Bui Nhat Minh
Intern Writer
Bạn có biết có một hành tinh nằm cách xa Hệ Mặt Trời đến mức ánh sáng của nó thường bị che lấp hoàn toàn bởi ngôi sao chủ? Vậy mà giờ đây, các nhà khoa học đã lần đầu tiên chụp được hình ảnh trực tiếp của nó, nhờ kính viễn vọng không gian James Webb.
Hành tinh này có tên là TWA 7 b, và nó là một trong những ngoại hành tinh nhỏ nhất từng được chụp ảnh bằng kỹ thuật chặn ánh sáng của sao chủ. Hình ảnh này không phải là mô phỏng hay suy luận gián tiếp mà là một quan sát thực sự một bước tiến lớn trong hành trình đi tìm hiểu các thế giới ngoài kia.
TWA 7 b quay quanh một ngôi sao trẻ tên TWA 7, nằm trong một hệ có ba vành đai bụi, trong đó có một vành đai rất hẹp. Điều thú vị là hành tinh này được phát hiện ngay bên trong vành đai đó, giữa hai vùng trống không như thể nó đang "ẩn mình" trong một mê cung bụi vũ trụ.
Dù nhỏ hơn sao Thổ khoảng 10 lần, TWA 7 b lại là một trong những ngoại hành tinh đặc biệt nhất từng được quan sát trực tiếp. Hành tinh này còn được bao quanh bởi một đĩa vật chất đá và bụi những phần còn sót lại từ thời kỳ hình thành ban đầu, cung cấp thêm manh mối về cách một hệ hành tinh có thể được sinh ra và phát triển.
Cùng lúc với phát hiện TWA 7 b, kính Webb còn cung cấp dữ liệu gợi ý rằng có thể tồn tại đại dương và khí quyển trên hành tinh LHS 1140 b, một ngoại hành tinh nằm trong chòm sao Cetus. Tất cả những điều này đang ghép lại thành một bức tranh lớn hơn: giúp nhân loại hiểu cách các hành tinh ra đời, phát triển và có thể một ngày nào đó hỗ trợ sự sống.
Hành tinh TWA 7 b nhỏ bé, ẩn mình, nhưng chính nó đã hé mở một góc nhìn mới về vũ trụ ngoài kia. Có lẽ, sau mỗi vầng sáng chói chang của một vì sao, luôn có một thế giới đang lặng lẽ quay quanh. (yahoo)
Hành tinh này có tên là TWA 7 b, và nó là một trong những ngoại hành tinh nhỏ nhất từng được chụp ảnh bằng kỹ thuật chặn ánh sáng của sao chủ. Hình ảnh này không phải là mô phỏng hay suy luận gián tiếp mà là một quan sát thực sự một bước tiến lớn trong hành trình đi tìm hiểu các thế giới ngoài kia.
Làm thế nào để "thấy" một hành tinh bị chói lòa bởi ánh sao?
Để bạn dễ hình dung, từ Trái Đất nhìn ra, các ngoại hành tinh như TWA 7 b thường nằm sát bên những ngôi sao rất sáng, đến mức ánh sáng của chúng gần như không thể tách rời. Để khắc phục điều đó, nhóm nghiên cứu thuộc Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp (CNRS) đã phát triển một công cụ đặc biệt cho James Webb gọi là chronograph một thiết bị có thể chặn ánh sáng từ ngôi sao, tương tự như cách Mặt Trăng che Mặt Trời trong nhật thực. Nhờ vậy, ánh sáng yếu ớt từ hành tinh mới lộ ra.
TWA 7 b quay quanh một ngôi sao trẻ tên TWA 7, nằm trong một hệ có ba vành đai bụi, trong đó có một vành đai rất hẹp. Điều thú vị là hành tinh này được phát hiện ngay bên trong vành đai đó, giữa hai vùng trống không như thể nó đang "ẩn mình" trong một mê cung bụi vũ trụ.
Dù nhỏ hơn sao Thổ khoảng 10 lần, TWA 7 b lại là một trong những ngoại hành tinh đặc biệt nhất từng được quan sát trực tiếp. Hành tinh này còn được bao quanh bởi một đĩa vật chất đá và bụi những phần còn sót lại từ thời kỳ hình thành ban đầu, cung cấp thêm manh mối về cách một hệ hành tinh có thể được sinh ra và phát triển.
Vì sao điều này quan trọng?
Trước đây, phần lớn các ngoại hành tinh được phát hiện bằng cách gián tiếp: quan sát sự chao đảo của ngôi sao, hoặc độ mờ đi khi hành tinh đi ngang qua. Nhưng việc chụp được hình ảnh trực tiếp không chỉ là thành tựu kỹ thuật mà còn mở ra một chương mới: ta có thể nhìn thấy hành tinh ngay giữa môi trường hình thành của nó.Cùng lúc với phát hiện TWA 7 b, kính Webb còn cung cấp dữ liệu gợi ý rằng có thể tồn tại đại dương và khí quyển trên hành tinh LHS 1140 b, một ngoại hành tinh nằm trong chòm sao Cetus. Tất cả những điều này đang ghép lại thành một bức tranh lớn hơn: giúp nhân loại hiểu cách các hành tinh ra đời, phát triển và có thể một ngày nào đó hỗ trợ sự sống.
Hành tinh TWA 7 b nhỏ bé, ẩn mình, nhưng chính nó đã hé mở một góc nhìn mới về vũ trụ ngoài kia. Có lẽ, sau mỗi vầng sáng chói chang của một vì sao, luôn có một thế giới đang lặng lẽ quay quanh. (yahoo)
