Hail the Judge
Ta chơi xong không trả tiền, vậy đâu có gọi là bán
Viện Hàn lâm Điện ảnh Nghệ thuật và Khoa học (Academy) công bố giải Oscar mới dành cho “Thành tựu trong Thiết kế Pha hành động” (Achievement in Stunt Design), đánh dấu lần đầu tiên nghệ thuật này được vinh danh chính thức tại lễ trao giải lần thứ 100 vào năm 2028, dành cho các phim phát hành năm 2027. Sau hàng thập kỷ vận động, cộng đồng diễn viên đóng thế và nhà thiết kế pha hành động cuối cùng cũng được công nhận xứng đáng trong ngành công nghiệp điện ảnh.
“Ngay từ buổi đầu của điện ảnh, thiết kế pha hành động đã là một phần không thể thiếu,” CEO Bill Kramer và Chủ tịch Janet Yang của Academy tuyên bố. “Chúng tôi tự hào tôn vinh sự sáng tạo và cống hiến của những nghệ sĩ kỹ thuật này trong dịp kỷ niệm 100 năm.” Quy tắc chi tiết về tiêu chí đủ điều kiện và cách bầu chọn sẽ được công bố vào năm 2027, cùng với bộ quy định đầy đủ cho lễ trao giải lần thứ 100. Hội đồng Quản trị và lãnh đạo điều hành sẽ quyết định sau liệu giải thưởng sẽ có đề cử hay chỉ công bố người thắng.
Trong lịch sử, chỉ hai diễn viên đóng thế nhận được tượng vàng Oscar danh dự: Yakima Canutt (1966) và Hal Needham (2012). Nhưng giờ đây, hơn 100 chuyên gia pha hành động đã gia nhập chi nhánh Sản xuất và Công nghệ của Academy, phần lớn được mời trong những năm gần đây khi phong trào công nhận ngành này mạnh mẽ hơn. Sự kiện đánh dấu bước ngoặt này được dẫn dắt bởi David Leitch – đạo diễn The Fall Guy (2024) – và Chris O’Hara, nhà thiết kế từ Stunts Unlimited, qua nhiều lần thuyết trình trước Hội đồng Quản trị.
Leitch chia sẻ: “Pha hành động là linh hồn của mọi thể loại phim, từ những người tiên phong như Buster Keaton, Harold Lloyd, Charlie Chaplin đến nghệ thuật đầy cảm hứng của các nhà thiết kế ngày nay. Đây là hành trình dài của bao người, và chúng tôi đứng trên vai những thế hệ đã đấu tranh không ngừng. Tôi và Chris rất biết ơn”.
Không ngẫu nhiên mà Leitch là người tiên phong. The Fall Guy với Ryan Gosling và dàn diễn viên đóng thế nổi bật là lời kêu gọi mạnh mẽ cho sự công nhận. Bộ phim tôn vinh nghệ thuật pha hành động, từ cảnh nhảy dù đến cháy nổ, và giành giải “Stunt Ensemble” tại SAG Awards 2025. Trong chuyến quảng bá, Winston Duke nhấn mạnh với Variety: “Chúng tôi cần khán giả cùng lên tiếng để thay đổi. Không có phim nào hoàn chỉnh nếu thiếu khán giả và cộng đồng đóng thế.”
Chad Stahelski (John Wick) nhận xét: “Đây không chỉ là giải thưởng cho cá nhân, mà là công nhận sự hợp tác phức tạp của cả một đội ngũ – thứ đã tồn tại từ khi điện ảnh ra đời” . Chủ tịch Hiệp hội Diễn viên Đóng thế Jeff Wolfe gọi đây là “thời khắc lịch sử,” nhấn mạnh: “Họ đặt cả cơ thể mình vào rủi ro để tạo nên những khoảnh khắc khó quên trên màn ảnh”.
Cuộc vận động cho giải Oscar pha hành động kéo dài hàng thập kỷ. Từ những pha nhảy ngựa của Canutt trong phim câm đến các màn đấu súng của Stahelski, ngành này luôn là xương sống của điện ảnh hành động. Gần đây, SAG và DGA công nhận danh hiệu “Stunt Designer” lần đầu vào năm 2024 cho O’Hara trong The Fall Guy, mở đường cho bước tiến của Academy. SAG Awards đã có hạng mục “Stunt Ensemble” từ 2007 nhưng Oscar với tầm ảnh hưởng toàn cầu là mục tiêu lớn hơn.
Sự kiện này tiếp nối giải “Thành tựu trong Tuyển chọn Diễn viên” (Achievement in Casting) được công bố năm 2024, sẽ trao lần đầu tại lễ Oscar lần thứ 98 vào năm 2026. “Academy đang lắng nghe cộng đồng và mở rộng để phản ánh đầy đủ nghệ thuật làm phim,” Kramer nói.
Quyết định này nhận được phản hồi tích cực rộng rãi. Ryan Gosling tweet: “Cuối cùng thì công sức của những người liều mình cũng được đền đáp”. Fan trên mạng xã hội cho rằng John Wick 4 hay Mission: Impossible – Dead Reckoning sẽ là ứng viên sáng giá nếu giải ra mắt sớm hơn. Tuy nhiên, một số nhà phê bình lo ngại việc thêm hạng mục có thể kéo dài lễ trao giải vốn đã dài. Dù vậy, giải Stunt Design không chỉ là chiến thắng cho ngành mà còn là lời khẳng định về sự tiến bộ của Academy. Với lễ trao giải lần thứ 100, việc tôn vinh pha hành động là cách phù hợp để nhìn lại nguồn gốc và hướng tới tương lai.
“Ngay từ buổi đầu của điện ảnh, thiết kế pha hành động đã là một phần không thể thiếu,” CEO Bill Kramer và Chủ tịch Janet Yang của Academy tuyên bố. “Chúng tôi tự hào tôn vinh sự sáng tạo và cống hiến của những nghệ sĩ kỹ thuật này trong dịp kỷ niệm 100 năm.” Quy tắc chi tiết về tiêu chí đủ điều kiện và cách bầu chọn sẽ được công bố vào năm 2027, cùng với bộ quy định đầy đủ cho lễ trao giải lần thứ 100. Hội đồng Quản trị và lãnh đạo điều hành sẽ quyết định sau liệu giải thưởng sẽ có đề cử hay chỉ công bố người thắng.
Trong lịch sử, chỉ hai diễn viên đóng thế nhận được tượng vàng Oscar danh dự: Yakima Canutt (1966) và Hal Needham (2012). Nhưng giờ đây, hơn 100 chuyên gia pha hành động đã gia nhập chi nhánh Sản xuất và Công nghệ của Academy, phần lớn được mời trong những năm gần đây khi phong trào công nhận ngành này mạnh mẽ hơn. Sự kiện đánh dấu bước ngoặt này được dẫn dắt bởi David Leitch – đạo diễn The Fall Guy (2024) – và Chris O’Hara, nhà thiết kế từ Stunts Unlimited, qua nhiều lần thuyết trình trước Hội đồng Quản trị.
Leitch chia sẻ: “Pha hành động là linh hồn của mọi thể loại phim, từ những người tiên phong như Buster Keaton, Harold Lloyd, Charlie Chaplin đến nghệ thuật đầy cảm hứng của các nhà thiết kế ngày nay. Đây là hành trình dài của bao người, và chúng tôi đứng trên vai những thế hệ đã đấu tranh không ngừng. Tôi và Chris rất biết ơn”.
Không ngẫu nhiên mà Leitch là người tiên phong. The Fall Guy với Ryan Gosling và dàn diễn viên đóng thế nổi bật là lời kêu gọi mạnh mẽ cho sự công nhận. Bộ phim tôn vinh nghệ thuật pha hành động, từ cảnh nhảy dù đến cháy nổ, và giành giải “Stunt Ensemble” tại SAG Awards 2025. Trong chuyến quảng bá, Winston Duke nhấn mạnh với Variety: “Chúng tôi cần khán giả cùng lên tiếng để thay đổi. Không có phim nào hoàn chỉnh nếu thiếu khán giả và cộng đồng đóng thế.”
Chad Stahelski (John Wick) nhận xét: “Đây không chỉ là giải thưởng cho cá nhân, mà là công nhận sự hợp tác phức tạp của cả một đội ngũ – thứ đã tồn tại từ khi điện ảnh ra đời” . Chủ tịch Hiệp hội Diễn viên Đóng thế Jeff Wolfe gọi đây là “thời khắc lịch sử,” nhấn mạnh: “Họ đặt cả cơ thể mình vào rủi ro để tạo nên những khoảnh khắc khó quên trên màn ảnh”.
Cuộc vận động cho giải Oscar pha hành động kéo dài hàng thập kỷ. Từ những pha nhảy ngựa của Canutt trong phim câm đến các màn đấu súng của Stahelski, ngành này luôn là xương sống của điện ảnh hành động. Gần đây, SAG và DGA công nhận danh hiệu “Stunt Designer” lần đầu vào năm 2024 cho O’Hara trong The Fall Guy, mở đường cho bước tiến của Academy. SAG Awards đã có hạng mục “Stunt Ensemble” từ 2007 nhưng Oscar với tầm ảnh hưởng toàn cầu là mục tiêu lớn hơn.
Sự kiện này tiếp nối giải “Thành tựu trong Tuyển chọn Diễn viên” (Achievement in Casting) được công bố năm 2024, sẽ trao lần đầu tại lễ Oscar lần thứ 98 vào năm 2026. “Academy đang lắng nghe cộng đồng và mở rộng để phản ánh đầy đủ nghệ thuật làm phim,” Kramer nói.
Quyết định này nhận được phản hồi tích cực rộng rãi. Ryan Gosling tweet: “Cuối cùng thì công sức của những người liều mình cũng được đền đáp”. Fan trên mạng xã hội cho rằng John Wick 4 hay Mission: Impossible – Dead Reckoning sẽ là ứng viên sáng giá nếu giải ra mắt sớm hơn. Tuy nhiên, một số nhà phê bình lo ngại việc thêm hạng mục có thể kéo dài lễ trao giải vốn đã dài. Dù vậy, giải Stunt Design không chỉ là chiến thắng cho ngành mà còn là lời khẳng định về sự tiến bộ của Academy. Với lễ trao giải lần thứ 100, việc tôn vinh pha hành động là cách phù hợp để nhìn lại nguồn gốc và hướng tới tương lai.
