Homelander The Seven
I will laser every f****** one of you!
Năm 2000, vụ kiện chống độc quyền lịch sử giữa Microsoft và chính phủ Mỹ đã tạo tiền lệ cho luật cạnh tranh trong kỷ nguyên số. Hơn hai thập kỷ sau, phán quyết tương tự trong vụ kiện Google có khả năng tái định hình thị trường công nghệ, tạo ra luật lệ mới cho các "ông lớn".
Hôm 2/10, thẩm phán Amit Mehta tại Washington D.C. tuyên bố Google vi phạm luật cạnh tranh bằng cách chèn ép đối thủ trong lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến. Phán quyết này có ý nghĩa sâu rộng, đặc biệt khi chính quyền Biden cũng đang cáo buộc Apple, Amazon và Meta vi phạm luật cạnh tranh.
Diễn biến vụ kiện Google gợi nhớ đến vụ kiện Microsoft năm 2000. Khi đó, Microsoft bị cáo buộc lợi dụng Windows để chèn ép Netscape, nhà phát triển trình duyệt web. Microsoft đã buộc các nhà sản xuất PC phải cài đặt sẵn Internet Explorer, loại bỏ Netscape.
Kết quả là Microsoft bị cấm thực hiện các thỏa thuận hạn chế đối tác, tạo điều kiện cho thị trường trình duyệt web phát triển đa dạng hơn. Giáo sư Fiona Scott Morton của Đại học Yale nhận định phán quyết năm 2000 đã ngăn chặn Microsoft độc chiếm Internet: "Mục đích là mở đường cho sự đổi mới."
Tương tự, thẩm phán Mehta thừa nhận Google vượt trội về công nghệ, nhưng lợi thế cạnh tranh đến từ việc Google được cài đặt mặc định trên nhiều nền tảng. Google đã chi hàng tỷ USD để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên thiết bị của Apple, Samsung... chỉ riêng năm 2021 đã là 26 tỷ USD.
Phán quyết chống lại Google, giống như Microsoft trước đây, dựa trên việc cấm các thỏa thuận gây bất lợi cho đối thủ. Tuy nhiên, Google tinh vi hơn, sử dụng "củ cà rốt" thay vì "cây gậy", dùng tiền để "mua chuộc" thay vì đe dọa.
Dù vậy, Google vẫn thất bại trong việc thuyết phục tòa án rằng họ chi hàng tỷ USD chỉ để chứng minh công nghệ của mình tốt nhất. Chính phủ Mỹ lập luận rằng mục đích của Google là củng cố vị thế độc quyền, và thẩm phán Mehta đã đồng ý với quan điểm này.
Hiện tại, mọi con mắt đổ dồn vào quyết định cuối cùng của tòa án. Các chuyên gia dự đoán nhiều khả năng Google sẽ bị cấm ký kết các thỏa thuận độc quyền, thậm chí có thể bị buộc phải chia sẻ dữ liệu tìm kiếm hoặc tách riêng mảng trình duyệt Chrome và Android.
Một ví dụ điển hình về tác động của phán quyết Google là trường hợp của Mozilla Firefox. Mặc dù là đối thủ, phần lớn doanh thu của Firefox đến từ việc đặt Google làm công cụ tìm kiếm mặc định.
Nếu Google bị cấm trả tiền để trở thành lựa chọn mặc định, Mozilla sẽ mất nguồn thu khổng lồ, đe dọa sự tồn tại của trình duyệt này. Điều này cho thấy phán quyết của tòa án, dù nhằm thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh, cũng có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến các doanh nghiệp nhỏ hơn.
Phán quyết lịch sử trong vụ kiện Google là lời cảnh tỉnh cho các "ông lớn" công nghệ, khẳng định rằng vị thế thống lĩnh không đồng nghĩa với quyền chèn ép đối thủ. Tuy nhiên, cần cân nhắc kỹ lưỡng để tránh tạo ra những tác động tiêu cực ngoài ý muốn.
Tương lai của ngành công nghệ sẽ ra sao? Liệu phán quyết này có tạo nên một kỷ nguyên cạnh tranh công bằng hơn, hay sẽ gây ra những xáo trộn khó lường? Câu trả lời nằm ở chính sách của chính phủ và nỗ lực thích nghi của các doanh nghiệp trong thời gian tới.
Hôm 2/10, thẩm phán Amit Mehta tại Washington D.C. tuyên bố Google vi phạm luật cạnh tranh bằng cách chèn ép đối thủ trong lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến. Phán quyết này có ý nghĩa sâu rộng, đặc biệt khi chính quyền Biden cũng đang cáo buộc Apple, Amazon và Meta vi phạm luật cạnh tranh.
Tiếng vọng từ quá khứ: Bài học từ Microsoft
Diễn biến vụ kiện Google gợi nhớ đến vụ kiện Microsoft năm 2000. Khi đó, Microsoft bị cáo buộc lợi dụng Windows để chèn ép Netscape, nhà phát triển trình duyệt web. Microsoft đã buộc các nhà sản xuất PC phải cài đặt sẵn Internet Explorer, loại bỏ Netscape.
Kết quả là Microsoft bị cấm thực hiện các thỏa thuận hạn chế đối tác, tạo điều kiện cho thị trường trình duyệt web phát triển đa dạng hơn. Giáo sư Fiona Scott Morton của Đại học Yale nhận định phán quyết năm 2000 đã ngăn chặn Microsoft độc chiếm Internet: "Mục đích là mở đường cho sự đổi mới."
Tương tự, thẩm phán Mehta thừa nhận Google vượt trội về công nghệ, nhưng lợi thế cạnh tranh đến từ việc Google được cài đặt mặc định trên nhiều nền tảng. Google đã chi hàng tỷ USD để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên thiết bị của Apple, Samsung... chỉ riêng năm 2021 đã là 26 tỷ USD.
Cả tích cực lẫn tiêu cực
Phán quyết chống lại Google, giống như Microsoft trước đây, dựa trên việc cấm các thỏa thuận gây bất lợi cho đối thủ. Tuy nhiên, Google tinh vi hơn, sử dụng "củ cà rốt" thay vì "cây gậy", dùng tiền để "mua chuộc" thay vì đe dọa.
Dù vậy, Google vẫn thất bại trong việc thuyết phục tòa án rằng họ chi hàng tỷ USD chỉ để chứng minh công nghệ của mình tốt nhất. Chính phủ Mỹ lập luận rằng mục đích của Google là củng cố vị thế độc quyền, và thẩm phán Mehta đã đồng ý với quan điểm này.
Hiện tại, mọi con mắt đổ dồn vào quyết định cuối cùng của tòa án. Các chuyên gia dự đoán nhiều khả năng Google sẽ bị cấm ký kết các thỏa thuận độc quyền, thậm chí có thể bị buộc phải chia sẻ dữ liệu tìm kiếm hoặc tách riêng mảng trình duyệt Chrome và Android.
Mozilla Firefox lâm nguy?
Một ví dụ điển hình về tác động của phán quyết Google là trường hợp của Mozilla Firefox. Mặc dù là đối thủ, phần lớn doanh thu của Firefox đến từ việc đặt Google làm công cụ tìm kiếm mặc định.
Nếu Google bị cấm trả tiền để trở thành lựa chọn mặc định, Mozilla sẽ mất nguồn thu khổng lồ, đe dọa sự tồn tại của trình duyệt này. Điều này cho thấy phán quyết của tòa án, dù nhằm thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh, cũng có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến các doanh nghiệp nhỏ hơn.
Kết luận
Phán quyết lịch sử trong vụ kiện Google là lời cảnh tỉnh cho các "ông lớn" công nghệ, khẳng định rằng vị thế thống lĩnh không đồng nghĩa với quyền chèn ép đối thủ. Tuy nhiên, cần cân nhắc kỹ lưỡng để tránh tạo ra những tác động tiêu cực ngoài ý muốn.
Tương lai của ngành công nghệ sẽ ra sao? Liệu phán quyết này có tạo nên một kỷ nguyên cạnh tranh công bằng hơn, hay sẽ gây ra những xáo trộn khó lường? Câu trả lời nằm ở chính sách của chính phủ và nỗ lực thích nghi của các doanh nghiệp trong thời gian tới.
