Hail the Judge
Ta chơi xong không trả tiền, vậy đâu có gọi là bán
Các nhà nghiên cứu và thiết kế tại Viện ATLAS của Đại học Colorado Boulder (Mỹ) mở ra một hướng đi mới cho thời trang trong tương lai, khi làm ra một loại vải dệt có thể hòa tan trong nước nóng và tái chế. Trong một nghiên cứu mới, nhóm đã phát triển một loại máy DIY (do it yourself, nghĩa là "tự làm") có thể kéo sợi dệt từ các vật liệu như gelatin có nguồn gốc bền vững, theo trang Techxplore ngày 17-6.
Nhóm bắt đầu với gelatin - loại protein đàn hồi thường có trong xương và móng của nhiều loài động vật, vì hằng năm các nhà sản xuất thịt thường chuyển một lượng lớn gelatin không đạt chuẩn cho các hãng mỹ phẩm hay thực phẩm. Nhóm nghiên cứu quyết định biến gelatin này thành vật liệu có thể mặc được.
Máy DIY của nhóm sử dụng ống bơm nhựa để làm nóng và ép ra những giọt hỗn hợp gelatin lỏng. Sau đó, 2 bộ con lăn trong máy sẽ kéo gelatin thành sợi dài và mảnh. Loại "sợi dệt sinh học" của nhóm có cảm giác giống sợi lanh và có thể hòa tan trong nước nóng từ vài phút đến một giờ.
"Khi không muốn những loại vải này nữa, bạn có thể hòa tan chúng và tái chế gelatin thành nhiều sợi vải hơn nữa", đồng tác giả nghiên cứu Michael Rivera, làm việc tại Viện ATLAS, cho biết.
Nghiên cứu giúp giải quyết một vấn đề liên quan đến rác thải dệt may đang gia tăng trên toàn cầu. Theo Cơ quan Bảo vệ môi trường của Mỹ, tính riêng năm 2018, người dân nước này đã thải ra hơn 11 triệu tấn hàng dệt may tại các bãi rác, chiếm gần 8% tổng lượng chất thải rắn ở đô thị trong năm đó.
Nhóm nghiên cứu cũng mở ra hướng đi mới cho ngành thời trang. Chiếc máy của họ đủ nhỏ để đặt trên bàn và chỉ tốn 560 USD để làm ra. Nhóm hy vọng máy sẽ giúp các nhà thiết kế trên thế giới thử nghiệm việc tạo ra sợi sinh học của riêng họ. Người dùng có thể tùy chỉnh độ bền và độ đàn hồi cũng như màu của sợi vải.
Nghiên cứu đăng trên tạp chí Proceedings of the CHI Conference on Human Factors in Computing Systems.
Ví dụ, mẫu áo khoác Levi's Trucker Jacket hợp tác cùng nền tảng Jacquard của Google trông như áo khoác denim nhưng có cảm biến để kết nối với điện thoại thông minh. Tuy nhiên, bà Rivera cho biết loại áo này không thể tái chế được do khó tách denim khỏi sợi đồng và thiết bị điện tử trong áo. Nhóm đã tạo ra các cảm biến nhỏ từ sợi gelatin, bông và sợi dẫn điện, tương tự áo khoác Jacquard. Sau đó, nhóm ngâm những mảnh vải này vào nước ấm và dễ dàng tách các sợi dẫn điện ra để tái chế.
Nhóm bắt đầu với gelatin - loại protein đàn hồi thường có trong xương và móng của nhiều loài động vật, vì hằng năm các nhà sản xuất thịt thường chuyển một lượng lớn gelatin không đạt chuẩn cho các hãng mỹ phẩm hay thực phẩm. Nhóm nghiên cứu quyết định biến gelatin này thành vật liệu có thể mặc được.
Máy DIY của nhóm sử dụng ống bơm nhựa để làm nóng và ép ra những giọt hỗn hợp gelatin lỏng. Sau đó, 2 bộ con lăn trong máy sẽ kéo gelatin thành sợi dài và mảnh. Loại "sợi dệt sinh học" của nhóm có cảm giác giống sợi lanh và có thể hòa tan trong nước nóng từ vài phút đến một giờ.
"Khi không muốn những loại vải này nữa, bạn có thể hòa tan chúng và tái chế gelatin thành nhiều sợi vải hơn nữa", đồng tác giả nghiên cứu Michael Rivera, làm việc tại Viện ATLAS, cho biết.
Nghiên cứu giúp giải quyết một vấn đề liên quan đến rác thải dệt may đang gia tăng trên toàn cầu. Theo Cơ quan Bảo vệ môi trường của Mỹ, tính riêng năm 2018, người dân nước này đã thải ra hơn 11 triệu tấn hàng dệt may tại các bãi rác, chiếm gần 8% tổng lượng chất thải rắn ở đô thị trong năm đó.
Nhóm nghiên cứu cũng mở ra hướng đi mới cho ngành thời trang. Chiếc máy của họ đủ nhỏ để đặt trên bàn và chỉ tốn 560 USD để làm ra. Nhóm hy vọng máy sẽ giúp các nhà thiết kế trên thế giới thử nghiệm việc tạo ra sợi sinh học của riêng họ. Người dùng có thể tùy chỉnh độ bền và độ đàn hồi cũng như màu của sợi vải.
Nghiên cứu đăng trên tạp chí Proceedings of the CHI Conference on Human Factors in Computing Systems.
Xu hướng dệt may thông minh
Nghiên cứu được đưa ra trong bối cảnh các tín đồ thời trang và những người khác theo đuổi xu hướng "dệt may thông minh".Ví dụ, mẫu áo khoác Levi's Trucker Jacket hợp tác cùng nền tảng Jacquard của Google trông như áo khoác denim nhưng có cảm biến để kết nối với điện thoại thông minh. Tuy nhiên, bà Rivera cho biết loại áo này không thể tái chế được do khó tách denim khỏi sợi đồng và thiết bị điện tử trong áo. Nhóm đã tạo ra các cảm biến nhỏ từ sợi gelatin, bông và sợi dẫn điện, tương tự áo khoác Jacquard. Sau đó, nhóm ngâm những mảnh vải này vào nước ấm và dễ dàng tách các sợi dẫn điện ra để tái chế.
