tô Trung Quốc công bố doanh số bán xe mới năm 2024 đạt kỷ lục 31,436 triệu chiếc, trong đó xe năng lượng mới (NEV) chiếm hơn 40%. Dẫn đầu xu hướng chuyển đổi sang NEV là BYD, với 44,6% thị phần NEV tại Trung Quốc.
Mặc dù xu hướng chuyển đổi sang xe điện (EV) đang chậm lại trên toàn cầu, nhưng thị trường ô tô lớn nhất thế giới (tính theo số lượng) là Trung Quốc lại cho thấy một bức tranh khác. Doanh số NEV tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2024, với mức tăng 30,7% so với cùng kỳ năm trước vào tháng 3 và 54,9% vào tháng 10.
Đầu tiên là "pin Blade", một phiên bản cải tiến của pin lithium iron phosphate, mang lại hiệu suất gần tương đương với pin lithium ternary có mật độ năng lượng cao. Pin lithium iron phosphate có giá thành rẻ, tuổi thọ cao và an toàn, nhưng mật độ năng lượng thấp. Pin Blade khắc phục nhược điểm này bằng cách sử dụng các cell pin lớn hơn, hình dạng tấm, giúp tối ưu hóa hệ thống dây dẫn và tăng mật độ năng lượng của toàn bộ gói pin. Kết quả là, mật độ năng lượng của pin Blade đạt 160Wh/L, gần bằng mức 210Wh/L của pin lithium ternary.
Thứ hai là hệ thống hybrid "DM-i", sử dụng động cơ đốt trong chủ yếu để sạc pin, giúp tối ưu hóa hiệu suất nhiên liệu. Các mẫu xe PHEV hiện tại như Qin L và Seal 06 có mức tiêu thụ nhiên liệu chỉ 2,9L/100km khi pin hết.
BYD có lợi thế ở cả xe điện chạy pin (BEV) và xe hybrid sạc điện (PHEV). BEV được ưa chuộng bởi người trẻ, những người ít kinh nghiệm với xe chạy xăng và quan tâm đến các ưu điểm như vận hành êm ái, phản ứng nhanh và chi phí năng lượng thấp. Trong khi đó, người trung niên và cao tuổi, quen thuộc với xe chạy xăng, thường chọn PHEV vì cảm thấy an tâm hơn. Do đó, BYD có thể duy trì doanh số ổn định bất kể thị trường nghiêng về BEV hay PHEV.
Một lợi thế khác của BYD là tỷ lệ nội địa hóa cao. Theo báo cáo của UBS Evidence Lab, BYD tự sản xuất 75% linh kiện cho mẫu xe Seal, so với 65% của Tesla Model 3 và 18% của Volkswagen ID.3. Việc tự sản xuất giúp BYD cải tiến sản phẩm, tối ưu hóa quy trình sản xuất và giảm chi phí đáng kể.
Sản phẩm của BYD được người tiêu dùng đánh giá cao về hiệu quả chi phí. BYD đang dần trở thành thương hiệu xe NEV phổ biến tại Trung Quốc.
BYD có cách thức vận hành độc đáo, tập trung vào công nghệ và sản xuất. Mặc dù tỷ lệ nợ trên tổng tài sản của BYD tăng từ 68% năm 2019 lên 77,5% vào nửa đầu năm 2024, nhưng phần lớn khoản nợ này là các khoản phải trả cho nhà cung cấp. BYD đang chuyển các bộ phận sản xuất thành công ty con, vừa để tăng doanh thu từ việc bán linh kiện ra bên ngoài, vừa để tối ưu hóa sổ sách kế toán.
Điều quan trọng hơn là nợ có lãi của BYD đã giảm kể từ mức đỉnh 76,75 tỷ Nhân dân tệ vào năm 2019. Hiện tại, lượng tiền mặt dự trữ của BYD đã vượt quá nợ có lãi, cho thấy sự ổn định tài chính của công ty. Sau khi vượt qua khủng hoảng năm 2019, BYD đã ưu tiên trả nợ và đầu tư vào thiết bị, máy móc hiện đại và nghiên cứu phát triển.
BYD liên tục đầu tư vào máy móc, thiết bị mới, với tỷ lệ thay thế hàng năm hơn 40%. Chi phí nghiên cứu và phát triển cũng tăng mạnh từ năm 2022, tập trung vào cải tiến pin Blade và phát triển công nghệ tự lái.
Năm 2019 là một năm khó khăn đối với BYD. CEO Wang Chuanfu đã rơi nước mắt khi nhớ lại giai đoạn này trong lễ kỷ niệm 30 năm thành lập công ty. Ông cho biết việc tập trung vào nghiên cứu đã vấp phải sự phản đối từ các tổ chức tài chính và cổ đông, khiến quá trình R&D bị chậm trễ. Đại dịch Covid-19 cũng khiến BYD phải chuyển sang sản xuất khẩu trang.
Tuy nhiên, từ cuối năm 2020, doanh số NEV của BYD tăng vọt, đánh dấu sự khởi đầu của làn sóng chuyển đổi sang xe điện tại Trung Quốc. BYD đã tận dụng lợi nhuận để trả nợ, nâng cấp thiết bị và tăng cường đầu tư nghiên cứu. Triết lý "tất cả vì công nghệ và sản xuất" chính là chìa khóa thành công của BYD.
Hiện tại, BYD đã công bố pin Blade 2.0, với mật độ năng lượng 210Wh/L, ngang bằng pin lithium ternary, nhưng chi phí sản xuất thấp hơn 15% và khả năng sạc nhanh hơn. Công ty cũng đang phát triển hệ thống tự lái "Thiên Thần Nhãn" và sẽ tích hợp hệ thống ADS 3.0 của Huawei vào các mẫu xe từ quý 1/2025. Trong thời gian tới, BYD được dự đoán sẽ tiếp tục là tâm điểm của cuộc cách mạng xe điện tại Trung Quốc.
Mặc dù xu hướng chuyển đổi sang xe điện (EV) đang chậm lại trên toàn cầu, nhưng thị trường ô tô lớn nhất thế giới (tính theo số lượng) là Trung Quốc lại cho thấy một bức tranh khác. Doanh số NEV tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2024, với mức tăng 30,7% so với cùng kỳ năm trước vào tháng 3 và 54,9% vào tháng 10.
Sức mạnh đến từ công nghệ cốt lõi
Đầu tiên là "pin Blade", một phiên bản cải tiến của pin lithium iron phosphate, mang lại hiệu suất gần tương đương với pin lithium ternary có mật độ năng lượng cao. Pin lithium iron phosphate có giá thành rẻ, tuổi thọ cao và an toàn, nhưng mật độ năng lượng thấp. Pin Blade khắc phục nhược điểm này bằng cách sử dụng các cell pin lớn hơn, hình dạng tấm, giúp tối ưu hóa hệ thống dây dẫn và tăng mật độ năng lượng của toàn bộ gói pin. Kết quả là, mật độ năng lượng của pin Blade đạt 160Wh/L, gần bằng mức 210Wh/L của pin lithium ternary.
Thứ hai là hệ thống hybrid "DM-i", sử dụng động cơ đốt trong chủ yếu để sạc pin, giúp tối ưu hóa hiệu suất nhiên liệu. Các mẫu xe PHEV hiện tại như Qin L và Seal 06 có mức tiêu thụ nhiên liệu chỉ 2,9L/100km khi pin hết.
BYD có lợi thế ở cả xe điện chạy pin (BEV) và xe hybrid sạc điện (PHEV). BEV được ưa chuộng bởi người trẻ, những người ít kinh nghiệm với xe chạy xăng và quan tâm đến các ưu điểm như vận hành êm ái, phản ứng nhanh và chi phí năng lượng thấp. Trong khi đó, người trung niên và cao tuổi, quen thuộc với xe chạy xăng, thường chọn PHEV vì cảm thấy an tâm hơn. Do đó, BYD có thể duy trì doanh số ổn định bất kể thị trường nghiêng về BEV hay PHEV.
Tỷ lệ nội địa hóa cao
Một lợi thế khác của BYD là tỷ lệ nội địa hóa cao. Theo báo cáo của UBS Evidence Lab, BYD tự sản xuất 75% linh kiện cho mẫu xe Seal, so với 65% của Tesla Model 3 và 18% của Volkswagen ID.3. Việc tự sản xuất giúp BYD cải tiến sản phẩm, tối ưu hóa quy trình sản xuất và giảm chi phí đáng kể.
Sản phẩm của BYD được người tiêu dùng đánh giá cao về hiệu quả chi phí. BYD đang dần trở thành thương hiệu xe NEV phổ biến tại Trung Quốc.
Chiến lược quản lý độc đáo
BYD có cách thức vận hành độc đáo, tập trung vào công nghệ và sản xuất. Mặc dù tỷ lệ nợ trên tổng tài sản của BYD tăng từ 68% năm 2019 lên 77,5% vào nửa đầu năm 2024, nhưng phần lớn khoản nợ này là các khoản phải trả cho nhà cung cấp. BYD đang chuyển các bộ phận sản xuất thành công ty con, vừa để tăng doanh thu từ việc bán linh kiện ra bên ngoài, vừa để tối ưu hóa sổ sách kế toán.
Điều quan trọng hơn là nợ có lãi của BYD đã giảm kể từ mức đỉnh 76,75 tỷ Nhân dân tệ vào năm 2019. Hiện tại, lượng tiền mặt dự trữ của BYD đã vượt quá nợ có lãi, cho thấy sự ổn định tài chính của công ty. Sau khi vượt qua khủng hoảng năm 2019, BYD đã ưu tiên trả nợ và đầu tư vào thiết bị, máy móc hiện đại và nghiên cứu phát triển.
BYD liên tục đầu tư vào máy móc, thiết bị mới, với tỷ lệ thay thế hàng năm hơn 40%. Chi phí nghiên cứu và phát triển cũng tăng mạnh từ năm 2022, tập trung vào cải tiến pin Blade và phát triển công nghệ tự lái.
Khủng hoảng 2019 và sự trở lại ngoạn mục
Năm 2019 là một năm khó khăn đối với BYD. CEO Wang Chuanfu đã rơi nước mắt khi nhớ lại giai đoạn này trong lễ kỷ niệm 30 năm thành lập công ty. Ông cho biết việc tập trung vào nghiên cứu đã vấp phải sự phản đối từ các tổ chức tài chính và cổ đông, khiến quá trình R&D bị chậm trễ. Đại dịch Covid-19 cũng khiến BYD phải chuyển sang sản xuất khẩu trang.
Tuy nhiên, từ cuối năm 2020, doanh số NEV của BYD tăng vọt, đánh dấu sự khởi đầu của làn sóng chuyển đổi sang xe điện tại Trung Quốc. BYD đã tận dụng lợi nhuận để trả nợ, nâng cấp thiết bị và tăng cường đầu tư nghiên cứu. Triết lý "tất cả vì công nghệ và sản xuất" chính là chìa khóa thành công của BYD.
Hiện tại, BYD đã công bố pin Blade 2.0, với mật độ năng lượng 210Wh/L, ngang bằng pin lithium ternary, nhưng chi phí sản xuất thấp hơn 15% và khả năng sạc nhanh hơn. Công ty cũng đang phát triển hệ thống tự lái "Thiên Thần Nhãn" và sẽ tích hợp hệ thống ADS 3.0 của Huawei vào các mẫu xe từ quý 1/2025. Trong thời gian tới, BYD được dự đoán sẽ tiếp tục là tâm điểm của cuộc cách mạng xe điện tại Trung Quốc.
