Bui Nhat Minh
Writer
Một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng một số loài vượn lớn có thể nhận ra khi nào con người không biết điều gì đó và có khả năng truyền đạt thông tin để thay đổi hành vi của họ.
Các nhà nghiên cứu từ Đại học Johns Hopkins khi nghiên cứu loài tinh tinh lùn đã phát hiện rằng chúng có thể chỉ ra nơi giấu đồ ăn nếu chúng nhận thấy bạn tình của mình không biết chúng ở đâu. Thông tin này được công bố trong một tuyên bố từ trường đại học vào hôm thứ Hai.
Trong nghiên cứu, nhóm đã làm việc với ba con tinh tinh lùn đực. Đồng tác giả nghiên cứu, Luke Townrow, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Johns Hopkins, ngồi đối diện một con tinh tinh trong khi một con khác giấu thức ăn dưới một trong ba chiếc cốc.
Trong một số thử nghiệm, Townrow có thể thấy món ăn nằm dưới cốc nào và con tinh tinh sẽ chờ anh ta đưa thức ăn cho nó. Tuy nhiên, khi không thể nhìn thấy đồ ăn, con tinh tinh sẽ chỉ vào chiếc cốc bên phải để giúp tìm thức ăn.
Theo các nhà nghiên cứu, "Thí nghiệm này chứng minh lần đầu tiên rằng loài vượn có thể truyền đạt thông tin chưa được biết đến dưới dạng làm việc nhóm."
Chris Krupenye, phó giáo sư khoa học tâm lý và não bộ tại Đại học Johns Hopkins, chia sẻ với CNN rằng đây là "một trong những bằng chứng rõ ràng nhất cho thấy loài linh trưởng không phải con người có thể hiểu khi nào người khác không biết gì." Khả năng này, gọi là lý thuyết về tâm trí, giúp chúng ta hợp tác và dạy những điều mà người khác chưa biết.
Trước đây, lý thuyết về tâm trí chỉ được cho là đặc trưng của con người, nhưng nghiên cứu này chỉ ra rằng tinh tinh lùn (bonobo) cũng có khả năng này.
Krupenye cho biết nghiên cứu này dựa trên các nghiên cứu trước đây về lý thuyết tâm trí ở loài tinh tinh. Nhóm nghiên cứu cũng lên kế hoạch tiếp tục khám phá động cơ chia sẻ thông tin của bonobo và cách chúng suy nghĩ về suy nghĩ của các cá thể khác.
Townrow cho biết: "Nghiên cứu chứng minh rằng vượn sẽ giao tiếp với bạn tình để thay đổi hành vi của họ. Câu hỏi mở là liệu chúng có đang ám chỉ việc thay đổi trạng thái tinh thần hay niềm tin của bạn tình hay không."
Krupenye hy vọng nghiên cứu này sẽ nâng cao nhận thức về loài bonobo, một loài có nguy cơ tuyệt chủng chỉ tồn tại ở Cộng hòa Dân chủ Congo. "Công việc này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về đời sống xã hội phong phú của chúng," ông nói.
Alexander Piel, nhà nhân chủng học sinh học tại University College London, không tham gia nghiên cứu nhưng nhận định rằng nghiên cứu này rất có giá trị và "cung cấp bằng chứng thuyết phục rằng ba cá thể này thay đổi hành vi dựa trên trạng thái kiến thức của con người." Tuy nhiên, ông lưu ý rằng nghiên cứu chỉ liên quan đến ba con bonobo sống trong điều kiện nuôi nhốt và có thể giao tiếp với con người, điều không phổ biến trong tự nhiên.
Mặc dù vậy, Piel nhấn mạnh rằng các vấn đề này không làm giảm tầm quan trọng của nghiên cứu. "Kết quả này cung cấp cái nhìn sâu sắc về tâm trí của những người họ hàng gần gũi nhất với chúng ta," ông kết luận.
Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences.
