Hoàng Anh
Writer
Trước thực trạng đáng báo động về việc các loại thuốc, bao gồm cả thuốc kê đơn và thuốc thuộc nhóm kiểm soát đặc biệt, bị rao bán tràn lan, trái phép trên các nền tảng trực tuyến, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) vừa có những động thái quyết liệt nhằm siết chặt quản lý. Cục đã gửi văn bản đề nghị các đơn vị cung cấp dịch vụ thương mại điện tử (TMĐT) lớn như Công ty TNHH Shopee, Meta Platforms Inc. (công ty mẹ Facebook) và một số nền tảng mạng xã hội khác triển khai ngay các biện pháp kiểm soát và ngăn chặn triệt để các hành vi buôn bán thuốc vi phạm quy định pháp luật trên nền tảng của mình.
Siết chặt từ nền tảng đến nhà thuốc
Công văn của Cục Quản lý Dược nhấn mạnh yêu cầu các Sở Y tế địa phương chỉ đạo lực lượng thanh tra tăng cường giám sát hoạt động kinh doanh dược trên địa bàn. Hoạt động thanh tra sẽ tập trung vào việc tuân thủ quy định chuyên môn, pháp luật của các cơ sở kinh doanh, đặc biệt là tình trạng bán lẻ thuốc tại địa điểm không được cấp phép hoặc bán thuốc kê đơn, thuốc kiểm soát đặc biệt trực tuyến trái quy định. Các cơ sở kinh doanh dược cũng được yêu cầu phải kiểm soát chặt chẽ chuỗi cung ứng, đảm bảo nguyên tắc "Thực hành tốt" (GSP/GDP), kiểm tra kỹ hồ sơ pháp lý của nhà cung cấp và khách hàng, chỉ giao dịch với các đơn vị có đủ điều kiện kinh doanh dược hợp pháp.
Cảnh báo người tiêu dùng và nỗi lo thuốc giả
Song song với việc siết quản lý các đơn vị kinh doanh và nền tảng trực tuyến, Cục Quản lý Dược cũng đưa ra khuyến cáo mạnh mẽ tới người dân. Người tiêu dùng chỉ nên mua thuốc tại các nhà thuốc, quầy thuốc hợp pháp, có địa chỉ rõ ràng, đồng thời kiểm tra kỹ thông tin về nguồn gốc, hạn dùng của sản phẩm. "Tuyệt đối không mua thuốc qua các kênh không rõ ràng như mạng xã hội hoặc từ các cá nhân không được cấp phép," Cục Quản lý Dược nhấn mạnh. Việc tự ý mua và sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc, đặc biệt là thuốc kê đơn, tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng cho sức khỏe.
Vấn đề thuốc giả, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả cũng được đề cập như một thực trạng nhức nhối. TS. Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), khẳng định nguy cơ này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng điều trị và an toàn người bệnh, đồng thời nhấn mạnh trách nhiệm của người đứng đầu bệnh viện trong việc kiểm soát nguồn cung thuốc, vật tư trong cơ sở y tế.
Hoàn thiện hành lang pháp lý
Để tăng cường tính răn đe, Bộ Y tế đang rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định 117/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Theo đó, dự kiến sẽ bổ sung các quy định xử phạt nghiêm khắc hơn đối với hành vi buôn bán thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc, và đặc biệt là hành vi bán thuốc qua mạng internet, mạng xã hội khi chưa được cấp phép.
Quan trọng hơn, TS. Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược, cho biết Bộ Y tế đang tham mưu Chính phủ ban hành một nghị định riêng quy định cụ thể việc kinh doanh thuốc online. Văn bản này sẽ làm rõ các quy định, cơ chế và phân công trách nhiệm của các đơn vị liên quan trong việc kiểm soát loại hình kinh doanh đặc thù này. Động thái này được thực hiện trong bối cảnh Thủ tướng Chính phủ vừa có Công điện số 41/CĐ-TTg yêu cầu xử lý nghiêm vụ việc sản xuất, buôn bán thuốc giả, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả, giao Bộ Y tế phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, Bộ Công Thương.
Bộ Y tế cũng sẽ tăng cường công tác truyền thông, phối hợp với báo chí để cung cấp thông tin về thuốc giả, thuốc kém chất lượng, giúp người dân nâng cao cảnh giác và thay đổi thói quen tự ý mua thuốc điều trị. Người tiêu dùng được khuyến khích trở thành người mua sắm thông thái, góp phần cùng cơ quan quản lý đẩy lùi các hành vi gian lận.
Siết chặt từ nền tảng đến nhà thuốc
Công văn của Cục Quản lý Dược nhấn mạnh yêu cầu các Sở Y tế địa phương chỉ đạo lực lượng thanh tra tăng cường giám sát hoạt động kinh doanh dược trên địa bàn. Hoạt động thanh tra sẽ tập trung vào việc tuân thủ quy định chuyên môn, pháp luật của các cơ sở kinh doanh, đặc biệt là tình trạng bán lẻ thuốc tại địa điểm không được cấp phép hoặc bán thuốc kê đơn, thuốc kiểm soát đặc biệt trực tuyến trái quy định. Các cơ sở kinh doanh dược cũng được yêu cầu phải kiểm soát chặt chẽ chuỗi cung ứng, đảm bảo nguyên tắc "Thực hành tốt" (GSP/GDP), kiểm tra kỹ hồ sơ pháp lý của nhà cung cấp và khách hàng, chỉ giao dịch với các đơn vị có đủ điều kiện kinh doanh dược hợp pháp.
Cảnh báo người tiêu dùng và nỗi lo thuốc giả
Song song với việc siết quản lý các đơn vị kinh doanh và nền tảng trực tuyến, Cục Quản lý Dược cũng đưa ra khuyến cáo mạnh mẽ tới người dân. Người tiêu dùng chỉ nên mua thuốc tại các nhà thuốc, quầy thuốc hợp pháp, có địa chỉ rõ ràng, đồng thời kiểm tra kỹ thông tin về nguồn gốc, hạn dùng của sản phẩm. "Tuyệt đối không mua thuốc qua các kênh không rõ ràng như mạng xã hội hoặc từ các cá nhân không được cấp phép," Cục Quản lý Dược nhấn mạnh. Việc tự ý mua và sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc, đặc biệt là thuốc kê đơn, tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng cho sức khỏe.
Vấn đề thuốc giả, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả cũng được đề cập như một thực trạng nhức nhối. TS. Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), khẳng định nguy cơ này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng điều trị và an toàn người bệnh, đồng thời nhấn mạnh trách nhiệm của người đứng đầu bệnh viện trong việc kiểm soát nguồn cung thuốc, vật tư trong cơ sở y tế.
Hoàn thiện hành lang pháp lý
Để tăng cường tính răn đe, Bộ Y tế đang rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định 117/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Theo đó, dự kiến sẽ bổ sung các quy định xử phạt nghiêm khắc hơn đối với hành vi buôn bán thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc, và đặc biệt là hành vi bán thuốc qua mạng internet, mạng xã hội khi chưa được cấp phép.
Quan trọng hơn, TS. Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược, cho biết Bộ Y tế đang tham mưu Chính phủ ban hành một nghị định riêng quy định cụ thể việc kinh doanh thuốc online. Văn bản này sẽ làm rõ các quy định, cơ chế và phân công trách nhiệm của các đơn vị liên quan trong việc kiểm soát loại hình kinh doanh đặc thù này. Động thái này được thực hiện trong bối cảnh Thủ tướng Chính phủ vừa có Công điện số 41/CĐ-TTg yêu cầu xử lý nghiêm vụ việc sản xuất, buôn bán thuốc giả, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả, giao Bộ Y tế phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, Bộ Công Thương.
Bộ Y tế cũng sẽ tăng cường công tác truyền thông, phối hợp với báo chí để cung cấp thông tin về thuốc giả, thuốc kém chất lượng, giúp người dân nâng cao cảnh giác và thay đổi thói quen tự ý mua thuốc điều trị. Người tiêu dùng được khuyến khích trở thành người mua sắm thông thái, góp phần cùng cơ quan quản lý đẩy lùi các hành vi gian lận.
