Đàn ông cao hơn phụ nữ không phải do đàn ông thích đánh nhau hơn

Để giải thích tại sao trung bình nam giới cao hơn so với phụ nữ, các nhà khoa học đã đưa ra giả thuyết về sự cạnh tranh bạn tình trong quá trình tiến hóa. Nhưng tác động của estrogen đối với sự phát triển của xương có thể là câu trả lời đáng tin cậy.
Một trong số những khác biệt rõ ràng nhất về thể chất giữa nam giới và phụ nữ là kích thước trung bình của cơ thể. Nhìn chung, đàn ông cao lớn hơn. Lời giải thích tiêu chuẩn được tìm thấy trong sách giáo khoa – sự lựa chọn giới tính và cạnh tranh nam – theo quan điểm của Charles Darwin: “Có thể không nghi ngờ rằng kích thước và sức mạnh lớn hơn của đàn ông so với phụ nữ, cùng với đôi vai rộng hơn, cơ bắp phát triển hơn, đường nét cơ thể gồ ghề, lòng dũng cảm và sự ngoan cường hơn của anh ta... đã được bảo tồn hoặc thậm chí được tăng cường trong suốt thời gian man rợ của loài người, bởi sự thành công được ghi nhận ở những người đàn ông mạnh mẽ nhất và dũng cảm nhất, cả trong cuộc đấu tranh giành sự sống và tranh giành vợ”, trích dẫn trong tác phẩm The Descent of Man của Darwin.
Về cơ bản, đó là cuộc đấu tranh cơ bắp khốc liệt của nam giới để có quyền tiếp cận bạn tình, nếu không tất cả mọi người có lẽ sẽ có kích thước như nhau. Tâm lý học tiến hóa mở rộng lập luận đó, cho rằng những chỉ thị sinh học này làm nền tảng cho các hành vi của chúng ta; đàn ông không thể không hiếu chiến và cạnh tranh, trong khi phụ nữ về bản chất là nhút nhát, kín đáo và kén chọn.
Holly Dunsworth, một nhà nhân chủng học sinh học tại Đại học Rhode Island (Hoa Kỳ), cho biết thông thường mọi người nghĩ sự khác biệt cơ bản về giới tính là kích thước cơ thể. Nếu có ai không nghĩ như vậy có nghĩa là họ đang phủ nhận khoa học.
Nhưng trong bài báo đăng trên tạp chí Evolution Anthropology (Nhân học tiến hóa), bà Dunsworth chỉ ra rằng khoa học phát triển đã phát hiện ra lý do khác với suy nghĩ thông thường của mọi người. Có bằng chứng cho thấy kích thước cơ thể con người được thúc đẩy bởi lựa chọn giới tính là khá mỏng manh và còn một lời giải thích tốt hơn nhiều đã được che giấu trong các tài liệu y học và nhân chủng học. Đó không phải là về cạnh tranh; đó là về sự phát triển của xương và cách sản xuất nội tiết tố của buồng trứng và tinh hoàn có ảnh hưởng khác nhau đến chiều cao cơ thể.
Bà Dunsworth tuy nhiên không khẳng định rằng lựa chọn giới tính không liên quan gì đến sự khác biệt về chiều cao của con người, chỉ là giả thuyết cụ thể này không được ủng hộ rõ ràng và đã lâu rồi người ta mới khám phá những ý tưởng khác. Vấn đề này không chỉ liên quan đến sự tiến hóa mà còn về việc chúng ta là ai.
Đàn ông cao hơn phụ nữ không phải do đàn ông thích đánh nhau hơn

Câu trả lời ẩn trong xương​

Sự khác biệt về chiều cao giữa nam và nữ thường được coi là một ví dụ cổ điển về chọn lọc giới tính: loại đặc điểm mà sự tiến hóa được thúc đẩy bởi sự khác biệt về khả năng sinh sản hơn là khả năng sống sót. Nhưng bà Dunsworth cho rằng các nhà lý thuyết đã đi đến kết luận đó một cách quá dễ dàng: “Gánh nặng bằng chứng cho việc lựa chọn giới tính lớn hơn nhiều so với những gì mọi người nhận ra”.
Louise Barrett, một nhà nhân chủng học tiến hóa tại Đại học Lethbridge, đồng tác giả của bài báo đánh giá năm 2016 về sự tiến hóa của sự thay đổi chiều cao con người cho rằng chúng ta cần nhiều bằng chứng hơn là chỉ sự tồn tại của sự khác biệt về kích thước cơ thể giữa nam và nữ. Giả thuyết lựa chọn giới tính chắc chắn có một sức hấp dẫn trực quan - các nhà khoa học lý luận rằng “đàn ông cao lớn hơn phụ nữ và đàn ông thích đánh nhau hơn, vì vậy hai điều đó phải có mối liên hệ với nhau và phù hợp với các quan niệm văn hóa phổ biến về nam tính và nữ tính. Vấn đề là, các nghiên cứu chưa đặc biệt thuyết phục".
Bà Dunsworth đã tìm thấy một lời giải thích trực tiếp hơn khi đào sâu tài liệu về sinh học và sự phát triển của xương, đặc biệt tập trung vào cách chúng liên quan đến hormone. Vấn đề trở nên rõ ràng rằng “phụ nữ thấp hơn nam giới vì họ có buồng trứng”.
Buồng trứng quan trọng vì chúng sản xuất nhiều estrogen hơn so với tinh hoàn, và estrogen giúp chỉ đạo sự phát triển của xương. Trong tất cả các bộ xương của con người, rất nhiều estrogen kích thích sự phát triển của xương dài ra. Trước tuổi dậy thì, những người có buồng trứng và những người có tinh hoàn phát triển với tốc độ gần như nhau. Sau đó, những người có buồng trứng tăng cường sản xuất estrogen, kích thích các mảng phát triển trong xương và làm cho xương dài đặc biệt dài ra. Đó là lý do tại sao trong giai đoạn đầu tuổi vị thành niên, các bé gái thường cao hơn các bé trai.
Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng đột biến này không tồn tại lâu, bởi vì mức độ hormone cao làm cho các mảng tăng trưởng chậm lại. Đó là lý do tại sao chiều cao có sự khác biệt giữa hai giới: Những người có buồng trứng trải qua đỉnh điểm ngừng tăng trưởng của estrogen ngay sau tuổi dậy thì, “ngay sau khi buồng trứng bắt đầu hoạt động và có chu kỳ hằng tháng”, bà Dunsworth nói. Trong khi đó, xương của những người có tinh hoàn tiếp tục phát triển trong vài năm cho đến khi lượng estrogen đạt đến đỉnh điểm, vì vậy họ sẽ cao hơn.
Sự giải thích về nội tiết tố này rất phù hợp với những thay đổi lịch sử về sự lưỡng hình giới tính của con người. Ví dụ, sau Cái chết đen, đại dịch hạch hoành hành châu Âu vào thế kỷ 14, chênh lệch chiều cao trung bình giữa nam và nữ tăng 62%: Nam cao hơn khoảng 9 cm và nữ thấp hơn 5,5 cm. Sự gia tăng chiều cao của nam giới có ý nghĩa bởi vì mọi người được cho là khỏe mạnh hơn và được ăn uống tốt hơn sau đại dịch, và chiều cao của người trưởng thành bị ảnh hưởng mạnh bởi chế độ dinh dưỡng và tình trạng sức khỏe trong thời thơ ấu. Nhưng nếu phụ nữ thấp hơn, điều đó có ngụ ý rằng họ kém khỏe mạnh hơn sau bệnh dịch?
Tuy nhiên, nhà nhân chủng học Sharon DeWitte của Đại học Nam Carolina không nghĩ như vậy. Trong một bài báo năm 2018, bà lập luận rằng "sự giảm sút về tầm vóc phụ nữ sau Cái chết đen có thể phản ánh sự cải thiện trong chế độ ăn uống hoặc sức khỏe" bởi vì sức khỏe tốt hơn thường tương quan với sự xuất hiện cơn đau bụng kinh sớm hơn.
Nếu vậy, sự thay đổi đáng chú ý về kích thước giới tính không liên quan gì đến cạnh tranh. “Phụ nữ sau Đại dịch đen không thích đàn ông cao hơn”, Dunsworth nói, và đàn ông cũng không đột nhiên tranh giành bạn tình theo một cách mới. Sự khác biệt về kích thước có lẽ chỉ là một tác dụng phụ của sức khỏe tốt hơn, và những người khỏe mạnh có buồng trứng bắt đầu có kinh sớm hơn.

Tranh luận về xương​

Lý thuyết estrogen về sự khác biệt chiều cao không phải là mới, nhưng rất ít nhà sinh học tiến hóa chú ý đến nó. Estrogen dường như có thể giải thích sự khác biệt về chiều cao phát sinh như thế nào nhưng không phải là câu hỏi tiến hóa sâu hơn về lý do tại sao.
Theo lập luận của bà Dunsworth "Làm thế nào mà những thứ như sinh lý học, nội tiết học và cách xương phát triển lại không tiến hóa được?". Bởi vì nam giới cao hơn phụ nữ vì một lý do sinh lý trực tiếp - tác động tăng trưởng xương của estrogen - bất kỳ thứ gì ảnh hưởng đến mức độ hoặc thời gian của mức độ estrogen chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến sự lưỡng hình giới tính của con người, ngay cả khi đó không phải là tác động mà thiên nhiên đã chọn lọc. Bất kỳ trường hợp nào dẫn đến tình trạng sinh sản sớm hơn sẽ làm giảm kích thước tương đối của con cái một cách ngẫu nhiên, mà không có bất kỳ sự thay đổi nào đối với hệ thống giao phối hoặc mức độ cạnh tranh nam - nam hoặc bất kỳ lý do nào cho sự thay đổi kích thước.
Và điều đó có nghĩa là sự lưỡng hình về kích thước giới tính của con người có thể đã tiến hóa trong trường hợp không có lựa chọn giới tính. Vì vậy, để hiểu tại sao đàn ông cao hơn phụ nữ, chúng ta có thể cần hiểu tại sao chúng ta lại trải qua tuổi dậy thì và điều gì dẫn đến sự khác biệt trong việc sử dụng estrogen giữa các loài linh trưởng.

Hông không biết nói dối​

Bài báo của bà Dunsworth không chỉ thảo luận về chiều cao. Bà cũng chỉ ra rằng giả thuyết phổ biến về lý do tại sao xương chậu cái lại rộng hơn xương chậu đực - rằng con cái cần sinh ra những đứa trẻ có não lớn - cũng là sai sót tương tự. Giống như sự phát triển dài của xương, chiều rộng khung xương chậu được thúc đẩy phần lớn bởi nồng độ estrogen.
Bà Dunsworth giải thích rằng không có bằng chứng nào cho thấy chiều rộng hông ảnh hưởng đến sự thành công trong sinh sản. Mô hình chiều rộng phù hợp ngay cả ở những loài mà việc sinh nở dễ dàng hơn nhiều: Ví dụ: đầu của tinh tinh mới sinh nhỏ hơn nhiều so với ống sinh của mẹ nhưng tinh tinh cái vẫn có hông rộng.
Thay vì tạo điều kiện thuận lợi cho việc sinh nở, theo quan điểm của Dunsworth, sự khác biệt giới tính về chiều rộng khung xương chậu là vấn đề cung cấp đủ không gian cho hệ thống sinh sản bên trong của phụ nữ. Cô nói: “******, ******, cổ tử cung, tử cung và buồng trứng sẽ chiếm nhiều thể tích hơn. Không bao giờ có bất kỳ khoảng trống nào ở đó trong một người sống."
Câu chuyện về lựa chọn giới tính cho chúng ta biết rằng đàn ông sinh ra đã có tính cạnh tranh; một người đàn ông văn minh phải đấu tranh chống lại “bản chất thực sự” của mình để trở nên hợp tác hoặc tử tế; toàn bộ cơ thể của anh ta được xây dựng để che chở, bảo vệ phái yếu. Đàn ông vẫn sẽ là đàn ông.
Nguồn: Quanta Mag
 


Đăng nhập một lần thảo luận tẹt ga
Thành viên mới đăng
Top