Nguyễn Hoàng
Writer
Pin phồng là một trong những vấn đề bất ngờ thường khiến chúng ta mất cảnh giác. Nếu không được xử lý, nó có thể gây ra hư hỏng nghiêm trọng bên trong thiết bị của bạn và gây nguy hiểm cho sự an toàn. Nhưng nguyên nhân nào gây ra vấn đề đáng lo ngại này và bạn có thể thực hiện những bước nào để ngăn ngừa?
Sạc quá mức
Việc cắm thiết bị sau khi sạc đầy và thường xuyên sạc đến 100% là nguyên nhân chính khiến pin bị phồng. Trong khi hầu hết các loại pin lithium-ion ngừng sử dụng điện sau khi sạc đầy, thì nguồn điện liên tục sẽ giữ pin ở mức 100% trong thời gian dài. Điều này có thể làm gián đoạn các quá trình hóa học của pin, giải phóng khí và khiến pin bị phồng.
Để tránh sạc quá mức, hãy bật tính năng "sạc thông minh" của thiết bị để giới hạn mức sạc vượt quá 80%. Nếu tùy chọn này không khả dụng, hãy theo dõi thiết bị của bạn trong khi sạc và rút phích cắm khi pin đạt khoảng 80-90%. Ngoài ra, tránh sạc qua đêm hoặc để thiết bị sạc đầy trong thời gian dài.
Xả sâu
Giống như sạc quá mức, xả sâu—để mức sạc của pin giảm xuống quá thấp—cũng có thể làm hỏng pin. Khi một số loại pin xả dưới mức an toàn, lớp mạ đồng sẽ xuất hiện trên các điện cực, làm giảm dung lượng và dẫn đến phồng lên theo thời gian. Quá trình này cũng làm tăng điện trở bên trong và tạo ra nhiệt quá mức, làm pin bị căng thẳng hơn nữa.
Để ngăn ngừa tình trạng này, đừng để mức sạc giảm xuống dưới 20%. Khi pin đạt đến mức này, hãy cắm điện để sạc lại. Nếu bạn cần sử dụng máy tính xách tay không cắm điện trong thời gian dài, hãy bật chế độ tiết kiệm điện để làm chậm quá trình xả. Ngoài ra, đừng để thiết bị ở chế độ ngủ trong thời gian dài, vì nó có thể bị xả sâu nếu không được chạm vào trong nhiều ngày.
Nhiệt độ cao và độ ẩm
Nhiệt độ cao làm tăng tốc các phản ứng hóa học bên trong pin. Nó giải phóng nhiều khí hơn làm tăng tốc độ phân hủy và có thể dẫn đến phồng rộp. Tương tự như vậy, độ ẩm cao có thể gây ra sự ngưng tụ giữa các cực, làm tăng nguy cơ đoản mạch.
Để bảo vệ pin, bạn phải tránh để pin ở nhiệt độ quá cao hoặc độ ẩm cao. Tránh xa ánh nắng trực tiếp, sạc pin ở môi trường có nhiệt độ và độ ẩm cân bằng, sử dụng hộp chống thấm nước hoặc nắp đậy gần nguồn nước và đặt các gói silica gel vào túi đựng thiết bị để hấp thụ độ ẩm dư thừa.
Thiệt hại vật lý
Thiệt hại vật lý, chẳng hạn như làm rơi pin hoặc để pin chịu tác động mạnh, có thể làm hỏng lớp bảo vệ của pin. Áp suất quá mức có thể làm vỡ vỏ, khiến pin tiếp xúc với không khí hoặc hơi ẩm. Sự tiếp xúc này có thể phá vỡ các phản ứng hóa học, giải phóng khí hoặc axit nguy hiểm và gây ra hiện tượng đoản mạch bên trong, dẫn đến phồng rộp bất ngờ hoặc hỏa hoạn dữ dội.
Để ngăn ngừa những vấn đề như vậy, hãy xử lý pin và thiết bị của bạn một cách cẩn thận. Tránh để máy tính xách tay của bạn trong những chiếc túi quá đầy, nơi áp suất có thể tích tụ. Ngoài ra, hãy để máy tránh xa những nơi dễ bị rơi vô tình và luôn sử dụng một chiếc vali có đệm tốt khi đi du lịch để bảo vệ máy khỏi những tác động bất ngờ trong những lần rơi vô tình.
Sử dụng bộ sạc không phải chính hãng
Sạc thiết bị của bạn bằng bộ sạc kém chất lượng hoặc hàng giả cũng có thể khiến pin bị phồng. Những bộ sạc này thường cung cấp điện áp và dòng điện không ổn định hoặc quá mức, gây áp lực không đáng có lên thành phần hóa học bên trong pin. Theo thời gian, điều này có thể làm hỏng các cell pin và đẩy nhanh quá trình phồng pin.
Để tránh điều này, hãy luôn sử dụng bộ sạc và cáp gốc do nhà sản xuất thiết bị khuyến nghị. Nếu bạn cần thay thế, hãy sử dụng bộ sạc của bên thứ ba được nhà sản xuất chấp thuận hoặc chứng nhận đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn. Ngoài ra, hãy thường xuyên kiểm tra bộ sạc và cáp của bạn để xem có dấu hiệu hao mòn hoặc hư hỏng không và thay thế ngay nếu cần.
Tuổi thọ pin
Theo thời gian, các chu kỳ sạc và xả lặp đi lặp lại tự nhiên gây ra sự xuống cấp của pin. Khi các thành phần hóa học bên trong bị mòn, dung lượng và hiệu suất của pin giảm. Khi sự xuống cấp tiến triển, điện trở bên trong tăng lên, làm tăng tốc độ sản xuất khí, dẫn đến quá nhiệt và phồng lên.
Mặc dù bạn không thể ngăn chặn quá trình lão hóa của pin—vì đây là quá trình tự nhiên—nhưng bạn có thể làm chậm quá trình suy giảm của pin bằng cách thực hiện các biện pháp tốt nhất. Tránh sạc quá mức, hạn chế xả pin thường xuyên, giữ mức sạc trong khoảng 20-80%, sử dụng bộ sạc gốc và bảo vệ pin khỏi nhiệt độ quá cao, độ ẩm và hư hỏng vật lý.
Lỗi sản xuất
Mặc dù ít phổ biến hơn, pin tích hợp hoặc pin thay thế có thể bị phồng lên nếu có lỗi sản xuất bên trong, chẳng hạn như bịt kín không đúng cách, hỗn hợp hóa chất bị lỗi hoặc các thành phần bị lỗi. Những vấn đề này có thể làm gián đoạn phản ứng hóa học, dẫn đến quá nhiệt và đoản mạch, có thể góp phần gây phồng lên.
Để ngăn ngừa điều này, hãy luôn mua pin từ các thương hiệu uy tín hoặc nhà bán lẻ được ủy quyền. Tránh mua pin thay thế giá rẻ, không có thương hiệu của bên thứ ba có thể không đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn. Nếu pin mới của bạn mất nhiều thời gian sạc hơn, cạn nhanh hoặc có các dấu hiệu cảnh báo khác, hãy cân nhắc thay pin để tránh bị phồng và hư hỏng thêm.
Hệ thống quản lý pin bị lỗi
Hệ thống quản lý pin (BMS) kiểm soát việc sạc, xả và điều chỉnh nhiệt độ. Hệ thống theo dõi các biến số như điện áp, dòng điện và trạng thái sạc để đảm bảo pin hoạt động an toàn. Nếu hệ thống trục trặc, có thể dẫn đến sạc quá mức, sạc không đủ hoặc tích tụ nhiệt quá mức, có thể gây căng thẳng cho pin và gây phồng pin.
Để ngăn ngừa hư hỏng hoặc phồng pin do lỗi BMS, hãy chú ý các dấu hiệu như thông báo lỗi, ước tính mức sạc pin không chính xác, quá nhiệt, sự cố sạc hoặc không dừng sạc ở ngưỡng đã đặt. Nếu bạn nhận thấy những dấu hiệu này, hãy nhờ kỹ thuật viên kiểm tra thiết bị của bạn để xem có sự cố BMS không. Ngoài ra,hãy hiệu chỉnh pin để đảm bảo hệ thống hoạt động chính xác.
Sửa chữa hoặc bảo trì kém
Việc bảo dưỡng hoặc sửa chữa không đúng cách, chẳng hạn như sử dụng dụng cụ không đúng, làm hỏng vỏ bảo vệ của pin, để pin tiếp xúc với hơi ẩm hoặc nhiệt độ cao trong quá trình sửa chữa, cũng có thể gây hại cho pin và dẫn đến phồng pin theo thời gian. Ngoài ra, việc vặn vít quá chặt hoặc không lắp pin đúng cách cũng có thể gây ra các vấn đề tương tự.
Để tránh điều này, hãy luôn mang pin đến nhà sản xuất để sửa chữa hoặc thay thế. Điều này đảm bảo pin của bạn được bảo vệ khỏi hư hỏng và giúp duy trì chế độ bảo hành. Nếu không thể, đừng tự mình thử—hãy tìm sự trợ giúp từ chuyên gia từ một trung tâm dịch vụ đáng tin cậy. Khi tự thay pin, hãy đảm bảo làm theo hướng dẫn chi tiết và sử dụng đúng công cụ.
Bây giờ bạn đã biết các yếu tố có thể khiến pin thiết bị của bạn bị phồng lên, bạn phải thực hiện các biện pháp chủ động để tránh hư hỏng. Bằng cách làm theo các mẹo trên, bạn có thể giữ pin của mình ở tình trạng tốt trong thời gian dài. Kiểm tra pin máy tính xách tay thường xuyên; nếu pin bắt đầu phồng lên do cũ, hãy thay pin để tránh bất kỳ hư hỏng tiềm ẩn nào cho thiết bị của bạn.
Nguồn: Howtogeek
Sạc quá mức
Việc cắm thiết bị sau khi sạc đầy và thường xuyên sạc đến 100% là nguyên nhân chính khiến pin bị phồng. Trong khi hầu hết các loại pin lithium-ion ngừng sử dụng điện sau khi sạc đầy, thì nguồn điện liên tục sẽ giữ pin ở mức 100% trong thời gian dài. Điều này có thể làm gián đoạn các quá trình hóa học của pin, giải phóng khí và khiến pin bị phồng.
Để tránh sạc quá mức, hãy bật tính năng "sạc thông minh" của thiết bị để giới hạn mức sạc vượt quá 80%. Nếu tùy chọn này không khả dụng, hãy theo dõi thiết bị của bạn trong khi sạc và rút phích cắm khi pin đạt khoảng 80-90%. Ngoài ra, tránh sạc qua đêm hoặc để thiết bị sạc đầy trong thời gian dài.
Xả sâu
Giống như sạc quá mức, xả sâu—để mức sạc của pin giảm xuống quá thấp—cũng có thể làm hỏng pin. Khi một số loại pin xả dưới mức an toàn, lớp mạ đồng sẽ xuất hiện trên các điện cực, làm giảm dung lượng và dẫn đến phồng lên theo thời gian. Quá trình này cũng làm tăng điện trở bên trong và tạo ra nhiệt quá mức, làm pin bị căng thẳng hơn nữa.
Để ngăn ngừa tình trạng này, đừng để mức sạc giảm xuống dưới 20%. Khi pin đạt đến mức này, hãy cắm điện để sạc lại. Nếu bạn cần sử dụng máy tính xách tay không cắm điện trong thời gian dài, hãy bật chế độ tiết kiệm điện để làm chậm quá trình xả. Ngoài ra, đừng để thiết bị ở chế độ ngủ trong thời gian dài, vì nó có thể bị xả sâu nếu không được chạm vào trong nhiều ngày.
Nhiệt độ cao và độ ẩm
Nhiệt độ cao làm tăng tốc các phản ứng hóa học bên trong pin. Nó giải phóng nhiều khí hơn làm tăng tốc độ phân hủy và có thể dẫn đến phồng rộp. Tương tự như vậy, độ ẩm cao có thể gây ra sự ngưng tụ giữa các cực, làm tăng nguy cơ đoản mạch.
Để bảo vệ pin, bạn phải tránh để pin ở nhiệt độ quá cao hoặc độ ẩm cao. Tránh xa ánh nắng trực tiếp, sạc pin ở môi trường có nhiệt độ và độ ẩm cân bằng, sử dụng hộp chống thấm nước hoặc nắp đậy gần nguồn nước và đặt các gói silica gel vào túi đựng thiết bị để hấp thụ độ ẩm dư thừa.
Thiệt hại vật lý
Thiệt hại vật lý, chẳng hạn như làm rơi pin hoặc để pin chịu tác động mạnh, có thể làm hỏng lớp bảo vệ của pin. Áp suất quá mức có thể làm vỡ vỏ, khiến pin tiếp xúc với không khí hoặc hơi ẩm. Sự tiếp xúc này có thể phá vỡ các phản ứng hóa học, giải phóng khí hoặc axit nguy hiểm và gây ra hiện tượng đoản mạch bên trong, dẫn đến phồng rộp bất ngờ hoặc hỏa hoạn dữ dội.
Để ngăn ngừa những vấn đề như vậy, hãy xử lý pin và thiết bị của bạn một cách cẩn thận. Tránh để máy tính xách tay của bạn trong những chiếc túi quá đầy, nơi áp suất có thể tích tụ. Ngoài ra, hãy để máy tránh xa những nơi dễ bị rơi vô tình và luôn sử dụng một chiếc vali có đệm tốt khi đi du lịch để bảo vệ máy khỏi những tác động bất ngờ trong những lần rơi vô tình.
Sử dụng bộ sạc không phải chính hãng
Sạc thiết bị của bạn bằng bộ sạc kém chất lượng hoặc hàng giả cũng có thể khiến pin bị phồng. Những bộ sạc này thường cung cấp điện áp và dòng điện không ổn định hoặc quá mức, gây áp lực không đáng có lên thành phần hóa học bên trong pin. Theo thời gian, điều này có thể làm hỏng các cell pin và đẩy nhanh quá trình phồng pin.
Để tránh điều này, hãy luôn sử dụng bộ sạc và cáp gốc do nhà sản xuất thiết bị khuyến nghị. Nếu bạn cần thay thế, hãy sử dụng bộ sạc của bên thứ ba được nhà sản xuất chấp thuận hoặc chứng nhận đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn. Ngoài ra, hãy thường xuyên kiểm tra bộ sạc và cáp của bạn để xem có dấu hiệu hao mòn hoặc hư hỏng không và thay thế ngay nếu cần.
Tuổi thọ pin
Theo thời gian, các chu kỳ sạc và xả lặp đi lặp lại tự nhiên gây ra sự xuống cấp của pin. Khi các thành phần hóa học bên trong bị mòn, dung lượng và hiệu suất của pin giảm. Khi sự xuống cấp tiến triển, điện trở bên trong tăng lên, làm tăng tốc độ sản xuất khí, dẫn đến quá nhiệt và phồng lên.
Mặc dù bạn không thể ngăn chặn quá trình lão hóa của pin—vì đây là quá trình tự nhiên—nhưng bạn có thể làm chậm quá trình suy giảm của pin bằng cách thực hiện các biện pháp tốt nhất. Tránh sạc quá mức, hạn chế xả pin thường xuyên, giữ mức sạc trong khoảng 20-80%, sử dụng bộ sạc gốc và bảo vệ pin khỏi nhiệt độ quá cao, độ ẩm và hư hỏng vật lý.
Lỗi sản xuất
Mặc dù ít phổ biến hơn, pin tích hợp hoặc pin thay thế có thể bị phồng lên nếu có lỗi sản xuất bên trong, chẳng hạn như bịt kín không đúng cách, hỗn hợp hóa chất bị lỗi hoặc các thành phần bị lỗi. Những vấn đề này có thể làm gián đoạn phản ứng hóa học, dẫn đến quá nhiệt và đoản mạch, có thể góp phần gây phồng lên.
Để ngăn ngừa điều này, hãy luôn mua pin từ các thương hiệu uy tín hoặc nhà bán lẻ được ủy quyền. Tránh mua pin thay thế giá rẻ, không có thương hiệu của bên thứ ba có thể không đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn. Nếu pin mới của bạn mất nhiều thời gian sạc hơn, cạn nhanh hoặc có các dấu hiệu cảnh báo khác, hãy cân nhắc thay pin để tránh bị phồng và hư hỏng thêm.
Hệ thống quản lý pin bị lỗi
Hệ thống quản lý pin (BMS) kiểm soát việc sạc, xả và điều chỉnh nhiệt độ. Hệ thống theo dõi các biến số như điện áp, dòng điện và trạng thái sạc để đảm bảo pin hoạt động an toàn. Nếu hệ thống trục trặc, có thể dẫn đến sạc quá mức, sạc không đủ hoặc tích tụ nhiệt quá mức, có thể gây căng thẳng cho pin và gây phồng pin.
Để ngăn ngừa hư hỏng hoặc phồng pin do lỗi BMS, hãy chú ý các dấu hiệu như thông báo lỗi, ước tính mức sạc pin không chính xác, quá nhiệt, sự cố sạc hoặc không dừng sạc ở ngưỡng đã đặt. Nếu bạn nhận thấy những dấu hiệu này, hãy nhờ kỹ thuật viên kiểm tra thiết bị của bạn để xem có sự cố BMS không. Ngoài ra,hãy hiệu chỉnh pin để đảm bảo hệ thống hoạt động chính xác.
Sửa chữa hoặc bảo trì kém
Việc bảo dưỡng hoặc sửa chữa không đúng cách, chẳng hạn như sử dụng dụng cụ không đúng, làm hỏng vỏ bảo vệ của pin, để pin tiếp xúc với hơi ẩm hoặc nhiệt độ cao trong quá trình sửa chữa, cũng có thể gây hại cho pin và dẫn đến phồng pin theo thời gian. Ngoài ra, việc vặn vít quá chặt hoặc không lắp pin đúng cách cũng có thể gây ra các vấn đề tương tự.
Để tránh điều này, hãy luôn mang pin đến nhà sản xuất để sửa chữa hoặc thay thế. Điều này đảm bảo pin của bạn được bảo vệ khỏi hư hỏng và giúp duy trì chế độ bảo hành. Nếu không thể, đừng tự mình thử—hãy tìm sự trợ giúp từ chuyên gia từ một trung tâm dịch vụ đáng tin cậy. Khi tự thay pin, hãy đảm bảo làm theo hướng dẫn chi tiết và sử dụng đúng công cụ.
Bây giờ bạn đã biết các yếu tố có thể khiến pin thiết bị của bạn bị phồng lên, bạn phải thực hiện các biện pháp chủ động để tránh hư hỏng. Bằng cách làm theo các mẹo trên, bạn có thể giữ pin của mình ở tình trạng tốt trong thời gian dài. Kiểm tra pin máy tính xách tay thường xuyên; nếu pin bắt đầu phồng lên do cũ, hãy thay pin để tránh bất kỳ hư hỏng tiềm ẩn nào cho thiết bị của bạn.
Nguồn: Howtogeek
