Phương Huyền
Writer
Một kỷ nguyên lưu trữ vật lý đang dần khép lại khi Sony chính thức thông báo sẽ ngừng sản xuất đĩa Blu-ray (BD) vào tháng 2 tới. Quyết định này không chỉ đánh dấu sự kết thúc của hoạt động sản xuất đĩa BD mà còn chấm dứt toàn bộ hoạt động sản xuất đĩa quang của công ty, một động thái mang tính biểu tượng cho sự thay đổi của ngành công nghiệp giải trí và công nghệ.
Việc ngừng sản xuất BD sẽ kéo theo sự kết thúc của các sản phẩm liên quan khác như băng MiniDisc, MD Data và MiniDV. Trước đó, vào giữa năm 2024, Sony đã ngừng sản xuất BD tiêu dùng và các loại đĩa quang khác, chỉ duy trì dây chuyền sản xuất cho khách hàng doanh nghiệp. Tuy nhiên, doanh số bán hàng thương mại không còn đủ sức duy trì hoạt động kinh doanh đĩa quang học do sự trỗi dậy mạnh mẽ của các dịch vụ phát trực tuyến.
Blu-ray, một định dạng đĩa quang được giới thiệu vào năm 2000, từng được kỳ vọng sẽ thay thế DVD và cạnh tranh với HD DVD của Toshiba. Mặc dù cả hai định dạng này đều xuất hiện trên thị trường vào năm 2006, HD DVD đã thất bại trong cuộc chiến định dạng nhờ sự hợp tác của Sony với các hãng phim và sự hỗ trợ của máy chơi game PlayStation 3. Dù vẫn còn tồn tại trên một số nền tảng trực tuyến, BD đang dần mất đi vị thế của mình.
Sự suy yếu của đĩa quang là điều không thể tránh khỏi. Theo các chuyên gia, sự phổ biến của dịch vụ đám mây và băng thông rộng là yếu tố chính dẫn đến sự suy giảm của đĩa quang. Tuy nhiên, lưu trữ đám mây không phải là giải pháp hoàn hảo, bởi nó yêu cầu chi phí hàng tháng và có thể bị gián đoạn bất cứ lúc nào. Bên cạnh đó, ổ cứng cũng không đảm bảo khả năng lưu trữ lâu dài.
Trái ngược với những hạn chế đó, đĩa quang, khi được bảo quản đúng cách, có thể lưu giữ thông tin trong nhiều thập kỷ, thậm chí hàng thế kỷ, biến chúng thành lựa chọn lý tưởng cho việc lưu trữ dữ liệu lâu dài. Điều này lý giải tại sao một số nhà sản xuất vẫn tiếp tục phát triển công nghệ này. Ví dụ, Pioneer đã tạo ra một đĩa Blu-ray có thể lưu trữ dữ liệu trong 100 năm, và có những công ty đang nghiên cứu đĩa quang có thể tồn tại hàng triệu năm.
Việc Sony ngừng sản xuất đĩa Blu-ray không chỉ là sự kết thúc của một kỷ nguyên lưu trữ vật lý mà còn đặt ra một câu hỏi lớn về quyền sở hữu nội dung số. Các bộ phim, chương trình truyền hình và âm nhạc mà chúng ta yêu thích có thể biến mất bất cứ lúc nào, một thực tế đáng lo ngại trong thời đại kỹ thuật số.
Việc ngừng sản xuất BD sẽ kéo theo sự kết thúc của các sản phẩm liên quan khác như băng MiniDisc, MD Data và MiniDV. Trước đó, vào giữa năm 2024, Sony đã ngừng sản xuất BD tiêu dùng và các loại đĩa quang khác, chỉ duy trì dây chuyền sản xuất cho khách hàng doanh nghiệp. Tuy nhiên, doanh số bán hàng thương mại không còn đủ sức duy trì hoạt động kinh doanh đĩa quang học do sự trỗi dậy mạnh mẽ của các dịch vụ phát trực tuyến.
Blu-ray, một định dạng đĩa quang được giới thiệu vào năm 2000, từng được kỳ vọng sẽ thay thế DVD và cạnh tranh với HD DVD của Toshiba. Mặc dù cả hai định dạng này đều xuất hiện trên thị trường vào năm 2006, HD DVD đã thất bại trong cuộc chiến định dạng nhờ sự hợp tác của Sony với các hãng phim và sự hỗ trợ của máy chơi game PlayStation 3. Dù vẫn còn tồn tại trên một số nền tảng trực tuyến, BD đang dần mất đi vị thế của mình.
Sự suy yếu của đĩa quang là điều không thể tránh khỏi. Theo các chuyên gia, sự phổ biến của dịch vụ đám mây và băng thông rộng là yếu tố chính dẫn đến sự suy giảm của đĩa quang. Tuy nhiên, lưu trữ đám mây không phải là giải pháp hoàn hảo, bởi nó yêu cầu chi phí hàng tháng và có thể bị gián đoạn bất cứ lúc nào. Bên cạnh đó, ổ cứng cũng không đảm bảo khả năng lưu trữ lâu dài.
Trái ngược với những hạn chế đó, đĩa quang, khi được bảo quản đúng cách, có thể lưu giữ thông tin trong nhiều thập kỷ, thậm chí hàng thế kỷ, biến chúng thành lựa chọn lý tưởng cho việc lưu trữ dữ liệu lâu dài. Điều này lý giải tại sao một số nhà sản xuất vẫn tiếp tục phát triển công nghệ này. Ví dụ, Pioneer đã tạo ra một đĩa Blu-ray có thể lưu trữ dữ liệu trong 100 năm, và có những công ty đang nghiên cứu đĩa quang có thể tồn tại hàng triệu năm.
Việc Sony ngừng sản xuất đĩa Blu-ray không chỉ là sự kết thúc của một kỷ nguyên lưu trữ vật lý mà còn đặt ra một câu hỏi lớn về quyền sở hữu nội dung số. Các bộ phim, chương trình truyền hình và âm nhạc mà chúng ta yêu thích có thể biến mất bất cứ lúc nào, một thực tế đáng lo ngại trong thời đại kỹ thuật số.
