Bui Nhat Minh
Intern Writer
Không quân Mỹ đang xem xét lại chương trình Next Generation Air Dominance (NGAD) – dự án máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu nhằm thay thế F-22A Raptor. Dù F-22A vẫn là một chiến đấu cơ hàng đầu, nhưng Mỹ tin rằng họ cần một mẫu máy bay mới với công nghệ tiên tiến hơn để duy trì ưu thế trước Nga và Trung Quốc.
Trước đó, Bộ trưởng Không quân Frank Kendall từng tuyên bố vào tháng 7 rằng lực lượng này sẽ xem xét lại toàn bộ dữ liệu trước khi tiếp tục phát triển NGAD. Sau nhiều năm nghiên cứu, Không quân nhận thấy công nghệ đã thay đổi nhanh chóng kể từ khi dự án được khởi xướng vào giữa những năm 2010. Vì vậy, họ cần điều chỉnh để đảm bảo NGAD thực sự đáp ứng nhu cầu chiến đấu trong tương lai.
Không quân Mỹ cũng đang tham khảo ý kiến của các "ông lớn" trong ngành quốc phòng như Lockheed Martin, Boeing, General Electric và Pratt & Whitney để tìm ra hướng đi tối ưu cho dự án.
Điểm nổi bật của NGAD là khả năng kết hợp với trí tuệ nhân tạo (AI), tạo ra một hệ thống chiến đấu toàn diện hơn. Máy bay này sẽ đi kèm với các "phi công phụ" AI – tương tự như R2D2 trong Star Wars. Ngoài ra, mỗi NGAD có thể điều khiển từ một đến năm máy bay không người lái (CCA), đóng vai trò hỗ trợ tác chiến, trinh sát và tấn công từ xa.
Tuy nhiên, chi phí đang là rào cản lớn. Dự kiến, mỗi chiếc NGAD có giá khoảng 250–300 triệu USD, cao hơn nhiều so với F-35. Điều này đặt ra thách thức tài chính khi Không quân Mỹ còn phải đầu tư vào nhiều chương trình khác như máy bay huấn luyện T-7 Red Tail, máy bay tiếp nhiên liệu tàng hình và oanh tạc cơ B-21 Raider.
Dù vậy, NGAD vẫn là một trong những chương trình vũ khí quan trọng nhất thế kỷ 21. Nếu được phát triển đúng hướng, một lực lượng gồm máy bay chiến đấu thế hệ sáu kết hợp với UAV có thể tạo ra sức mạnh răn đe lớn, giúp Mỹ duy trì vị thế trên bầu trời. Nhưng trước khi làm được điều đó, Không quân Mỹ phải tìm ra hướng đi đúng đắn để biến NGAD thành hiện thực. (popularmechanics)
Vì sao Mỹ dừng chương trình NGAD?
Chương trình NGAD được khởi động với mục tiêu tạo ra máy bay chiến đấu thế hệ sáu đầu tiên trên thế giới. Tuy nhiên, Không quân Mỹ quyết định tạm dừng để đánh giá lại chiến lược. Theo Tướng Jim Slife, họ cần xác định rõ cách đạt được ưu thế trên không trong môi trường cạnh tranh và làm thế nào để phát triển một chiến đấu cơ có người lái thế hệ mới.Trước đó, Bộ trưởng Không quân Frank Kendall từng tuyên bố vào tháng 7 rằng lực lượng này sẽ xem xét lại toàn bộ dữ liệu trước khi tiếp tục phát triển NGAD. Sau nhiều năm nghiên cứu, Không quân nhận thấy công nghệ đã thay đổi nhanh chóng kể từ khi dự án được khởi xướng vào giữa những năm 2010. Vì vậy, họ cần điều chỉnh để đảm bảo NGAD thực sự đáp ứng nhu cầu chiến đấu trong tương lai.
Không quân Mỹ cũng đang tham khảo ý kiến của các "ông lớn" trong ngành quốc phòng như Lockheed Martin, Boeing, General Electric và Pratt & Whitney để tìm ra hướng đi tối ưu cho dự án.
NGAD có gì đặc biệt?
Ban đầu, Không quân Mỹ lên kế hoạch thay thế F-22A bằng một mẫu máy bay mới vào năm 2030. Vào năm 2020, Wil Roper, cựu Trợ lý Bộ trưởng Không quân, gây bất ngờ khi tiết lộ rằng một nguyên mẫu NGAD đã được thiết kế, thử nghiệm và bay chỉ trong vòng một năm. Dù vậy, thông tin chi tiết về chiếc máy bay này chưa từng được công khai.Điểm nổi bật của NGAD là khả năng kết hợp với trí tuệ nhân tạo (AI), tạo ra một hệ thống chiến đấu toàn diện hơn. Máy bay này sẽ đi kèm với các "phi công phụ" AI – tương tự như R2D2 trong Star Wars. Ngoài ra, mỗi NGAD có thể điều khiển từ một đến năm máy bay không người lái (CCA), đóng vai trò hỗ trợ tác chiến, trinh sát và tấn công từ xa.
Tuy nhiên, chi phí đang là rào cản lớn. Dự kiến, mỗi chiếc NGAD có giá khoảng 250–300 triệu USD, cao hơn nhiều so với F-35. Điều này đặt ra thách thức tài chính khi Không quân Mỹ còn phải đầu tư vào nhiều chương trình khác như máy bay huấn luyện T-7 Red Tail, máy bay tiếp nhiên liệu tàng hình và oanh tạc cơ B-21 Raider.
Tương lai nào cho NGAD?
Việc Mỹ tạm dừng NGAD cho thấy thách thức trong phát triển máy bay chiến đấu hiện đại. Một chương trình có thể kéo dài 15–20 năm, khiến công nghệ trở nên lỗi thời ngay khi vừa ra mắt. Bài học từ F-35 cho thấy rằng ngay cả khi hoàn thiện, máy bay vẫn cần liên tục nâng cấp để theo kịp xu hướng.Dù vậy, NGAD vẫn là một trong những chương trình vũ khí quan trọng nhất thế kỷ 21. Nếu được phát triển đúng hướng, một lực lượng gồm máy bay chiến đấu thế hệ sáu kết hợp với UAV có thể tạo ra sức mạnh răn đe lớn, giúp Mỹ duy trì vị thế trên bầu trời. Nhưng trước khi làm được điều đó, Không quân Mỹ phải tìm ra hướng đi đúng đắn để biến NGAD thành hiện thực. (popularmechanics)
