Trường Sơn
Writer
Sự va chạm của hai hành tinh băng khổng lồ tạo ra vật thể nóng, quay tròn, có kích thước gấp hàng trăm lần Trái đất.
Ấn tượng của một họa sĩ về cơ thể hành tinh khổng lồ, phát sáng được tạo ra bởi một vụ va chạm hành tinh. Ánh hào quang "ấm áp" của vụ va chạm làm rung chuyển thế giới giữa hai hành tinh lớn đã được nhìn thấy lần đầu tiên sau khi các nhà thiên văn hướng kính thiên văn vào một ngôi sao xa xôi giống như mặt trời. Sự kiện thảm khốc này được cho là khi một cặp hành tinh băng khổng lồ va chạm vào nhau tạo ra một trận mưa mảnh vụn và một vật thể nóng, quay tròn có kích thước gấp hàng trăm lần Trái đất. Tiến sĩ Matthew Kenworthy, đồng tác giả chính của nghiên cứu tại Đài quan sát Leiden ở Hà Lan cho biết: “Nó rất ngoạn mục. Năng lượng của vụ va chạm sẽ biến tàn dư thành thứ gì đó giống như một ngôi sao, mờ hơn ngôi sao chính trong hệ thống nhưng có kích thước lớn hơn khoảng bảy lần, có thể nhìn thấy được xuyên suốt phần còn lại của hệ sao”. Phát hiện này xảy ra sau khi một nhà thiên văn nghiệp dư trả lời một bài đăng trên mạng xã hội của Kenworthy về một ngôi sao có tên ASASSN-21qj. Kenworthy đang tìm kiếm những cái bóng do các vành đai khổng lồ tạo ra xung quanh các hành tinh khi chúng đi ngang qua mặt ngôi sao mẹ. ASASSN-21qj, nằm cách Trái đất 1.800 năm ánh sáng, đã thu hút sự quan tâm của ông vì vào tháng 12 năm 2021, nó đột ngột mờ đi một cách khó giải thích. Khi đọc bài đăng, Arttu Sainio, một nhà khoa học công dân tình nguyện của Nasa, đã kiểm tra các quan sát trước đây về ngôi sao này bằng sứ mệnh Neowise của Nasa, một kính viễn vọng không gian hồng ngoại. Ông phát hiện ra rằng 900 ngày trước khi ngôi sao mờ đi, Neowise đã nhìn thấy ánh sáng hồng ngoại sáng lên ổn định và bền vững từ cùng một vị trí.
“Tôi đang tìm kiếm thứ gì đó hoàn toàn khác”, Kenworthy nói. “Ánh sáng hồng ngoại cho chúng tôi biết điều gì đó bất thường đã xảy ra ở khu vực lân cận ngôi sao này và vì vậy nó đã đưa chúng tôi đi theo con đường mới này”. Sau khi phân tích chi tiết các quan sát, các nhà thiên văn học kết luận rằng vụ nổ bức xạ hồng ngoại đến từ một vật thể mới nóng hay còn gọi là “synestia” được tạo ra bởi sự va chạm của hai hành tinh lớn gần bằng Sao Hải Vương. Dựa trên kết quả đo hồng ngoại, vật thể quay khổng lồ có nhiệt độ hơn 700 độ C trong khoảng ba năm. Cuối cùng nó sẽ nguội đi và hình thành một hành tinh mới xung quanh ngôi sao. Theo thông tin chi tiết được công bố trên tạp chí Nature, ngôi sao bắt đầu mờ đi khoảng 2,5 năm sau khi hậu quang bắt đầu khi một đám mây khổng lồ gồm các mảnh vụn va chạm mịn trôi qua bề mặt ngôi sao. Simon Lock, một đồng tác giả khác tại Đại học Bristol, cho biết: “Đây là lần đầu tiên chúng tôi nhìn thấy ánh hào quang từ một sự kiện như vậy. Trước đây, chúng tôi đã từng nhìn thấy các mảnh vụn và đĩa, nhưng chúng tôi chưa bao giờ nhìn thấy tàn dư của hành tinh được tạo ra". Các nhà thiên văn học hiện đang quan tâm theo dõi các quan sát để xác nhận những gì họ nghi ngờ đã diễn ra. Kenworthy cho biết, nếu đám mây bụi tiếp tục quay quanh ngôi sao thì trong khoảng 5 đến 10 năm nữa, đám mây sẽ di chuyển sang một phía của ngôi sao và các nhà thiên văn học sẽ nhìn thấy ánh sáng của ngôi sao phản chiếu từ bụi bằng kính viễn vọng lớn nhất trên mặt đất. Kính viễn vọng Không gian James Webb cũng có thể phát hiện được bức xạ hồng ngoại từ bụi và hành tinh mới được tạo ra trong vụ va chạm.
