Yu Ki San
Writer
Bộ Khoa học và Công nghệ vừa công bố những biện pháp mạnh tay nhằm xử lý tình trạng thu thập, sử dụng trái phép dữ liệu cá nhân và vấn nạn SIM rác, cuộc gọi rác, tin nhắn rác. Trong một báo cáo gửi đến đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 9, Bộ cho biết đã yêu cầu xóa bỏ thông tin của 30 triệu dữ liệu cá nhân bị các đơn vị thu thập sai quy định để thực hiện các cuộc gọi và tin nhắn quảng cáo không mong muốn.
Xử phạt và đối soát SIM rác
Bên cạnh việc yêu cầu xóa dữ liệu, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ba doanh nghiệp trong lĩnh vực tài chính với tổng số tiền 430 triệu đồng do các hành vi liên quan đến việc sử dụng dữ liệu cá nhân sai mục đích. Bộ cũng đã tiến hành kiểm tra việc chấp hành quy định về chống cuộc gọi rác thông qua dịch vụ điện thoại cố định tại hàng loạt doanh nghiệp viễn thông lớn như CMC, VNPT, Viettel, FPT, VTC Digital, GTel và Hà Nội Telecom.
Một trong những giải pháp căn cơ đang được triển khai là việc đối soát thông tin thuê bao di động với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, một nỗ lực phối hợp giữa Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Công an từ năm 2023. Đến nay, trong tổng số hơn 125 triệu thuê bao được đối soát, cơ quan chức năng đã chuẩn hóa thông tin cho 11 triệu thuê bao và thực hiện chặn liên lạc đối với 6 triệu thuê bao có thông tin không trùng khớp hoặc không chính xác. Việt Nam hiện nằm trong số 20 quốc gia trên thế giới đã triển khai yêu cầu đối soát, xác thực thông tin người dùng với cơ sở dữ liệu quốc gia trước khi kích hoạt SIM. Các nhà mạng cũng đã áp dụng các biện pháp kỹ thuật, giúp chặn trung bình hơn 50.000 số điện thoại có dấu hiệu phát tán cuộc gọi rác mỗi tháng trong năm 2024.
Thách thức và giải pháp tiếp theo
Tuy nhiên, Bộ Khoa học và Công nghệ thừa nhận vẫn còn tồn tại tình trạng SIM có thông tin thuê bao đúng quy định nhưng không chính chủ (SIM đứng tên người này nhưng do người khác sử dụng). Các SIM loại này có nguy cơ cao bị lợi dụng cho các hành vi lừa đảo, vi phạm pháp luật nhằm trốn tránh trách nhiệm khi bị cơ quan điều tra phát hiện.
Để khắc phục triệt để, Bộ cho biết đang đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật của các doanh nghiệp viễn thông. Nếu phát hiện SIM có thông tin không đúng quy định, doanh nghiệp sẽ bị xử lý và có thể bị yêu cầu dừng phát triển thuê bao mới. Bộ cũng sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an để làm rõ trách nhiệm của doanh nghiệp, người sử dụng và xử lý nghiêm các vi phạm liên quan đến SIM rác, tin nhắn và cuộc gọi rác, dựa trên các quy định mới như Nghị định 163/2024 (yêu cầu xác thực thông tin thuê bao với CSDL quốc gia về dân cư trước khi đăng ký). Người dân cũng được khuyến cáo chủ động rà soát, đảm bảo SIM chính chủ và thông tin cá nhân không bị lạm dụng.
Xử phạt và đối soát SIM rác
Bên cạnh việc yêu cầu xóa dữ liệu, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ba doanh nghiệp trong lĩnh vực tài chính với tổng số tiền 430 triệu đồng do các hành vi liên quan đến việc sử dụng dữ liệu cá nhân sai mục đích. Bộ cũng đã tiến hành kiểm tra việc chấp hành quy định về chống cuộc gọi rác thông qua dịch vụ điện thoại cố định tại hàng loạt doanh nghiệp viễn thông lớn như CMC, VNPT, Viettel, FPT, VTC Digital, GTel và Hà Nội Telecom.
Một trong những giải pháp căn cơ đang được triển khai là việc đối soát thông tin thuê bao di động với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, một nỗ lực phối hợp giữa Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Công an từ năm 2023. Đến nay, trong tổng số hơn 125 triệu thuê bao được đối soát, cơ quan chức năng đã chuẩn hóa thông tin cho 11 triệu thuê bao và thực hiện chặn liên lạc đối với 6 triệu thuê bao có thông tin không trùng khớp hoặc không chính xác. Việt Nam hiện nằm trong số 20 quốc gia trên thế giới đã triển khai yêu cầu đối soát, xác thực thông tin người dùng với cơ sở dữ liệu quốc gia trước khi kích hoạt SIM. Các nhà mạng cũng đã áp dụng các biện pháp kỹ thuật, giúp chặn trung bình hơn 50.000 số điện thoại có dấu hiệu phát tán cuộc gọi rác mỗi tháng trong năm 2024.
Thách thức và giải pháp tiếp theo
Tuy nhiên, Bộ Khoa học và Công nghệ thừa nhận vẫn còn tồn tại tình trạng SIM có thông tin thuê bao đúng quy định nhưng không chính chủ (SIM đứng tên người này nhưng do người khác sử dụng). Các SIM loại này có nguy cơ cao bị lợi dụng cho các hành vi lừa đảo, vi phạm pháp luật nhằm trốn tránh trách nhiệm khi bị cơ quan điều tra phát hiện.
Để khắc phục triệt để, Bộ cho biết đang đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật của các doanh nghiệp viễn thông. Nếu phát hiện SIM có thông tin không đúng quy định, doanh nghiệp sẽ bị xử lý và có thể bị yêu cầu dừng phát triển thuê bao mới. Bộ cũng sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an để làm rõ trách nhiệm của doanh nghiệp, người sử dụng và xử lý nghiêm các vi phạm liên quan đến SIM rác, tin nhắn và cuộc gọi rác, dựa trên các quy định mới như Nghị định 163/2024 (yêu cầu xác thực thông tin thuê bao với CSDL quốc gia về dân cư trước khi đăng ký). Người dân cũng được khuyến cáo chủ động rà soát, đảm bảo SIM chính chủ và thông tin cá nhân không bị lạm dụng.
