Thế Việt
Writer
Trong thế giới công nghệ luôn vận động và thay đổi không ngừng, những thiết bị và chuẩn kết nối mới liên tục ra đời, đẩy những "người tiền nhiệm" vào dĩ vãng. Tuy nhiên, có những công nghệ, dù đã lỗi thời hàng thập kỷ, vẫn âm thầm tồn tại và phục vụ những nhu cầu đặc thù mà các giải pháp hiện đại chưa thể thay thế hoàn toàn.
Đĩa Mềm: 'Hóa Thạch Sống' Trong Ngành Hàng Không, Quân Sự
Đĩa mềm 3.5 inch, từng là biểu tượng của công nghệ lưu trữ di động trong những năm 1980 và 1990, giờ đây gần như đã biến mất khỏi đời sống thường nhật. Sự xuất hiện của USB và lưu trữ đám mây đã khiến đĩa mềm trở nên quá nhỏ bé và chậm chạp.
Tuy nhiên, trong một số ngành công nghiệp đặc thù, đĩa mềm vẫn là công cụ không thể thiếu. Các hệ thống công nghiệp cũ, đặc biệt trong lĩnh vực hàng không vũ trụ và quân sự, vẫn sử dụng đĩa mềm để cập nhật phần mềm và lưu trữ dữ liệu.
Ví dụ, tàu chiến của Đức vẫn sử dụng đĩa mềm cho đến năm 2024. Hệ thống tàu điện ngầm ở San Francisco (Mỹ) gần đây đã phải chi tới 212 triệu USD để nâng cấp hệ thống điều khiển cũ kỹ, vốn vẫn chạy trên nền tảng DOS và sử dụng đĩa mềm.
Mặc dù số lượng sản xuất rất hạn chế, đĩa mềm vẫn được sản xuất để đáp ứng nhu cầu đặc biệt này. Thậm chí, người dùng vẫn có thể tìm mua đĩa mềm và đầu đọc đĩa trên các trang thương mại điện tử như Amazon.
Cổng VGA: 'Lão Tướng' Vẫn Trụ Vững Tại Nhật Bản
VGA (Video Graphics Array), chuẩn kết nối video analog ra đời từ năm 1987, đã bị các chuẩn kỹ thuật số như HDMI và DisplayPort thay thế trong hầu hết các thiết bị hiện đại. Tuy nhiên, cổng VGA vẫn chưa hoàn toàn biến mất.
Nhiều thiết bị cũ như máy chiếu, hệ thống điều khiển công nghiệp, và thiết bị giáo dục vẫn sử dụng cổng VGA. Việc nâng cấp toàn bộ hệ thống chỉ để tương thích với một chuẩn kết nối mới thường tốn kém và phức tạp, khiến nhiều tổ chức, doanh nghiệp vẫn "trung thành" với VGA.
Đặc biệt, tại Nhật Bản, một số nhà sản xuất vẫn tiếp tục sản xuất laptop có cổng VGA, bên cạnh các cổng kết nối hiện đại hơn như HDMI và DisplayPort. Điều này phản ánh tâm lý "hoài cổ" và ưu tiên tính tương thích ngược của một bộ phận người dùng tại thị trường này.
Cổng Song Song: 'Di Sản' Vẫn Cần Thiết Cho Máy Móc Công Nghiệp
Cổng song song (Parallel Port), từng là chuẩn kết nối phổ biến cho máy in và máy quét trước khi USB và Wi-Fi ra đời, cũng là một "di sản" công nghệ vẫn còn tồn tại.
Các máy móc CNC (điều khiển số bằng máy tính), thiết bị khoa học và nhiều loại máy móc công nghiệp vẫn sử dụng cổng song song để giao tiếp và điều khiển. Lý do chính là chi phí nâng cấp lên các chuẩn kết nối mới quá cao, trong khi hệ thống cũ vẫn hoạt động ổn định và đáp ứng tốt nhu cầu.
Thậm chí, một công ty Nhật Bản gần đây còn ra mắt card mở rộng PCI Express, cho phép người dùng bổ sung cổng song song vào các máy tính hiện đại, với driver hỗ trợ từ Windows XP trở lên.
Máy Fax: 'Khủng Long' Văn Phòng Vẫn Sống Nhờ Tính Bảo Mật
Trong thời đại của email và chữ ký điện tử, máy fax dường như đã trở thành "hóa thạch" của thế giới văn phòng. Tuy nhiên, trong một số lĩnh vực như y tế, pháp luật và chính phủ, máy fax vẫn là phương thức giao tiếp được ưa chuộng, thậm chí là bắt buộc, vì lý do bảo mật.
Tại Mỹ, Nhật Bản và nhiều quốc gia khác, các bệnh viện, phòng khám và cơ quan chính phủ vẫn yêu cầu gửi tài liệu qua fax, do luật pháp chưa công nhận email là phương thức truyền tải tài liệu chính thức.
Mặc dù đã có các giải pháp thay thế như e-fax (fax qua internet), nhiều nơi vẫn duy trì máy fax vật lý trong văn phòng.
Máy Nhắn Tin (Pager): 'Cứu Cánh' Trong Các Tình Huống Khẩn Cấp
Trước khi điện thoại di động trở nên phổ biến, máy nhắn tin (pager) là công cụ liên lạc không thể thiếu. Ngày nay, dù gần như đã biến mất khỏi đời sống thường nhật, pager vẫn đóng vai trò quan trọng trong một số ngành nghề và tình huống đặc biệt.
Pager không cần kết nối Internet hay sóng điện thoại di động, có thời lượng pin dài và có thể hoạt động ở những khu vực không có sóng di động, như trong các bệnh viện, nơi các thiết bị điện tử có thể gây nhiễu sóng. Vì vậy, pager vẫn được sử dụng trong ngành y tế, quân đội và các tình huống khẩn cấp.
Một ví dụ điển hình là vụ tấn công công nghệ vào năm 2024, khi thiết bị của nhóm Hezbollah bất ngờ phát nổ đồng loạt, được cho là do Israel thực hiện thông qua mạng lưới pager.
Dù đang dần bị thay thế bởi smartphone, pager vẫn được sản xuất để đáp ứng những nhu cầu liên lạc đặc thù.
Sự tồn tại dai dẳng của đĩa mềm, cổng VGA, cổng song song, máy fax và máy nhắn tin cho thấy, không phải lúc nào công nghệ mới cũng hoàn toàn thay thế được công nghệ cũ. Trong một số trường hợp, các giải pháp "cổ lỗ sĩ" vẫn đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng, hoặc việc thay thế chúng là quá tốn kém và phức tạp. Điều này cũng cho thấy, đôi khi, "cũ" không có nghĩa là "vô dụng".
Đĩa Mềm: 'Hóa Thạch Sống' Trong Ngành Hàng Không, Quân Sự
Đĩa mềm 3.5 inch, từng là biểu tượng của công nghệ lưu trữ di động trong những năm 1980 và 1990, giờ đây gần như đã biến mất khỏi đời sống thường nhật. Sự xuất hiện của USB và lưu trữ đám mây đã khiến đĩa mềm trở nên quá nhỏ bé và chậm chạp.
Ví dụ, tàu chiến của Đức vẫn sử dụng đĩa mềm cho đến năm 2024. Hệ thống tàu điện ngầm ở San Francisco (Mỹ) gần đây đã phải chi tới 212 triệu USD để nâng cấp hệ thống điều khiển cũ kỹ, vốn vẫn chạy trên nền tảng DOS và sử dụng đĩa mềm.
Mặc dù số lượng sản xuất rất hạn chế, đĩa mềm vẫn được sản xuất để đáp ứng nhu cầu đặc biệt này. Thậm chí, người dùng vẫn có thể tìm mua đĩa mềm và đầu đọc đĩa trên các trang thương mại điện tử như Amazon.
Cổng VGA: 'Lão Tướng' Vẫn Trụ Vững Tại Nhật Bản
VGA (Video Graphics Array), chuẩn kết nối video analog ra đời từ năm 1987, đã bị các chuẩn kỹ thuật số như HDMI và DisplayPort thay thế trong hầu hết các thiết bị hiện đại. Tuy nhiên, cổng VGA vẫn chưa hoàn toàn biến mất.
Nhiều thiết bị cũ như máy chiếu, hệ thống điều khiển công nghiệp, và thiết bị giáo dục vẫn sử dụng cổng VGA. Việc nâng cấp toàn bộ hệ thống chỉ để tương thích với một chuẩn kết nối mới thường tốn kém và phức tạp, khiến nhiều tổ chức, doanh nghiệp vẫn "trung thành" với VGA.
Đặc biệt, tại Nhật Bản, một số nhà sản xuất vẫn tiếp tục sản xuất laptop có cổng VGA, bên cạnh các cổng kết nối hiện đại hơn như HDMI và DisplayPort. Điều này phản ánh tâm lý "hoài cổ" và ưu tiên tính tương thích ngược của một bộ phận người dùng tại thị trường này.
Cổng Song Song: 'Di Sản' Vẫn Cần Thiết Cho Máy Móc Công Nghiệp
Cổng song song (Parallel Port), từng là chuẩn kết nối phổ biến cho máy in và máy quét trước khi USB và Wi-Fi ra đời, cũng là một "di sản" công nghệ vẫn còn tồn tại.
Thậm chí, một công ty Nhật Bản gần đây còn ra mắt card mở rộng PCI Express, cho phép người dùng bổ sung cổng song song vào các máy tính hiện đại, với driver hỗ trợ từ Windows XP trở lên.
Máy Fax: 'Khủng Long' Văn Phòng Vẫn Sống Nhờ Tính Bảo Mật
Trong thời đại của email và chữ ký điện tử, máy fax dường như đã trở thành "hóa thạch" của thế giới văn phòng. Tuy nhiên, trong một số lĩnh vực như y tế, pháp luật và chính phủ, máy fax vẫn là phương thức giao tiếp được ưa chuộng, thậm chí là bắt buộc, vì lý do bảo mật.
Tại Mỹ, Nhật Bản và nhiều quốc gia khác, các bệnh viện, phòng khám và cơ quan chính phủ vẫn yêu cầu gửi tài liệu qua fax, do luật pháp chưa công nhận email là phương thức truyền tải tài liệu chính thức.
Mặc dù đã có các giải pháp thay thế như e-fax (fax qua internet), nhiều nơi vẫn duy trì máy fax vật lý trong văn phòng.
Máy Nhắn Tin (Pager): 'Cứu Cánh' Trong Các Tình Huống Khẩn Cấp
Trước khi điện thoại di động trở nên phổ biến, máy nhắn tin (pager) là công cụ liên lạc không thể thiếu. Ngày nay, dù gần như đã biến mất khỏi đời sống thường nhật, pager vẫn đóng vai trò quan trọng trong một số ngành nghề và tình huống đặc biệt.
Pager không cần kết nối Internet hay sóng điện thoại di động, có thời lượng pin dài và có thể hoạt động ở những khu vực không có sóng di động, như trong các bệnh viện, nơi các thiết bị điện tử có thể gây nhiễu sóng. Vì vậy, pager vẫn được sử dụng trong ngành y tế, quân đội và các tình huống khẩn cấp.
Một ví dụ điển hình là vụ tấn công công nghệ vào năm 2024, khi thiết bị của nhóm Hezbollah bất ngờ phát nổ đồng loạt, được cho là do Israel thực hiện thông qua mạng lưới pager.
Dù đang dần bị thay thế bởi smartphone, pager vẫn được sản xuất để đáp ứng những nhu cầu liên lạc đặc thù.
Sự tồn tại dai dẳng của đĩa mềm, cổng VGA, cổng song song, máy fax và máy nhắn tin cho thấy, không phải lúc nào công nghệ mới cũng hoàn toàn thay thế được công nghệ cũ. Trong một số trường hợp, các giải pháp "cổ lỗ sĩ" vẫn đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng, hoặc việc thay thế chúng là quá tốn kém và phức tạp. Điều này cũng cho thấy, đôi khi, "cũ" không có nghĩa là "vô dụng".
