Vụ việc xảy ra vài tháng trước khi một máy bay chiến đấu của Nga va chạm với máy bay không người lái MQ-9 của Mỹ trên Biển Đen.
Trang Washington Post vừa đưa tin một máy bay chiến đấu của Nga đã suýt bắn hạ một máy bay giám sát của Anh vào năm ngoái, theo một tài liệu quân sự bị rò rỉ của Hoa Kỳ. Đây là một sự cố nghiêm trọng hơn những gì được tiết lộ trước đây và có thể lôi kéo Hoa Kỳ và các đồng minh NATO trực tiếp vào cuộc chiến ở Ukraine.
Tiêm kích Nga phóng tên lửa gần máy bay do thám của Anh gần Crimea
Vụ việc suýt xảy ra vào ngày 29/9/2022 ngoài khơi bờ biển Crimea, bán đảo được sáp nhập vào Nga sau một cuộc trưng cầu dân ý năm 2014. Crimea được sử dụng để đặt căn cứ của hạm đội hải quân Biển Đen và tiến hành các cuộc tấn công vào Ukraine.
Tài liệu này là một trong số hàng chục tài liệu mật của Lầu Năm Góc bị rò rỉ trên mạng. Nó đề cập đến vụ việc như một "vụ suýt bắn hạ RJ của Vương quốc Anh" - RJ là biệt danh "Rivet Joint" của máy bay trinh sát RC -135. Máy bay được sử dụng để thu thập các đường truyền vô tuyến và các thông điệp điện tử khác.
Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace đã tiết lộ vụ việc với Hạ viện vào tháng 10, nói rằng hai máy bay chiến đấu Su-27 của Nga đã chặn chiếc RC-135 trong không phận quốc tế trên Biển Đen, bay "liều lĩnh", với một chiếc tiếp cận đuôi RC-135 trong vòng 15 phút.
Máy bay RC-135 của Anh
Khi đó, ông Wallace nói một trong những máy bay phản lực của Nga đã “bắn tên lửa” ở khoảng cách xa – nhưng ông không mô tả vụ việc là một vụ suýt bắn hạ, cho rằng vụ phóng tên lửa là do “trục trặc kỹ thuật” và cho biết ông đã nói chuyện với quan chức quốc phòng cấp cao của Nga.
Vụ việc nêu bật sự kiềm chế của phương Tây khi họ cố gắng hỗ trợ quân đội Ukraine và thu thập thông tin về cuộc chiến mà không bị lôi kéo trực tiếp vào cuộc xung đột với Moscow. Các quan chức Nga miêu tả các quốc gia NATO là những kẻ xâm lược, trong khi Hoa Kỳ và các đồng minh nói rằng họ đang hỗ trợ Ukraine nhưng không gây chiến với Nga.
Theo hiệp ước của NATO, nếu một thành viên của liên minh quân sự là nạn nhân của một cuộc tấn công vũ trang, tất cả các thành viên trong liên minh sẽ coi đó là một cuộc tấn công và cùng nhau đáp trả.
Các quan chức quốc phòng Hoa Kỳ từ chối bình luận về nội dung của tài liệu bị rò rỉ, vì họ có thông tin khác trong kho được tìm thấy trên các ứng dụng bao gồm Discord, Telegram và Twitter. Một quan chức của Đại sứ quán Anh tại Washington cũng từ chối bình luận và Đại sứ quán Nga đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Tài liệu được in với tiêu đề của Bộ tham mưu liên quân của Lầu Năm Góc, và nêu chi tiết các chuyến bay giám sát trên Biển Đen từ ngày xảy ra vụ bắn suýt được báo cáo cho đến ngày 26/2.
Tài liệu được dán nhãn “BÍ MẬT/NOFORN”, một phân loại cho biết tài liệu không được chia sẻ với những người không phải là công dân Hoa Kỳ. Nó nêu chi tiết một số phản ứng khác của Nga đối với các chuyến bay giám sát của máy bay Mỹ, Anh và Pháp từ tháng 10 đến cuối tháng 2, bao gồm một vào ngày 30/12, trong đó một chiếc Rivet Joint khác cùng hai máy bay chiến đấu Typhoon của Anh, đã bị tiêm kích Nga chặn trong vòng khoảng 30m.
Su-27 được ghi hình khi đang bay vượt lên chiếc UAV Mỹ MQ-9.
Gần đây, một máy bay không người lái giám sát MQ-9 của Hoa Kỳ đã bị máy bay Nga chặn vào ngày 22/2 trong phạm vi 30m. Sau đó khoảng hai tuần, vào ngày 14/3, hai máy bay phản lực Su-27 của Nga đã chặn một chiếc MQ-9 của Mỹ, xả nhiên liệu lên phương tiện bay không người lái khiến nó bị hỏng cánh quạt, rơi xuống biển.
Tướng Mark A. Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, hồi tháng 3 đã gọi hành vi của Nga trong vụ va chạm với chiếc MQ-9 là một phần của hành động gây hấn đối với Hoa Kỳ, Anh và các quốc gia khác.
“Chúng ta phải tìm ra chính xác con đường phía trước là gì”, ông ta phát biểu tại một cuộc họp báo của Lầu Năm Góc vào thời điểm đó, mô tả hành vi của các phi công Nga là “rất thiếu chuyên nghiệp và không an toàn”.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc, tướng Patrick Ryder, tháng trước đã nói rằng điều quan trọng là phải giữ cho Biển Đen và bầu trời trên đó mở cửa cho tất cả các quốc gia.
Ông nói: “Biển Đen là một tuyến đường biển quốc tế quan trọng hỗ trợ nhiều đồng minh NATO của chúng tôi, bao gồm Romania, Bulgaria và Thổ Nhĩ Kỳ, và không thuộc về bất kỳ quốc gia nào”.
Trang Washington Post vừa đưa tin một máy bay chiến đấu của Nga đã suýt bắn hạ một máy bay giám sát của Anh vào năm ngoái, theo một tài liệu quân sự bị rò rỉ của Hoa Kỳ. Đây là một sự cố nghiêm trọng hơn những gì được tiết lộ trước đây và có thể lôi kéo Hoa Kỳ và các đồng minh NATO trực tiếp vào cuộc chiến ở Ukraine.
Vụ việc suýt xảy ra vào ngày 29/9/2022 ngoài khơi bờ biển Crimea, bán đảo được sáp nhập vào Nga sau một cuộc trưng cầu dân ý năm 2014. Crimea được sử dụng để đặt căn cứ của hạm đội hải quân Biển Đen và tiến hành các cuộc tấn công vào Ukraine.
Tài liệu này là một trong số hàng chục tài liệu mật của Lầu Năm Góc bị rò rỉ trên mạng. Nó đề cập đến vụ việc như một "vụ suýt bắn hạ RJ của Vương quốc Anh" - RJ là biệt danh "Rivet Joint" của máy bay trinh sát RC -135. Máy bay được sử dụng để thu thập các đường truyền vô tuyến và các thông điệp điện tử khác.
Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace đã tiết lộ vụ việc với Hạ viện vào tháng 10, nói rằng hai máy bay chiến đấu Su-27 của Nga đã chặn chiếc RC-135 trong không phận quốc tế trên Biển Đen, bay "liều lĩnh", với một chiếc tiếp cận đuôi RC-135 trong vòng 15 phút.
Khi đó, ông Wallace nói một trong những máy bay phản lực của Nga đã “bắn tên lửa” ở khoảng cách xa – nhưng ông không mô tả vụ việc là một vụ suýt bắn hạ, cho rằng vụ phóng tên lửa là do “trục trặc kỹ thuật” và cho biết ông đã nói chuyện với quan chức quốc phòng cấp cao của Nga.
Vụ việc nêu bật sự kiềm chế của phương Tây khi họ cố gắng hỗ trợ quân đội Ukraine và thu thập thông tin về cuộc chiến mà không bị lôi kéo trực tiếp vào cuộc xung đột với Moscow. Các quan chức Nga miêu tả các quốc gia NATO là những kẻ xâm lược, trong khi Hoa Kỳ và các đồng minh nói rằng họ đang hỗ trợ Ukraine nhưng không gây chiến với Nga.
Theo hiệp ước của NATO, nếu một thành viên của liên minh quân sự là nạn nhân của một cuộc tấn công vũ trang, tất cả các thành viên trong liên minh sẽ coi đó là một cuộc tấn công và cùng nhau đáp trả.
Các quan chức quốc phòng Hoa Kỳ từ chối bình luận về nội dung của tài liệu bị rò rỉ, vì họ có thông tin khác trong kho được tìm thấy trên các ứng dụng bao gồm Discord, Telegram và Twitter. Một quan chức của Đại sứ quán Anh tại Washington cũng từ chối bình luận và Đại sứ quán Nga đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Tài liệu được in với tiêu đề của Bộ tham mưu liên quân của Lầu Năm Góc, và nêu chi tiết các chuyến bay giám sát trên Biển Đen từ ngày xảy ra vụ bắn suýt được báo cáo cho đến ngày 26/2.
Tài liệu được dán nhãn “BÍ MẬT/NOFORN”, một phân loại cho biết tài liệu không được chia sẻ với những người không phải là công dân Hoa Kỳ. Nó nêu chi tiết một số phản ứng khác của Nga đối với các chuyến bay giám sát của máy bay Mỹ, Anh và Pháp từ tháng 10 đến cuối tháng 2, bao gồm một vào ngày 30/12, trong đó một chiếc Rivet Joint khác cùng hai máy bay chiến đấu Typhoon của Anh, đã bị tiêm kích Nga chặn trong vòng khoảng 30m.
Gần đây, một máy bay không người lái giám sát MQ-9 của Hoa Kỳ đã bị máy bay Nga chặn vào ngày 22/2 trong phạm vi 30m. Sau đó khoảng hai tuần, vào ngày 14/3, hai máy bay phản lực Su-27 của Nga đã chặn một chiếc MQ-9 của Mỹ, xả nhiên liệu lên phương tiện bay không người lái khiến nó bị hỏng cánh quạt, rơi xuống biển.
Tướng Mark A. Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, hồi tháng 3 đã gọi hành vi của Nga trong vụ va chạm với chiếc MQ-9 là một phần của hành động gây hấn đối với Hoa Kỳ, Anh và các quốc gia khác.
“Chúng ta phải tìm ra chính xác con đường phía trước là gì”, ông ta phát biểu tại một cuộc họp báo của Lầu Năm Góc vào thời điểm đó, mô tả hành vi của các phi công Nga là “rất thiếu chuyên nghiệp và không an toàn”.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc, tướng Patrick Ryder, tháng trước đã nói rằng điều quan trọng là phải giữ cho Biển Đen và bầu trời trên đó mở cửa cho tất cả các quốc gia.
Ông nói: “Biển Đen là một tuyến đường biển quốc tế quan trọng hỗ trợ nhiều đồng minh NATO của chúng tôi, bao gồm Romania, Bulgaria và Thổ Nhĩ Kỳ, và không thuộc về bất kỳ quốc gia nào”.
