Khi con làm sai, điểm kém, thi trượt, nhiều bậc cha mẹ sẽ tức giận nói những lời sắc như dao: “Mẹ nuôi con có ích gì?”. Nhưng nói ra điều này một mặt sẽ làm tổn thương lòng tự trọng của trẻ, mặt khác sẽ khiến trẻ thiếu tự tin, chối bỏ bản thân, mất tự tin. Nên nhớ rằng cha mẹ đã gieo những hạt giống gì khi con cái còn nhỏ thì lớn lên chúng sẽ gặt hái những quả đó trong cuộc sống sau này.
1. "Con phải ngoan ngoãn"
“Con phải ngoan ngoãn, nếu không mẹ sẽ không thích con đâu”. Nhiều đứa trẻ bị câu này dọa nạt. Nền giáo dục kiểu phương Đông chủ yếu coi việc ngoan ngoãn là tiêu chí hàng đầu của những đứa trẻ ngoan, điều này ngăn cản chúng thể hiện ý tưởng của mình ngay từ khi còn nhỏ. Những đứa trẻ quá nghe lời có thể không có chính kiến khi lớn lên và luôn làm hài lòng người khác, khiến chúng khó được là chính mình. Vì vậy, cha mẹ có thể hình thành những quy tắc cho phép trẻ bộc lộ sự “không bằng lòng” khi mắc lỗi, đồng thời không kèm theo quá nhiều điều kiện giúp trẻ xây dựng cảm giác an toàn và tự tin.
2. "Con phải hiếu thảo"
Một em bé muốn chơi với các bạn cùng lớp trong kỳ nghỉ, bà nội bất mãn nói: "Lâu lắm cả nhà mới có kỳ nghỉ cùng nhau như vậy. Con đi chơi với bạn là chẳng hiếu thảo với bà tí nào. Bà nội thật sự rất buồn". Em bé cúi đầu, chỉ có thể miễn cưỡng đi nghỉ cùng gia đình. Đạo hiếu là đức tính đầu tiên của đức hiếu sinh, chữ hiếu là đạo đức truyền thống của dân tộc và là chuẩn mực đạo đức chung cho toàn nhân loại. Cần phải dạy dỗ con cái hiếu thảo, nhưng ép buộc để đạt chữ hiếu có thể bóp chết tinh thần độc lập của trẻ. Đạo hiếu là sự đùm bọc, kính trọng, chăm sóc đối với người lớn tuổi, không phải là sự đồng hành lâu dài với người lớn tuổi. Nói cách khác, việc nói “chữ hiếu” để giữ đứa con bên cạnh là một hành động ích kỷ.
3. "Đừng có khác người"
Thế giới của trẻ thơ thường nảy sinh ra đủ thứ ý tưởng bất chợt, nhưng nhiều bậc cha mẹ sẽ chế nhạo và nói "chỉ con khác với những người khác", điều này sẽ khiến bọn trẻ cảm thấy chúng phải giống người khác và mất nhân cách. Thực tế, xã hội tương lai sẽ đa dạng hơn và chú trọng phát triển nhân cách hơn, các bậc cha mẹ nên khuyến khích sự phát triển nhân cách của con cái thay vì giúp nhà trường đào tạo ra học sinh cả nghìn người giống nhau.
4. "Đừng nghĩ về những điều vô bổ cả ngày"
Trong mắt nhiều bậc cha mẹ, đọc sách là một vấn đề nghiêm túc, những thứ như nuôi động vật nhỏ và chơi với mô hình là đồ chơi. Trên thực tế, trí tưởng tượng phong phú là nền tảng hạnh phúc của trẻ em và là động lực thúc đẩy học tập. Thử nghĩ xem, nếu nhà phát minh vĩ đại Edison không thích chơi chai lọ từ khi còn nhỏ, thì làm sao ông ta có thể trở thành một nhà phát minh vĩ đại? Khi cha mẹ yêu cầu con cái những tiêu chuẩn và phán xét của riêng họ, họ không chỉ giết chết bản chất của con cái mà còn làm tổn thương lòng tự tin của chúng.
5. "Đừng dây vào chuyện của người khác"
Nhìn thấy rác trên đường, cây trong vườn bị gió thổi đổ, cụ già ngã trên đường, nhiều em nhỏ sẽ chủ động đến giúp nhưng một số phụ huynh đã ngăn các em lại với lý do “không phải việc của mình”. Theo thời gian, những đứa trẻ này có thể thờ ơ với mọi người và mọi việc xung quanh, đánh mất đạo đức và càng trở nên vô tâm khi lớn lên.
6. "Bố mẹ nuôi con có ích gì"
Như đã nói ở đầu bài, nhiều bậc cha mẹ sẽ nói với con cái khi chúng tức giận: “Mẹ nuôi con có ích lợi gì?”. Nhưng nói như vậy thường xuyên sẽ làm tổn thương lòng tự trọng của trẻ một mặt, mặt khác trẻ sẽ thiếu tự tin và phủ nhận bản thân. Là cha mẹ, đừng nói câu này với con bất cứ lúc nào, vì con cái là cá thể độc lập, chúng có lòng tự trọng và lẽ sống riêng, cha mẹ không nên coi con cái là tài sản riêng hay đe dọa con bằng câu này. Tôn trọng trẻ em và để chúng nở hoa màu sắc cho cuộc sống của chúng là sứ mệnh của các bậc cha mẹ. Một đứa trẻ lớn lên trong một môi trường đầy cá tính và học cách trân trọng bản thân; một đứa trẻ lớn lên trong một môi trường đầy sự khẳng định sẽ học cách thiết lập những suy nghĩ của riêng mình.
