Bỉ Ngạn Hoa
Writer
Ông trùm đầu tư công nghệ Masayoshi Son đã tặng một món quà cho Tổng thống đắc cử Donald Trump: lời cam kết chi 100 tỷ USD cho trí tuệ nhân tạo và công nghệ liên quan tại Hoa Kỳ.
Thông tin này được Masayoshi Son công bố vào hôm 16/12 khi đứng cạnh ông Trump tại một cuộc họp báo.
Hiện tại, ông trùm đầu tư công nghệ này không thể có 100 tỷ USD. Vậy làm thế nào để ông thực hiện được cam kết với ông Donald Trump?
Để thực hiện được điều này, theo tờ WSJ, Masayoshi Son sẽ cần phải bắt tay vào kết hợp giữa nỗ lực gây quỹ lớn, một khoản nợ mới lớn hoặc bán một phần cổ phần của công ty để huy động tiền mặt.
Masayoshi Son cho thấy ông rất muốn tạo nên tiếng vang lớn khi các CEO, nhà đầu tư và những người khác đang xếp hàng để tỏ lòng tôn kính Trump và công khai ca ngợi.
Tuần trước, một loạt các công ty và CEO đã đồng ý quyên góp 1 triệu USD cho quỹ nhậm chức của ông Trump, bao gồm Meta, Amazon.com và nhà sáng lập OpenAI Sam Altman, người từng nói rằng các nguyên tắc của Trump đại diện cho "mối đe dọa không thể chấp nhận được đối với nước Mỹ". Marc Benioff, chủ sở hữu tạp chí Time và CEO của Salesforce.com, đã chúc mừng Trump khi trở thành nhân vật của năm của Time, nói rằng điều này "đánh dấu thời điểm đầy hứa hẹn cho quốc gia chúng ta".
Các động thái quản lý của chính quyền Trump có thể dẫn đến những thay đổi lớn về giá trị đối với lĩnh vực công nghệ. Ngành công nghiệp này phụ thuộc rất nhiều vào các chính sách liên bang trong các lĩnh vực bao gồm thương mại toàn cầu, sáp nhập, đầu tư nước ngoài và tiền điện tử. Nhiều công ty công nghệ có hợp đồng trị giá hàng tỷ đô la với các cơ quan chính phủ và ông Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình đã công khai chỉ trích một số nhà lãnh đạo công nghệ trên phương tiện truyền thông xã hội.
Cam kết của Masayoshi Son vào ngày 16/12 không đi sâu vào chi tiết. Tỷ phú này đưa ra rất ít con số ngoài việc nói rằng số tiền này sẽ tạo ra 100.000 việc làm trong bốn năm. Ông Trump đã yêu cầu Masayoshi Son tăng gấp đôi lên 200 tỷ đô la ngay tại chỗ.
"Tôi thực sự sẽ cố gắng", Son nói. "Tuy nhiên, tôi cần sự ủng hộ của các bạn".
SoftBank có nhiều mối quan tâm khác nhau với chính phủ Hoa Kỳ. Công ty đã chịu ảnh hưởng lớn khi một cuộc sáp nhập theo kế hoạch giữa Sprint thuộc sở hữu của SoftBank và T-Mobile đã vấp phải sự phản đối từ chính quyền của tổng thống Obama. Sau đó, công ty đã được hưởng lợi khi chính quyền Trump đầu tiên cuối cùng đã chấp thuận.
Ngày nay, tài sản lớn nhất của Softbank là ARM, công ty thiết kế các thành phần của chip, một lĩnh vực bị ảnh hưởng bởi mức trợ cấp, thuế quan và chính sách của Hoa Kỳ đối với Đài Loan và Trung Quốc.
SoftBank có cổ phần tại ByteDance, công ty đang phải đối mặt với lệnh cấm TikTok tiềm tàng của Hoa Kỳ nếu không bán hoặc thay đổi quyền sở hữu ứng dụng này trước tháng 1. Tại cuộc họp báo hôm 16/12, ông Trump cho biết ông sẽ "xem xét TikTok".
SoftBank sở hữu cổ phần tại nhiều công ty trong lĩnh vực xe tự hành - một lĩnh vực khác mà các cố vấn của ông Trump muốn thay đổi các quy tắc liên bang.
Giống như năm 2016, lời cam kết đầu tư mà Masayoshi Son dành cho cuộc bầu cử của ông Trump "phần lớn phản ánh những gì SoftBank đã lên kế hoạch", Kirk Boodry, một nhà phân tích tại Astris Advisory, cho biết hôm 17/12. Ông gọi đó là "đóng gói lại" động thái thúc đẩy AI dự kiến của SoftBank nhưng động thái này có thể hữu ích khi xét đến giá trị của việc có mối quan hệ chặt chẽ với ông Trump, ông nói.
Cổ phiếu của SoftBank tăng 4,4% trong phiên giao dịch hôm thứ 17/12.
Masayoshi Son từ lâu đã là tiếng nói lớn trong lĩnh vực công nghệ và hiếm khi bị ngăn cản bởi tình trạng thiếu tiền mặt trong tay. Tỷ phú người Nhật Bản, nổi tiếng là máu rủi ro, đã từng vay những khoản tiền lớn khi ông đặt cược vào công ty trong cơn sốt dot-com vào cuối những năm 1990. Ông thường nhớ lại cách mình trở thành người giàu nhất thế giới trên giấy tờ trong thời gian ngắn, chỉ để chứng kiến giá cổ phiếu của SoftBank giảm 99% sau đó.
Ông đã xây dựng lại nhờ sự phục hồi trong các khoản đầu tư vào Yahoo Nhật và gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc Alibaba. Ông đã sử dụng hàng núi nợ để mua Vodafone Nhật và biến nó thành một khoản đầu tư thắng lợi bằng cách sắp xếp để công ty này trở thành công ty đầu tiên giới thiệu iPhone tại Nhật Bản.
Bán iPhone đầu tiên ở Nhật là thương vụ thành công của Masayoshi Son
Việc được ông Trump ưu ái có thể hữu ích, tùy thuộc vào hình thức đầu tư AI của SoftBank. Một người quen thuộc với các kế hoạch cho biết Vodafone Nhật có kế hoạch đầu tư vào các trung tâm dữ liệu và nguồn năng lượng tại Hoa Kỳ. Và theo những người quen thuộc với vấn đề này, Masayoshi Son mong muốn tham gia vào lĩnh vực sản xuất chip, một lĩnh vực đắt đỏ có thể đủ điều kiện nhận được sự hỗ trợ đáng kể của chính phủ Mỹ.
Tuy nhiên, việc tạo ra 100.000 việc làm trong bốn năm sẽ là một thách thức. Công nghệ, và đặc biệt là AI, nổi tiếng là không hiệu quả trong việc tạo việc làm. Bản thân SoftBank chỉ có 65.000 nhân viên. Đơn vị sản xuất chip ARM của công ty chỉ có 7.000 nhân viên. Meta, công ty trị giá 1,6 nghìn tỷ đô la được thành lập cách đây hai thập kỷ, sở hữu Facebook, Instagram và WhatsApp - có 72.000 nhân viên. Các trung tâm dữ liệu AI có thể cần tới vài chục nhân viên.
SoftBank cũng sẽ cần thêm rất nhiều tiền để thực hiện lời cam kết của mình.
Theo S&P Global Market Intelligence, tính đến ngày 30 tháng 9, Softbank có khoảng 30 tỷ đô la tiền mặt và 142 tỷ đô la nợ. SoftBank đã cam kết giữ phần lớn số tiền mặt đó làm dự trữ trong trường hợp suy thoái và cũng cam kết tránh gánh thêm nhiều nợ hơn nữa.
Người quen thuộc với các kế hoạch cho biết Masayoshi Son hy vọng một số tiền sẽ đến từ các nhà đầu tư bên ngoài. Nhưng danh tiếng của ông về quản lý tiền bên ngoài đã bị ảnh hưởng sau khi Quỹ Vision trị giá 100 tỷ đô la của SoftBank, được ra mắt vào năm 2017, được định hình bởi những thương vụ thất bại nổi tiếng, chẳng hạn như công ty khởi nghiệp xây dựng thất bại Katerra, công ty cho vay Greensill Capital và Zume, công ty làm pizza bằng robot.
Khi Masayoshi Son cố gắng huy động Quỹ Vision thứ hai, các nhà đầu tư đã phớt lờ ông. Quỹ Vision Fund 2 tự cấp vốn đã giảm 37% sau khi đổ tiền vào lúc thị trường đạt đỉnh.
Quỹ Vision Fund đầu tiên đã công bố lợi nhuận, nhưng hiệu suất của quỹ vẫn còn kém xa so với thị trường chứng khoán nói chung và lĩnh vực công nghệ.
Vết nhơ lớn nhất của quỹ đến từ công ty khởi nghiệp không gian văn phòng WeWork, công ty đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản sau khi SoftBank đầu tư hơn 16 tỷ đô la thông qua Quỹ Vision Fund và các nguồn khác.
Sự tham gia của Masayoshi Son vào WeWork bắt đầu từ 8 năm trước, khi ông gặp người đồng sáng lập WeWork Adam Neumann trong chuyến tham quan văn phòng ở Manhattan kéo dài khoảng 15 phút, sau đó ông đồng ý đầu tư hơn 4 tỷ đô la vào công ty.
Lý do cho cuộc gặp gỡ ngắn ngủi này: Masayoshi Son đang trên đường đến Trump Tower để gặp tổng thống đắc cử và công bố cam kết đầu tư 50 tỷ đô la của mình cách đây 8 năm.
Thông tin này được Masayoshi Son công bố vào hôm 16/12 khi đứng cạnh ông Trump tại một cuộc họp báo.
Hiện tại, ông trùm đầu tư công nghệ này không thể có 100 tỷ USD. Vậy làm thế nào để ông thực hiện được cam kết với ông Donald Trump?
Để thực hiện được điều này, theo tờ WSJ, Masayoshi Son sẽ cần phải bắt tay vào kết hợp giữa nỗ lực gây quỹ lớn, một khoản nợ mới lớn hoặc bán một phần cổ phần của công ty để huy động tiền mặt.
Masayoshi Son cho thấy ông rất muốn tạo nên tiếng vang lớn khi các CEO, nhà đầu tư và những người khác đang xếp hàng để tỏ lòng tôn kính Trump và công khai ca ngợi.
Tuần trước, một loạt các công ty và CEO đã đồng ý quyên góp 1 triệu USD cho quỹ nhậm chức của ông Trump, bao gồm Meta, Amazon.com và nhà sáng lập OpenAI Sam Altman, người từng nói rằng các nguyên tắc của Trump đại diện cho "mối đe dọa không thể chấp nhận được đối với nước Mỹ". Marc Benioff, chủ sở hữu tạp chí Time và CEO của Salesforce.com, đã chúc mừng Trump khi trở thành nhân vật của năm của Time, nói rằng điều này "đánh dấu thời điểm đầy hứa hẹn cho quốc gia chúng ta".
Các động thái quản lý của chính quyền Trump có thể dẫn đến những thay đổi lớn về giá trị đối với lĩnh vực công nghệ. Ngành công nghiệp này phụ thuộc rất nhiều vào các chính sách liên bang trong các lĩnh vực bao gồm thương mại toàn cầu, sáp nhập, đầu tư nước ngoài và tiền điện tử. Nhiều công ty công nghệ có hợp đồng trị giá hàng tỷ đô la với các cơ quan chính phủ và ông Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình đã công khai chỉ trích một số nhà lãnh đạo công nghệ trên phương tiện truyền thông xã hội.
Cam kết của Masayoshi Son vào ngày 16/12 không đi sâu vào chi tiết. Tỷ phú này đưa ra rất ít con số ngoài việc nói rằng số tiền này sẽ tạo ra 100.000 việc làm trong bốn năm. Ông Trump đã yêu cầu Masayoshi Son tăng gấp đôi lên 200 tỷ đô la ngay tại chỗ.
"Tôi thực sự sẽ cố gắng", Son nói. "Tuy nhiên, tôi cần sự ủng hộ của các bạn".
SoftBank có nhiều mối quan tâm khác nhau với chính phủ Hoa Kỳ. Công ty đã chịu ảnh hưởng lớn khi một cuộc sáp nhập theo kế hoạch giữa Sprint thuộc sở hữu của SoftBank và T-Mobile đã vấp phải sự phản đối từ chính quyền của tổng thống Obama. Sau đó, công ty đã được hưởng lợi khi chính quyền Trump đầu tiên cuối cùng đã chấp thuận.
Ngày nay, tài sản lớn nhất của Softbank là ARM, công ty thiết kế các thành phần của chip, một lĩnh vực bị ảnh hưởng bởi mức trợ cấp, thuế quan và chính sách của Hoa Kỳ đối với Đài Loan và Trung Quốc.
SoftBank có cổ phần tại ByteDance, công ty đang phải đối mặt với lệnh cấm TikTok tiềm tàng của Hoa Kỳ nếu không bán hoặc thay đổi quyền sở hữu ứng dụng này trước tháng 1. Tại cuộc họp báo hôm 16/12, ông Trump cho biết ông sẽ "xem xét TikTok".
SoftBank sở hữu cổ phần tại nhiều công ty trong lĩnh vực xe tự hành - một lĩnh vực khác mà các cố vấn của ông Trump muốn thay đổi các quy tắc liên bang.
Giống như năm 2016, lời cam kết đầu tư mà Masayoshi Son dành cho cuộc bầu cử của ông Trump "phần lớn phản ánh những gì SoftBank đã lên kế hoạch", Kirk Boodry, một nhà phân tích tại Astris Advisory, cho biết hôm 17/12. Ông gọi đó là "đóng gói lại" động thái thúc đẩy AI dự kiến của SoftBank nhưng động thái này có thể hữu ích khi xét đến giá trị của việc có mối quan hệ chặt chẽ với ông Trump, ông nói.
Cổ phiếu của SoftBank tăng 4,4% trong phiên giao dịch hôm thứ 17/12.
Masayoshi Son từ lâu đã là tiếng nói lớn trong lĩnh vực công nghệ và hiếm khi bị ngăn cản bởi tình trạng thiếu tiền mặt trong tay. Tỷ phú người Nhật Bản, nổi tiếng là máu rủi ro, đã từng vay những khoản tiền lớn khi ông đặt cược vào công ty trong cơn sốt dot-com vào cuối những năm 1990. Ông thường nhớ lại cách mình trở thành người giàu nhất thế giới trên giấy tờ trong thời gian ngắn, chỉ để chứng kiến giá cổ phiếu của SoftBank giảm 99% sau đó.
Ông đã xây dựng lại nhờ sự phục hồi trong các khoản đầu tư vào Yahoo Nhật và gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc Alibaba. Ông đã sử dụng hàng núi nợ để mua Vodafone Nhật và biến nó thành một khoản đầu tư thắng lợi bằng cách sắp xếp để công ty này trở thành công ty đầu tiên giới thiệu iPhone tại Nhật Bản.
Bán iPhone đầu tiên ở Nhật là thương vụ thành công của Masayoshi Son
Việc được ông Trump ưu ái có thể hữu ích, tùy thuộc vào hình thức đầu tư AI của SoftBank. Một người quen thuộc với các kế hoạch cho biết Vodafone Nhật có kế hoạch đầu tư vào các trung tâm dữ liệu và nguồn năng lượng tại Hoa Kỳ. Và theo những người quen thuộc với vấn đề này, Masayoshi Son mong muốn tham gia vào lĩnh vực sản xuất chip, một lĩnh vực đắt đỏ có thể đủ điều kiện nhận được sự hỗ trợ đáng kể của chính phủ Mỹ.
Tuy nhiên, việc tạo ra 100.000 việc làm trong bốn năm sẽ là một thách thức. Công nghệ, và đặc biệt là AI, nổi tiếng là không hiệu quả trong việc tạo việc làm. Bản thân SoftBank chỉ có 65.000 nhân viên. Đơn vị sản xuất chip ARM của công ty chỉ có 7.000 nhân viên. Meta, công ty trị giá 1,6 nghìn tỷ đô la được thành lập cách đây hai thập kỷ, sở hữu Facebook, Instagram và WhatsApp - có 72.000 nhân viên. Các trung tâm dữ liệu AI có thể cần tới vài chục nhân viên.
SoftBank cũng sẽ cần thêm rất nhiều tiền để thực hiện lời cam kết của mình.
Theo S&P Global Market Intelligence, tính đến ngày 30 tháng 9, Softbank có khoảng 30 tỷ đô la tiền mặt và 142 tỷ đô la nợ. SoftBank đã cam kết giữ phần lớn số tiền mặt đó làm dự trữ trong trường hợp suy thoái và cũng cam kết tránh gánh thêm nhiều nợ hơn nữa.
Người quen thuộc với các kế hoạch cho biết Masayoshi Son hy vọng một số tiền sẽ đến từ các nhà đầu tư bên ngoài. Nhưng danh tiếng của ông về quản lý tiền bên ngoài đã bị ảnh hưởng sau khi Quỹ Vision trị giá 100 tỷ đô la của SoftBank, được ra mắt vào năm 2017, được định hình bởi những thương vụ thất bại nổi tiếng, chẳng hạn như công ty khởi nghiệp xây dựng thất bại Katerra, công ty cho vay Greensill Capital và Zume, công ty làm pizza bằng robot.
Khi Masayoshi Son cố gắng huy động Quỹ Vision thứ hai, các nhà đầu tư đã phớt lờ ông. Quỹ Vision Fund 2 tự cấp vốn đã giảm 37% sau khi đổ tiền vào lúc thị trường đạt đỉnh.
Quỹ Vision Fund đầu tiên đã công bố lợi nhuận, nhưng hiệu suất của quỹ vẫn còn kém xa so với thị trường chứng khoán nói chung và lĩnh vực công nghệ.
Vết nhơ lớn nhất của quỹ đến từ công ty khởi nghiệp không gian văn phòng WeWork, công ty đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản sau khi SoftBank đầu tư hơn 16 tỷ đô la thông qua Quỹ Vision Fund và các nguồn khác.
Sự tham gia của Masayoshi Son vào WeWork bắt đầu từ 8 năm trước, khi ông gặp người đồng sáng lập WeWork Adam Neumann trong chuyến tham quan văn phòng ở Manhattan kéo dài khoảng 15 phút, sau đó ông đồng ý đầu tư hơn 4 tỷ đô la vào công ty.
Lý do cho cuộc gặp gỡ ngắn ngủi này: Masayoshi Son đang trên đường đến Trump Tower để gặp tổng thống đắc cử và công bố cam kết đầu tư 50 tỷ đô la của mình cách đây 8 năm.
