Mr Bens
Writer
Tại Tòa án Quận Massachusetts ở Boston, Thẩm phán Angel Kelley đã ban hành lệnh cấm tạm thời chính sách đối với 22 tiểu bang nguyên đơn cho đến khi có quyết định khác từ tòa án. Ngoài vụ kiện của tổng chưởng lý, đã có thêm hai vụ kiện được đệ trình bởi các tổ chức đại diện cho các trường đại học, bệnh viện công và tư, nhằm ngăn chặn việc thực hiện chính sách này trên phạm vi toàn quốc. Cả ba vụ kiện đều được đệ trình lên Tòa án Quận cho Quận Massachusetts.
Theo các nguyên đơn, quyết định áp đặt mức trần 15% cho chi phí gián tiếp – chi phí phục vụ duy trì hệ thống nghiên cứu như chi phí lương hành chính, sưởi ấm, điện nước, và các chi phí cơ sở vật chất khác – sẽ gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngân sách của các tổ chức nghiên cứu. Họ cảnh báo rằng việc cắt giảm đột ngột này có thể dẫn đến sa thải nhân viên, đình chỉ các thử nghiệm lâm sàng, và gián đoạn các chương trình nghiên cứu, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và phúc lợi của người dân các tiểu bang.
Các tổng chưởng lý cho rằng chính sách mới của NIH vi phạm Đạo luật thủ tục hành chính, vì nó được ban hành một cách “tùy tiện và thất thường”, đồng thời vượt quá thẩm quyền do Quốc hội giao cho cơ quan này. Theo đơn kiện, NIH đã tự ý sửa đổi các điều khoản hồi tố trong hợp đồng, trong khi Quốc hội đã rõ ràng hạn chế quyền lực của NIH trong việc thay đổi tỷ lệ chi phí gián tiếp đã được đàm phán.
Vụ kiện đệ trình bởi 22 tổng chưởng lý, bao gồm các tiểu bang từ Arizona, California, New York, đến Wisconsin, đều yêu cầu tòa án tuyên bố chính sách mới là bất hợp pháp và ban hành lệnh cấm sơ bộ nhằm ngăn chặn việc thực hiện chính sách này. Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Maine Susan Collins – chủ tịch Ủy ban Khoản cấp của Thượng viện – cũng lên tiếng phản đối, cho rằng chính sách “được hình thành kém” sẽ gây hậu quả tàn khốc cho nghiên cứu và việc làm, đồng thời vi phạm luật phân bổ ngân sách của quốc hội.
Trong bối cảnh đó, nhiều bác sĩ, nhà khoa học và quản trị viên đại học cảnh báo rằng, mặc dù việc cải tổ hệ thống chi phí gián tiếp có thể tạo ra hiệu quả tài chính, nhưng việc áp đặt mức trần 15% một cách đột ngột có thể khiến các tổ chức mất đi nguồn tài trợ đáng kể – có trường hợp dự báo mất tới hơn 100 triệu đô la mỗi năm. Những khoản chi phí này không chỉ là “chi phí hành chính” mà còn là nguồn hỗ trợ cần thiết để duy trì trang thiết bị và cơ sở vật chất phục vụ nghiên cứu, góp phần tạo nên các đột phá trong y học.
Theo NIH, mục tiêu của chính sách là giúp Hoa Kỳ tập trung nguồn lực vào chi phí nghiên cứu trực tiếp, qua đó cải thiện chất lượng nghiên cứu y khoa và tiết kiệm khoảng 4 tỷ đô la mỗi năm. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lập luận rằng số tiền “tiết kiệm” này sẽ không được chuyển thành hỗ trợ bổ sung cho các dự án nghiên cứu, mà thay vào đó có thể làm suy yếu hệ thống nghiên cứu hiện hành.
Vụ kiện hiện đang được theo dõi sát sao như một trong những thách thức pháp lý mới đối với hành động của chính quyền Trump, khi chính sách của NIH đang gây ra những tranh cãi gay gắt về quyền hạn hành pháp và tác động lâu dài đến nghiên cứu y sinh cũng như sức khỏe cộng đồng.
