Đốt cháy kim loại: Bom phốt pho trắng được Israel sử dụng khủng khiếp đến mức nào?

[Đoàn Thúy Hà]

Hãng tin AP ngày 5/6 đưa tin Israel đã sử dụng bom cháy phốt pho trắng tại ít nhất 5 thị trấn và làng mạc ở miền nam Lebanon, có thể gây hại cho dân thường. Bộ Y tế Lebanon cũng xác nhận hơn 170 người phải điều trị sau khi tiếp xúc với phốt pho trắng.

Ngọn lửa ngàn độ thiêu đốt da và ăn mòn xương​

Nói đến phốt pho trắng, điều đầu tiên bạn nghĩ đến có thể là “will-o'-the-wisp”, có nghĩa là ma trơi. Theo lời giải thích trong sách giáo khoa hóa học cấp hai, đặc điểm nổi bật của nó là có xu hướng tự bốc cháy. Ở nhiệt độ nhất định, phốt pho trắng có thể bắt lửa khi tiếp xúc với không khí nên trong phòng thí nghiệm, phốt pho trắng phải được bảo quản trong nước lạnh.

Năm 2014, quân đội Israel đã bắn bom phốt pho trắng để tấn công một trường học ở phía bắc Gaza. ​

Khi phốt pho trắng cháy, nó tạo ra một lượng lớn ánh sáng và khói mạnh. Ngay từ hai cuộc chiến tranh thế giới trước đây, nó đã được chế tạo thành bom khói, bom chiếu sáng và bom cháy, và được sử dụng rộng rãi trong các hoạt động quân sự.

Tuy nhiên, loại hóa chất này rất nguy hiểm. Theo trang web của Russia Today TV, nhiệt độ cháy của phốt pho trắng có thể lên tới 800 - 2500 độ C, đủ để đốt cháy xuyên qua kim loại.

Điều đáng sợ hơn nữa là phốt pho trắng cháy rất sâu khi chạm vào da sẽ cháy âm ỉ trong cơ thể con người, thấm vào da thịt đến tận xương. Nếu ngọn lửa không được dập tắt và làm sạch kịp thời, để lại phốt pho trắng trong vết thương, nó có thể bốc cháy trở lại trong không khí khi tháo băng.

Một bài báo đăng trên trang web của Tổ chức Y tế Thế giới cho biết, ngoài bỏng nặng, khói độc do đốt phốt pho trắng còn có thể gây tổn thương mắt, đường hô hấp và hệ thần kinh trung ương của những người tiếp xúc, thậm chí gây tổn thương các cơ quan hoặc suy hô hấp.

Ô nhiễm môi trường gây hại cho sức khỏe​

Theo hãng tin TASS, trong Chiến tranh Iraq, liên minh do Mỹ dẫn đầu đã sử dụng một số lượng lớn các loại đạn đặc biệt như bom uranium nghèo và bom phốt pho trắng, gây tổn hại nghiêm trọng đến môi trường sinh thái địa phương và sức khỏe người dân.

Binh sĩ Israel ngồi nghỉ cạnh đạn pháo sáng màu bên phải ảnh là đạn phốt pho trắng M825A1 do Mỹ sản xuất.​

Theo số liệu thống kê chính thức của Iraq, trước Chiến tranh vùng Vịnh năm 1991, tỷ lệ mắc bệnh ung thư ở nước này là 40 trên 100.000 dân. Năm 2005, tỷ lệ này đã tăng gấp 40 lần lên ít nhất 1.600 trên 100.000 người.

Trang web của Cục Quản lý Chất độc và Bệnh tật Hoa Kỳ tuyên bố rằng tại Hoa Kỳ, nếu ai đó vô tình rò rỉ hoặc thải hơn 450 gam phốt pho trắng vào tự nhiên thì đó sẽ là một sự cố môi trường nghiêm trọng và phải báo cáo cho cơ quan bảo vệ môi trường ngay lập tức.

Theo báo Independence của Anh, một trong những quả bom phốt pho trắng M825A1 được Mỹ cung cấp cho Israel với số lượng lớn có chứa gần 6 kg phốt pho trắng.

Vòng xung đột Palestine-Israel hiện nay đã kéo dài được 8 tháng. Với sự chấp thuận và hỗ trợ ngầm của Mỹ, quân đội Israel cũng thường xuyên sử dụng bom phốt pho trắng. Trang web La Vanguardia của Tây Ban Nha dẫn lời các tổ chức môi trường cho biết bom phốt pho trắng sẽ gây ô nhiễm đất trong nhiều năm và Gaza đang trở thành nơi không thích hợp cho con người sinh sống.

Làm sao có thể ngăn lạm dụng lửa địa ngục được?​

Tìm kiếm trên các phương tiện truyền thông nước ngoài cho thấy Israel có lịch sử lâu dài về việc lạm dụng "ngọn lửa địa ngục" này.

Trang web Chính sách đối ngoại hai tháng một lần của Hoa Kỳ đưa tin rằng trong Chiến dịch Cast Lead năm 2008, quân đội Israel đã bắn khoảng 200 quả bom phốt pho trắng vào Gaza, giết chết hàng chục người và đốt cháy nhiều tòa nhà dân sự.

​

Được biết, quân đội Israel thường sử dụng pháo 155mm để bắn bom phốt pho trắng. Sau khi nổ trên không, chúng sẽ rải hàng trăm mảnh đạn đang cháy (đạn con) theo đường chéo xuống dưới trong một khu vực hình bầu dục có đường kính hàng trăm mét ở góc lõm khoảng 45 độ.

Do có thêm gelatin trong hỗn hợp, bom phốt pho trắng có đặc tính sáp và có thể dễ dàng bám vào các tòa nhà, thảm thực vật và gây cháy.

Lực lượng Israel thả bom phốt pho trắng xuống Gaza.
​

AFP đưa tin, vào tháng 10/2023, Israel liên tục bắn bom phốt pho trắng vào Lebanon, 40.000 cây ô liu bị thiêu rụi.

Nếu những loại vũ khí như vậy được sử dụng ở Dải Gaza đông dân cư thì hậu quả sẽ rất thảm khốc. Tháng 10/2023, tờ Washington Post của Mỹ dẫn đoạn video và lời khai của nhân chứng khẳng định quân đội Israel đã sử dụng bom phốt pho trắng tại các khu dân cư ở Gaza. Israel lập luận rằng nó chỉ được sử dụng để tạo màn khói chứ không nhằm vào dân thường.

Theo trang web Izvestia của Nga, mặc dù bom phốt pho trắng không phải là vũ khí hóa học bị cấm theo luật pháp quốc tế, nhưng theo Nghị định thư bổ sung năm 1977 của Công ước Geneva, chúng không được phép sử dụng làm vũ khí gây cháy để tấn công các mục tiêu dân sự. Hoa Kỳ và Israel luôn từ chối ký vào nghị định thư.