Linh Pham
Intern Writer
Trump tuyên bố trên phương tiện truyền thông sự thật rằng "Ukraine phải sẵn sàng từ bỏ một số lãnh thổ cho Nga, nếu không, chiến tranh càng kéo dài thì càng mất nhiều đất", dư luận kêu gọi Ukraine đổi đất lấy hòa bình đã trở nên rầm rộ. Tương lai của trung tâm công nghiệp phía đông Ukraine đang trở nên bất định sau khi xuất hiện thông tin cho rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đề nghị trao trả khu vực này cho Moscow trong cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ Donald Trump tại Alaska hôm 15/8.
Tám năm sau, Điện Kremlin chính thức sử dụng Crimea làm bàn đạp cho một cuộc tấn công quy mô lớn vào miền Nam Ukraine. Chỉ trong vài ngày, Điện Kremlin đã sáp nhập hầu hết các vùng Kherson và Zaporizhia, đồng thời bao vây Mariupol. Đây là chiến thắng lớn nhất của Nga trong ba năm rưỡi chiến tranh vừa qua.
Bây giờ, nếu Ukraine chấp nhận "kế hoạch hòa bình" của Putin, thảm họa như vậy có thể sẽ xảy ra một lần nữa vì nếu Ukraine từ bỏ phần còn lại của Donetsk, điều đó tương đương với việc tự nguyện từ bỏ khu vực pháo đài Kramatorsk/Slovyansk/Druzkivka.
Những thành phố được phòng thủ cực kỳ kiên cố, gần như bất khả xâm phạm này bảo vệ các tuyến đường tiếp cận Kharkiv và sông Dnieper. Nếu quân đội Ukraine từ bỏ những thành phố này, khả năng Nga sử dụng chúng làm bàn đạp cho một cuộc chiến khác và lặp lại thành công như đầu năm 2022 sẽ rất cao.
Giờ đây, có dấu hiệu cho thấy ông Trump đang tìm cách điều chỉnh giọng điệu, thậm chí hé mở khả năng cùng các đồng minh châu Âu đưa ra những bảo đảm an ninh quân sự cho Ukraine. Theo ông Anton Grushchetsky, Giám đốc Viện Xã hội học Quốc tế Kiev, “người Ukraine sẽ chấp nhận nhiều hình thức bảo đảm khác nhau, nhưng họ cần những cam kết thực sự, không chỉ là những lời hứa suông”.
Cho đến thời điểm hiện tại, gia nhập NATO là lựa chọn lý tưởng đối với Kiev, bởi Điều 5 của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương quy định rằng một cuộc tấn công vào một thành viên được coi là tấn công vào toàn khối. Điều đó sẽ biến Ukraine thành phần không thể tách rời của hệ thống an ninh châu Âu – Đại Tây Dương. Tuy nhiên, con đường này vẫn đầy chông gai do một số quốc gia thành viên vẫn lo ngại việc kết nạp Ukraine sẽ kéo NATO vào xung đột trực diện với Nga.
Trong bối cảnh ấy, một sự đảm bảo an ninh từ phía Mỹ, dù chưa thể sánh với chiếc ô NATO, vẫn được Kiev coi là lựa chọn khả dĩ hơn so với khoảng trống an ninh hiện tại. Chính vì vậy, mọi tín hiệu từ Washington đều được quan sát kỹ lưỡng, không chỉ ở Kiev mà còn ở các thủ đô châu Âu. Đối với Ukraine, đó là câu hỏi sống còn; còn với phương Tây, đó là phép thử cho sự bền vững của trật tự an ninh xuyên Đại Tây Dương. Do vậy, cuộc gặp sắp tới giữa hai nhà lãnh đạo Trump – Zelensky Zelensky càng trở nên đáng mong chờ.
#chiếntranhngavàukraine
Tại sao Ukraine không thể từ bỏ Donbas?
Nhìn lại quá khứ của Crimea, câu trả lời sẽ trở nên rõ ràng. Năm 2014, Hoa Kỳ và các nước châu Âu lớn đã khuyên Ukraine không nên gây chiến với Nga. Họ nói rằng Nga chỉ cần một cảng quân sự, và nếu Nga có thể đáp ứng mong muốn của họ, một cuộc chiến tranh quy mô lớn tàn khốc có thể tránh được. Vậy là người Ukraina đành bỏ cuộc. Dĩ nhiên, lúc đó họ bị cô lập, bất lực và thực sự không còn lựa chọn nào tốt hơn.Tám năm sau, Điện Kremlin chính thức sử dụng Crimea làm bàn đạp cho một cuộc tấn công quy mô lớn vào miền Nam Ukraine. Chỉ trong vài ngày, Điện Kremlin đã sáp nhập hầu hết các vùng Kherson và Zaporizhia, đồng thời bao vây Mariupol. Đây là chiến thắng lớn nhất của Nga trong ba năm rưỡi chiến tranh vừa qua.
Bây giờ, nếu Ukraine chấp nhận "kế hoạch hòa bình" của Putin, thảm họa như vậy có thể sẽ xảy ra một lần nữa vì nếu Ukraine từ bỏ phần còn lại của Donetsk, điều đó tương đương với việc tự nguyện từ bỏ khu vực pháo đài Kramatorsk/Slovyansk/Druzkivka.
Những thành phố được phòng thủ cực kỳ kiên cố, gần như bất khả xâm phạm này bảo vệ các tuyến đường tiếp cận Kharkiv và sông Dnieper. Nếu quân đội Ukraine từ bỏ những thành phố này, khả năng Nga sử dụng chúng làm bàn đạp cho một cuộc chiến khác và lặp lại thành công như đầu năm 2022 sẽ rất cao.
Hy vọng từ Washington
Hiện tại, mọi ánh mắt đều dồn về cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ và Ukraine tại Washington – sự kiện được xem là phép thử lớn cho tương lai quan hệ song phương cũng như triển vọng hòa bình ở châu Âu. Đây là lần đầu tiên ông Trump và ông Zelensky đối thoại trực tiếp kể từ sau cuộc tranh cãi nảy lửa ở Phòng Bầu dục hồi tháng 2/2025.Giờ đây, có dấu hiệu cho thấy ông Trump đang tìm cách điều chỉnh giọng điệu, thậm chí hé mở khả năng cùng các đồng minh châu Âu đưa ra những bảo đảm an ninh quân sự cho Ukraine. Theo ông Anton Grushchetsky, Giám đốc Viện Xã hội học Quốc tế Kiev, “người Ukraine sẽ chấp nhận nhiều hình thức bảo đảm khác nhau, nhưng họ cần những cam kết thực sự, không chỉ là những lời hứa suông”.
Cho đến thời điểm hiện tại, gia nhập NATO là lựa chọn lý tưởng đối với Kiev, bởi Điều 5 của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương quy định rằng một cuộc tấn công vào một thành viên được coi là tấn công vào toàn khối. Điều đó sẽ biến Ukraine thành phần không thể tách rời của hệ thống an ninh châu Âu – Đại Tây Dương. Tuy nhiên, con đường này vẫn đầy chông gai do một số quốc gia thành viên vẫn lo ngại việc kết nạp Ukraine sẽ kéo NATO vào xung đột trực diện với Nga.
Trong bối cảnh ấy, một sự đảm bảo an ninh từ phía Mỹ, dù chưa thể sánh với chiếc ô NATO, vẫn được Kiev coi là lựa chọn khả dĩ hơn so với khoảng trống an ninh hiện tại. Chính vì vậy, mọi tín hiệu từ Washington đều được quan sát kỹ lưỡng, không chỉ ở Kiev mà còn ở các thủ đô châu Âu. Đối với Ukraine, đó là câu hỏi sống còn; còn với phương Tây, đó là phép thử cho sự bền vững của trật tự an ninh xuyên Đại Tây Dương. Do vậy, cuộc gặp sắp tới giữa hai nhà lãnh đạo Trump – Zelensky Zelensky càng trở nên đáng mong chờ.
#chiếntranhngavàukraine
