Bùi Minh Nhật
Intern Writer
Công ty công nghệ quốc phòng Mỹ Shield AI vừa ra mắt X-BAT, mẫu máy bay chiến đấu hoàn toàn tự động đầu tiên có thể cất cánh mà không cần đường băng thậm chí từ tàu container hay các hòn đảo xa xôi.
Trung tâm điều khiển của X-BAT là Hivemind, hệ thống “phi công AI” từng được thử nghiệm điều khiển máy bay F-16 trong các trận không chiến thật.
Theo Shield AI, X-BAT được thiết kế để hoạt động độc lập hoàn toàn, không phụ thuộc vào GPS hay đường truyền liên lạc ổn định điều thường khiến máy bay có người lái gặp rủi ro trong khu vực xung đột. Nhờ vậy, loại chiến đấu cơ này có thể đảm nhận nhiệm vụ ở những môi trường khắc nghiệt, bị gây nhiễu hoặc mất liên lạc, nơi con người khó có thể điều khiển an toàn.
Ông Armor Harris, phó chủ tịch kỹ thuật hàng không của Shield AI, cho biết:
“Hivemind là phi công AI đã chứng minh khả năng chiến đấu khi lái chiếc F-16 X-62A VISTA trong trận không chiến năm 2024. Giờ đây, nó chính là bộ não điều khiển X-BAT một chiến đấu cơ hoàn toàn tự động.”
Dựa trên thành công đó, X-BAT được Shield AI phát triển như một máy bay chiến đấu thế hệ mới trong chương trình Collaborative Combat Aircraft (CCA) nơi các máy bay có người lái và không người lái phối hợp cùng nhau.
Theo Harris, X-BAT không chỉ hoạt động độc lập, mà còn có thể đóng vai trò “đồng đội bay”, yểm trợ và bảo vệ phi công thật trong chiến đấu.
Máy bay được thiết kế cất cánh và hạ cánh thẳng đứng, với tầm bay lên đến 2.000 hải lý, cho phép hoạt động linh hoạt ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, nơi các đảo và vùng biển rộng lớn thường là thách thức lớn với lực lượng không quân.
Shield AI cho biết, chỉ một tàu chiến đổ bộ có thể mang theo tới 60 chiếc X-BAT, trong khi tàu hàng thông thường cũng có thể triển khai loại máy bay này.
Điểm mạnh lớn nhất của X-BAT nằm ở chi phí vận hành thấp, khi “mang lại khả năng chiến đấu tầm cao với chỉ một phần nhỏ chi phí của máy bay truyền thống”.
Loại máy bay này được thiết kế để có thể hy sinh nếu cần thiết một lựa chọn chiến thuật phù hợp cho các cuộc xung đột cường độ cao mà không phải lo tổn thất phi công hay lãng phí ngân sách quốc phòng.
Ông Kendall từng nhận định:
“Cuộc đua AI sẽ quyết định ai chiến thắng trên chiến trường tương lai.”
Với sự xuất hiện của X-BAT, Shield AI khẳng định họ đang nắm trong tay “nền tảng chiến đấu tự động có thể triển khai ở mọi nơi” một bước tiến lớn định hình lại cách các lực lượng không quân tham chiến trong thời đại trí tuệ nhân tạo. (Yahoo)
Trung tâm điều khiển của X-BAT là Hivemind, hệ thống “phi công AI” từng được thử nghiệm điều khiển máy bay F-16 trong các trận không chiến thật.
Theo Shield AI, X-BAT được thiết kế để hoạt động độc lập hoàn toàn, không phụ thuộc vào GPS hay đường truyền liên lạc ổn định điều thường khiến máy bay có người lái gặp rủi ro trong khu vực xung đột. Nhờ vậy, loại chiến đấu cơ này có thể đảm nhận nhiệm vụ ở những môi trường khắc nghiệt, bị gây nhiễu hoặc mất liên lạc, nơi con người khó có thể điều khiển an toàn.
Ông Armor Harris, phó chủ tịch kỹ thuật hàng không của Shield AI, cho biết:
“Hivemind là phi công AI đã chứng minh khả năng chiến đấu khi lái chiếc F-16 X-62A VISTA trong trận không chiến năm 2024. Giờ đây, nó chính là bộ não điều khiển X-BAT một chiến đấu cơ hoàn toàn tự động.”
Trí tuệ nhân tạo mở ra tương lai chiến đấu mới
Năm 2024, chiếc F-16 VISTA do AI điều khiển từng đối đầu với máy bay có người lái trong một cuộc thử nghiệm mang tính lịch sử. Dù kết quả trận đấu không được công bố, nhưng sự kiện này được Bộ trưởng Không quân Mỹ khi đó Frank Kendall gọi là “khoảnh khắc chuyển đổi” đánh dấu kỷ nguyên chiến đấu tự động đã trở thành hiện thực.
Dựa trên thành công đó, X-BAT được Shield AI phát triển như một máy bay chiến đấu thế hệ mới trong chương trình Collaborative Combat Aircraft (CCA) nơi các máy bay có người lái và không người lái phối hợp cùng nhau.
Theo Harris, X-BAT không chỉ hoạt động độc lập, mà còn có thể đóng vai trò “đồng đội bay”, yểm trợ và bảo vệ phi công thật trong chiến đấu.
Máy bay được thiết kế cất cánh và hạ cánh thẳng đứng, với tầm bay lên đến 2.000 hải lý, cho phép hoạt động linh hoạt ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, nơi các đảo và vùng biển rộng lớn thường là thách thức lớn với lực lượng không quân.
Shield AI cho biết, chỉ một tàu chiến đổ bộ có thể mang theo tới 60 chiếc X-BAT, trong khi tàu hàng thông thường cũng có thể triển khai loại máy bay này.
Điểm mạnh lớn nhất của X-BAT nằm ở chi phí vận hành thấp, khi “mang lại khả năng chiến đấu tầm cao với chỉ một phần nhỏ chi phí của máy bay truyền thống”.
Loại máy bay này được thiết kế để có thể hy sinh nếu cần thiết một lựa chọn chiến thuật phù hợp cho các cuộc xung đột cường độ cao mà không phải lo tổn thất phi công hay lãng phí ngân sách quốc phòng.
Ông Kendall từng nhận định:
“Cuộc đua AI sẽ quyết định ai chiến thắng trên chiến trường tương lai.”
Với sự xuất hiện của X-BAT, Shield AI khẳng định họ đang nắm trong tay “nền tảng chiến đấu tự động có thể triển khai ở mọi nơi” một bước tiến lớn định hình lại cách các lực lượng không quân tham chiến trong thời đại trí tuệ nhân tạo. (Yahoo)
