Thế vận hội mùa hè Paris 2024 đã chính thức khai mạc, mang đến không khí sôi động với 10.000 vận động viên, 8,6 triệu vé được bán và hàng tỷ khán giả truyền hình. Dù thu hút sự chú ý toàn cầu, tuy nhiên "bữa tiệc" thể thao 4 năm/lần này lại ẩn chứa một thực tế đáng lo ngại liên quan tới chi phí vượt mức “kinh niên”.
Theo nghiên cứu và thống kê của Đại học Oxford, kể từ năm 1960, chưa một kỳ Olympic nào thành công trong việc kiểm soát ngân sách. Thậm chí, 5/6 kỳ gần nhất ghi nhận chi phí thực tế vượt 100% so với dự kiến ban đầu và Olympic Paris 2024 cũng không ngoại lệ.
Báo cáo của Oxford ví von tình trạng "vượt chi" của Olympic như một căn bệnh nan y, nghiêm trọng hơn cả việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân hay kho chứa chất thải hạt nhân. Ước tính, Paris 2024 có thể ngốn tới 8,7 tỷ USD, vượt 115% ngân sách dự kiến ban đầu, chưa bao gồm các khoản đầu tư cho cơ sở hạ tầng.
Thực tế, Paris 2024 chưa phải là trường hợp “vượt chi” nghiêm trọng nhất. Kỷ lục kém vui này thuộc về Barcelona 1992 và Rio de Janeiro 2016, với tỷ lệ lần lượt là 266% và 352%. Olympic mùa đông cũng không khả quan hơn. Sochi 2014 tiêu tốn 28,9 tỷ USD (vượt 289%) và Lillehammer 1994 vượt 277%.
Theo chuyên gia kinh tế Andrew Zimbalist, tác giả cuốn "Circus Maximus", tổng chi phí thực tế cho các kỳ Olympic có thể lớn hơn nhiều lần so với con số được công bố, do chưa tính đến các khoản đầu tư gián tiếp. Chẳng hạn, Bắc Kinh 2008 tiêu tốn hơn 40 tỷ USD, Sochi 2014 hơn 50 tỷ USD và Rio 2016 khoảng 20 tỷ USD.
Cuộc đua giành quyền đăng cai cũng là một "cuộc chiến" tốn kém không kém, với chi phí vận động hành lang có thể lên tới 100 triệu USD. Sau khi giành chiến thắng, chi phí tổ chức lại tiếp tục leo thang, vượt xa mọi dự đoán.
Mặc dù doanh thu từ mỗi kỳ Olympic đạt khoảng 6-8 tỷ USD, nhưng con số này quá nhỏ bé so với núi tiền đổ vào. Hơn nữa, việc tính toán chi phí dễ bị thao túng, chưa kể đến các khoản chi không được đưa vào ngân sách chính thức.
Trong bối cảnh đó, Paris 2024 được kỳ vọng sẽ là "thí điểm" cho mô hình Olympic tiết kiệm và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, liệu Paris có thể phá vỡ lời nguyền "vượt chi" hay tiếp tục là nạn nhân của "căn bệnh kinh niên" này? Câu trả lời sẽ được hé lộ sau khi Thế vận hội 2024 hạ màn.
Theo nghiên cứu và thống kê của Đại học Oxford, kể từ năm 1960, chưa một kỳ Olympic nào thành công trong việc kiểm soát ngân sách. Thậm chí, 5/6 kỳ gần nhất ghi nhận chi phí thực tế vượt 100% so với dự kiến ban đầu và Olympic Paris 2024 cũng không ngoại lệ.
Báo cáo của Oxford ví von tình trạng "vượt chi" của Olympic như một căn bệnh nan y, nghiêm trọng hơn cả việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân hay kho chứa chất thải hạt nhân. Ước tính, Paris 2024 có thể ngốn tới 8,7 tỷ USD, vượt 115% ngân sách dự kiến ban đầu, chưa bao gồm các khoản đầu tư cho cơ sở hạ tầng.
Thực tế, Paris 2024 chưa phải là trường hợp “vượt chi” nghiêm trọng nhất. Kỷ lục kém vui này thuộc về Barcelona 1992 và Rio de Janeiro 2016, với tỷ lệ lần lượt là 266% và 352%. Olympic mùa đông cũng không khả quan hơn. Sochi 2014 tiêu tốn 28,9 tỷ USD (vượt 289%) và Lillehammer 1994 vượt 277%.
Theo chuyên gia kinh tế Andrew Zimbalist, tác giả cuốn "Circus Maximus", tổng chi phí thực tế cho các kỳ Olympic có thể lớn hơn nhiều lần so với con số được công bố, do chưa tính đến các khoản đầu tư gián tiếp. Chẳng hạn, Bắc Kinh 2008 tiêu tốn hơn 40 tỷ USD, Sochi 2014 hơn 50 tỷ USD và Rio 2016 khoảng 20 tỷ USD.
Cuộc đua giành quyền đăng cai cũng là một "cuộc chiến" tốn kém không kém, với chi phí vận động hành lang có thể lên tới 100 triệu USD. Sau khi giành chiến thắng, chi phí tổ chức lại tiếp tục leo thang, vượt xa mọi dự đoán.
Mặc dù doanh thu từ mỗi kỳ Olympic đạt khoảng 6-8 tỷ USD, nhưng con số này quá nhỏ bé so với núi tiền đổ vào. Hơn nữa, việc tính toán chi phí dễ bị thao túng, chưa kể đến các khoản chi không được đưa vào ngân sách chính thức.
Trong bối cảnh đó, Paris 2024 được kỳ vọng sẽ là "thí điểm" cho mô hình Olympic tiết kiệm và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, liệu Paris có thể phá vỡ lời nguyền "vượt chi" hay tiếp tục là nạn nhân của "căn bệnh kinh niên" này? Câu trả lời sẽ được hé lộ sau khi Thế vận hội 2024 hạ màn.
