Hãy để BlackBerry được chết

[VNR Content]

Từ lâu, người ta đã không còn thấy bóng dáng một chiếc BlackBerry trên thị trường. Nhiều người nghĩ rằng BlackBerry đã chết khi iPhone và Android trở nên phổ biến vào năm 2011, và không ít đã sốc khi biết thiết bị trông như chiếc PDA thu nhỏ vẫn còn tồn tại khi vào tháng trước đã trở thành cục chặn giấy đầy kỷ niệm khi công ty khai sinh ra nó tuyên bố khai tử các dịch vụ gọi điện và nhắn tin trên các đời máy cũ. Cái chết của BlackBerry một lần nữa được xác nhận khi OnwardMobility mất quyền sử dụng tên gọi BlackBerry mặc cho những nỗ lực nhằm tái sinh nhãn hiệu này với một mẫu smartphone BlackBerry 5G liên tục bị trì hoãn trong suốt năm 2021.
Mặc cho là một trong những thiết bị di động phổ biến nhất thập niên 2000, BlackBerry đã không thể sinh tồn trong thời đại smartphone, kể cả khi nó đã tạo nền móng cho những chiếc smartphone đầu tiên. Với thiết kế đậm chất PDA, BlackBerry không phù hợp để biến hình thành một chiếc smartphone - hay thứ được mọi người nhìn nhận là một chiếc smartphone: màn hình cảm ứng hoàn toàn, không có bàn phím QWERTY vật lý. Bởi thất bại trong việc thích ứng với thị trường smartphone đang ngày một phát triển, vốn bị thống trị bởi những thiết bị màn hình cảm ứng, chưa kể nhà sản xuất không tung ra được những bản cập nhật cần thiết cho các mẫu máy mới hơn - như BlackBerry Key2 - cũng hợp lý khi nói rằng, hãy để điện thoại BlackBerry an nghỉ.

BlackBerry KeyOne

Sự trỗi dậy và sụp đổ của BlackBerry​

BlackBerry ban đầu là một thiết bị nhắn tin hai chiều, ra mắt năm 1996 bởi Research In Motion (RIM) theo hợp đồng với công ty viễn thông Canada là Rogers. Nó được thiết kế để gửi email và các loại tin nhắn khác qua mạng không dây, vốn được xem là một bước đột phá vào thời điểm đó. Năm 2002, BlackBerry chuyển mình từ một chiếc máy nhắn tin thành một chiếc điện thoại di động, kèm theo bàn phím vật lý. Trong những năm tiếp theo, RIM dần tích hợp thêm nhiều tính năng khác để máy trong giống những chiếc điện thoại khác trên thị trường hơn, như màn hình màu, Wi-Fi, và camera tích hợp. Nhưng bản thân BlackBerry vẫn trông rất giống một chiếc PDA, thu hút được sự chú ý của giới doanh nhân và những người thành đạt, biến nó thành một biểu tượng thể hiện đẳng cấp người dùng.
Năm 2007, BlackBerry mở rộng thị trường để tiếp cận không chỉ giới doanh nhân mà cả những người có địa vị xã hội (như Tổng thống Barack Obama), và thậm chí là... sinh viên đại học, mang lại cho mọi người cơ hội làm những điều mà thông thường họ cần phải dùng đến máy tính, như trả lời email và duyệt web. Ngoài MySpace và Facebook, mạng xã hội thời đó vẫn là một khái niệm mới mẻ, nhưng người ta lại đặc biệt bị lôi cuốn bởi việc được kết nối 24/7 thông qua chiếc BlackBerry của mình - thông qua tính năng nhắn tin tức thời của máy, gọi là BlackBerry Messenger - đến mức nó được đặt biệt danh là “CrackBerry” (crack, hay crack-cocaine, là một chất gây nghiện cao độ).
Tính gây nghiện đó đã đẩy lợi nhuận của BlackBerry “lên Sao Hỏa”, mang về cho RIM hơn 3 tỷ USD doanh thu, với thu nhập ròng hơn 631 triệu USD. Đến cuối thập kỷ 2000, BlackBerry đã thống trị 43% thị trường smartphone tại Mỹ, và 20% toàn cầu, bán được hơn 50 triệu máy BlackBerry chỉ trong một năm!
Khi Apple tung ra iPhone, chiếc điện thoại thuần cảm ứng này bắt đầu nhảy vào cuộc đua gặm miếng bánh của BlackBerry. Dù giới doanh nhân vẫn trung thành với điện thoại có bàn phím vật lý, BlackBerry cuối cùng vẫn trở nên lỗi thời do không thể cạnh tranh với những mẫu smartphone màn hình cảm ứng là iPhone và Android, vốn nhanh chóng phổ biến không tưởng.

BlackBerry Key2

Thử nghiệm màn hình cảm ứng thất bại​

Năm 2008, trong một nỗ lực nhằm bắt kịp với tốc độ phát triển vũ bão của ngành công nghiệp di động, RIM tung ra mẫu điện thoại màn hình cảm ứng đầu tiên với tên gọi BlackBerry Storm. Theo cuốn sách “Losing the Signal: The Untold Story Behind the Extraordinary Rise and Spectacular Fall of BlackBerry” ra mắt năm 2015, lúc đầu Storm bán khá chạy bởi nhãn hiệu BlackBerry vẫn còn đủ sức mạnh, và Verizon đã thiết kế một chiến dịch marketing “nặng đô” để cạnh tranh với chiếc iPhone vốn là hàng độc quyền của nhà mạng đối thủ AT&T.
Nhưng mọi thứ nhanh chóng đổ bể khi mọi người bắt đầu tìm cách làm quen với Storm. John Stratton, giám đốc marketing của Verizon thời đó, nói với CEO RIM thời đó là Jim Balsillie rằng “cứ 1 triệu chiếc Storm thì có 1 chiếc cần thay thế”, nhưng vừa thay xong không lâu thì khách lại mang đến yêu cầu thay một lần nữa. Hóa ra, BlackBerry Storm là một thảm họa bởi hiệu năng ì ạch và đầy lỗi - nhiều đến mức Stratton muốn RIM phải đền bù cho Verizon gần 500 triệu USD vì những thua lỗ họ phải gánh chịu khi bán Storm.
Ba năm sau, RIM phát triển mẫu mini-tablet đầu tiên, gọi là BlackBerry Playbook. Tuy nhiên, chiếc tablet này lại thiếu mất ứng dụng email, khiến nó trở nên hoàn toàn vô dụng trong mắt nhóm khách hàng doanh nghiệp.
Năm 2013, sau khi RIM đổi tên thành BlackBerry, họ quyết định làm mới chính mình và tung ra loạt smartphone thuần cảm ứng chạy hệ điều hành BlackBerry 10. Không may là, thời điểm ra mắt dòng sản phẩm mới lại không thể tệ hơn. Các điện thoại cảm ứng iPhone và Android lúc bấy giờ đã chiếm lĩnh thị trường, đến nỗi thị phần toàn cầu của BlackBerry bị thu hẹp lại chỉ còn chưa đến 1% vào năm 2017.

Chậm mà chắc để thua cuộc​

Nỗ lực của OnwardMobility nhằm mang BlackBerry trở lại từ cõi chết là một động thái đáng khen ngợi, xét từ góc độ hoài cổ. Không may là, những nỗ lực này không đạt hiệu quả như mong đợi. BlackBerry có thể là vị vua của ngành công nghiệp smartphone vào thủa sơ khai, nhưng nó chưa bao giờ bắt kịp được Android và Apple. Khi công ty quyết định loại bỏ bàn phím vật lý trên BlackBerry 10, ngành công nghiệp di động và người tiêu dùng đã “đổi lòng”, trót yêu sâu đậm những chiếc iPhone và Samsung Galaxy. Quá muộn màng.
“Chậm mà chắc để chiến thắng trong cuộc đua” có thể là bài học rút ra từ câu chuyện Rùa và Thỏ, nhưng trong trường hợp của BlackBerry và sự miễn cưỡng của họ khi phát triển một chiếc điện thoại BlackBerry thuần cảm ứng, chậm mà chắc để... thua cuộc. Vì lẽ đó, hãy để BlackBerry được chết.
Tham khảo: DigitalTrends