The Storm Riders
Writer
Từ khi chiếc từ điển điện tử “made in Japan” đầu tiên ra đời vào năm 1979, gần nửa thế kỷ đã trôi qua. Có thời, chúng là món quà mừng nhập học hay tốt nghiệp quen thuộc, nhưng giờ đây, dưới tác động phổ biến smartphone, doanh số từ điển điện tử đã lao dốc không phanh. Các hãng lần lượt rút lui, và tháng trước, ông lớn Casio – nhà sản xuất dẫn đầu thị trường – cũng tuyên bố ngừng phát triển model mới. Thay vào đó, họ chuyển hướng sang ứng dụng học tập, tận dụng kinh nghiệm tích lũy bao năm để tìm lối đi mới.
Theo Hiệp hội Công nghiệp Máy móc Kinh doanh và Hệ thống Thông tin (Tokyo), một tổ chức của các nhà sản xuất thiết bị văn phòng, doanh số xuất xưởng từ điển điện tử tại Nhật Bản đạt đỉnh 2,805 triệu chiếc vào năm 2007. Nhưng từ đó, con số này gần như chỉ có giảm, đến năm 2023 chỉ còn 385.000 chiếc – giảm 24,9% so với năm trước và chưa bằng 1/7 so với thời hoàng kim. Xu hướng này cho thấy một sự thay đổi lớn trong thói quen sử dụng công nghệ của người Nhật.
Casio gia nhập thị trường từ năm 1981 và gây tiếng vang với dòng “Ex-word” đa năng ra mắt năm 1996, trở thành cái tên quen thuộc trong giới học sinh, sinh viên. Tuy nhiên, giờ đây hãng quyết định chỉ duy trì sản xuất và bán các sản phẩm hiện có mà không phát triển thêm. Ông Tamura Seiji, Giám đốc điều hành Casio, giải thích: “Việc đưa máy tính vào giáo dục theo xu hướng số hóa ICT đã khiến nhu cầu từ điển điện tử sụt giảm.” Đây là thực tế không thể tránh khỏi khi công nghệ hiện đại len lỏi vào lớp học.
Nhìn lại, Sony (nay là Sony Group) đã rút khỏi mảng này từ năm 2006, tiếp theo là Citizen Holdings (nay là Citizen Watch) và Seiko Instruments cùng dừng sản xuất, kinh doanh vào năm 2015. Hiện tại, chỉ còn vài hãng lớn như Sharp – cha đẻ của từ điển điện tử “quốc sản số 1” – vẫn bám trụ sản xuất. Nhưng thay vì cố níu kéo phần cứng, các công ty này đang dồn sức vào mảng ứng dụng từ điển trên PC và smartphone. Chẳng hạn, Sharp tung ra “Brain Plus”, cho phép sao chép từ trong tài liệu trên màn hình để tra nghĩa ngay lập tức. Trong khi đó, Casio phát triển ứng dụng học tập toàn diện “ClassPad.net”, tích hợp từ điển tiện lợi, sổ tay điện tử hỗ trợ viết tay và nhiều tính năng khác.
Người phát ngôn của Casio chia sẻ: “Chúng tôi sẽ tận dụng kinh nghiệm từ từ điển điện tử để chuyển trọng tâm sang đóng góp cho giáo dục qua phần mềm.” Đây không chỉ là cách thích nghi mà còn là bước đi chiến lược để tồn tại trong thời đại công nghệ số, khi smartphone với ứng dụng miễn phí hay Google Translate đang chiếm lĩnh thị trường tra cứu. Từ điển điện tử từng là biểu tượng công nghệ của Nhật Bản, nhưng giờ đây, khi chỉ còn vài cái tên trụ lại, rõ ràng thời hoàng kim đã qua. Sự chuyển dịch sang ứng dụng học tập có thể là lối thoát, nhưng liệu có đủ để giữ chân người dùng trẻ?
Theo Hiệp hội Công nghiệp Máy móc Kinh doanh và Hệ thống Thông tin (Tokyo), một tổ chức của các nhà sản xuất thiết bị văn phòng, doanh số xuất xưởng từ điển điện tử tại Nhật Bản đạt đỉnh 2,805 triệu chiếc vào năm 2007. Nhưng từ đó, con số này gần như chỉ có giảm, đến năm 2023 chỉ còn 385.000 chiếc – giảm 24,9% so với năm trước và chưa bằng 1/7 so với thời hoàng kim. Xu hướng này cho thấy một sự thay đổi lớn trong thói quen sử dụng công nghệ của người Nhật.
Casio gia nhập thị trường từ năm 1981 và gây tiếng vang với dòng “Ex-word” đa năng ra mắt năm 1996, trở thành cái tên quen thuộc trong giới học sinh, sinh viên. Tuy nhiên, giờ đây hãng quyết định chỉ duy trì sản xuất và bán các sản phẩm hiện có mà không phát triển thêm. Ông Tamura Seiji, Giám đốc điều hành Casio, giải thích: “Việc đưa máy tính vào giáo dục theo xu hướng số hóa ICT đã khiến nhu cầu từ điển điện tử sụt giảm.” Đây là thực tế không thể tránh khỏi khi công nghệ hiện đại len lỏi vào lớp học.

Nhìn lại, Sony (nay là Sony Group) đã rút khỏi mảng này từ năm 2006, tiếp theo là Citizen Holdings (nay là Citizen Watch) và Seiko Instruments cùng dừng sản xuất, kinh doanh vào năm 2015. Hiện tại, chỉ còn vài hãng lớn như Sharp – cha đẻ của từ điển điện tử “quốc sản số 1” – vẫn bám trụ sản xuất. Nhưng thay vì cố níu kéo phần cứng, các công ty này đang dồn sức vào mảng ứng dụng từ điển trên PC và smartphone. Chẳng hạn, Sharp tung ra “Brain Plus”, cho phép sao chép từ trong tài liệu trên màn hình để tra nghĩa ngay lập tức. Trong khi đó, Casio phát triển ứng dụng học tập toàn diện “ClassPad.net”, tích hợp từ điển tiện lợi, sổ tay điện tử hỗ trợ viết tay và nhiều tính năng khác.
Người phát ngôn của Casio chia sẻ: “Chúng tôi sẽ tận dụng kinh nghiệm từ từ điển điện tử để chuyển trọng tâm sang đóng góp cho giáo dục qua phần mềm.” Đây không chỉ là cách thích nghi mà còn là bước đi chiến lược để tồn tại trong thời đại công nghệ số, khi smartphone với ứng dụng miễn phí hay Google Translate đang chiếm lĩnh thị trường tra cứu. Từ điển điện tử từng là biểu tượng công nghệ của Nhật Bản, nhưng giờ đây, khi chỉ còn vài cái tên trụ lại, rõ ràng thời hoàng kim đã qua. Sự chuyển dịch sang ứng dụng học tập có thể là lối thoát, nhưng liệu có đủ để giữ chân người dùng trẻ?