Đảo hoang chỉ có chim cánh cụt và hải cẩu cũng bị Mỹ áp thuế đối ứng

[Dũng Đỗ]

Chính sách thuế quan đối ứng mới do Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố tiếp tục gây tranh cãi, lần này là việc áp thuế lên cả Quần đảo Heard và McDonald (HIMI) – một lãnh thổ thuộc Australia nằm gần Nam Cực và gần như không có người ở, chủ yếu chỉ là nơi sinh sống của chim cánh cụt và hải cẩu.

Đảo Heard, thuộc Quần đảo Heard và McDonald của Australia chỉ toàn chim cánh cụt và hải cẩu sinh sống cũng bị Mỹ áp thuế đối ứng​

Những điểm chính:

• Chính sách thuế đối ứng mới của Mỹ bao gồm cả Quần đảo Heard và McDonald (HIMI), lãnh thổ của Úc gần Nam Cực, không có người ở.
• Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick giải thích việc này là để "bịt mọi lỗ hổng", ngăn các nước khác (như Trung Quốc) dùng đảo làm điểm trung chuyển né thuế.
• Australia ngạc nhiên và chỉ trích, cho rằng đây là sai lầm do quá trình lập danh sách vội vã.
• Dữ liệu thương mại cho thấy có lượng hàng hóa nhỏ (thiết bị điện/máy móc) trị giá 1,4 triệu USD được ghi nhận nhập khẩu từ HIMI vào Mỹ năm 2022.
• Phân tích của Guardian chỉ ra khả năng cao đây là lỗi dữ liệu hoặc nhầm lẫn trong ghi nhãn xuất xứ hàng hóa (ví dụ: ghi "Vienna, HIMI" thay vì "Vienna, Austria").

Lý giải của Bộ trưởng Thương mại Mỹ

Trong cuộc phỏng vấn với đài CBS vào ngày 6/4, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick đã được nhà báo Margaret Brennan đặt câu hỏi về lý do áp thuế lên một quần đảo hoang vắng.

Ông Lutnick giải thích rằng quyết định này nhằm "bịt mọi lỗ hổng" có thể bị lợi dụng. "Tổng thống đã nói rằng: 'Tôi không thể để bất kỳ nơi nào trên thế giới trở thành điểm trung chuyển cho Trung Quốc hay các quốc gia khác chuyển hàng vào Mỹ'. Vì vậy, ông ấy quyết định bịt những lỗ hổng này. Chúng là những lỗ hổng phi lý," Bộ trưởng Lutnick nói.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick​

Ông cũng bác bỏ giả thuyết của nhà báo Brennan rằng danh sách áp thuế có thể được tạo ra bởi AI dựa trên dữ liệu chưa rà soát, và nhấn mạnh mục tiêu "xây dựng sự vĩ đại của nước Mỹ ngay trên đất Mỹ".

Giới chức Australia đã bày tỏ sự ngạc nhiên khi phát hiện HIMI bị đưa vào danh sách áp thuế của Mỹ. Bộ trưởng Thương mại Australia, Don Farrell, nói với đài ABC rằng quyết định này là một sai lầm, cho thấy quá trình soạn thảo danh sách có thể đã diễn ra "vô cùng vội vã".

Nghi vấn về lỗi dữ liệu và hàng hóa 'ma'

Dữ liệu về thương mại giữa Mỹ và HIMI rất không rõ ràng. Các báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB) ghi nhận một lượng nhỏ hàng hóa xuất khẩu từ lãnh thổ này sang Mỹ trong vài năm qua. Năm 2022, Mỹ nhập khẩu 1,4 triệu USD (khoảng 35,7 tỷ đồng) hàng hóa được ghi nhận từ khu vực này, phần lớn là "thiết bị điện và máy móc" không nêu chi tiết.

​

Tuy nhiên, một phân tích của tờ The Guardian dựa trên dữ liệu nhập khẩu và hồ sơ vận chuyển của Mỹ lại cho thấy một khả năng khác: lỗi đánh máy hoặc nhầm lẫn trong việc ghi nhận xuất xứ. Nghiên cứu chỉ ra nhiều lô hàng (như giày Timberland, rượu, thiết bị tái chế) thực tế có nguồn gốc từ Anh, Đức, Áo nhưng lại bị gắn nhãn sai là từ HIMI hoặc đảo Norfolk (một lãnh thổ khác của Úc cũng bị áp thuế).

Ví dụ, một lô hàng linh kiện tái chế của công ty Starlinger (Áo) gửi đến California năm 2024 lại được ghi địa chỉ công ty xuất khẩu là "Vienna, Quần đảo Heard và McDonald". Công ty Starlinger chưa bình luận về sự nhầm lẫn này.

Trong khi lý giải chính thức từ Bộ trưởng Thương mại Mỹ về việc áp thuế lên quần đảo không người ở là để ngăn chặn các quốc gia khác lợi dụng làm điểm trung chuyển né thuế, các bằng chứng từ phân tích dữ liệu thương mại lại nghiêng về khả năng đây là hệ quả của những sai sót, nhầm lẫn trong việc ghi nhận thông tin xuất xứ hàng hóa. Sự việc này một lần nữa cho thấy sự phức tạp và những hệ lụy khó lường có thể phát sinh từ việc áp dụng các chính sách thuế quan quy mô lớn và có phần vội vã.

#donaldtrumpđánhthuế