From Beijing with Love
Cháu đã lớn thế này rồi à. Lại đây chú ôm cái coi.
Một nghiên cứu đột phá được công bố vào tháng 9/2024 do Giáo sư Peter A. Noble tại Đại học Alabama dẫn đầu đã phát hiện ra một trạng thái tồn tại thứ ba của sinh vật, bên cạnh sự sống và cái chết, thách thức những hiểu biết khoa học hiện tại về hoạt động của tế bào. Theo quan niệm truyền thống, cái chết được định nghĩa là "sự ngừng hoạt động không thể đảo ngược của toàn bộ một sinh vật." Tuy nhiên, việc hiến tạng cho thấy các cơ quan, mô và tế bào vẫn có thể hoạt động sau khi sinh vật đã chết. Nghiên cứu mới này đã đào sâu vào hiện tượng này.
Nghiên cứu cho thấy một số tế bào, khi được cung cấp oxy, dưỡng chất, tín hiệu điện sinh học hoặc sinh hóa, có thể tái cấu trúc thành các sinh vật đa bào với chức năng mới sau khi sinh vật chủ đã chết. Khái niệm này khác với các khối u, cụm tế bào trong môi trường nuôi cấy 3D, và vi dòng tế bào, vốn có thể phân chia vô hạn định nhưng không được coi là trạng thái thứ ba vì chúng không phát triển chức năng mới.
Điển hình là trường hợp tế bào da từ phôi ếch chết được sử dụng trong nghiên cứu. Khi được đặt trong môi trường sống mới, các tế bào này tự tổ chức thành xenobot – những sinh vật đa bào có "các hành vi vượt ra khỏi các chức năng sinh học của sinh vật gốc ban đầu." Đáng chú ý, xenobot có khả năng "tự sao chép động học," nghĩa là chúng sao chép cấu trúc và chức năng mà không cần phát triển theo cách thông thường.
Tương tự, tế bào phổi người cũng thể hiện khả năng tự lắp ráp thành các anthrobot – những sinh vật đa bào thu nhỏ có khả năng di chuyển. Anthrobot không chỉ định hướng trong môi trường mới mà còn có khả năng tự sửa chữa và chữa lành các tế bào thần kinh bị tổn thương xung quanh. Chúng sở hữu "cấu trúc và hoạt động hoàn toàn mới." Khám phá về trạng thái thứ ba này không chỉ làm sáng tỏ khả năng thích nghi đáng kinh ngạc của tế bào mà còn mở ra tiềm năng to lớn cho các liệu pháp y học mới.
Nghiên cứu cho thấy một số tế bào, khi được cung cấp oxy, dưỡng chất, tín hiệu điện sinh học hoặc sinh hóa, có thể tái cấu trúc thành các sinh vật đa bào với chức năng mới sau khi sinh vật chủ đã chết. Khái niệm này khác với các khối u, cụm tế bào trong môi trường nuôi cấy 3D, và vi dòng tế bào, vốn có thể phân chia vô hạn định nhưng không được coi là trạng thái thứ ba vì chúng không phát triển chức năng mới.
Điển hình là trường hợp tế bào da từ phôi ếch chết được sử dụng trong nghiên cứu. Khi được đặt trong môi trường sống mới, các tế bào này tự tổ chức thành xenobot – những sinh vật đa bào có "các hành vi vượt ra khỏi các chức năng sinh học của sinh vật gốc ban đầu." Đáng chú ý, xenobot có khả năng "tự sao chép động học," nghĩa là chúng sao chép cấu trúc và chức năng mà không cần phát triển theo cách thông thường.
Tương tự, tế bào phổi người cũng thể hiện khả năng tự lắp ráp thành các anthrobot – những sinh vật đa bào thu nhỏ có khả năng di chuyển. Anthrobot không chỉ định hướng trong môi trường mới mà còn có khả năng tự sửa chữa và chữa lành các tế bào thần kinh bị tổn thương xung quanh. Chúng sở hữu "cấu trúc và hoạt động hoàn toàn mới." Khám phá về trạng thái thứ ba này không chỉ làm sáng tỏ khả năng thích nghi đáng kinh ngạc của tế bào mà còn mở ra tiềm năng to lớn cho các liệu pháp y học mới.