Khi Huawei giới thiệu 5G Mate 60 Pro vào cuối tháng 8, hãng không đề cập bất cứ điều gì về chipset chạy bên trong thiết bị. Mãi cho đến khi chiếc điện thoại bị mổ xẻ, người ta mới phát hiện ra rằng bên trong máy đó có con chip xử lý do hãng tự phát triển là Kirin 9000S được hãng đúc lớn nhất Trung Quốc SMIC sản xuất trên tiến trình 7nm.
Việc Kirin 9000S được sản xuất trên tiến trình 7nm đã khiến các quan chức chính phủ Mỹ tức giận vì cho rằng SMIC và Huawei phải làm điều gì đó bất hợp pháp để chế tạo những con chip này.
Vào năm 2020, Bộ Thương mại Mỹ đã thay đổi quy tắc xuất khẩu ngăn chặn các hãng đúc chip sử dụng công nghệ của Mỹ để chế tạo chip dựa trên tiến trình hiện đại cho Huawei. Vào năm 2020, xưởng đúc lớn nhất Trung Quốc, SMIC, đã sử dụng tiến trình tiên tiến nhất vào thời điểm đó, 14nm, để sản xuất con chip đầu tiên cho Huawei là Kirin 710A. Con chip này được chế tạo cho các thiết bị di động tầm trung.
Kirin 9000S được chế tạo trên tiến trình 14nm của SMIC và sử dụng "kỹ thuật đặc biệt" để đạt được hiệu suất của tiến trình 7nm
Vì vậy, khi có thông tin cho rằng SMIC có thể sản xuất chip Kirin 9000S trên tiến trình 7nm cho điện thoại Huawei Mate 60 Pro, có nhiều thông tin cho rằng Mỹ đang tính đến việc thắt chặt các lệnh trừng phạt đối với Huawei và bổ sung một số hạn chế đối với SMIC. Nhưng giờ đây, một nhà nghiên cứu lại cho biết rằng chip Kirin 9000S có thể được chế tạo trên tiến trình 14nm của SMIC và "các kỹ thuật đặc biệt" đã được sử dụng để cho phép chip hoạt động ở mức tương đương với tiến trình 7nm.
Chiếc smartphone Huawei Mate 60 Pro sử dụng chip Kirin 9000s được hãng bán dẫn Trung Quốc SMIC sản xuất.
Số tiến trình sản xuất chip càng thấp thì các tính năng của chip bao gồm cả bóng bán dẫn được sử dụng càng nhỏ hơn. Các bóng bán dẫn nhỏ hơn có nghĩa là có thể chứa nhiều bóng bán dẫn hơn trên cùng diện tích của chip. Số lượng bóng bán dẫn của chip càng cao thì chip càng mạnh và/hoặc tiết kiệm năng lượng hơn. Đó là lý do tại sao mọi người đều nói về chipset Apple A17 Pro được sử dụng để cung cấp năng lượng cho iPhone 15 Pro và iPhone 15 Pro Max. Đây là những điện thoại duy nhất hiện nay sử dụng vi xử lý sản xuất trên tiến trình 3nm.
Nếu SMIC sử dụng tiến trình 14nm để sản xuất Kirin 9000S, điều đó sẽ có một số ý nghĩa sau:
· Việc chế tạo chip đó không vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ vì SMIC có thể sản xuất chip 14nm trước khi lệnh cấm bắt đầu.
· Huawei Mate 60 Pro có thể không nhanh như các vi xử lý sử dụng tiến trình 7nm thực sự.
· SMIC vẫn kém xa các công ty đúc chip như TSMC, Samsung Foundry và Intel trong cuộc chiến giành vị trí dẫn đầu về công nghệ đúc chip.
Giám đốc điều hành của công ty nghiên cứu Fomalhaut Techno Solutions, Minatake Mitchell Kashio, đã chia sẻ với tờ South China Morning Post qua email rằng chipset Kirin 9000S không phải là chip 7nm thực sự mà nó được sản xuất trên tiến trình 14nm. Ông nói thêm rằng “các kỹ thuật đặc biệt” đã được sử dụng để đẩy hiệu suất của chip lên mức 7nm. Bất chấp những nhận xét từ Kashio, điểm kiểm tra hiệu năng của Kirin 9000S vẫn hiển thị đó là con chip 7nm.
Bất kể tiến trình nào được sử dụng trên Kirin 9000S, SMIC sẽ khó có thể đạt được tiến trình dưới 7nm
Có thể SMIC đã chế tạo Kirin 9000S bằng tiến trình 7nm. Vào năm 2022, SMIC đã bất ngờ giới thiệu tiến trình 7nm được cho là đã sao chép từ TSMC và sử dụng nó để sản xuất vi xử lý Bitcoin Miner dùng để đào tiền ảo, chứ không phải cho smartphone. Ngoài ra, SMIC còn sở hữu một máy in thạch bản tia cực tím sâu (DUV) cho phép sử dụng kỹ thuật in khắc tia cực tím sâu để khắc mạch điện cho chip 7nm trên các tấm silicon.
Để SMIC đạt được tiến trình dưới 7nm hoặc thấp hơn, hãng này sẽ cần đến các máy in thạch bản cực tím (EUV) sử dụng sóng cực tím cực mạnh để khắc mạch điện trên các tấm silicon. Hiện chỉ có một công ty trên thế giới sản xuất cỗ máy EUV trị giá 200 triệu USD, đó là công ty AMSL của Hà Lan. Tuy vậy, AMSL đang tuân theo các hạn chế của Mỹ và từ chối bán các máy in EUV to cỡ xe buýt sang Trung Quốc.
Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ được thiết kế để giữ Trung Quốc ở nút quy trình 14nm, tụt hậu khoảng một thập kỷ so với các hãng đúc tiên tiến như TSMC và Samsung. Nhưng nếu Kirin 9000S là chip 7nm thực sự thì theo một báo cáo, Trung Quốc chỉ chậm hơn 4 năm. Vấn đề là đến giờ không ai có thể nói chắc chắn SMIC đã chế tạo ra con chip này như thế nào và cả nhà sản xuất chip cũng như Huawei đều không nói gì.
>> Mate 60 Pro: chiếc smartphone 5G đã "phá bĩnh" kế hoạch trừng phạt Huawei, đến Mỹ cũng phải bất ngờ
Vào năm 2020, Bộ Thương mại Mỹ đã thay đổi quy tắc xuất khẩu ngăn chặn các hãng đúc chip sử dụng công nghệ của Mỹ để chế tạo chip dựa trên tiến trình hiện đại cho Huawei. Vào năm 2020, xưởng đúc lớn nhất Trung Quốc, SMIC, đã sử dụng tiến trình tiên tiến nhất vào thời điểm đó, 14nm, để sản xuất con chip đầu tiên cho Huawei là Kirin 710A. Con chip này được chế tạo cho các thiết bị di động tầm trung.
Kirin 9000S được chế tạo trên tiến trình 14nm của SMIC và sử dụng "kỹ thuật đặc biệt" để đạt được hiệu suất của tiến trình 7nm
Vì vậy, khi có thông tin cho rằng SMIC có thể sản xuất chip Kirin 9000S trên tiến trình 7nm cho điện thoại Huawei Mate 60 Pro, có nhiều thông tin cho rằng Mỹ đang tính đến việc thắt chặt các lệnh trừng phạt đối với Huawei và bổ sung một số hạn chế đối với SMIC. Nhưng giờ đây, một nhà nghiên cứu lại cho biết rằng chip Kirin 9000S có thể được chế tạo trên tiến trình 14nm của SMIC và "các kỹ thuật đặc biệt" đã được sử dụng để cho phép chip hoạt động ở mức tương đương với tiến trình 7nm.
Số tiến trình sản xuất chip càng thấp thì các tính năng của chip bao gồm cả bóng bán dẫn được sử dụng càng nhỏ hơn. Các bóng bán dẫn nhỏ hơn có nghĩa là có thể chứa nhiều bóng bán dẫn hơn trên cùng diện tích của chip. Số lượng bóng bán dẫn của chip càng cao thì chip càng mạnh và/hoặc tiết kiệm năng lượng hơn. Đó là lý do tại sao mọi người đều nói về chipset Apple A17 Pro được sử dụng để cung cấp năng lượng cho iPhone 15 Pro và iPhone 15 Pro Max. Đây là những điện thoại duy nhất hiện nay sử dụng vi xử lý sản xuất trên tiến trình 3nm.
Nếu SMIC sử dụng tiến trình 14nm để sản xuất Kirin 9000S, điều đó sẽ có một số ý nghĩa sau:
· Việc chế tạo chip đó không vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ vì SMIC có thể sản xuất chip 14nm trước khi lệnh cấm bắt đầu.
· Huawei Mate 60 Pro có thể không nhanh như các vi xử lý sử dụng tiến trình 7nm thực sự.
· SMIC vẫn kém xa các công ty đúc chip như TSMC, Samsung Foundry và Intel trong cuộc chiến giành vị trí dẫn đầu về công nghệ đúc chip.
Giám đốc điều hành của công ty nghiên cứu Fomalhaut Techno Solutions, Minatake Mitchell Kashio, đã chia sẻ với tờ South China Morning Post qua email rằng chipset Kirin 9000S không phải là chip 7nm thực sự mà nó được sản xuất trên tiến trình 14nm. Ông nói thêm rằng “các kỹ thuật đặc biệt” đã được sử dụng để đẩy hiệu suất của chip lên mức 7nm. Bất chấp những nhận xét từ Kashio, điểm kiểm tra hiệu năng của Kirin 9000S vẫn hiển thị đó là con chip 7nm.
Bất kể tiến trình nào được sử dụng trên Kirin 9000S, SMIC sẽ khó có thể đạt được tiến trình dưới 7nm
Có thể SMIC đã chế tạo Kirin 9000S bằng tiến trình 7nm. Vào năm 2022, SMIC đã bất ngờ giới thiệu tiến trình 7nm được cho là đã sao chép từ TSMC và sử dụng nó để sản xuất vi xử lý Bitcoin Miner dùng để đào tiền ảo, chứ không phải cho smartphone. Ngoài ra, SMIC còn sở hữu một máy in thạch bản tia cực tím sâu (DUV) cho phép sử dụng kỹ thuật in khắc tia cực tím sâu để khắc mạch điện cho chip 7nm trên các tấm silicon.
Để SMIC đạt được tiến trình dưới 7nm hoặc thấp hơn, hãng này sẽ cần đến các máy in thạch bản cực tím (EUV) sử dụng sóng cực tím cực mạnh để khắc mạch điện trên các tấm silicon. Hiện chỉ có một công ty trên thế giới sản xuất cỗ máy EUV trị giá 200 triệu USD, đó là công ty AMSL của Hà Lan. Tuy vậy, AMSL đang tuân theo các hạn chế của Mỹ và từ chối bán các máy in EUV to cỡ xe buýt sang Trung Quốc.
Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ được thiết kế để giữ Trung Quốc ở nút quy trình 14nm, tụt hậu khoảng một thập kỷ so với các hãng đúc tiên tiến như TSMC và Samsung. Nhưng nếu Kirin 9000S là chip 7nm thực sự thì theo một báo cáo, Trung Quốc chỉ chậm hơn 4 năm. Vấn đề là đến giờ không ai có thể nói chắc chắn SMIC đã chế tạo ra con chip này như thế nào và cả nhà sản xuất chip cũng như Huawei đều không nói gì.
>> Mate 60 Pro: chiếc smartphone 5G đã "phá bĩnh" kế hoạch trừng phạt Huawei, đến Mỹ cũng phải bất ngờ
