From Beijing with Love
Cháu đã lớn thế này rồi à. Lại đây chú ôm cái coi.
Theo National Geographic, tính đến năm 2023, thế giới có 8 loài gấu. Loài nhỏ nhất là gấu chó, sinh sống chủ yếu ở Đông Nam Á. Là loài ăn tạp, thực đơn của gấu chó khá đa dạng, bao gồm kiến, ong, bọ cánh cứng, mật ong, mối, hạt, một số loại trái cây và động vật có xương sống nhỏ như chim. Gấu chó sinh sản quanh năm. Gấu mẹ thường sinh một hoặc hai con mỗi lứa. Gấu con sống với mẹ khoảng ba năm.
"Hầu hết các loài gấu đều có thể đứng bằng hai chân sau, nhưng gấu chó có thể đứng thẳng và lâu hơn các loài gấu khác. Gấu chó cái thậm chí có thể bế con bằng hai chân trước và đi bằng hai chân sau, rất giống con người, nên tôi đoán đó là lý do tại sao mọi người nhầm lẫn", ông Wong Siew Te, nhà sinh vật học hoang dã và người sáng lập Trung tâm Bảo tồn Gấu chó Borneo (BSBCC), chia sẻ với CNN.
Trong tự nhiên, tư thế đứng thẳng giúp gấu chó giải phóng chi trước để lấy thức ăn như hái trái cây, móc mật ong trong tổ và đào tổ mối. Gấu chó sở hữu chiếc lưỡi dài tới 30 cm, dài nhất trong các loài gấu, giúp chúng dễ dàng lấy thức ăn. Chúng cũng đứng thẳng người để quan sát xung quanh và đe dọa các loài khác, ví dụ như hổ. Khi đó, chúng có thể khoe phần lông ngực sáng màu như một tín hiệu cảnh báo. Tư thế đứng thẳng cũng giúp gấu chó đánh hơi xa hơn.
Gấu chó mẹ còn đứng bằng hai chân sau khi bế con non, giúp dễ dàng phát hiện động vật ăn thịt và đưa con non đến nơi an toàn. Gần đây, một cá thể gấu chó nuôi nhốt tên Angela trở nên nổi tiếng trên mạng xã hội sau khi đoạn video ghi lại hình ảnh nó đứng thẳng người và vẫy tay chào khách tham quan tại vườn thú Hàng Châu, Trung Quốc, được lan truyền chóng mặt. Vóc dáng, tư thế và hành vi của Angela rất giống con người, khiến nhiều người lầm tưởng đó là người mặc bộ đồ gấu.
Lý do chính xác tại sao gấu chó vẫy tay vẫn chưa được xác định, nhưng có thể chúng đang cố gắng giao tiếp. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature năm 2019 cho thấy gấu chó nuôi nhốt có khả năng giao tiếp phi thường và có thể bắt chước biểu cảm khuôn mặt của đồng loại để xây dựng mối quan hệ gắn kết. Các nhà sinh vật học tại Đại học Arizona nhận định, do tiến hóa để trở thành loài leo trèo bậc thầy nên gấu chó rất khéo léo và việc chúng vẫy tay có thể đơn giản chỉ vì chúng làm được.
Gấu chó được xem là loài gấu nhỏ nhất hiện nay. Gấu trưởng thành nặng từ 27 đến 68 kg, đuôi dài từ 4 đến 6 cm. Một điểm khác biệt nữa là gấu chó dành phần lớn thời gian sống trên cây. Chúng thậm chí còn ngủ trên cành cây. Thức ăn của chúng chủ yếu là mối và mật ong, được lấy bằng chiếc lưỡi dài và nhỏ. Do thói quen ăn mật ong, ở một số nơi, gấu chó còn được gọi là "gấu mật".
Gấu chó thường hoạt động về đêm, trái ngược với các loài gấu khác thường hoạt động vào ban ngày hoặc thay đổi theo mùa. Khi đứng thẳng, lớp da chảy xệ ở nửa thân dưới khiến gấu chó trông giống như đang mặc một bộ trang phục rộng thùng thình. Theo chuyên gia Wong Siew Te, đây là một đặc điểm sinh lý khác biệt của gấu chó. Loài gấu này thường bị rắn, hổ và các loài chim săn mồi lớn tấn công. Để tự vệ, da của gấu chó rất dày.
"Lớp da thừa là một sự thích nghi quan trọng đối với gấu chó", giúp chúng tránh được những vết cắn chí mạng từ kẻ săn mồi. Theo ông Wong, "Khi môi trường sống trở nên khắc nghiệt và thức ăn khan hiếm", lớp da dày này sẽ trở nên lỏng lẻo và tạo thành nếp gấp. Cũng giống như các loài họ hàng, gấu chó đang bị đe dọa nghiêm trọng. Nạn phá rừng và nạn buôn bán mật gấu là hai nguyên nhân chính khiến số lượng gấu chó suy giảm.
Trong nhiều thế kỷ qua, mật gấu được sử dụng trong y học cổ truyền Trung Quốc để điều trị nhiều loại bệnh. Vì vậy, nhiều cá thể gấu chó đã bị săn bắt hoặc nuôi nhốt để lấy mật. Gấu chó phân bố chủ yếu trong các khu rừng mưa nhiệt đới ở Nam Á và Đông Nam Á, bao gồm Ấn Độ, Bangladesh, Brunei, Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam. Chúng dài khoảng 1,2 m, cao khoảng 0,7 m.
Hai mối đe dọa chính đối với loài gấu chó là mất môi trường sống và nạn săn bắn trái phép để buôn bán. Mức độ nghiêm trọng của các mối đe dọa này không đồng đều trong khu vực phân bố của chúng. Ở những nơi nạn phá rừng diễn ra rampant, gấu chó bị đe dọa bởi sự mất và suy thoái rừng do chuyển đổi đất rừng sang trồng trọt, khai thác gỗ không bền vững, khai thác gỗ bất hợp pháp và cháy rừng. Săn bắn trái phép để buôn bán là mối đe dọa lớn ở hầu hết các quốc gia.
Các cuộc khảo sát ở Kalimantan từ năm 1994 đến năm 1997 cho thấy người dân địa phương săn bắt gấu chó để lấy thịt làm thức ăn. Gấu chó là một trong ba loài gấu chính bị săn bắt để lấy mật ở Đông Nam Á và bị nuôi nhốt trong các trang trại ở Lào, Việt Nam và Myanmar. Gấu chó được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) xếp vào nhóm động vật dễ bị tổn thương do tình trạng mất môi trường sống và nạn săn bắn.
"Hầu hết các loài gấu đều có thể đứng bằng hai chân sau, nhưng gấu chó có thể đứng thẳng và lâu hơn các loài gấu khác. Gấu chó cái thậm chí có thể bế con bằng hai chân trước và đi bằng hai chân sau, rất giống con người, nên tôi đoán đó là lý do tại sao mọi người nhầm lẫn", ông Wong Siew Te, nhà sinh vật học hoang dã và người sáng lập Trung tâm Bảo tồn Gấu chó Borneo (BSBCC), chia sẻ với CNN.
Trong tự nhiên, tư thế đứng thẳng giúp gấu chó giải phóng chi trước để lấy thức ăn như hái trái cây, móc mật ong trong tổ và đào tổ mối. Gấu chó sở hữu chiếc lưỡi dài tới 30 cm, dài nhất trong các loài gấu, giúp chúng dễ dàng lấy thức ăn. Chúng cũng đứng thẳng người để quan sát xung quanh và đe dọa các loài khác, ví dụ như hổ. Khi đó, chúng có thể khoe phần lông ngực sáng màu như một tín hiệu cảnh báo. Tư thế đứng thẳng cũng giúp gấu chó đánh hơi xa hơn.
Gấu chó mẹ còn đứng bằng hai chân sau khi bế con non, giúp dễ dàng phát hiện động vật ăn thịt và đưa con non đến nơi an toàn. Gần đây, một cá thể gấu chó nuôi nhốt tên Angela trở nên nổi tiếng trên mạng xã hội sau khi đoạn video ghi lại hình ảnh nó đứng thẳng người và vẫy tay chào khách tham quan tại vườn thú Hàng Châu, Trung Quốc, được lan truyền chóng mặt. Vóc dáng, tư thế và hành vi của Angela rất giống con người, khiến nhiều người lầm tưởng đó là người mặc bộ đồ gấu.
Lý do chính xác tại sao gấu chó vẫy tay vẫn chưa được xác định, nhưng có thể chúng đang cố gắng giao tiếp. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature năm 2019 cho thấy gấu chó nuôi nhốt có khả năng giao tiếp phi thường và có thể bắt chước biểu cảm khuôn mặt của đồng loại để xây dựng mối quan hệ gắn kết. Các nhà sinh vật học tại Đại học Arizona nhận định, do tiến hóa để trở thành loài leo trèo bậc thầy nên gấu chó rất khéo léo và việc chúng vẫy tay có thể đơn giản chỉ vì chúng làm được.
Gấu chó được xem là loài gấu nhỏ nhất hiện nay. Gấu trưởng thành nặng từ 27 đến 68 kg, đuôi dài từ 4 đến 6 cm. Một điểm khác biệt nữa là gấu chó dành phần lớn thời gian sống trên cây. Chúng thậm chí còn ngủ trên cành cây. Thức ăn của chúng chủ yếu là mối và mật ong, được lấy bằng chiếc lưỡi dài và nhỏ. Do thói quen ăn mật ong, ở một số nơi, gấu chó còn được gọi là "gấu mật".
Gấu chó thường hoạt động về đêm, trái ngược với các loài gấu khác thường hoạt động vào ban ngày hoặc thay đổi theo mùa. Khi đứng thẳng, lớp da chảy xệ ở nửa thân dưới khiến gấu chó trông giống như đang mặc một bộ trang phục rộng thùng thình. Theo chuyên gia Wong Siew Te, đây là một đặc điểm sinh lý khác biệt của gấu chó. Loài gấu này thường bị rắn, hổ và các loài chim săn mồi lớn tấn công. Để tự vệ, da của gấu chó rất dày.
"Lớp da thừa là một sự thích nghi quan trọng đối với gấu chó", giúp chúng tránh được những vết cắn chí mạng từ kẻ săn mồi. Theo ông Wong, "Khi môi trường sống trở nên khắc nghiệt và thức ăn khan hiếm", lớp da dày này sẽ trở nên lỏng lẻo và tạo thành nếp gấp. Cũng giống như các loài họ hàng, gấu chó đang bị đe dọa nghiêm trọng. Nạn phá rừng và nạn buôn bán mật gấu là hai nguyên nhân chính khiến số lượng gấu chó suy giảm.
Trong nhiều thế kỷ qua, mật gấu được sử dụng trong y học cổ truyền Trung Quốc để điều trị nhiều loại bệnh. Vì vậy, nhiều cá thể gấu chó đã bị săn bắt hoặc nuôi nhốt để lấy mật. Gấu chó phân bố chủ yếu trong các khu rừng mưa nhiệt đới ở Nam Á và Đông Nam Á, bao gồm Ấn Độ, Bangladesh, Brunei, Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam. Chúng dài khoảng 1,2 m, cao khoảng 0,7 m.
Hai mối đe dọa chính đối với loài gấu chó là mất môi trường sống và nạn săn bắn trái phép để buôn bán. Mức độ nghiêm trọng của các mối đe dọa này không đồng đều trong khu vực phân bố của chúng. Ở những nơi nạn phá rừng diễn ra rampant, gấu chó bị đe dọa bởi sự mất và suy thoái rừng do chuyển đổi đất rừng sang trồng trọt, khai thác gỗ không bền vững, khai thác gỗ bất hợp pháp và cháy rừng. Săn bắn trái phép để buôn bán là mối đe dọa lớn ở hầu hết các quốc gia.
Các cuộc khảo sát ở Kalimantan từ năm 1994 đến năm 1997 cho thấy người dân địa phương săn bắt gấu chó để lấy thịt làm thức ăn. Gấu chó là một trong ba loài gấu chính bị săn bắt để lấy mật ở Đông Nam Á và bị nuôi nhốt trong các trang trại ở Lào, Việt Nam và Myanmar. Gấu chó được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) xếp vào nhóm động vật dễ bị tổn thương do tình trạng mất môi trường sống và nạn săn bắn.
