Sự cố Cloudflare: Vì sao một lỗi kỹ thuật có thể khiến hàng loạt website “đứng hình”?

[Kaya]

Trong nhiều giờ liền, hàng loạt website, ứng dụng và dịch vụ trực tuyến trên toàn thế giới gặp tình trạng chập chờn hoặc ngưng hoạt động do sự cố từ Cloudflare – nhà cung cấp hạ tầng Internet lớn nhất hiện nay. Sự kiện này nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý của cộng đồng công nghệ và người dùng phổ thông, không chỉ vì mức độ lan rộng mà còn bởi những hệ quả kéo theo liên quan đến an ninh mạng và vận hành doanh nghiệp.

Cloudflare là gì và vì sao Internet phụ thuộc quá nhiều vào họ?​

Cloudflare cung cấp các dịch vụ cốt lõi như CDN, DNS, tường lửa ứng dụng và chống tấn công DDoS. Nói một cách đơn giản, rất nhiều website trên Internet chạy qua “cổng” Cloudflare trước khi đến tay người dùng.

Nhờ khả năng tối ưu tốc độ, giảm tải cho máy chủ và bảo vệ trước các cuộc tấn công mạng, Cloudflare trở thành lựa chọn của hơn 20% website toàn cầu, từ cửa hàng nhỏ đến các nền tảng lớn. Không chỉ tối ưu chi phí sử dụng lại rất rẻ, thậm chí là "không mất một xu nào".

Chính vì mức độ phủ sóng lớn, chỉ một trục trặc trong hệ thống của Cloudflare cũng có thể tạo hiệu ứng domino, khiến hàng loạt dịch vụ không thể truy cập dù bản thân các website đó không hề gặp sự cố nội bộ.

​

Điều gì thực sự đã xảy ra?​

Theo thông tin ban đầu từ các chuyên gia và hệ thống giám sát độc lập, sự cố bắt nguồn từ lỗi ở tầng hạ tầng phân phối lưu lượng của Cloudflare. Tùy thuộc vào từng thời điểm, nguyên nhân có thể là quá tải đột ngột, cấu hình sai ở một trung tâm dữ liệu hoặc sự cố trong hệ thống điều phối Anycast.

Lưu lượng bị dồn sang các máy chủ khác, gây quá tải dây chuyền. Người dùng vì vậy nhận thấy:

• Website tải chậm hoặc trắng trang
• Ứng dụng không đăng nhập được
• Lỗi khi thanh toán hoặc nhận OTP
• Một số dịch vụ “chết đứng” hoàn toàn

Tất cả đều là biểu hiện của lỗi hạ tầng, không phải bị hack nhưng điều này không phải ai cũng biết.

Ảnh hưởng thực tế với người dùng phổ thông​

Đối với phần lớn người dùng Internet, sự cố Cloudflare giống như “mạng bị đứt”, nhưng mức độ ảnh hưởng sâu hơn rất nhiều. Nhiều dịch vụ phụ thuộc Cloudflare để:

• Xác thực tài khoản
• Gửi mã OTP
• Tải tệp đa phương tiện
• Duy trì phiên (session) đăng nhập

Khi lớp hạ tầng này gặp sự cố, người dùng dễ rơi vào tâm lý hoang mang: “Liệu tài khoản có bị hack?”, “Dữ liệu có bị lộ?”, “Tại sao ngân hàng không gửi OTP?”, "Liệu đây có phải là lỗ hổng truyền thông mà nhiều kẻ xấu thường lợi dụng?

Sự cố có tạo ra rủi ro bảo mật?​

Về nguyên tắc, lỗi vận hành của Cloudflare không đồng nghĩa với việc dữ liệu bị rò rỉ. Tuy nhiên, downtime ở quy mô lớn luôn tạo ra cơ hội để tội phạm mạng khai thác:

• Gửi email/phishing giả mạo thông báo “dịch vụ đang lỗi, vui lòng đăng nhập lại”
• Dẫn dụ vào đường link mạo danh các website đang không vào được
• Lập fanpage/máy chủ Telegram tung tin thất thiệt nhằm thu thập tài khoản

Khi các dịch vụ thật đang ngừng hoạt động, người dùng rất dễ tin rằng thông báo giả mạo là chính thức.

Vì sao một lỗi của một công ty có thể làm rung chuyển Internet?​

Sự cố lần này cho thấy mức độ phụ thuộc của Internet vào một số nhà cung cấp hạ tầng lớn. Việc hàng triệu website dồn vào một mạng lưới CDN và DNS duy nhất khiến toàn bộ hệ sinh thái trở nên mong manh:

• Chỉ cần một điểm trung chuyển gặp lỗi, cả thế giới bị ảnh hưởng.
• Doanh nghiệp gần như không có phương án dự phòng khi “tất cả trứng được bỏ vào một giỏ”.

Đây là bài học quan trọng không chỉ cho các tổ chức công nghệ mà cả những doanh nghiệp vận hành dịch vụ trực tuyến tại Việt Nam.

Bài học cho doanh nghiệp Việt Nam​

Sự cố Cloudflare là lời cảnh báo rõ ràng về rủi ro phân bổ hạ tầng:

• Doanh nghiệp cần thiết kế hệ thống theo hướng đa nhà cung cấp cho DNS, CDN và các dịch vụ quan trọng.
• Thiết lập cơ chế failover khi tuyến chính gặp sự cố.
• Xây dựng quy trình truyền thông minh bạch khi dịch vụ gặp gián đoạn để giảm hoang mang của khách hàng.
• Kiểm tra định kỳ khả năng chịu tải và kịch bản dự phòng.

Nhiều doanh nghiệp Việt hiện nay đang phụ thuộc hoàn toàn vào Cloudflare hoặc AWS, trong khi chưa xây dựng phương án dự phòng tương đương. Điều này khiến sự cố từ nhà cung cấp quốc tế trở thành rủi ro trực tiếp của chính doanh nghiệp.

Người dùng nên làm gì khi hàng loạt website cùng lúc không truy cập được?​

Để tránh rơi vào bẫy lừa đảo trong lúc sự cố diễn ra, người dùng nên:

1. Không đăng nhập lại qua link lạ hoặc ứng dụng lạ
2. Không cài VPN theo hướng dẫn không rõ nguồn gốc
3. Kiểm tra tình trạng hệ thống qua các kênh chính thức
   • Downdetector
   • Status.cloudflare.com
   • Fanpage/channels của dịch vụ đang dùng
4. Tránh nhập mật khẩu nhiều lần khi website đang lỗi
5. Chờ thông báo chính thức, tránh tin đồn thất thiệt

Đây là những bước đơn giản nhưng giúp giảm đáng kể rủi ro mất tài khoản hoặc bị dẫn dụ vào phishing.

Sự cố Cloudflare và bài học cho Internet toàn cầu​

Cloudflare không phải là nhà cung cấp duy nhất từng gặp sự cố ở quy mô toàn cầu. Trước đó, Fastly đã khiến hàng loạt website lớn ngừng hoạt động vào năm 2021, hay sự cố AWS từng làm gián đoạn Netflix, Slack và nhiều dịch vụ nổi tiếng. Điểm chung của các sự cố này là Internet hiện đại quá phụ thuộc vào một số “ông lớn”, khiến chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể gây ảnh hưởng dây chuyền đến người dùng toàn thế giới.

Dù các chuyên gia và hãng chưa nhận định đây là một cuộc tấn công mạng, nhưng sự kiện này vẫn gióng lên hồi chuông cảnh báo về rủi ro phụ thuộc vào hạ tầng tập trung và sự cần thiết của các phương án dự phòng. Với người dùng phổ thông, bài học quan trọng nhất là giữ bình tĩnh, kiểm tra thông tin từ nguồn chính thống và tránh để mình trở thành mục tiêu của các cuộc lừa đảo ăn theo sự cố.

 

Được phối hợp thực hiện bởi các chuyên gia của Bkav, cộng đồng An ninh mạng Việt Nam WhiteHat và cộng đồng Khoa học công nghệ VnReview