Khôi Nguyên
Writer
Google dường như đang phát triển một tính năng bảo mật mới đầy tiềm năng cho phiên bản Android tiếp theo, có tên gọi là "Intrusion Detection" (Phát hiện xâm nhập), nhằm giúp người dùng có thể tự mình giám sát và phát hiện các hoạt động đáng ngờ trên thiết bị của họ. Thông tin này được trang Android Authority và tipster AssembleDebug phát hiện thông qua việc phân tích mã nguồn của một phiên bản Google Play Services beta gần đây, chứ không phải trong bản Android 16 Beta.
Ghi nhật ký hoạt động vào nơi an toàn
Theo các đoạn mã được tìm thấy, tính năng Intrusion Detection, nếu được người dùng cấp quyền hoạt động, sẽ thực hiện việc ghi lại (log) các thông tin quan trọng về hoạt động của thiết bị. Các loại dữ liệu được ghi nhận bao gồm lịch sử duyệt web, thông tin cài đặt ứng dụng, các kết nối Bluetooth đã lưu, hoạt động liên quan đến thông tin đăng nhập màn hình khóa và lịch sử kết nối Wi-Fi.
Điều đặc biệt là các bản ghi nhật ký này sẽ được lưu trữ trong một thư mục "riêng tư và được mã hóa" trên chính Google Drive của người dùng, và chỉ chủ sở hữu tài khoản mới có thể truy cập được. Mã nguồn của Google mô tả mục đích của việc lưu trữ này là để "có thể được sử dụng cho phân tích pháp y trong trường hợp có hoạt động đáng ngờ." Nói cách khác, nếu người dùng nghi ngờ điện thoại hoặc tài khoản của mình bị xâm nhập, họ có thể tự mình xem lại các bản ghi chi tiết này để tìm ra dấu vết bất thường.
Mở rộng của Chương trình Bảo vệ Nâng cao?
Về bản chất, Intrusion Detection có vẻ như là một sự bổ sung hoặc mở rộng cho Chương trình Bảo vệ Nâng cao (Advanced Protection Program - APP) hiện có của Google. APP vốn được thiết kế để cung cấp các lớp bảo mật tăng cường cho những người dùng có nguy cơ bị tấn công mạng cao (như nhà báo, nhà hoạt động, chính trị gia...), bao gồm các tính năng như chặn tải xuống nguy hiểm hay thúc đẩy sử dụng khóa bảo mật (passkey). Intrusion Detection sẽ bổ sung thêm khả năng giám sát và ghi lại hoạt động sau khi sự việc đã xảy ra, giúp người dùng có thêm công cụ để tự bảo vệ và điều tra. Tính năng này sẽ yêu cầu người dùng phải chủ động bật và cấp quyền (opt-in).
Hiện tại, vẫn chưa rõ liệu Intrusion Detection có được ra mắt cùng với phiên bản Android 16 chính thức (dự kiến trong tháng 5 hoặc quý 2 năm 2025) hay sẽ được triển khai sau đó thông qua một bản cập nhật Google Play Services. Tuy nhiên, sự xuất hiện của nó trong mã nguồn beta cho thấy Google đang tích cực tìm cách tăng cường các công cụ bảo mật và trao quyền kiểm soát nhiều hơn cho người dùng Android trong việc giám sát an toàn kỹ thuật số của chính mình.
Ghi nhật ký hoạt động vào nơi an toàn
Theo các đoạn mã được tìm thấy, tính năng Intrusion Detection, nếu được người dùng cấp quyền hoạt động, sẽ thực hiện việc ghi lại (log) các thông tin quan trọng về hoạt động của thiết bị. Các loại dữ liệu được ghi nhận bao gồm lịch sử duyệt web, thông tin cài đặt ứng dụng, các kết nối Bluetooth đã lưu, hoạt động liên quan đến thông tin đăng nhập màn hình khóa và lịch sử kết nối Wi-Fi.
Điều đặc biệt là các bản ghi nhật ký này sẽ được lưu trữ trong một thư mục "riêng tư và được mã hóa" trên chính Google Drive của người dùng, và chỉ chủ sở hữu tài khoản mới có thể truy cập được. Mã nguồn của Google mô tả mục đích của việc lưu trữ này là để "có thể được sử dụng cho phân tích pháp y trong trường hợp có hoạt động đáng ngờ." Nói cách khác, nếu người dùng nghi ngờ điện thoại hoặc tài khoản của mình bị xâm nhập, họ có thể tự mình xem lại các bản ghi chi tiết này để tìm ra dấu vết bất thường.
Mở rộng của Chương trình Bảo vệ Nâng cao?
Về bản chất, Intrusion Detection có vẻ như là một sự bổ sung hoặc mở rộng cho Chương trình Bảo vệ Nâng cao (Advanced Protection Program - APP) hiện có của Google. APP vốn được thiết kế để cung cấp các lớp bảo mật tăng cường cho những người dùng có nguy cơ bị tấn công mạng cao (như nhà báo, nhà hoạt động, chính trị gia...), bao gồm các tính năng như chặn tải xuống nguy hiểm hay thúc đẩy sử dụng khóa bảo mật (passkey). Intrusion Detection sẽ bổ sung thêm khả năng giám sát và ghi lại hoạt động sau khi sự việc đã xảy ra, giúp người dùng có thêm công cụ để tự bảo vệ và điều tra. Tính năng này sẽ yêu cầu người dùng phải chủ động bật và cấp quyền (opt-in).
Hiện tại, vẫn chưa rõ liệu Intrusion Detection có được ra mắt cùng với phiên bản Android 16 chính thức (dự kiến trong tháng 5 hoặc quý 2 năm 2025) hay sẽ được triển khai sau đó thông qua một bản cập nhật Google Play Services. Tuy nhiên, sự xuất hiện của nó trong mã nguồn beta cho thấy Google đang tích cực tìm cách tăng cường các công cụ bảo mật và trao quyền kiểm soát nhiều hơn cho người dùng Android trong việc giám sát an toàn kỹ thuật số của chính mình.
