Nvidia đã từng "nhăm nhe" làm cả CPU x86 để soán ngôi Intel, AMD

[Mai Nhung]

Vào năm 2011, Nvidia ra mắt Project Denver – CPU dựa trên kiến trúc Arm, được tích hợp vào dòng sản phẩm Tegra. Tuy nhiên, ít ai biết rằng dự án này từng khởi đầu với tham vọng sản xuất CPU x86 nhằm cạnh tranh trực tiếp với AMD và Intel, trước khi phải chuyển hướng vì lý do pháp lý.

Hé lộ tại sự kiện SC24​

Trong khuôn khổ sự kiện SC24, ông Dave Ditzel, nhà sáng lập Esperanto Technologies và cựu CEO Transmeta, đã tiết lộ về những nỗ lực ban đầu của Nvidia trong phát triển CPU x86 dành cho máy chủ. Theo ông, dự án Project Denver thực chất ban đầu được thiết kế như một CPU x86, nhưng do các ràng buộc pháp lý, Nvidia buộc phải chuyển đổi sang kiến trúc Arm.

Điểm mấu chốt trong quyết định này là công nghệ Tokamak của Transmeta – một giải pháp giúp dịch mã x86 sang tập lệnh RISC. Công nghệ này từng được Nvidia cấp phép sử dụng, tuy nhiên, kế hoạch sản xuất CPU x86 đã bị cản trở bởi các vấn đề liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ.

Nền tảng cho tương lai kiến trúc Arm​

Theo Ditzel, quyết định chuyển hướng này đã đặt nền móng cho sự hợp tác lâu dài giữa Nvidia và kiến trúc Arm. Dù Tokamak chưa bao giờ được đưa vào sản xuất thương mại, công nghệ này đã để lại dấu ấn trong việc định hình chiến lược của Nvidia.

Thực tế, Nvidia chính thức trình làng Project Denver như một CPU Arm vào năm 2011. Tuy nhiên, tham vọng áp dụng Arm trong lĩnh vực máy chủ gặp nhiều trở ngại do hệ sinh thái phần mềm chưa phát triển đủ mạnh tại thời điểm đó.

Tiến hóa với dòng CPU Grace​

Dù vấp phải khó khăn ban đầu, Nvidia vẫn kiên trì với kiến trúc Arm thông qua dòng CPU Grace, được phát triển trong các năm sau đó. Song, tham vọng thâu tóm công ty Arm vào năm 2020 của Nvidia đã thất bại trước sự phản đối của các cơ quan quản lý trên toàn cầu.

Góc nhìn về công nghệ Tokamak​

Được Transmeta phát triển như thế hệ chip x86 thứ ba sau Crusoe và Efficeon, Tokamak từng được kỳ vọng là bước tiến lớn trong ngành. Tuy nhiên, sản phẩm này không bao giờ được tung ra thị trường. Ngay cả Intel, sau khi sở hữu thiết kế, cũng không giới thiệu bất kỳ sản phẩm nào dựa trên Tokamak. “Lý do? Bạn có thể đoán, hoặc mời tôi một cốc bia để biết thêm chi tiết,” Ditzel chia sẻ hài hước.

Quyết định từ bỏ x86 và chuyển sang Arm đã thay đổi chiến lược phát triển CPU của Nvidia, mở ra một chương mới trong việc ứng dụng kiến trúc Arm. Dù có những thất bại và thách thức, hành trình này đã góp phần định hình vai trò của Nvidia trong lĩnh vực công nghệ, đặc biệt là khi Arm ngày càng được chú trọng trong các giải pháp máy chủ và thiết bị di động.