Chăn nuôi không kiểm soát dẫn đến nguy cơ nhiễm bệnh từ động vật hoang dã

[thuha19051234]

Việc chăn nuôi công nghiệp các loại động vật *******, gia cầm và gia súc để cung cấp thịt cho hàng trăm triệu người có thể làm giảm nguy cơ đại dịch và xuất hiện của các bệnh nguy hiểm bao gồm Sars, BSE, cúm gia cầm và Covid-19 so với chăn nuôi ít thâm canh hơn.

Chăn nuôi thả rông là nguồn lây bệnh đầu tiên từ động vật hoang dã​

Các chuyên gian cho rằng, các trang trại “không thâm canh” hoặc “năng suất thấp” gây ra nhiều nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe con người, vì chúng đòi hỏi nhiều đất để sản xuất cùng một lượng lương thực. Nhiều người lập luận rằng, điều này làm tăng khả năng “lây lan” các loại virus nguy hiểm giữa động vật và con người vì làm mất môi trường sống, làm mất nơi cư trú của các động vật hoang dã mang bệnh như dơi và gặm nhấm, khiến chúng tiếp xúc gần hơn với động vật nuôi nhốt và con người.

Phải thừa nhận rằng, nhu cầu tiêu dùng ngày càng tăng đối với thịt và các sản phẩm khác từ động vật đang gây ra rủi ro đáng kể cho nhân loại. Nguy cơ về các bệnh truyền nhiễm mới nổi đang ngày càng leo thang. Sinh khối vật nuôi hiện nay vượt rất nhiều so với các loài động vật có vú và chim hoang dã, vật chủ vật nuôi ngày càng nhiều hơn vật chủ động vật hoang dã về các mầm bệnh mà chúng chia sẻ. Mặc dù loại bỏ việc nuôi động vật sẽ làm giảm rất nhiều nguy cơ dịch bệnh, nhưng việc giảm đáng kể lượng tiêu thụ thịt sẽ là một thách thức với thế giới.
Báo cáo từ nghiên cứu xem xét liệu thâm canh hay ít thâm canh là một lựa chọn tốt hơn để giảm nguy cơ dịch bệnh. Chăn nuôi thâm canh được cho là nguyên nhân làm tăng nguy cơ cúm gia cầm và lợn, cùng các đại dịch khác do chăn nuôi xa, trang trại đông đúc, sức khỏe và phúc lợi động vật kém, khả năng chống chịu bệnh tật của động vật thấp và tính đa dạng di truyền thấp. Dữ liệu về sự xuất hiện của dịch bệnh trong các trang trại thâm canh còn hạn chế và thường bỏ qua việc sử dụng đất ảnh hưởng đến rủi ro như thế nào.
Hình thức chăn nuôi năng suất cao được cho là nguyên nhân gây ra đại dịch lớn, nhưng những người kêu gọi chuyển khỏi chăn nuôi thâm canh thường không tính đến điều ngược lại - nguy cơ đại dịch của việc canh tác ít thâm canh và đặc biệt là hậu quả đối với việc sử dụng đất. Các trang trại năng suất thấp cần nhiều đất hơn để sản xuất cùng một lượng thức ăn so với các trang trại năng suất cao. Việc chuyển đổi rộng rãi sang canh tác năng suất thấp sẽ dẫn đến phá hủy, xáo trộn các khu vực sinh sống tự nhiên rộng lớn.
Điều này làm tăng nguy cơ lây lan virus. Lây truyền từ động vật hoang dã lần đầu tiên khi làm phiền cuộc sống của chúng vốn có thể là nơi trú ngụ của virus gây ra đại dịch tiếp theo, đồng thời gia tăng sự tiếp xúc giữa động vật hoang dã, người và gia súc.

An toàn sinh học, tránh xa động vật hoang dã là điều quan trọng để phòng ngừa dịch bệnh​

Các trang trại năng suất thấp hơn liên quan đến quần thể vật nuôi lớn hơn, an toàn sinh học kém hơn, nhiều nhân công hơn và nhiều diện tích canh tác hơn, dẫn đến rủi ro dịch bệnh khác nhau, nhưng không nhất thiết thấp hơn so với các hệ thống năng suất cao hơn sản xuất cùng một lượng thức ăn. Một sự thay đổi toàn cầu khỏi thâm canh sẽ đòi hỏi một diện tích đất lớn gần bằng Ấn Độ, chắc chắn làm tăng nguy cơ lan tỏa. Việc chuyển đổi và chia cắt môi trường sống tự nhiên có nghĩa là chúng ta đang canh tác ở những nơi mà vật nuôi và con người tiếp xúc gần hơn với các quần thể động vật hoang dã chứa mầm bệnh.
Bằng chứng là các bệnh truyền nhiễm từ động vật xuất hiện thường xuyên hơn trong các hệ thống chăn nuôi thâm canh thay vì quảng canh đang được tranh luận sôi nổi, với các chính phủ và ngành chăn nuôi gia cầm và gia cầm trị giá 150 tỷ bảng Anh mỗi năm cho rằng chăn nuôi thâm canh nói chung là cực kỳ an toàn và hiện nay là điều cần thiết. Các nhà vận động bảo vệ quyền lợi động vật cho rằng những trang trại như vậy là điểm nóng của dịch bệnh.

Các trang trại chăn nuôi gia cầm được mô tả với cả đặc điểm "công nghiệp" và "sân sau" đều đóng vai trò trong đợt bùng phát dịch cúm gia cầm nghiêm trọng (HPAI) năm 2004 ở Thái Lan. Tuy nhiên, yếu tố nào đóng vai trò lớn hơn - vấn đề kém an toàn sinh học cho phép tiếp xúc giữa các loài chim hoang dã và đã được thuần hóa, hay khả năng gây bệnh từ thấp đến cao trong các hệ thống ‘công nghiệp’ vẫn còn gây nhiều tranh cãi.
Việc nuôi thâm canh lợn gần các đàn dơi được cho là nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện của virus ở lợn và người vào năm 1999, bệnh Mers ở lạc đà Ả Rập Saudi. Các nhà điều tra của Tổ chức Y tế Thế giới đã tuyên bố Covid có thể có nguồn gốc từ một trang trại động vật hoang dã của Trung Quốc trước khi được bán tràn lan tại môi trường ẩm ướt và kém vệ sinh ở đô thị.
Tiến sĩ Guillaume Fournié, một nhà dịch tễ học tại Đại học Thú y Hoàng gia ở London, cho biết an toàn sinh họcở các trang trại thâm canh không phải lúc nào cũng là biện pháp chống lại sự lây lan dịch bệnh. Ông nói, làn sóng bùng phát dịch cúm gia cầm gần đây ở châu Âu đã cho thấy khó khăn như thế nào để đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn sinh học tối ưu, điều này có thể dẫn đến sự lây lan về sau ở các khu vực có mật độ trang trại cao.

>>> Chúng ta có thể phải vẽ lại cây tiến hóa.
Nguồn theguardian