Các nhà nghiên cứu tại AlgorithmWatch của Đức cho biết họ buộc phải từ bỏ dự án nghiên cứu theo dõi thuật toán Instagram sau những lời đe dọa pháp lý từ Facebook. Dự án có trụ sở tại Berlin đã thu hút sự chú ý khi hôm thứ Sáu đăng bài trong đó cho biết Facebook đã đe dọa hành động pháp lý.
“Có thể còn nhiều trường hợp bắt nạt mà chúng tôi không biết”, bài đăng viết. “Chúng tôi hy vọng rằng trong tương lai, nhiều tổ chức sẽ lên tiếng về kinh nghiệm của họ”.
Ra mắt vào tháng 3/2020, AlgorithmWatch cung cấp một plug-in cho trình duyệt cho phép người dùng thu thập dữ liệu từ Instagram của họ, cung cấp thông tin chi tiết về cách nền tảng ưu tiên hình ảnh và video. Dự án đã công bố các phát hiện thường xuyên, cho thấy rằng thuật toán khuyến khích những bức ảnh để lộ da trần và những bức ảnh có khuôn mặt được xếp hạng cao hơn so với ảnh chụp màn hình của văn bản. Facebook phản đối phương pháp này nhưng không kiện tụng gì AlgorithmWatch trong năm đầu.
Vào tháng 5/2021, các nhà nghiên cứu cho biết Facebook đã yêu cầu gặp các nhà lãnh đạo dự án và cáo buộc họ vi phạm các điều khoản dịch vụ của nền tảng. Một ý kiến phản đối khác là dự án đã vi phạm GDPR, vì nó thu thập dữ liệu từ những người dùng không đồng ý tham gia.
Các nhà nghiên cứu cho biết: “Chúng tôi chỉ thu thập dữ liệu liên quan đến nội dung mà Facebook hiển thị cho các tình nguyện viên đã cài đặt tiện ích bổ sung này. Nói cách khác, người dùng plugin chỉ truy cập vào nguồn cấp dữ liệu của riêng họ và chia sẻ nó với chúng tôi cho mục đích nghiên cứu”.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cuối cùng đã quyết định đóng cửa dự án, tin rằng họ sẽ phải đối mặt với hành động pháp lý từ Facebook nếu tiếp tục.
Một đại diện Facebook cũng xác nhận sự việc, nhưng phủ nhận đe dọa khởi kiện dự án, nói rằng công ty sẵn sàng tìm cách bảo vệ quyền riêng tư để mọi người tiếp tục nghiên cứu.
Bản chất xã hội của các nền tảng Facebook khiến việc tách biệt bất kỳ người dùng nào trở nên khó khăn: ngay cả khi người dùng chọn tham gia, nguồn cấp dữ liệu của họ nhất thiết phải được tạo từ nội dung của người khác, những người có khả năng không đồng ý tham gia nghiên cứu. Facebook đã đặc biệt nhạy cảm về các dự án nghiên cứu kể từ vụ bê bối Cambridge Analytica, dùng dữ liệu nghiên cứu học thuật để thao túng thương mại và chính trị.
Tuy nhiên, các thuật toán quản lý nguồn cấp tin tức trên Facebook và Instagram vô cùng mạnh mẽ nhưng lại kém hiểu biết và các chính sách của Facebook gây khó khăn cho việc nghiên cứu chúng một cách khách quan.
Facebook có một số cơ chế để các nhà nghiên cứu thu thập dữ liệu trực tiếp từ công ty, bao gồm Thư viện Quảng cáo và các mối quan hệ đối tác Social Science One. Nhưng AlgorithmWatch cho biết bản chất đối lập của nghiên cứu của họ khiến dữ liệu không đáng tin cậy.
Họ nói: “Các nhà nghiên cứu không thể dựa vào dữ liệu do Facebook cung cấp vì nó không đáng tin cậy mà phải sử dụng dữ liệu thu thập độc lập”.
“Có thể còn nhiều trường hợp bắt nạt mà chúng tôi không biết”, bài đăng viết. “Chúng tôi hy vọng rằng trong tương lai, nhiều tổ chức sẽ lên tiếng về kinh nghiệm của họ”.
Vào tháng 5/2021, các nhà nghiên cứu cho biết Facebook đã yêu cầu gặp các nhà lãnh đạo dự án và cáo buộc họ vi phạm các điều khoản dịch vụ của nền tảng. Một ý kiến phản đối khác là dự án đã vi phạm GDPR, vì nó thu thập dữ liệu từ những người dùng không đồng ý tham gia.
Các nhà nghiên cứu cho biết: “Chúng tôi chỉ thu thập dữ liệu liên quan đến nội dung mà Facebook hiển thị cho các tình nguyện viên đã cài đặt tiện ích bổ sung này. Nói cách khác, người dùng plugin chỉ truy cập vào nguồn cấp dữ liệu của riêng họ và chia sẻ nó với chúng tôi cho mục đích nghiên cứu”.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cuối cùng đã quyết định đóng cửa dự án, tin rằng họ sẽ phải đối mặt với hành động pháp lý từ Facebook nếu tiếp tục.
Một đại diện Facebook cũng xác nhận sự việc, nhưng phủ nhận đe dọa khởi kiện dự án, nói rằng công ty sẵn sàng tìm cách bảo vệ quyền riêng tư để mọi người tiếp tục nghiên cứu.
Bản chất xã hội của các nền tảng Facebook khiến việc tách biệt bất kỳ người dùng nào trở nên khó khăn: ngay cả khi người dùng chọn tham gia, nguồn cấp dữ liệu của họ nhất thiết phải được tạo từ nội dung của người khác, những người có khả năng không đồng ý tham gia nghiên cứu. Facebook đã đặc biệt nhạy cảm về các dự án nghiên cứu kể từ vụ bê bối Cambridge Analytica, dùng dữ liệu nghiên cứu học thuật để thao túng thương mại và chính trị.
Tuy nhiên, các thuật toán quản lý nguồn cấp tin tức trên Facebook và Instagram vô cùng mạnh mẽ nhưng lại kém hiểu biết và các chính sách của Facebook gây khó khăn cho việc nghiên cứu chúng một cách khách quan.
Facebook có một số cơ chế để các nhà nghiên cứu thu thập dữ liệu trực tiếp từ công ty, bao gồm Thư viện Quảng cáo và các mối quan hệ đối tác Social Science One. Nhưng AlgorithmWatch cho biết bản chất đối lập của nghiên cứu của họ khiến dữ liệu không đáng tin cậy.
Họ nói: “Các nhà nghiên cứu không thể dựa vào dữ liệu do Facebook cung cấp vì nó không đáng tin cậy mà phải sử dụng dữ liệu thu thập độc lập”.
