Long Bình
Writer
CapCut, ứng dụng chỉnh sửa video miễn phí được hàng triệu người yêu thích, đang trở thành tâm điểm của một cuộc tranh cãi gay gắt về quyền riêng tư và sở hữu sáng tạo. Một thay đổi lặng lẽ trong Điều khoản Dịch vụ của ứng dụng này đã làm dấy lên lo ngại rằng người dùng đang vô tình trao đi quyền kiểm soát vĩnh viễn đối với mọi nội dung họ tạo ra, từ video hoàn chỉnh đến những bản nháp chưa hoàn thiện. Sự việc này đặt ra câu hỏi liệu CapCut có thực sự là công cụ sáng tạo đáng tin cậy hay chỉ là một “trang trại nội dung” khai thác công sức của người dùng?
Theo các điều khoản mới trong Điều khoản Dịch vụ, khi sử dụng CapCut, người dùng tự động cấp cho công ty mẹ ByteDance một giấy phép “toàn cầu, miễn phí bản quyền, có thể cấp phép lại và có thể chuyển nhượng”. Điều này cho phép ByteDance toàn quyền sử dụng, sao chép, chỉnh sửa, phân phối và thậm chí tạo ra các sản phẩm thương mại từ nội dung của người dùng mà không cần xin phép hay bồi thường.
Điều đáng lo ngại hơn là phạm vi áp dụng của giấy phép này. Không chỉ giới hạn ở các video được xuất bản công khai, điều khoản bao gồm mọi thứ người dùng tải lên ứng dụng, từ các đoạn phim nháp, hình ảnh cá nhân, giọng nói, cho đến gương mặt của họ. Ví dụ, CapCut có thể sử dụng hình ảnh của bạn trong một quảng cáo thương mại mà không cần thông báo hoặc trả bất kỳ chi phí nào.
Chuyên gia pháp lý Claudia Sandino nhấn mạnh rằng giấy phép này mang tính chất vĩnh viễn. Ngay cả khi người dùng xóa tài khoản CapCut hoặc ngừng sử dụng ứng dụng, ByteDance vẫn giữ quyền sử dụng nội dung của họ mãi mãi. Điều này đồng nghĩa với việc một đoạn video bạn vô tư tải lên hôm nay có thể được sử dụng cho mục đích thương mại trong tương lai mà bạn không hề hay biết.
Một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất là CapCut không cung cấp bất kỳ tùy chọn nào để người dùng từ chối điều khoản này. Việc tiếp tục sử dụng ứng dụng được xem như sự chấp thuận mặc định. Điều này đặt người dùng vào thế khó: hoặc chấp nhận từ bỏ quyền sở hữu nội dung, hoặc ngừng sử dụng CapCut hoàn toàn. Hầu hết người dùng, đặc biệt là những người không đọc kỹ điều khoản, không nhận thức được rằng chỉ một hành động đơn giản như tải video lên ứng dụng có thể khiến họ mất quyền kiểm soát hợp pháp đối với tác phẩm của mình.
Sự thiếu minh bạch này đã khiến các chuyên gia chỉ trích CapCut, cho rằng ứng dụng đang khai thác công sức sáng tạo của người dùng một cách phi đạo đức. Từ một công cụ chỉnh sửa video tiện lợi, CapCut dường như đã biến thành một hệ thống thu thập nội dung để phục vụ lợi ích thương mại của ByteDance.
Vụ việc này là hồi chuông cảnh tỉnh cho những ai đang sử dụng CapCut, đặc biệt là các nhà sáng tạo nội dung, influencer, và người dùng cá nhân coi trọng quyền sở hữu sáng tạo. Việc mất quyền kiểm soát nội dung không chỉ ảnh hưởng đến giá trị thương mại của tác phẩm mà còn tiềm ẩn nguy cơ về quyền riêng tư, khi hình ảnh và giọng nói cá nhân có thể bị sử dụng mà không được phép.
Các chuyên gia khuyến nghị người dùng nên xem xét các ứng dụng chỉnh sửa video thay thế, chẳng hạn như Adobe Premiere hoặc DaVinci Resolve, vốn có chính sách minh bạch hơn và tôn trọng quyền sở hữu của người dùng. Mặc dù các phần mềm này có thể yêu cầu trả phí hoặc đòi hỏi kỹ năng cao hơn, chúng mang lại sự an tâm về mặt pháp lý và bảo vệ nội dung sáng tạo.
Theo các điều khoản mới trong Điều khoản Dịch vụ, khi sử dụng CapCut, người dùng tự động cấp cho công ty mẹ ByteDance một giấy phép “toàn cầu, miễn phí bản quyền, có thể cấp phép lại và có thể chuyển nhượng”. Điều này cho phép ByteDance toàn quyền sử dụng, sao chép, chỉnh sửa, phân phối và thậm chí tạo ra các sản phẩm thương mại từ nội dung của người dùng mà không cần xin phép hay bồi thường.
Điều đáng lo ngại hơn là phạm vi áp dụng của giấy phép này. Không chỉ giới hạn ở các video được xuất bản công khai, điều khoản bao gồm mọi thứ người dùng tải lên ứng dụng, từ các đoạn phim nháp, hình ảnh cá nhân, giọng nói, cho đến gương mặt của họ. Ví dụ, CapCut có thể sử dụng hình ảnh của bạn trong một quảng cáo thương mại mà không cần thông báo hoặc trả bất kỳ chi phí nào.
Chuyên gia pháp lý Claudia Sandino nhấn mạnh rằng giấy phép này mang tính chất vĩnh viễn. Ngay cả khi người dùng xóa tài khoản CapCut hoặc ngừng sử dụng ứng dụng, ByteDance vẫn giữ quyền sử dụng nội dung của họ mãi mãi. Điều này đồng nghĩa với việc một đoạn video bạn vô tư tải lên hôm nay có thể được sử dụng cho mục đích thương mại trong tương lai mà bạn không hề hay biết.
Một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất là CapCut không cung cấp bất kỳ tùy chọn nào để người dùng từ chối điều khoản này. Việc tiếp tục sử dụng ứng dụng được xem như sự chấp thuận mặc định. Điều này đặt người dùng vào thế khó: hoặc chấp nhận từ bỏ quyền sở hữu nội dung, hoặc ngừng sử dụng CapCut hoàn toàn. Hầu hết người dùng, đặc biệt là những người không đọc kỹ điều khoản, không nhận thức được rằng chỉ một hành động đơn giản như tải video lên ứng dụng có thể khiến họ mất quyền kiểm soát hợp pháp đối với tác phẩm của mình.
Sự thiếu minh bạch này đã khiến các chuyên gia chỉ trích CapCut, cho rằng ứng dụng đang khai thác công sức sáng tạo của người dùng một cách phi đạo đức. Từ một công cụ chỉnh sửa video tiện lợi, CapCut dường như đã biến thành một hệ thống thu thập nội dung để phục vụ lợi ích thương mại của ByteDance.
Vụ việc này là hồi chuông cảnh tỉnh cho những ai đang sử dụng CapCut, đặc biệt là các nhà sáng tạo nội dung, influencer, và người dùng cá nhân coi trọng quyền sở hữu sáng tạo. Việc mất quyền kiểm soát nội dung không chỉ ảnh hưởng đến giá trị thương mại của tác phẩm mà còn tiềm ẩn nguy cơ về quyền riêng tư, khi hình ảnh và giọng nói cá nhân có thể bị sử dụng mà không được phép.
Các chuyên gia khuyến nghị người dùng nên xem xét các ứng dụng chỉnh sửa video thay thế, chẳng hạn như Adobe Premiere hoặc DaVinci Resolve, vốn có chính sách minh bạch hơn và tôn trọng quyền sở hữu của người dùng. Mặc dù các phần mềm này có thể yêu cầu trả phí hoặc đòi hỏi kỹ năng cao hơn, chúng mang lại sự an tâm về mặt pháp lý và bảo vệ nội dung sáng tạo.
