Mới đây, giới khảo cổ học toàn thế giới kinh ngạc vì một phôi khủng long quý hiếm còn nguyên vỏ, có hình dạng giống chú chim non được khai quật ở miền Nam Trung Quốc. Quả trứng khổng lồ này sẽ mang đến kiến thức chưa từng có về sự phát triển của kẻ cai trị thời cổ đại.
Bên trong vỏ trứng, phôi hóa thạch có hình dáng giống phôi một chú chim non hiện đại gần nở. Điều này làm dấy lên nghi ngờ có mối liên hệ giữa loài chim hiện đại và loài khủng long cổ đại.
"Phôi thai khủng long bên trong trứng là một trong những hóa thạch đẹp nhất mà tôi từng thấy. Con khủng long nhỏ trước khi sinh trông như một con chim non đang cuộn tròn trong lớp vỏ, cho thấy loài khủng long này có thể là tổ tiên của loài chim chúng ta biết ngày nay", Steve Brusatte, nhà khảo cổ sinh vật học kiêm tác giả nghiên cứu tại Đại học Edinburgh, cho biết.
Phôi thai được xác định có niên đại từ 72 đến 66 triệu năm tuổi, tên gọi là oviraptorosaur - nhóm khủng long chân đốt có lông, có mỏ giống vẹt, không răng và vài con có bộ mào đồ sộ, trau chuốt.
Được biết khủng long oviraptorosaurs đã tuyệt chủng vào cuối kỷ Phấn trắng, khoảng 66 triệu năm trước. Những loài chim tiến hóa từ động vật chân đốt may mắn sống sót sau sự kiện trên. Nhóm khoa học không thể đi đến kết luận trên, nếu các nhân viên bảo tàng tại Trung Quốc không tình cờ phát hiện ra hóa thạch được cất giữ trong kho hơn 10 năm.
“Chúng tôi rất ngạc nhiên khi thấy phôi thai này hoàn toàn nguyên vẹn bên trong quả trứng. Tư thế nằm của nó chưa từng được phát hiện ở loài khủng long”, Waisum Ma thuộc Đại học Birmingham cho biết.
Hầu hết phôi khủng long được phát hiện từ trước đến này đều chưa phát triển hoàn thiện, bộ xương của chúng rời rạc. Chỉ có quả trứng này mới có độ hoàn thiện hoàn hảo đến vậy, chứng minh rằng hành vi cuộn cơ thể khi trong trứng đã có từ rất lâu, trước khi loài chim xuất hiện.
Bộ xương của nó gần như đạt kích thước hoàn chỉnh, khoảng 23,5 cm từ đầu đến đuôi, ngắn hơn gần 7 cm so với phôi thai. Các chi trước đã mọc móng vuốt, đặt nằm ở hai phía bên hộp sọ, cuộn về hướng chiếc đuôi.
Mặc dù giai đoạn chính xác để phôi thai phát triển các bộ phận, cũng như mối liên hệ giữa quá trình cuộn và nở chưa chắc chắn, mẫu vật quý hiếm này vẫn giúp khoa học hiểu thêm về sự phát triển cũng như tiến hóa của oviraptorosaur.
Các phép so sánh cho thấy phôi thai nằm ở tư thế khác biệt so với loài khủng long họ hàng của nó - sauropodomorph cổ dài. Tư thế cuộn này chỉ có ở loài chim, chúng uốn cong cơ thể và cúi đầu dưới cánh để sẵn sàng nở. Tuy nhiên, vẫn cần nghiên cứu thêm cả phôi thai sauropodomorph để chứng thực giả thuyết trên.
Các nhà khoa học cho biết: “Phôi hóa thạch mới gợi ý một số hành vi đặc trưng ở loài chim có thể bắt nguồn từ tổ tiên khủng long chân đốt”. Nhưng việc nghiên cứu vẫn còn nhiều khó khăn vì rất ít mẫu vật được bảo quản tốt như quả trứng oviraptorosaur này. "Đây là lý do tại sao tư thế nằm cùng hành vi trước khi nở của khủng long lại không rõ ràng", Waisum Ma, Brusatte và đồng nghiệp của họ nói.
Cộng với quả trứng mới phát hiện, nhóm khoa học có tất cả 3 phôi thai oviraptorosaur nằm ở các giai đoạn phát triển khác nhau. Mỗi giai đoạn lại có tư thế nằm hoàn toàn khác và chỉ cách nhau vài ngày. Cho đến khi mẫu vật tiếp theo được khai quật, họ dự định đi sâu vào nghiên cứu xương sọ của phôi thai, đồng thời phối hợp nhiều kỹ thuật hình ảnh để khám phá những bộ phận bên trong cơ thể.
Nguồn: Science Alert
"Phôi thai khủng long bên trong trứng là một trong những hóa thạch đẹp nhất mà tôi từng thấy. Con khủng long nhỏ trước khi sinh trông như một con chim non đang cuộn tròn trong lớp vỏ, cho thấy loài khủng long này có thể là tổ tiên của loài chim chúng ta biết ngày nay", Steve Brusatte, nhà khảo cổ sinh vật học kiêm tác giả nghiên cứu tại Đại học Edinburgh, cho biết.
Phôi thai được xác định có niên đại từ 72 đến 66 triệu năm tuổi, tên gọi là oviraptorosaur - nhóm khủng long chân đốt có lông, có mỏ giống vẹt, không răng và vài con có bộ mào đồ sộ, trau chuốt.
Được biết khủng long oviraptorosaurs đã tuyệt chủng vào cuối kỷ Phấn trắng, khoảng 66 triệu năm trước. Những loài chim tiến hóa từ động vật chân đốt may mắn sống sót sau sự kiện trên. Nhóm khoa học không thể đi đến kết luận trên, nếu các nhân viên bảo tàng tại Trung Quốc không tình cờ phát hiện ra hóa thạch được cất giữ trong kho hơn 10 năm.
Hầu hết phôi khủng long được phát hiện từ trước đến này đều chưa phát triển hoàn thiện, bộ xương của chúng rời rạc. Chỉ có quả trứng này mới có độ hoàn thiện hoàn hảo đến vậy, chứng minh rằng hành vi cuộn cơ thể khi trong trứng đã có từ rất lâu, trước khi loài chim xuất hiện.
Bộ xương của nó gần như đạt kích thước hoàn chỉnh, khoảng 23,5 cm từ đầu đến đuôi, ngắn hơn gần 7 cm so với phôi thai. Các chi trước đã mọc móng vuốt, đặt nằm ở hai phía bên hộp sọ, cuộn về hướng chiếc đuôi.
Các phép so sánh cho thấy phôi thai nằm ở tư thế khác biệt so với loài khủng long họ hàng của nó - sauropodomorph cổ dài. Tư thế cuộn này chỉ có ở loài chim, chúng uốn cong cơ thể và cúi đầu dưới cánh để sẵn sàng nở. Tuy nhiên, vẫn cần nghiên cứu thêm cả phôi thai sauropodomorph để chứng thực giả thuyết trên.
Các nhà khoa học cho biết: “Phôi hóa thạch mới gợi ý một số hành vi đặc trưng ở loài chim có thể bắt nguồn từ tổ tiên khủng long chân đốt”. Nhưng việc nghiên cứu vẫn còn nhiều khó khăn vì rất ít mẫu vật được bảo quản tốt như quả trứng oviraptorosaur này. "Đây là lý do tại sao tư thế nằm cùng hành vi trước khi nở của khủng long lại không rõ ràng", Waisum Ma, Brusatte và đồng nghiệp của họ nói.
Cộng với quả trứng mới phát hiện, nhóm khoa học có tất cả 3 phôi thai oviraptorosaur nằm ở các giai đoạn phát triển khác nhau. Mỗi giai đoạn lại có tư thế nằm hoàn toàn khác và chỉ cách nhau vài ngày. Cho đến khi mẫu vật tiếp theo được khai quật, họ dự định đi sâu vào nghiên cứu xương sọ của phôi thai, đồng thời phối hợp nhiều kỹ thuật hình ảnh để khám phá những bộ phận bên trong cơ thể.
Nguồn: Science Alert
