Thảo Nông
Writer
Nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Microsoft (4/4/1975 - 4/4/2025), nhà đồng sáng lập Bill Gates đã có những chia sẻ đầy hoài niệm về những ngày đầu khởi nghiệp và đặc biệt là về đoạn mã máy tính đầu tiên, mà ông gọi là "ngầu nhất", đã đặt nền móng cho gã khổng lồ phần mềm này.
Bill Gates gọi đoạn mã 50 năm trước là 'ngầu nhất', đặt nền móng cho Microsoft.
Những điểm chính:
Nguồn cảm hứng và 'cú bluff' lịch sử
Trong một bài đăng trên blog cá nhân GatesNotes, Bill Gates nhớ lại khoảnh khắc thay đổi cuộc đời vào tháng 1 năm 1975. Khi đó, ông và người bạn thân thời trung học, Paul Allen (quá cố), đọc được bài báo trên tạp chí Popular Electronics về chiếc máy tính cá nhân Altair 8800. Chiếc máy này sử dụng chip xử lý của Intel, một công ty công nghệ khi đó còn khá non trẻ.
Bài báo đã khơi dậy niềm đam mê trong Gates, lúc đó là sinh viên năm nhất 19 tuổi tại Đại học Harvard. Cả hai tin rằng nếu có thể làm cho con chip Intel này chạy được một phiên bản của ngôn ngữ lập trình BASIC, đó sẽ là một cuộc cách mạng.
Hành động tiếp theo của họ đầy táo bạo. Allen đã gọi điện cho công ty MITS, nhà sản xuất Altair 8800, và nói với CEO Ed Roberts rằng họ đã phát triển xong trình thông dịch BASIC cho máy của ông. Thực tế, "đó chỉ là lời nói suông," Gates thừa nhận, "chúng tôi thậm chí còn chưa viết một dòng mã nào."
Một phần đoạn mã nguồn được Bill Gates công bố
Hai tháng 'lập trình ngày đêm' trên máy đánh chữ
Để hiện thực hóa lời hứa, Bill Gates đã lao vào làm việc. Ông chọn ngôn ngữ lập trình BASIC (phát triển năm 1964) và bắt tay viết trình thông dịch cho Altair 8800, dù chưa từng được chạm tay vào chiếc máy tính này. Toàn bộ quá trình viết mã và mô phỏng được thực hiện trên các hệ thống khác, với công cụ chính là một chiếc máy đánh chữ teletype thô sơ.
"Chúng tôi đã lập trình ngày đêm suốt hai tháng," Gates nhớ lại. Ông cũng giải thích lý do chọn phát triển trình thông dịch (interpreter) thay vì trình biên dịch (compiler): "Chúng tôi nghĩ cách tiếp cận từng dòng của trình thông dịch sẽ hữu ích hơn cho các lập trình viên, vì nó cung cấp phản hồi tức thì về đoạn mã, cho phép họ sửa lỗi phát sinh."
Mã nguồn của phiên bản Altair BASIC dài tới 157 trang
'Đoạn mã ngầu nhất' và sự ra đời của Microsoft
Sau hai tháng miệt mài, đoạn mã đã hoàn thành. MITS đã đồng ý mua bản quyền phần mềm. Altair BASIC, trình thông dịch ngôn ngữ lập trình cho Altair 8800, chính thức trở thành sản phẩm đầu tiên của Micro-Soft, công ty mới do Gates và Allen thành lập vào ngày 4/4/1975.
Nhìn lại đoạn mã nền móng đó, Bill Gates không giấu được sự tự hào: "Đó là đoạn mã ngầu nhất tôi từng viết." Ông khẳng định ý nghĩa lịch sử của nó: "Đó là cuộc cách mạng mở đường cho máy tính cá nhân." Thành công ban đầu này cũng là động lực để Gates đưa ra quyết định bỏ học Harvard, tập trung hoàn toàn cho Microsoft.
Để kỷ niệm 50 năm, Bill Gates cũng đã chia sẻ công khai mã nguồn của phiên bản Altair BASIC này dưới dạng một tệp PDF dài 157 trang.
Di sản và thành công tiếp nối
Từ đoạn mã "ngầu nhất" đó, Microsoft đã phát triển vượt bậc, trở thành thế lực thống trị ngành công nghệ với hệ điều hành Windows và bộ phần mềm văn phòng Office, góp phần đưa máy tính cá nhân trở thành vật dụng quen thuộc trong mọi gia đình, văn phòng.
"Thật điên rồ khi giấc mơ đã thành hiện thực," Gates chiêm nghiệm về hành trình 50 năm của công ty mà ông đồng sáng lập.
Câu chuyện về đoạn mã Altair BASIC không chỉ là một phần lịch sử quan trọng của Microsoft mà còn là minh chứng cho tinh thần khởi nghiệp táo bạo, khả năng kỹ thuật xuất sắc và tầm nhìn xa của Bill Gates và Paul Allen. Nó cho thấy những ý tưởng đột phá, đôi khi bắt nguồn từ những khoảnh khắc tình cờ và cả sự liều lĩnh, hoàn toàn có thể thay đổi cả thế giới.
Bill Gates gọi đoạn mã 50 năm trước là 'ngầu nhất', đặt nền móng cho Microsoft.
Những điểm chính:
- Nhân kỷ niệm 50 năm Microsoft (4/4/1975 - 4/4/2025), Bill Gates chia sẻ về đoạn mã đầu tiên ông viết cho máy tính Altair 8800.
- Ông gọi đây là "đoạn mã ngầu nhất" (coolest code) trong sự nghiệp, mang tính cách mạng, mở đường cho máy tính cá nhân.
- Đoạn mã (trình thông dịch BASIC) được viết trong 2 tháng cùng Paul Allen, dựa trên bài báo, không có máy thật để thử nghiệm.
- Câu chuyện bắt đầu bằng cuộc gọi "liều lĩnh" tới nhà sản xuất Altair, hứa hẹn về phần mềm chưa hề tồn tại.
- Đoạn mã nguồn gốc này vừa được Bill Gates chia sẻ công khai dưới dạng tệp PDF 157 trang.
Nguồn cảm hứng và 'cú bluff' lịch sử
Trong một bài đăng trên blog cá nhân GatesNotes, Bill Gates nhớ lại khoảnh khắc thay đổi cuộc đời vào tháng 1 năm 1975. Khi đó, ông và người bạn thân thời trung học, Paul Allen (quá cố), đọc được bài báo trên tạp chí Popular Electronics về chiếc máy tính cá nhân Altair 8800. Chiếc máy này sử dụng chip xử lý của Intel, một công ty công nghệ khi đó còn khá non trẻ.
Bài báo đã khơi dậy niềm đam mê trong Gates, lúc đó là sinh viên năm nhất 19 tuổi tại Đại học Harvard. Cả hai tin rằng nếu có thể làm cho con chip Intel này chạy được một phiên bản của ngôn ngữ lập trình BASIC, đó sẽ là một cuộc cách mạng.
Hành động tiếp theo của họ đầy táo bạo. Allen đã gọi điện cho công ty MITS, nhà sản xuất Altair 8800, và nói với CEO Ed Roberts rằng họ đã phát triển xong trình thông dịch BASIC cho máy của ông. Thực tế, "đó chỉ là lời nói suông," Gates thừa nhận, "chúng tôi thậm chí còn chưa viết một dòng mã nào."
Một phần đoạn mã nguồn được Bill Gates công bố
Hai tháng 'lập trình ngày đêm' trên máy đánh chữ
Để hiện thực hóa lời hứa, Bill Gates đã lao vào làm việc. Ông chọn ngôn ngữ lập trình BASIC (phát triển năm 1964) và bắt tay viết trình thông dịch cho Altair 8800, dù chưa từng được chạm tay vào chiếc máy tính này. Toàn bộ quá trình viết mã và mô phỏng được thực hiện trên các hệ thống khác, với công cụ chính là một chiếc máy đánh chữ teletype thô sơ.
"Chúng tôi đã lập trình ngày đêm suốt hai tháng," Gates nhớ lại. Ông cũng giải thích lý do chọn phát triển trình thông dịch (interpreter) thay vì trình biên dịch (compiler): "Chúng tôi nghĩ cách tiếp cận từng dòng của trình thông dịch sẽ hữu ích hơn cho các lập trình viên, vì nó cung cấp phản hồi tức thì về đoạn mã, cho phép họ sửa lỗi phát sinh."
Mã nguồn của phiên bản Altair BASIC dài tới 157 trang
'Đoạn mã ngầu nhất' và sự ra đời của Microsoft
Sau hai tháng miệt mài, đoạn mã đã hoàn thành. MITS đã đồng ý mua bản quyền phần mềm. Altair BASIC, trình thông dịch ngôn ngữ lập trình cho Altair 8800, chính thức trở thành sản phẩm đầu tiên của Micro-Soft, công ty mới do Gates và Allen thành lập vào ngày 4/4/1975.
Nhìn lại đoạn mã nền móng đó, Bill Gates không giấu được sự tự hào: "Đó là đoạn mã ngầu nhất tôi từng viết." Ông khẳng định ý nghĩa lịch sử của nó: "Đó là cuộc cách mạng mở đường cho máy tính cá nhân." Thành công ban đầu này cũng là động lực để Gates đưa ra quyết định bỏ học Harvard, tập trung hoàn toàn cho Microsoft.
Để kỷ niệm 50 năm, Bill Gates cũng đã chia sẻ công khai mã nguồn của phiên bản Altair BASIC này dưới dạng một tệp PDF dài 157 trang.
Di sản và thành công tiếp nối
Từ đoạn mã "ngầu nhất" đó, Microsoft đã phát triển vượt bậc, trở thành thế lực thống trị ngành công nghệ với hệ điều hành Windows và bộ phần mềm văn phòng Office, góp phần đưa máy tính cá nhân trở thành vật dụng quen thuộc trong mọi gia đình, văn phòng.
"Thật điên rồ khi giấc mơ đã thành hiện thực," Gates chiêm nghiệm về hành trình 50 năm của công ty mà ông đồng sáng lập.
Câu chuyện về đoạn mã Altair BASIC không chỉ là một phần lịch sử quan trọng của Microsoft mà còn là minh chứng cho tinh thần khởi nghiệp táo bạo, khả năng kỹ thuật xuất sắc và tầm nhìn xa của Bill Gates và Paul Allen. Nó cho thấy những ý tưởng đột phá, đôi khi bắt nguồn từ những khoảnh khắc tình cờ và cả sự liều lĩnh, hoàn toàn có thể thay đổi cả thế giới.
