Theo tường thuật của phóng viên Thời báo Công nghệ thông tin của Trung Quốc, dư luận Trung Quốc đã phàn nàn rất nhiều về chất lượng tai nghe AirPod 3 ngay khi nó được bán ra từ tháng 10/2021.
Nhiều cư dân mạng phương Bắc bày tỏ sự khó tin hơn cả - đây có là sản phẩm của Apple nữa không?
Theo những hình ảnh được cư dân mạng đăng tải, có thể thấy rõ ràng là phần keo tràn trên thân AirPods, một số khớp của tai nghe quá lớn, gờ không đều nhau. Không chỉ tai nghe mà các đường nối không đều nhau cũng xuất hiện trên vỏ tai nghe của một số AirPods.
Ghép nối trên tai nghe lộ rõ, lệch và có gờ
Những sai sót về ngoại hình này thậm chí còn ảnh hưởng đến chức năng của tai nghe. Nhiều cư dân mạng phàn nàn về âm thanh hiện tại của AirPods mới trên nền tảng Internet; hoặc họ bị xước tai vì các đường nối không đồng đều... Ngay sau đó, một số cư dân mạng đã chỉ ra rằng hầu hết những chiếc tai nghe mới nhất của Apple đều được sản xuất tại Việt Nam. Thậm chí, để tránh những chiếc AirPods sản xuất tại Việt Nam, nhiều cư dân mạng Trung Quốc liên tục trả hàng, mua đi mua lại cho đến khi mua được tai nghe sản xuất tại Trung Quốc.
Tuy nhiên, sau đó cũng có những phân tích khách quan chứ không a dua mù quáng, cho rằng chất lượng của AirPods 3 không đồng đều là vấn đề lô chứ không phải vấn đề xuất xứ. Như chúng ta đã biết, đối với các sản phẩm điện tử, những lô hàng đầu tiên sau khi bán ra có thể có chất lượng không ổn định. Vấn đề này cũng đã từng xuất hiện trong thế hệ tai nghe đầu tiên và thứ hai của Apple, chỉ có điều vào thời điểm đó nó không lan truyền rộng rãi trên Internet (cũng là bởi vì khi đó AirPods được sản xuất tại Trung Quốc).
Do đó, không thể xem lỗi của chiếc tai nghe bị lỗi là do xuất xứ Việt Nam (thật ngu xuẩn!) Trên thực tế, một số blogger công nghệ Trung Quốc cũng phản ánh phiên bản AirPods 3 sản xuất tại Trung Quốc cũng gặp sự cố tương tự.
“Yêu cầu của các nhà sản xuất trong nước về ngoại hình tai nghe về cơ bản là bạn có thể nhìn thấy các khe hở nhưng không thể cảm nhận được chúng”, Sun Yanbiao, chủ tịch Xuri Big Data cho biết, việc tràn keo, đường ghép nối quá lớn và có các đường gờ có thể là quá trình lắp ráp và lựa chọn keo, quá trình sản xuất vỏ và các liên kết khác đã bị lỗi.
Đó là hiện tượng bình thường, có một số chênh lệch độ cao trong quá trình sản xuất tai nghe, thuộc phạm vi dung sai thông thường, không có lỗi sản phẩm. Bởi vì trong quá trình sản xuất, bản thân các mối nối và lắp ráp không thể liền mạch hoàn toàn, và sự lão hóa của khuôn dễ gây ra sự chênh lệch độ cao của đường nối. "Tuy nhiên, vấn đề chất lượng của AirPods 3 lần này đã vượt quá phạm vi của có vấn đề về dung sai, và nhiều khả năng hơn là đã có vấn đề với việc kiểm tra chất lượng".
Câu hỏi là tại sao Apple, hãng luôn kiểm soát chặt chẽ chất lượng sản phẩm của chính mình, lại buông lỏng như vậy?
Theo quan điểm của ông Sun Yanbiao, một trong những nguyên nhân dẫn đến việc kiểm soát chất lượng kém của AirPods có thể liên quan đến việc thay thế xưởng đúc AirPods. Bắt đầu từ năm ngoái, Luxshare Precision đã bàn giao một số đơn đặt hàng AirPods cho Foxconn. Vì vậy, Foxconn đã đặc biệt đặt dây chuyền và thiết bị sản xuất tại Việt Nam. Năm nay, Foxconn cũng đã tham gia sản xuất AirPods 3, nhưng năng lực sản xuất của hãng này tương đối thấp.
“Thông tin chúng tôi nắm được từ ngành công nghiệp là tỷ lệ sản lượng của AirPods 3 do Foxconn sản xuất không cao”, Sun Yanbiao tin rằng đây có thể là nguyên nhân khiến một số AirPods có khiếm khuyết.
Trước đó, xưởng đúc tai nghe nội địa của Apple đã được kiểm soát bởi Luxshare Precision và Goertek. Trong số đó, Luxshare Precision chiếm khoảng 60% thị phần và Goertek Acoustics chiếm 40% thị phần. Khi nhu cầu về AirPods trên thị trường tiếp tục tăng, Apple đã chọn tăng số lượng xưởng đúc. Một người trong ngành từng cho biết, mặc dù Luxshare Precision đã sản xuất Apple AirPods trong nhiều năm nhưng quy trình và quản lý nhân sự đều quen thuộc và tỷ lệ lỗi thấp. Tuy nhiên, do nhu cầu về nguồn cung nên Foxconn lọt vào danh sách các xưởng đúc AirPods, trở thành chìa khóa để giải quyết nguồn cung của AirPods.
Đánh giá từ dữ liệu gần đây cho thấy mặc dù các lô hàng AirPods đã giảm, thị phần của dòng AirPods vẫn duy trì vị trí dẫn đầu tuyệt đối trên thị trường TWS (True Wireless Stereo Headset). Theo dữ liệu từ các nhà phân tích của cơ quan tư vấn thị trường, trong quý 2/2021, bị ảnh hưởng bởi sự sụt giảm về lượng xuất xưởng, thị phần TWS của AirPods đã giảm xuống dưới 30%. Mặc dù vậy, lô hàng AirPods TWS đã đạt 15,5 triệu sản phẩm và Xiaomi, đứng thứ hai, chỉ xuất xưởng 5,3 triệu chiếc trong quý II năm nay.
Theo ý kiến của người trong ngành TWS, mặc dù Foxconn đã có hệ thống quản lý hoàn thiện nhưng về mặt công nghệ sản xuất tai nghe thì Foxconn vẫn chưa trưởng thành. So với việc sản xuất điện thoại di động, việc sản xuất tai nghe TWS thuộc ngành sản xuất chính xác, phức tạp hơn quá trình sản xuất và lắp ráp điện thoại di động.
AirPods có vẻ là một chiếc nhỏ nhưng có hàng trăm thành phần bên trong. Để kiểm soát tỷ lệ năng suất ở mức cao, xưởng đúc đòi hỏi phải có tay nghề tinh xảo và khả năng sản xuất chính xác mạnh mẽ. Trước khi Foxconn tham gia vào xưởng đúc AirPods, Foxconn đã kinh doanh xưởng đúc iPhone.
Liu Qiang, Chủ tịch Công ty TNHH Điện tử Dongguan Zhengrong ở tỉnh Quảng Đông, cho biết trong một trả lời phỏng vấn CCTV rằng đối với xưởng đúc tai nghe TWS, sức cạnh tranh lớn nhất nằm ở khả năng tự động hóa và kiểm soát chất lượng. Sun Yanbiao nói với các phóng viên rằng công nghệ sản xuất tai nghe tự động hàng đầu Trung Quốc đang nằm trong tay Luxshare Precision và GoerTek. “Các nhà sản xuất OEM tai nghe trong nước khác có thể cần 5 năm mới bắt kịp hai công ty này”.
Dưới góc nhìn của người trong ngành, dù Foxconn có đầy đủ kinh nghiệm đúc nhưng "bậc thầy" vẫn gặp phải những vấn đề mới, muốn khắc phục những vấn đề kỹ thuật của xưởng đúc tai nghe Foxconn có thể sẽ mất khoảng nửa năm để leo dốc.
Một thực tế không thể chối cãi là kể từ năm 2019, hàng loạt chuỗi công nghiệp OEM trong nước như Apple, Samsung đã chuyển sang Việt Nam, Ấn Độ và các quốc gia khác.
So với chi phí đúc ở Trung Quốc đang tăng cao, nguồn lao động dồi dào và tương đối rẻ ở các nước như Việt Nam và Ấn Độ được các ông lớn công nghệ toàn cầu ưa chuộng hơn. Năm 2019, Foxconn đầu tư mở rộng dây chuyền tại Việt Nam và chuyển toàn bộ lắp ráp iPhone sang Việt Nam. Là các xưởng đúc AirPods đình đám ở Trung Quốc nhưng Luxshare Precision và GoerTek đều có nhà máy tại Việt Nam. Ngoài ra, Apple cũng đã hợp tác với Foxconn, Pegatron và Wistron để mở dây chuyền sản xuất tại Ấn Độ để sản xuất iPhone cấp thấp, Samsung cũng đã mở nhà máy sản xuất điện thoại di động lớn nhất thế giới tại Ấn Độ.
Việc bùng phát dịch tại Việt Nam cũng đã tác động nhất định đến chuỗi công nghiệp của địa phương. Tuy nhiên, theo quan sát của ông Yang Shucheng, Tổng thư ký CMA (Hiệp hội các nhà sản xuất điện thoại di động do Trung Quốc tài trợ tại Ấn Độ), dịch chưa gây ảnh hưởng quá nhiều đến chuỗi ngành TWS tại Việt Nam, và nhà máy vẫn sản xuất bình thường.
"Cấu hình dây chuyền sản xuất của Foxconn, Luxshare Precision và các xưởng đúc TWS của GoerTek ở Việt Nam không khác gì ở Trung Quốc", theo ông Yang. Chuỗi công nghiệp TWS ở Việt Nam khác với Ấn Độ, dây chuyền sản xuất của các nhà máy Ấn Độ hướng đến thị trường trong nước và người tiêu dùng nhiều hơn, nhưng sản phẩm của dây chuyền Việt Nam chủ yếu xuất khẩu sang châu Âu và Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, theo quan điểm của ông Yang xét về công nghệ chế tạo và trình độ chế tạo, sản xuất của Việt Nam thực sự yếu hơn so với sản xuất của Trung Quốc. Có khoảng cách giữa đội ngũ quản lý địa phương, thiết bị sản xuất, nhân viên kỹ thuật, công nhân địa phương… điều này cuối cùng sẽ dẫn đến sự khác biệt nhất định giữa "Sản xuất tại Việt Nam" và "Sản xuất ở Trung Quốc". Đồng thời cũng sẽ gây ra tình trạng buông lỏng trong khâu kiểm tra chất lượng.
Ông Yang Shucheng nói, “Nếu dây chuyền công nghiệp chưa hoàn thiện, sẽ có sự khác biệt nhất định về chất lượng sản phẩm được sản xuất ra”.
Nhiều cư dân mạng phương Bắc bày tỏ sự khó tin hơn cả - đây có là sản phẩm của Apple nữa không?
Theo những hình ảnh được cư dân mạng đăng tải, có thể thấy rõ ràng là phần keo tràn trên thân AirPods, một số khớp của tai nghe quá lớn, gờ không đều nhau. Không chỉ tai nghe mà các đường nối không đều nhau cũng xuất hiện trên vỏ tai nghe của một số AirPods.
Những sai sót về ngoại hình này thậm chí còn ảnh hưởng đến chức năng của tai nghe. Nhiều cư dân mạng phàn nàn về âm thanh hiện tại của AirPods mới trên nền tảng Internet; hoặc họ bị xước tai vì các đường nối không đồng đều... Ngay sau đó, một số cư dân mạng đã chỉ ra rằng hầu hết những chiếc tai nghe mới nhất của Apple đều được sản xuất tại Việt Nam. Thậm chí, để tránh những chiếc AirPods sản xuất tại Việt Nam, nhiều cư dân mạng Trung Quốc liên tục trả hàng, mua đi mua lại cho đến khi mua được tai nghe sản xuất tại Trung Quốc.
Tuy nhiên, sau đó cũng có những phân tích khách quan chứ không a dua mù quáng, cho rằng chất lượng của AirPods 3 không đồng đều là vấn đề lô chứ không phải vấn đề xuất xứ. Như chúng ta đã biết, đối với các sản phẩm điện tử, những lô hàng đầu tiên sau khi bán ra có thể có chất lượng không ổn định. Vấn đề này cũng đã từng xuất hiện trong thế hệ tai nghe đầu tiên và thứ hai của Apple, chỉ có điều vào thời điểm đó nó không lan truyền rộng rãi trên Internet (cũng là bởi vì khi đó AirPods được sản xuất tại Trung Quốc).
Do đó, không thể xem lỗi của chiếc tai nghe bị lỗi là do xuất xứ Việt Nam (thật ngu xuẩn!) Trên thực tế, một số blogger công nghệ Trung Quốc cũng phản ánh phiên bản AirPods 3 sản xuất tại Trung Quốc cũng gặp sự cố tương tự.
“Yêu cầu của các nhà sản xuất trong nước về ngoại hình tai nghe về cơ bản là bạn có thể nhìn thấy các khe hở nhưng không thể cảm nhận được chúng”, Sun Yanbiao, chủ tịch Xuri Big Data cho biết, việc tràn keo, đường ghép nối quá lớn và có các đường gờ có thể là quá trình lắp ráp và lựa chọn keo, quá trình sản xuất vỏ và các liên kết khác đã bị lỗi.
Đó là hiện tượng bình thường, có một số chênh lệch độ cao trong quá trình sản xuất tai nghe, thuộc phạm vi dung sai thông thường, không có lỗi sản phẩm. Bởi vì trong quá trình sản xuất, bản thân các mối nối và lắp ráp không thể liền mạch hoàn toàn, và sự lão hóa của khuôn dễ gây ra sự chênh lệch độ cao của đường nối. "Tuy nhiên, vấn đề chất lượng của AirPods 3 lần này đã vượt quá phạm vi của có vấn đề về dung sai, và nhiều khả năng hơn là đã có vấn đề với việc kiểm tra chất lượng".
Câu hỏi là tại sao Apple, hãng luôn kiểm soát chặt chẽ chất lượng sản phẩm của chính mình, lại buông lỏng như vậy?
Theo quan điểm của ông Sun Yanbiao, một trong những nguyên nhân dẫn đến việc kiểm soát chất lượng kém của AirPods có thể liên quan đến việc thay thế xưởng đúc AirPods. Bắt đầu từ năm ngoái, Luxshare Precision đã bàn giao một số đơn đặt hàng AirPods cho Foxconn. Vì vậy, Foxconn đã đặc biệt đặt dây chuyền và thiết bị sản xuất tại Việt Nam. Năm nay, Foxconn cũng đã tham gia sản xuất AirPods 3, nhưng năng lực sản xuất của hãng này tương đối thấp.
“Thông tin chúng tôi nắm được từ ngành công nghiệp là tỷ lệ sản lượng của AirPods 3 do Foxconn sản xuất không cao”, Sun Yanbiao tin rằng đây có thể là nguyên nhân khiến một số AirPods có khiếm khuyết.
Trước đó, xưởng đúc tai nghe nội địa của Apple đã được kiểm soát bởi Luxshare Precision và Goertek. Trong số đó, Luxshare Precision chiếm khoảng 60% thị phần và Goertek Acoustics chiếm 40% thị phần. Khi nhu cầu về AirPods trên thị trường tiếp tục tăng, Apple đã chọn tăng số lượng xưởng đúc. Một người trong ngành từng cho biết, mặc dù Luxshare Precision đã sản xuất Apple AirPods trong nhiều năm nhưng quy trình và quản lý nhân sự đều quen thuộc và tỷ lệ lỗi thấp. Tuy nhiên, do nhu cầu về nguồn cung nên Foxconn lọt vào danh sách các xưởng đúc AirPods, trở thành chìa khóa để giải quyết nguồn cung của AirPods.
Đánh giá từ dữ liệu gần đây cho thấy mặc dù các lô hàng AirPods đã giảm, thị phần của dòng AirPods vẫn duy trì vị trí dẫn đầu tuyệt đối trên thị trường TWS (True Wireless Stereo Headset). Theo dữ liệu từ các nhà phân tích của cơ quan tư vấn thị trường, trong quý 2/2021, bị ảnh hưởng bởi sự sụt giảm về lượng xuất xưởng, thị phần TWS của AirPods đã giảm xuống dưới 30%. Mặc dù vậy, lô hàng AirPods TWS đã đạt 15,5 triệu sản phẩm và Xiaomi, đứng thứ hai, chỉ xuất xưởng 5,3 triệu chiếc trong quý II năm nay.
Theo ý kiến của người trong ngành TWS, mặc dù Foxconn đã có hệ thống quản lý hoàn thiện nhưng về mặt công nghệ sản xuất tai nghe thì Foxconn vẫn chưa trưởng thành. So với việc sản xuất điện thoại di động, việc sản xuất tai nghe TWS thuộc ngành sản xuất chính xác, phức tạp hơn quá trình sản xuất và lắp ráp điện thoại di động.
AirPods có vẻ là một chiếc nhỏ nhưng có hàng trăm thành phần bên trong. Để kiểm soát tỷ lệ năng suất ở mức cao, xưởng đúc đòi hỏi phải có tay nghề tinh xảo và khả năng sản xuất chính xác mạnh mẽ. Trước khi Foxconn tham gia vào xưởng đúc AirPods, Foxconn đã kinh doanh xưởng đúc iPhone.
Dưới góc nhìn của người trong ngành, dù Foxconn có đầy đủ kinh nghiệm đúc nhưng "bậc thầy" vẫn gặp phải những vấn đề mới, muốn khắc phục những vấn đề kỹ thuật của xưởng đúc tai nghe Foxconn có thể sẽ mất khoảng nửa năm để leo dốc.
Một thực tế không thể chối cãi là kể từ năm 2019, hàng loạt chuỗi công nghiệp OEM trong nước như Apple, Samsung đã chuyển sang Việt Nam, Ấn Độ và các quốc gia khác.
So với chi phí đúc ở Trung Quốc đang tăng cao, nguồn lao động dồi dào và tương đối rẻ ở các nước như Việt Nam và Ấn Độ được các ông lớn công nghệ toàn cầu ưa chuộng hơn. Năm 2019, Foxconn đầu tư mở rộng dây chuyền tại Việt Nam và chuyển toàn bộ lắp ráp iPhone sang Việt Nam. Là các xưởng đúc AirPods đình đám ở Trung Quốc nhưng Luxshare Precision và GoerTek đều có nhà máy tại Việt Nam. Ngoài ra, Apple cũng đã hợp tác với Foxconn, Pegatron và Wistron để mở dây chuyền sản xuất tại Ấn Độ để sản xuất iPhone cấp thấp, Samsung cũng đã mở nhà máy sản xuất điện thoại di động lớn nhất thế giới tại Ấn Độ.
Việc bùng phát dịch tại Việt Nam cũng đã tác động nhất định đến chuỗi công nghiệp của địa phương. Tuy nhiên, theo quan sát của ông Yang Shucheng, Tổng thư ký CMA (Hiệp hội các nhà sản xuất điện thoại di động do Trung Quốc tài trợ tại Ấn Độ), dịch chưa gây ảnh hưởng quá nhiều đến chuỗi ngành TWS tại Việt Nam, và nhà máy vẫn sản xuất bình thường.
"Cấu hình dây chuyền sản xuất của Foxconn, Luxshare Precision và các xưởng đúc TWS của GoerTek ở Việt Nam không khác gì ở Trung Quốc", theo ông Yang. Chuỗi công nghiệp TWS ở Việt Nam khác với Ấn Độ, dây chuyền sản xuất của các nhà máy Ấn Độ hướng đến thị trường trong nước và người tiêu dùng nhiều hơn, nhưng sản phẩm của dây chuyền Việt Nam chủ yếu xuất khẩu sang châu Âu và Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, theo quan điểm của ông Yang xét về công nghệ chế tạo và trình độ chế tạo, sản xuất của Việt Nam thực sự yếu hơn so với sản xuất của Trung Quốc. Có khoảng cách giữa đội ngũ quản lý địa phương, thiết bị sản xuất, nhân viên kỹ thuật, công nhân địa phương… điều này cuối cùng sẽ dẫn đến sự khác biệt nhất định giữa "Sản xuất tại Việt Nam" và "Sản xuất ở Trung Quốc". Đồng thời cũng sẽ gây ra tình trạng buông lỏng trong khâu kiểm tra chất lượng.
Ông Yang Shucheng nói, “Nếu dây chuyền công nghiệp chưa hoàn thiện, sẽ có sự khác biệt nhất định về chất lượng sản phẩm được sản xuất ra”.
