Phương pháp trị thương đầy bất ngờ của loài tinh tinh

[thuha19051234]

Đối với con người khi bị thương, bản năng đầu tiên là khử trùng và sau đó dùng băng vết thương đó quấn lại. Nhưng loài tinh tinh còn phát minh ra một phương pháp trị thương còn sáng tạo hơn. Chúng bắt côn trùng, nghiền nát và đắp trực tiếp lên vết thương hở.

Loài tinh tinh biết dùng phương pháp dân gian để trị thương​

Loài tinh tinh không ăn côn trùng và chắc chắn chúng đang sử dụng loài bọ để bôi lên vết thương, các nhà khoa học đã quan sát hành vi này ở những con tinh tinh ở quốc gia Gabon phía tây châu Phi. Họ nhận thấy loài vượn người không chỉ biết sử dụng côn trùng để chữa trị vết thương cho mình mà còn cả cho những đồng loại của chúng.
Từ năm 2005, các nhà nghiên cứu đã tiến hành một khảo sát ở một cộng đồng gồm 45 con tinh tinh trong Công viên Quốc gia Loango ở Gabon, trên bờ biển phía tây của châu Phi. Trong khoảng thời gian khoảng 15 tháng từ tháng 11 năm 2019 đến tháng 2 năm 2021, các nhà nghiên cứu đã xem xét 76 vết thương hở trên 22 con tinh tinh khác nhau. Họ nhận thấy trên 19 trường hợp, những con tinh tinh đã thực hành việc giống như tự điều trị vết thương, bằng cách sử dụng côn trùng làm thuốc đắp. Còn trong một số trường hợp khác, họ quan sát thấy một con tinh tinh dường như đang giúp một con khác điều trị vết thương.
Các động tác của tinh tinh khá giống nhau cho mỗi lần thực hiện việc này. Đầu tiên, chúng mắt một con côn trùng đang bay, sau đó nó dùng miệng để cắn và ép "thuốc" côn trùng, đặt nó lên vết thương, di chuyển nó bằng các đầu ngón tay. Sau cùng, chúng lấy côn trùng ra bằng miệng hoặc ngón tay. Chúng thường đắp côn trùng vào vết thương, làm đi làm lại nhiều lần. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết loài tinh tinh đã sử dụng côn trùng gì, hoặc chính xác là nó có thể giúp chữa lành vết thương như thế nào. Họ chỉ nhận ra rằng đó là một loài côn trùng bay cỡ nhỏ, có màu sẫm. Chưa có bằng chứng nào cho thấy tinh tinh đang ăn côn trùng, bởi vì chắc chắn rằng đang cắn nát bằng môi và sau đó bôi chúng lên vết thương.

Nhiều báo cáo khác từ các nghiên cứu về việc tự dùng thuốc ở các loài động vật, chẳng hạn như chó và mèo ăn cỏ hoặc thực vật, gấu và hươu ăn cây thuốc, đười ươi đã được nhìn thấy sử dụng vật liệu thực vật để làm dịu chấn thương cơ. Nhưng các nhà nghiên cứu vẫn chưa rõ về việc liệu đã có loài động vật có vú nào ngoài con người sử dụng côn trùng cho mục đích chữa bệnh.

Tinh tinh giúp đỡ nhau trong việc chữa trị vết thương​

Trong 3 trường hợp, các nhà nghiên cứu đã thấy những con tinh tinh sử dụng kỹ thuật đắp côn trùng lên vết thương cho nhau. Trong một trường hợp khác họ nhìn thấy một con tinh tinh cái trưởng thành tên Carol đang chải chuốt xung quanh vết thương trên chân của một con đực khác tên Littlegrey. Con tinh tinh cái đã bắt một con côn trùng, sau đó đưa cho Littlegrey, đặt vào giữa môi con tinh tinh đực này và sau đó đắp lên vết thương của nó. Carol và một con tinh tinh khác cũng được quan sát thấy là đang di chuyển con côn trùng xung quanh vết thương của Littlegrey. Một con tinh tinh đực khác đến gần, lấy côn trùng ra khỏi vết thương, đặt nó vào giữa môi mình, sau đó lại tiếp tục bôi lại vào chân Littlegrey.
Các nhà nghiên cứu cũng quan sát thấy một con tinh tinh đực trưởng thành khác tên là Freddy được cho là rất "nhiệt tình" sử dụng loại thuốc từ côn trùng này, nó đã tự chữa trị nhiều lần cho các vết thương ở đầu, cả hai cánh tay, lưng dưới, cổ tay trái và ********* của mình. Trong cùng một ngày, các nhà nghiên cứu đã theo dõi nó và thấy nó tự điều trị hai lần cho cùng một vết thương ở cánh tay. Chưa rõ vì sao Freddy bị những vết thương này, nhưng họ suy đoán rằng một số trong số chúng có thể liên quan đến việc đánh nhau với những con đực khác.
Simone Pika, người đứng đầu phòng thí nghiệm nhận thức động vật tại Đại học Osnabrück ở Đức và là tác giả của nghiên cứu, cho biết có một số loài động vật biết hợp tác với những con khác trong việc trị thương theo những cách tương tự. Tuy nhiên họ vẫn chưa biết về bất kỳ trường hợp nào khác ở động vật có vú. "Đây có thể là một hành vi được học chỉ tồn tại trong nhóm này. Chúng tôi không biết liệu tinh tinh của có phải là trường hợp đặc biệt trong lĩnh vực này hay không."
Aaron Sandel, một nhà nhân chủng học tại Đại học Texas, Austin bày tỏ sự nghi ngờ "Các tác giả trong nghiên cứu này đã không đưa ra lời giải thích nào cho hành vi đó và chưa có một loài côn trùng nào cụ thể được chỉ ra để tạo ra một bước nhảy tiềm năng sang lĩnh vực y tế. Điều đó có thể gây ra sự căng thẳng vào thời điểm này." Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận "việc tự chăm sóc vết thương hay trị thương cho người khác bằng cách sử dụng một công cụ, đồ vật khác là rất hiếm." Ông cũng nói thêm rằng những dữ liệu về sự tương tác và chú ý giữa các con tinh tinh với nhau là "một đóng góp quan trọng trong việc nghiên cứu hành vi xã hội ở loài vượn người. Và vẫn rất thú vị khi đặt câu hỏi liệu có sự đồng cảm liên quan đến điều này, giống như ở con người. ”
Trong một số hình thức về hành vi xã hội của loài vượn, rõ ràng là có sự trao đổi giá trị, chẳng hạn như việc chải lông cho một con tinh tinh khác giúp giảm bớt ký sinh trùng cho con vật đó, nhưng đồng thời cũng có thêm món côn trùng cho "người chải lông". Tuy nhiên, trong những trường hợp được quan sát, tiến sĩ Pika nói rằng "con tinh tinh không yêu cầu đổi lại những món trả công hữu hình, điều này cũng cho thấy những con vượn đang tham gia vào một hành động làm tăng "phúc lợi cho một sinh vật khác", nó dạy chúng ta nhiều hơn về các mối quan hệ xã hội của các loài linh trưởng. Cô nói thêm rằng "Với mỗi địa điểm thực địa, chúng tôi tìm hiểu thêm về tinh tinh, chúng luôn mang đến sự ngạc nhiên."
Nguồn Nytimes