Mai Nhung
Writer
Việc tắt sóng 2G (mạng di động thế hệ thứ hai) là một xu hướng tất yếu trên toàn cầu, nhằm giải phóng băng tần cho các công nghệ mạng di động tiên tiến hơn như 4G và 5G. Tuy nhiên, quá trình này không hề đơn giản, đặc biệt là ở các quốc gia đang phát triển, nơi hàng trăm triệu người vẫn đang sử dụng điện thoại 2G.
Việt Nam: Một Trong Những Quốc Gia Đi Đầu
Việt Nam là một trong những quốc gia đi đầu trong việc tắt sóng 2G. Từ cuối năm 2024, các nhà mạng tại Việt Nam đã bắt đầu thực hiện lộ trình này.
Bà Nguyễn Thị Quế, một người bán trà đá 73 tuổi ở Hà Nội, là một trong những người bị ảnh hưởng bởi việc tắt sóng 2G. Chiếc điện thoại "cục gạch" của bà đột nhiên ngừng hoạt động vào tháng 11/2024.
Nhờ các chính sách hỗ trợ từ nhà mạng và chính phủ, số lượng thuê bao 2G tại Việt Nam đã giảm mạnh từ 18 triệu (tháng 1/2024) xuống còn 143.000 (tháng 11/2024). Các nhà mạng đã thực hiện các chiến dịch tặng hoặc trợ giá điện thoại 4G cho người dùng 2G có thu nhập thấp.
Việt Nam đã gần như "về đích" trong công cuộc tắt sóng 2G, bên cạnh các quốc gia và vùng lãnh thổ như Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc, UAE, Brunei, Thụy Sĩ, Costa Rica và Jamaica.
Thách Thức Ở Nhiều Quốc Gia Khác
Tuy nhiên, không phải quốc gia nào cũng có thể tắt sóng 2G một cách nhanh chóng và dễ dàng như Việt Nam. Theo GSMA Intelligence (đơn vị nghiên cứu của GSMA - tổ chức đại diện cho các nhà mạng di động trên toàn cầu), có 61 quốc gia đã lên kế hoạch hoặc bắt đầu quá trình đóng mạng 2G.
Mục tiêu của việc tắt sóng 2G là:
Báo cáo "The Mobile Economy 2024" của GSMA cho thấy, hàng trăm triệu người trên thế giới vẫn đang sử dụng điện thoại 2G. Một cuộc khảo sát năm 2021 của Liên minh vì Internet Giá cả phải chăng (Alliance for Affordable Internet) cho thấy, khoảng 2,5 tỷ người trên toàn cầu vẫn sử dụng điện thoại cơ bản, chủ yếu ở châu Á và châu Phi. Giá của những chiếc smartphone rẻ nhất vẫn có thể chiếm tới 30% thu nhập hàng tháng của họ.
Những Quốc Gia 'Chậm Chân' và Giải Pháp
Nhiều quốc gia đã phải liên tục trì hoãn kế hoạch tắt sóng 2G do lo ngại về những tác động tiêu cực đến người dùng, cũng như gây gián đoạn tạm thời cho mạng viễn thông.
Một số công ty đang phát triển các giải pháp công nghệ để giúp người dùng điện thoại 2G/4G có thể tiếp cận các dịch vụ internet mà không cần phải nâng cấp lên smartphone.
CloudMosa, một công ty Đài Loan, đã thử nghiệm "Cloud Phone" - công nghệ cho phép điện thoại cơ bản 4G truy cập tin tức và chạy các ứng dụng phổ biến như TikTok, Facebook và YouTube. Tính đến cuối năm 2024, hơn một triệu thiết bị hỗ trợ Cloud Phone đã có mặt trên thị trường, và công ty đặt mục tiêu tăng trưởng lên 200 triệu thiết bị trong hai năm tới.
Bài Học Từ Việt Nam
Jeanette Whyte, Giám đốc chính sách công khu vực châu Á - Thái Bình Dương của GSMA, nhận định rằng việc có mạng lưới chất lượng tốt (4G, 5G) là rất quan trọng đối với các quốc gia muốn thu hút đầu tư.
Thành công của Việt Nam trong việc tắt sóng 2G được cho là nhờ vào sự sẵn có của điện thoại cơ bản có hỗ trợ 4G, giúp thu hẹp khoảng cách về công nghệ. Các nhà mạng cũng đóng vai trò quan trọng, khi cử nhân viên đến tận các vùng sâu vùng xa để thuyết phục người dân chuyển đổi, đồng thời cung cấp các gói cước ưu đãi.
Việc tắt sóng 2G là một xu hướng tất yếu, nhưng cần phải được thực hiện một cách thận trọng, có lộ trình rõ ràng, và đi kèm với các giải pháp hỗ trợ người dùng, đặc biệt là những người có thu nhập thấp và sống ở vùng sâu vùng xa. Sự hợp tác giữa chính phủ, các nhà mạng và các công ty công nghệ là yếu tố then chốt để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra thành công và mang lại lợi ích cho tất cả mọi người.
Brian Mahlangu, Phó Chủ tịch sản phẩm của ngân hàng Absa (Nam Phi), nhấn mạnh: "Điểm cốt lõi của quá trình chuyển đổi này không chỉ là sự tiến bộ công nghệ, nó phải mang lại lợi ích cho người dùng".

Việt Nam: Một Trong Những Quốc Gia Đi Đầu
Việt Nam là một trong những quốc gia đi đầu trong việc tắt sóng 2G. Từ cuối năm 2024, các nhà mạng tại Việt Nam đã bắt đầu thực hiện lộ trình này.
Bà Nguyễn Thị Quế, một người bán trà đá 73 tuổi ở Hà Nội, là một trong những người bị ảnh hưởng bởi việc tắt sóng 2G. Chiếc điện thoại "cục gạch" của bà đột nhiên ngừng hoạt động vào tháng 11/2024.
Nhờ các chính sách hỗ trợ từ nhà mạng và chính phủ, số lượng thuê bao 2G tại Việt Nam đã giảm mạnh từ 18 triệu (tháng 1/2024) xuống còn 143.000 (tháng 11/2024). Các nhà mạng đã thực hiện các chiến dịch tặng hoặc trợ giá điện thoại 4G cho người dùng 2G có thu nhập thấp.
Việt Nam đã gần như "về đích" trong công cuộc tắt sóng 2G, bên cạnh các quốc gia và vùng lãnh thổ như Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc, UAE, Brunei, Thụy Sĩ, Costa Rica và Jamaica.

Thách Thức Ở Nhiều Quốc Gia Khác
Tuy nhiên, không phải quốc gia nào cũng có thể tắt sóng 2G một cách nhanh chóng và dễ dàng như Việt Nam. Theo GSMA Intelligence (đơn vị nghiên cứu của GSMA - tổ chức đại diện cho các nhà mạng di động trên toàn cầu), có 61 quốc gia đã lên kế hoạch hoặc bắt đầu quá trình đóng mạng 2G.
Mục tiêu của việc tắt sóng 2G là:
- Tăng cường băng thông cho 4G và 5G bằng cách tái sử dụng băng tần 2G.
- Giảm chi phí bảo trì mạng lưới.
- Thúc đẩy tăng trưởng thuê bao và doanh thu.

Báo cáo "The Mobile Economy 2024" của GSMA cho thấy, hàng trăm triệu người trên thế giới vẫn đang sử dụng điện thoại 2G. Một cuộc khảo sát năm 2021 của Liên minh vì Internet Giá cả phải chăng (Alliance for Affordable Internet) cho thấy, khoảng 2,5 tỷ người trên toàn cầu vẫn sử dụng điện thoại cơ bản, chủ yếu ở châu Á và châu Phi. Giá của những chiếc smartphone rẻ nhất vẫn có thể chiếm tới 30% thu nhập hàng tháng của họ.
Những Quốc Gia 'Chậm Chân' và Giải Pháp
Nhiều quốc gia đã phải liên tục trì hoãn kế hoạch tắt sóng 2G do lo ngại về những tác động tiêu cực đến người dùng, cũng như gây gián đoạn tạm thời cho mạng viễn thông.
- Nam Phi: Ban đầu đặt mục tiêu ngừng cung cấp 2G và 3G vào tháng 6/2024, sau đó lùi đến tháng 3/2025, và hiện tại vẫn chưa có thời hạn cụ thể.
- Nigeria, Ghana, Ai Cập: Đặt mục tiêu tắt sóng 2G vào năm 2030.
- Ấn Độ: Một số nhà mạng cung cấp máy 4G miễn phí (ví dụ: Reliance với JioPhone).
Một số công ty đang phát triển các giải pháp công nghệ để giúp người dùng điện thoại 2G/4G có thể tiếp cận các dịch vụ internet mà không cần phải nâng cấp lên smartphone.
CloudMosa, một công ty Đài Loan, đã thử nghiệm "Cloud Phone" - công nghệ cho phép điện thoại cơ bản 4G truy cập tin tức và chạy các ứng dụng phổ biến như TikTok, Facebook và YouTube. Tính đến cuối năm 2024, hơn một triệu thiết bị hỗ trợ Cloud Phone đã có mặt trên thị trường, và công ty đặt mục tiêu tăng trưởng lên 200 triệu thiết bị trong hai năm tới.

Bài Học Từ Việt Nam
Jeanette Whyte, Giám đốc chính sách công khu vực châu Á - Thái Bình Dương của GSMA, nhận định rằng việc có mạng lưới chất lượng tốt (4G, 5G) là rất quan trọng đối với các quốc gia muốn thu hút đầu tư.
Thành công của Việt Nam trong việc tắt sóng 2G được cho là nhờ vào sự sẵn có của điện thoại cơ bản có hỗ trợ 4G, giúp thu hẹp khoảng cách về công nghệ. Các nhà mạng cũng đóng vai trò quan trọng, khi cử nhân viên đến tận các vùng sâu vùng xa để thuyết phục người dân chuyển đổi, đồng thời cung cấp các gói cước ưu đãi.
Việc tắt sóng 2G là một xu hướng tất yếu, nhưng cần phải được thực hiện một cách thận trọng, có lộ trình rõ ràng, và đi kèm với các giải pháp hỗ trợ người dùng, đặc biệt là những người có thu nhập thấp và sống ở vùng sâu vùng xa. Sự hợp tác giữa chính phủ, các nhà mạng và các công ty công nghệ là yếu tố then chốt để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra thành công và mang lại lợi ích cho tất cả mọi người.
Brian Mahlangu, Phó Chủ tịch sản phẩm của ngân hàng Absa (Nam Phi), nhấn mạnh: "Điểm cốt lõi của quá trình chuyển đổi này không chỉ là sự tiến bộ công nghệ, nó phải mang lại lợi ích cho người dùng".