Suy giãn tĩnh mạch chân có nên đi bộ?

[TienCM]

Người bị suy giãn tĩnh mạch chân nên duy trì đi bộ hoặc chạy bộ tập thể dục mỗi ngày.
Đi bộ là môn thể dục rất tốt cho sức khỏe nói chung và hệ tim mạch nói riêng. Đi bộ hay chạy bộ bước nhỏ cũng rất có lợi cho người bị suy tĩnh mạch chân. Tuy nhiên, không ít người bệnh đã bỏ thói quen này khi phát hiện mình mắc bệnh suy tĩnh mạch.
Bệnh suy tĩnh mạch chân có nguồn gốc từ sự hư hại của các van trong lòng tĩnh mạch. Khi van bị hư hại, dưới tác động của trọng lực, máu theo chỗ hở của van tĩnh mạch chảy ngược xuống phần thấp của chân. Điều này gây ứ đọng và làm tăng áp lực tĩnh mạch, dẫn đến các dấu hiệu và triệu chứng suy tĩnh mạch mạn tính chi dưới. Do đó, bất cứ biện pháp nào giúp cải thiện tình trạng tăng áp lực trong tĩnh mạch do ứ đọng này, sẽ giúp cải thiện các triệu chứng suy tĩnh mạch chi dưới.
Đi bộ là hoạt động làm giảm áp lực tĩnh mạch hai chân. Thể tích và áp lực trong tĩnh mạch sẽ thay đổi khi đi bộ. Sự co cơ khi đi bộ kết hợp việc đóng mở đồng bộ của các van tĩnh mạch giúp bơm máu về tim hiệu quả. Lực ép của cơ vào hệ tĩnh mạch sâu đo được khi đang vận động tích cực hai chân cao hơn rất nhiều so với lúc đứng yên. Điều này sẽ giúp máu được đẩy mạnh về tim, làm cải thiện tình trạng ứ đọng và áp lực trong hệ tĩnh mạch.

Thực nghiệm đo áp lực tĩnh mạch nông khi đứng yên và di chuyển. Bên trái: khi đứng yên, cột nước dâng cao ngang tim. Bên phải: khi di chuyển cổ chân liên tục, cột nước giảm xuống.
Trong thực nghiệm đánh giá sự thay đổi áp lực tĩnh mạch nông khi đi bộ, người ta luồn một kim nhựa vào lòng tĩnh mạch nông ở bàn chân của một người và nối kim với một cột nước. Ở tư thế đứng yên, cột nước sẽ dâng cao đến ngang tim. Khi gấp duỗi cổ chân liên tục, cột nước rơi xuống giữa 50-60% giá trị của nó ở tư thế đứng yên. Thí nghiệm mô phỏng hoạt động đi bộ này cho thấy áp lực trong hệ tĩnh mạch nông giảm xuống đáng kể khi di chuyển.
Một số nghiên cứu đã cho thấy những người suy tĩnh mạch mạn tính có thời gian đi bộ ít hơn 10 phút trong một ngày có nguy cơ loét chân cao hơn nhóm người có hoạt động thể dục tích cực. Hơn nữa, dựa trên những chứng cứ khoa học, các hiệp hội phẫu thuật mạch máu trên thế giới đều khuyến cáo bệnh nhân suy tĩnh mạch nên đi bộ.
Tóm lại, trừ một số trường hợp đặc biệt, người bệnh suy tĩnh mạch chi dưới nên đi bộ. Việc đi bộ đều đặn sẽ cải thiện các bơm tĩnh mạch, giúp đẩy máu về tim tốt hơn, làm giảm áp lực tĩnh mạch do ứ đọng và qua đó góp phần làm giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống người bệnh.
Bác sĩ Lê Thanh Phong
Khoa Phẫu thuật Mạch máu, Bệnh viện Chợ Rẫy
Nguồn: VnExpress