Niềm tự hào châu Âu, hãng pin Northvolt xin phá sản. Vì đâu nên nỗi.

N
Nguyễn Văn Sơn
Phản hồi: 0
Trong một đòn giáng mạnh vào kế hoạch thành lập ngành công nghiệp pin riêng của châu Âu để cung cấp năng lượng cho ô tô điện, Peter Carlsson đã từ chức CEO của nhà sản xuất pin Northvolt vào sáng thứ sáu 22/11/2024, ngay sau khi công ty nộp đơn xin bảo hộ phá sản theo Chương 11 tại Hoa Kỳ.
1732624162821.png

Carlsson, cựu giám đốc điều hành của Tesla, người đồng sáng lập Northvolt vào năm 2016, cho biết trong một tuyên bố: " Việc nộp đơn theo Chương 11 cho phép công ty có một khoảng thời gian để tổ chức lại, tăng cường hoạt động trong khi vẫn tôn trọng các cam kết với khách hàng và nhà cung cấp, và cuối cùng là định vị công ty theo hướng dài hạn" .

Ông sẽ tiếp tục là cố vấn cấp cao và vẫn ở trong hội đồng quản trị.

Ai là người chịu thiệt hại nhiều nhất khi Northvolt thất bại?​

Từng được ca ngợi là nhà sản xuất pin hàng đầu châu Âu, tình trạng phá sản của Northvolt không chỉ khiến các nhà đầu tư mất tiền mà còn phủ bóng đen lên tham vọng sản xuất xe điện của châu Âu.

Là công ty được VC hỗ trợ tài chính tốt nhất châu Âu, Northvolt có trụ sở tại Stockholm đã huy động được hơn 13 tỷ đô la vốn chủ sở hữu và nợ kể từ khi thành lập vào năm 2016. Nhưng vào thời điểm nộp đơn xin bảo hộ phá sản theo Chương 11 tại Hoa Kỳ vào thứ năm, công ty chỉ còn 30 triệu đô la tiền mặt theo hồ sơ nộp lên SEC và hơn 5,8 tỷ đô la nợ các chủ nợ.

Northvolt gặp phải nhiều vấn đề, trong đó vấn đề quan trọng nhất là không thể đáp ứng mục tiêu sản xuất cell pin có thể vận chuyển. Vào tháng 6, hãng sản xuất ô tô BMW —một cổ đông của Northvolt—đã hủy hợp đồng trị giá 2 tỷ euro (khoảng 2,1 tỷ đô la) do công ty không đáp ứng được việc giao cell pin theo thỏa thuận, Reuters đưa tin.

Vào tháng 9, Northvolt cho biết họ đã sa thải khoảng 20% lực lượng lao động của mình—1.600 nhân viên—như một phần của sáng kiến cắt giảm chi phí và dừng kế hoạch mở rộng nhà máy ở Thụy Điển. Đồng thời, công ty gặp khó khăn trong việc huy động thêm vốn và khoản lỗ trước thuế đã tăng từ 318 triệu đô la trong năm tài chính 2022 lên 1,2 tỷ đô la trong năm tài chính 2023.
1732624215618.png

10 cổ đông lớn nhất
Việc không có được nguồn tài trợ mới đã dẫn đến thủ tục phá sản và CEO Peter Carlsson từ chức vào thứ sáu. Động thái này sẽ cho phép Northvolt tái cấu trúc nợ và hoạt động của mình, cũng như tìm kiếm nguồn vốn mới. Nhưng đối với những người đã đầu tư, những khoản lỗ lớn đang nằm trong tầm ngắm.
Với 21% cổ phần, Volkswagen của Đức là cổ đông lớn nhất của công ty này, đầu tư 900 triệu euro vào năm 2019. Sau đó, nhà sản xuất ô tô này đã đầu tư thêm 500 triệu euro vào năm ngoái.

VW đã từ chối tiết lộ giá trị cổ phần hiện tại của mình nhưng đã liệt kê giá trị của nó là 693 triệu euro trong báo cáo thường niên năm 2023, giảm so với mức 911 triệu euro của năm trước. VW cũng là chủ nợ lớn thứ ba của công ty do có khoản trái phiếu chuyển đổi trị giá 355 triệu đô la.

Bước vào bảng vốn hóa vào năm 2019, Goldman Sachs là đơn vị ủng hộ lớn thứ hai của Northvolt với 19,2% cổ phần. Theo Financial Times đưa tin, công ty này có kế hoạch xóa sổ khoản cổ phần gần 900 triệu đô la của mình về 0 vào cuối năm.

Hàng triệu đô la vốn quỹ hưu trí cũng đã được đổ vào Northvolt, với các cổ đông lớn nhất bao gồm Arbejdsmarkedets Tillægspension của Đan Mạch và 4 to 1 Investments—một công ty do các quỹ hưu trí quốc gia của Thụy Điển sở hữu chung.

Về mặt các chủ nợ, Volta của Đức là công ty nợ nhiều nhất, với khoản nợ không được bảo đảm là 3,9 tỷ đô la. Ngân hàng Đức KfW nợ 696 triệu đô la, sau khi cung cấp các khoản vay để phát triển nhà máy hàng đầu của mình.

Liên minh châu Âu có một số khoản vay chưa thanh toán cho Northvolt, trong đó người phát ngôn của Ủy ban châu Âu Veerle Nuyts tuyên bố rằng khoản nợ hiện tại của họ lên tới 313 triệu đô la, Euronews đưa tin.

Những tham vọng tan vỡ​

Ngoài các cổ đông, ngành công nghiệp xe điện của châu Âu có khả năng chịu thiệt hại lớn nhất trong vụ phá sản của Northvolt.

Thị trường pin EV toàn cầu do các công ty Trung Quốc thống trị, với Trung Quốc chiếm gần 85% công suất sản xuất pin, theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế. Là nhà cung cấp pin trong nước, Northvolt sẽ có vai trò quan trọng trong việc giảm sự phụ thuộc của ngành công nghiệp EV châu Âu vào hàng nhập khẩu từ châu Á.

Các công ty khởi nghiệp công nghệ pin được đầu tư mạo hiểm tại châu Âu đã phải đối mặt với những khó khăn đáng kể về tài trợ trong năm nay. Cho đến nay, chỉ có 1,3 tỷ euro được đầu tư vào lĩnh vực này, theo dữ liệu của PitchBook, so với 4,1 tỷ euro vào năm ngoái.

Sản xuất pin là một nỗ lực có biên lợi nhuận thấp, đòi hỏi nhiều vốn. Với một vụ phá sản lớn ở châu Âu, các nhà đầu tư có thể không muốn tài trợ cho những người mới tham gia.

Đếm ngược sự sụp đổ của Northvolt bắt đầu với sự rút lui của BMW​

Đối với Northvolt AB, công ty khởi nghiệp của Thụy Điển đã trở thành hình mẫu cho tương lai xe điện của châu Âu, con đường sụp đổ bắt đầu vào tháng 6 khi BMW AG hủy một đơn hàng trị giá nhiều tỷ đô la.
Vào thời điểm đó, ít người thấy được tầm quan trọng của động thái này, về cơ bản là bắt đầu một cuộc đếm ngược sẽ lên đến đỉnh điểm trong việc nộp đơn xin phá sản theo Chương 11 chưa đầy sáu tháng sau đó. Northvolt đã cố gắng hết sức để duy trì nguồn tài chính, nhưng khi ngành công nghiệp ô tô của Đức ngày càng rơi vào cuộc khủng hoảng của chính mình, thì rõ ràng là các đơn đặt hàng sẽ cạn kiệt.

Công ty đã ứng phó với doanh thu bị mất bằng cách cắt giảm các kế hoạch mở rộng và cắt giảm việc làm. Đến khi nỗ lực cuối cùng trong một kế hoạch khẩn cấp thất bại, các nhà đầu tư đã đổ 10 tỷ đô la phát hiện ra chỉ còn lại 30 triệu đô la tiền mặt.

Việc Northvolt nộp đơn xin bảo hộ phá sản tại Hoa Kỳ, được công bố vào thứ năm, đánh dấu một trong những thất bại lớn nhất của ngành công nghiệp châu Âu trước sự cạnh tranh của Trung Quốc và Hàn Quốc rẻ hơn và nhanh nhẹn hơn. Ngày hôm sau, đồng sáng lập kiêm Tổng giám đốc điều hành Peter Carlsson, người chỉ một năm trước đã tung hô Northvolt là ứng cử viên IPO tiềm năng, đã từ chức và cảnh báo Liên minh châu Âu có nguy cơ tụt hậu trong các dự án xanh.

Carlsson cho biết công ty cần tới 1,2 tỷ đô la để tài trợ cho kế hoạch kinh doanh mới của mình và nói với các phóng viên rằng "chúng tôi sẽ hối hận sau 20 năm nữa nếu không thúc đẩy quá trình chuyển đổi" sang công nghệ sạch.
Ngoài BMW và Volkswagen AG, các nhà đầu tư hàng đầu của Northvolt còn bao gồm công ty quản lý tài sản của Goldman Sachs, quỹ hưu trí lớn nhất Đan Mạch ATP, các quỹ Baillie Gifford & Co. và một số tổ chức của Thụy Điển.

Financial Times đưa tin hôm thứ Bảy rằng các quỹ do Goldman Sachs Asset Management điều hành sẽ ghi giảm gần 900 triệu đô la vào cuối năm. Khoản đầu tư này là khoản đầu tư thiểu số "thông qua các quỹ đa dạng hóa cao", Goldman cho biết trong một tuyên bố qua email, đồng thời nói thêm rằng danh mục đầu tư của họ "có giới hạn tập trung để giảm thiểu rủi ro".

Một đại diện quỹ, người yêu cầu không nêu tên khi thảo luận về các vấn đề riêng tư, cho biết họ đã bị sốc trước tốc độ mà Northvolt đã tiêu hết hàng tỷ đô la của mình. Mới chỉ vào tháng 7, nhà đầu tư này đã tự tin rằng sẽ có lợi nhuận, nhưng điều đó đã thay đổi vào đầu tháng 8 sau khi nhận được cuộc gọi từ một trong những chủ sở hữu của Northvolt, người đã cảnh báo rằng nhà sản xuất pin này có thể hết tiền vào tháng 9.

Nhà đầu tư cho biết quy mô của sự chậm trễ và tình hình tồi tệ của ngân sách xây dựng và các dự án xây dựng vẫn được che giấu, đồng thời kể lại cách các mô hình Excel và slide được sử dụng để che giấu tình trạng cạn kiệt của ngân khố.
Công ty Thụy Điển hiện đang phải đối mặt với nhiệm vụ tái cấu trúc, với hoạt động tập trung hơn sẽ xuất hiện sau quá trình xin phá sản theo Chương 11.
Robert Heiler, giám đốc cấp cao tại Porsche Consulting, một bộ phận của đơn vị xe thể thao Volkswagen, nhà đầu tư hàng đầu của Northvolt, cho biết: "Một tình thế tiến thoái lưỡng nan mà những người mới tham vọng này đang phải đối mặt là ngay từ đầu, họ đã phải công bố các kế hoạch quy mô rất lớn để hấp dẫn các nhà tài trợ". "Nhưng thực sự rất khó để mở rộng quy mô" nhiều hoạt động "cùng một lúc", ông nói.
Mức độ tệ hại mà Northvolt và các nhà tài trợ của họ đã đánh giá sai tình hình một năm trước giờ đã trở nên rõ ràng. Mùa thu năm ngoái, công ty đã mời các ngân hàng đầu tư tham gia đấu thầu các vai trò trong đợt chào bán công khai ban đầu có thể định giá nhà sản xuất pin này ở mức 20 tỷ đô la, FT sau đó đưa tin.

Hơn sáu tháng sau, đợt IPO đã bị hoãn lại từ năm 2024, Bloomberg đưa tin. Ngay sau đó, đơn vị xe tải Scania của VW đã phàn nàn sau khi Northvolt gặp khó khăn trong việc tăng sản lượng, và sau đó BMW đã hủy hợp đồng trị giá 2 tỷ euro (2,1 tỷ đô la) để trang bị cho các loại xe điện như xe i4 sedan và xe thể thao đa dụng iX.

Sau nhiều lần trì hoãn, nhà sản xuất pin này khó có thể sản xuất đủ số lượng mà BMW cần trước năm 2026 - một năm sau khi các mẫu xe tiền nhiệm dự kiến sẽ dần bị loại bỏ và gần ba năm sau ngày mục tiêu ban đầu, một người quen thuộc với vấn đề này cho biết, nhưng từ chối nêu tên vì thông tin riêng tư.

Theo một người khác, vào thời điểm đó, việc không thể hoàn tất vòng gọi vốn cổ phần có nghĩa là khoản vay xanh trị giá 5 tỷ đô la được công bố vào tháng 1 đã bị đóng băng.
Ngay cả khi đó, Northvolt vẫn có cơ hội tiếp tục kế hoạch xây dựng các nhà máy pin mới ở Đức, Thụy Điển và Canada. Vào cuối tháng 6, Volkswagen — công ty sở hữu 23% Northvolt — đã chuẩn bị tham gia, người này cho biết. Một đại diện của VW từ chối bình luận.

Nhưng gã khổng lồ ô tô Đức đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng của riêng mình. Vào cuối mùa hè, khi doanh số bán xe điện trì trệ ở châu Âu và hoạt động kinh doanh béo bở tại Trung Quốc đang trì trệ, VW đã kêu gọi đóng cửa nhà máy chưa từng có ở Đức.

Trong bối cảnh có khả năng có hàng chục nghìn người bị sa thải tại VW, nguồn tài trợ của Northvolt đã bị loại khỏi bàn đàm phán, và vào tháng 8, VW đã rút khỏi kế hoạch vốn chủ sở hữu, người này cho biết. Một đại diện của Volkswagen đã từ chối bình luận.

Theo những người hiểu rõ vấn đề này cho biết vào tháng này, nhà sản xuất ô tô Đức, vốn định giá cổ phần tại Northvolt của mình ở mức tương đương hơn 730 triệu đô la vào cuối năm 2023, sau đó đã chần chừ không cam kết mua thêm pin.

Tuy nhiên, công việc về thỏa thuận tài trợ cầu nối vẫn tiếp tục, với một thỏa thuận gần như đã thành hiện thực vào tháng 10. Khoản viện trợ khẩn cấp 300 triệu đô la sẽ liên quan đến các bên cho vay, chủ nợ và khách hàng, nhưng các cuộc đàm phán đã không thành công.
Carlsson cho biết vào thứ sáu: “Trong vòng gọi vốn mới nhất này, về cơ bản VW đã nói với chúng tôi rằng họ không thể tiếp tục cấp vốn cho chúng tôi”.

Theo hồ sơ nộp lên tòa án phá sản, các khoản nợ của Northvolt bao gồm khoản vay chuyển đổi trị giá 330 triệu đô la từ Volkswagen có thời hạn thanh toán vào tháng 12 năm 2025.

Trong nỗ lực trấn an các nhà tài trợ, Northvolt đã hủy bỏ kế hoạch mở rộng nhà máy chính tại Skelleftea ở miền bắc Thụy Điển và thay thế người quản lý nhà máy vào tháng 10. Nhưng Carlsson thừa nhận rằng ông đã hành động quá chậm.

“Có lẽ tôi nên dừng một số con đường mở rộng sớm hơn”, ông nói.

Cách tiếp cận lớn của Northvolt sẽ bị nghi ngờ trong nhiều năm tới. Nhưng nó sẽ không biến mất trong tương lai gần. Trong hồ sơ của mình, công ty cho biết việc tìm kiếm đối tác chiến lược hoặc tài chính là mục tiêu bao quát khi họ tìm cách tái cấu trúc bảng cân đối kế toán và tiếp tục hoạt động.

Các chính phủ — từ Stockholm đến Berlin — đã bác bỏ những đề xuất rằng họ sẽ chi tiền đóng thuế của người dân để giải cứu.

Bộ trưởng Kinh tế Đức Robert Habeck, người đã đề xuất Northvolt nên xây dựng nhà máy thứ hai tại quê nhà vào tháng 6, hôm thứ Bảy đã nói với DPA rằng ông "lạc quan một cách thận trọng" về tương lai của công ty.
Mối quan hệ với Volkswagen vẫn tiếp tục. Scania CV AB vẫn là khách hàng quan trọng của Northvolt và sẽ cung cấp khoản tài trợ trị giá 100 triệu đô la cho bên nợ đang sở hữu với lãi suất cao là 16%. Northvolt cũng sẽ có quyền tiếp cận khoảng 145 triệu đô la tiền mặt thế chấp. Các nhà máy sản xuất pin đang được xây dựng tại Đức và Canada đã không bị phá sản, mặc dù công ty cho biết các dự án này sẽ bị hoãn lại.

Northvolt cũng đang chuẩn bị trong trường hợp không huy động được vốn cho tương lai. Các tài liệu nộp lên tòa án Hoa Kỳ cho thấy công ty có kế hoạch "đánh giá các cơ hội tiềm năng để bán một số hoặc toàn bộ tài sản và đã thuê Hilco Global hỗ trợ quá trình thanh lý có trật tự nếu cần thiết".
 


Đăng nhập một lần thảo luận tẹt ga
Thành viên mới đăng
Top