Các vận động viên từ đoàn Olympic Mỹ tới Bắc Kinh tham dự Thế vận hội mùa đông 2022 năm nay được khuyên nên dùng điện thoại một lần (burner phone), cũng như làm quen với VPN để tránh bị chính quyền Trung Quốc giám sát.
Lời khuyên trên xuất phát từ tài liệu tư vấn tháng 9 và bản tin tháng 12 của Ủy ban Olympic & Paralympic Mỹ. Mục đích là nhằm cảnh báo vận động viên về nguy cơ bị theo dõi qua thông tin liên lạc, giao dịch và hoạt động trực tuyến khi thi đấu tại Trung Quốc. Tờ The Wall Street Journal và USA Today cũng cảnh báo thiết bị của vận động viên có thể trở thành mục tiêu tấn công của phần mềm độc hại hoặc phần mềm gián điệp.
“Mặc dù Mỹ đã tăng cường phòng hộ cho hệ thống dữ liệu khi đến Trung Quốc, chúng ta vẫn phải giả định rằng tất cả dữ liệu và liên lạc sẽ bị giám sát, xâm phạm hoặc bị chặn tại Trung Quốc. Nếu vận động viên quyết định sử dụng thiết bị cá nhân, lời khuyên tốt nhất là họ nên xóa mọi dữ liệu riêng tư trên thiết bị đó”, USA Today trích dẫn lại bản tin.
Mỹ không phải quốc gia duy nhất lo ngại về nguy cơ bị đánh cắp dữ liệu, hiệp hội Olympic của Úc, Anh và Hà Lan đều đưa ra các cảnh báo tương tự cho các vận động viên của họ. Ủy ban Olympic Anh và Hà Lan dự định cung cấp phương tiện liên lạc tạm thời cho những nước tham dự.
“Chúng tôi đã đưa ra lời khuyên tốt nhất cho đội ngũ nhân viên và vận động viên để họ tự cân nhắc có nên mang theo thiết bị liên lạc cá nhân đến Thế vận hội hay không. Nếu họ không muốn mang theo, chúng tôi sẽ cung cấp thiết bị tạm thời cho họ”, Người phát ngôn của Hiệp hội Olympic Anh nói với The Guardian.
Tờ Gizmodo đã liên hệ với TeamUSA và Ủy ban Olympic Quốc tế để xin bình luận nhưng hiện tại vẫn chưa nhận được phản hồi chính thức.
Cảnh báo về an ninh được đưa ra một tuần sau khi Nhà Trắng tuyên bố tẩy chay những cuộc thi quốc tế sắp tới. Canada, Anh và Úc nhanh chóng nối bước và tuyên bố tẩy chay ngoại giao vài ngày sau đó. Tờ Global Times có liên kết với chính phủ Trung Quốc gần đây đã xuất bản bài báo phản ứng lại động thái tẩy chay “hội đồng” của nhiều nước, cũng như sự gia tăng leo thang trên toàn cầu về vấn đề giám sát. Trong đó họ hạ thấp những lời chỉ trích, cho rằng chúng chỉ “dựa trên tin giả, sự thiếu hiểu biết và thái độ tiêu cực từ chính các nước phương Tây”.
Những lo ngại xung quanh vấn đề giám sát ở Thế vận hội mùa đông 2022 không còn mới, nhưng nó đánh dấu nỗ lực quyết liệt về an minh mạng chưa từng có của Mỹ. Vấn đề không chỉ giới hạn ở các vận động viên. Cuối năm ngoái, nhóm Reporters Without Borders (RWB - phóng viên không biên giới) đưa ra cảnh báo tương tự cho các nhà báo dự định đưa tin về Thế vận hội này. RWB khuyên phóng viên không nên tải các ứng dụng có khả năng bị chính phủ Trung Quốc giám sát.
Gián điệp và điệp viên nhà nước đã tồn tại từ lâu tại các kỳ Thế vận hội. Trong vài trường hợp, họ còn hợp tác với các vận động viên để hoạt động hoặc khai thác thông tin chính trị. Dave Sime, vận động viên chạy nước rút người Mỹ từng giành huy chương bạc tại Thế vận hội năm 1960 ở Rome, đã móc nối với CIA để thuyết phục các vận động viên Ukraine đào tẩu sang phương Tây.
Vào năm 2016, một bản phân tích tài liệu mật của NBC News cho biết các cơ quan tình báo Mỹ đã chỉ định hơn 1.000 điệp viên đến Thế vận hội Olympic Rio de Janeiro để đảm bảo an ninh.
Cũng không có gì lạ khi các quốc gia đăng cai thường tăng cường an ninh và giám sát chặt chẽ trước và trong sự kiện. Tuy nhiên, các nhà phê bình và những người ủng hộ tự do dân sự cho rằng những hành động này đang đi quá xa khỏi mục đích đảm bảo an ninh đơn thuần.
Trường hợp Olympic mùa đông Sochi năm 2014 là minh chứng rõ ràng nhất. Theo The Verge, nước chủ nhà Nga đã tạo ra một loại máy giám sát đủ mạnh để ngăn chặn siêu dữ liệu, cuộc trò chuyện điện thoại cũng như hoạt động Internet với những nước tham gia. Quan chức chính phủ so sánh kỳ vận hội này như một “vòng tròn thép”.
Nguồn: Gizmodo
“Mặc dù Mỹ đã tăng cường phòng hộ cho hệ thống dữ liệu khi đến Trung Quốc, chúng ta vẫn phải giả định rằng tất cả dữ liệu và liên lạc sẽ bị giám sát, xâm phạm hoặc bị chặn tại Trung Quốc. Nếu vận động viên quyết định sử dụng thiết bị cá nhân, lời khuyên tốt nhất là họ nên xóa mọi dữ liệu riêng tư trên thiết bị đó”, USA Today trích dẫn lại bản tin.
Mỹ không phải quốc gia duy nhất lo ngại về nguy cơ bị đánh cắp dữ liệu, hiệp hội Olympic của Úc, Anh và Hà Lan đều đưa ra các cảnh báo tương tự cho các vận động viên của họ. Ủy ban Olympic Anh và Hà Lan dự định cung cấp phương tiện liên lạc tạm thời cho những nước tham dự.
“Chúng tôi đã đưa ra lời khuyên tốt nhất cho đội ngũ nhân viên và vận động viên để họ tự cân nhắc có nên mang theo thiết bị liên lạc cá nhân đến Thế vận hội hay không. Nếu họ không muốn mang theo, chúng tôi sẽ cung cấp thiết bị tạm thời cho họ”, Người phát ngôn của Hiệp hội Olympic Anh nói với The Guardian.
Tờ Gizmodo đã liên hệ với TeamUSA và Ủy ban Olympic Quốc tế để xin bình luận nhưng hiện tại vẫn chưa nhận được phản hồi chính thức.
Cảnh báo về an ninh được đưa ra một tuần sau khi Nhà Trắng tuyên bố tẩy chay những cuộc thi quốc tế sắp tới. Canada, Anh và Úc nhanh chóng nối bước và tuyên bố tẩy chay ngoại giao vài ngày sau đó. Tờ Global Times có liên kết với chính phủ Trung Quốc gần đây đã xuất bản bài báo phản ứng lại động thái tẩy chay “hội đồng” của nhiều nước, cũng như sự gia tăng leo thang trên toàn cầu về vấn đề giám sát. Trong đó họ hạ thấp những lời chỉ trích, cho rằng chúng chỉ “dựa trên tin giả, sự thiếu hiểu biết và thái độ tiêu cực từ chính các nước phương Tây”.
Những lo ngại xung quanh vấn đề giám sát ở Thế vận hội mùa đông 2022 không còn mới, nhưng nó đánh dấu nỗ lực quyết liệt về an minh mạng chưa từng có của Mỹ. Vấn đề không chỉ giới hạn ở các vận động viên. Cuối năm ngoái, nhóm Reporters Without Borders (RWB - phóng viên không biên giới) đưa ra cảnh báo tương tự cho các nhà báo dự định đưa tin về Thế vận hội này. RWB khuyên phóng viên không nên tải các ứng dụng có khả năng bị chính phủ Trung Quốc giám sát.
Gián điệp và điệp viên nhà nước đã tồn tại từ lâu tại các kỳ Thế vận hội. Trong vài trường hợp, họ còn hợp tác với các vận động viên để hoạt động hoặc khai thác thông tin chính trị. Dave Sime, vận động viên chạy nước rút người Mỹ từng giành huy chương bạc tại Thế vận hội năm 1960 ở Rome, đã móc nối với CIA để thuyết phục các vận động viên Ukraine đào tẩu sang phương Tây.
Vào năm 2016, một bản phân tích tài liệu mật của NBC News cho biết các cơ quan tình báo Mỹ đã chỉ định hơn 1.000 điệp viên đến Thế vận hội Olympic Rio de Janeiro để đảm bảo an ninh.
Cũng không có gì lạ khi các quốc gia đăng cai thường tăng cường an ninh và giám sát chặt chẽ trước và trong sự kiện. Tuy nhiên, các nhà phê bình và những người ủng hộ tự do dân sự cho rằng những hành động này đang đi quá xa khỏi mục đích đảm bảo an ninh đơn thuần.
Trường hợp Olympic mùa đông Sochi năm 2014 là minh chứng rõ ràng nhất. Theo The Verge, nước chủ nhà Nga đã tạo ra một loại máy giám sát đủ mạnh để ngăn chặn siêu dữ liệu, cuộc trò chuyện điện thoại cũng như hoạt động Internet với những nước tham gia. Quan chức chính phủ so sánh kỳ vận hội này như một “vòng tròn thép”.
Nguồn: Gizmodo
