Hàng xóm Việt Nam 'bùng nổ' robot dịch vụ: Sản lượng tăng vọt, doanh nghiệp nội địa 'thống trị' thị trường, ứng dụng đa dạng

[Hoàng Anh]

Những điểm chính:

• Trung Quốc lần đầu công bố số liệu riêng về sản lượng robot dịch vụ, cho thấy mức tăng trưởng 35,7% trong 2 tháng đầu năm 2025.
• Robot dịch vụ được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ giao hàng, dọn dẹp, y tế, đến khách sạn và giáo dục.
• Các công ty Trung Quốc (Roborock, Ecovacs, Xiaomi, Dreame) đang dẫn đầu thị trường robot dọn dẹp toàn cầu.
• Chính phủ Trung Quốc chú trọng phát triển robot, đưa khái niệm "trí tuệ thể hiện" vào báo cáo công tác.
• Các công ty Trung Quốc có lợi thế về sản xuất, chuỗi cung ứng và khả năng đổi mới nhanh.

Ngành công nghiệp robot dịch vụ của Trung Quốc đang chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc, vượt qua cả robot công nghiệp về cả tốc độ phát triển và sản lượng. Sự bùng nổ này được thúc đẩy bởi các chính sách hỗ trợ của chính phủ, sự trỗi dậy của các công ty khởi nghiệp, và nhu cầu ngày càng tăng từ thị trường.

Sản lượng robot dịch vụ tăng vọt, vượt xa robot công nghiệp

Trong báo cáo sản lượng công nghiệp hàng tháng công bố hôm 17/3/2025, Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS) đã lần đầu tiên công bố số liệu riêng về robot dịch vụ. Điều này cho thấy tầm quan trọng ngày càng tăng của lĩnh vực này trong nền kinh tế Trung Quốc.

Theo số liệu của NBS, trong hai tháng đầu năm 2025:

• Sản lượng robot dịch vụ: Gần 1,5 triệu chiếc, tăng 35,7% so với cùng kỳ năm trước.
• Sản lượng robot công nghiệp: 91.088 chiếc, tăng 27% so với cùng kỳ năm trước.

Như vậy, robot dịch vụ đã vượt qua robot công nghiệp về cả tốc độ tăng trưởng và sản lượng.

Robot dịch vụ 'len lỏi' vào mọi mặt đời sống

Khác với robot công nghiệp (thường được sử dụng trong các nhà máy và dây chuyền sản xuất), robot dịch vụ tại Trung Quốc được định nghĩa rộng hơn, bao gồm robot chuyên nghiệp, robot tiêu dùng, robot y tế và robot dọn dẹp.

Robot dịch vụ đang ngày càng được tích hợp vào cuộc sống hàng ngày của người dân Trung Quốc:

• Nhà hàng, khách sạn: Robot phục vụ bàn, robot lễ tân.
• Giao hàng: Robot giao đồ ăn, hàng hóa.
• Dọn dẹp: Robot hút bụi, lau nhà, lau kính.
• Y tế: Robot hỗ trợ phẫu thuật, chăm sóc bệnh nhân.
• Giáo dục: Robot dạy học, hỗ trợ học sinh.
• An ninh: Chó robot cảnh sát

Các công ty Trung Quốc 'thống trị' thị trường robot dọn dẹp

Các thương hiệu Trung Quốc đang dẫn đầu trong lĩnh vực robot dọn dẹp, một phân khúc lớn của thị trường robot dịch vụ.
Theo báo cáo của IDC, trong số 5 nhà sản xuất robot dọn dẹp hàng đầu thế giới năm 2024, có tới 4 công ty Trung Quốc:

1. Roborock (Bắc Kinh)
2. iRobot (Mỹ)
3. Ecovacs Robotics
4. Xiaomi
5. Dreame

Roborock đã vượt qua iRobot để trở thành nhà sản xuất robot dọn dẹp có số lượng hàng xuất xưởng lớn nhất thế giới.

Lợi thế của các công ty Trung Quốc

Trung Quốc có nhiều lợi thế trong việc phát triển ngành công nghiệp robot:

• Năng lực sản xuất: Được mệnh danh là "công xưởng của thế giới", Trung Quốc có khả năng sản xuất hàng loạt với chi phí thấp.
• Chuỗi cung ứng: Hệ thống chuỗi cung ứng linh kiện, lắp ráp và thiết kế nguyên mẫu sẵn có.
• Đổi mới nhanh: Các công ty Trung Quốc có khả năng thích ứng nhanh với các xu hướng công nghệ mới.

David Qian, Phó Chủ tịch Ecovacs Robotics, cho biết: "Rõ ràng là những công ty cạnh tranh của chúng tôi, đều đến từ Trung Quốc, có năng lực thay đổi rất nhanh và cũng rất sáng tạo."

Ecovacs, công ty có thị phần robot hút bụi, lau nhà lớn nhất Trung Quốc, cũng đang mở rộng ra thị trường quốc tế, đặc biệt là các nước châu Á - Thái Bình Dương.

Ecovacs không chỉ tập trung vào robot hút bụi, mà còn phát triển các sản phẩm khác như máy hút bụi lau nhà (thương hiệu Tineco), robot lau dọn công nghiệp, máy cắt cỏ tự động, máy lau kính, và thiết bị gia dụng thông minh.

Chính phủ Trung Quốc 'đặt cược' vào robot

Chính phủ Trung Quốc đang ngày càng chú trọng đến lĩnh vực robot. Trong báo cáo công tác mới nhất, khái niệm "trí tuệ thể hiện" (embodied intelligence) - tức là ứng dụng AI trong các hệ thống vật lý, như robot - đã lần đầu tiên được đề cập.

Trung Quốc cũng đã đầu tư 5 tỷ tệ (khoảng 17,6 nghìn tỷ đồng) để phát triển Thị trấn Điện tử Bắc Kinh thành một "thị trấn AI", với mục tiêu triển khai hơn 10.000 robot, trong đó có hơn 1.000 robot hình người.

Robot hình người: Tương lai của ngành công nghiệp robot?

Robot hình người đang trở thành một xu hướng mới trong ngành công nghiệp robot. Các công ty Trung Quốc như Unitree Robotics đang phát triển các mẫu robot hình người có khả năng vận động linh hoạt và tích hợp AI.

Đầu năm 2025, robot nhảy múa H1 của Unitree đã gây sốt trên mạng xã hội Trung Quốc. Các mẫu robot đơn giản hơn, như bộ khung trợ lực, cũng đang được sử dụng rộng rãi tại các khu du lịch ở Trung Quốc.

David Qian dự đoán, trong vòng 5-10 năm tới, robot hình người sẽ trở nên thực sự hữu dụng và có mức giá phải chăng.

Trung Quốc đang nổi lên như một "cường quốc" về robot, đặc biệt là trong lĩnh vực robot dịch vụ. Với sự hỗ trợ của chính phủ, sự đầu tư của các doanh nghiệp, và khả năng đổi mới nhanh chóng, Trung Quốc có thể sẽ tiếp tục dẫn đầu thị trường robot trong tương lai.