Thủ phủ taxi không người lái ở Trung Quốc

Bỉ Ngạn Hoa
Bỉ Ngạn Hoa
Phản hồi: 0
Thành phố Vũ Hán, nằm bên bờ sông Dương Tử của Trung Quốc, đã nổi tiếng toàn cầu vào tháng 12 năm 2019 với tư cách là tâm điểm của đợt bùng phát đại dịch virus Corona. Giờ đây, thủ phủ của tỉnh Hồ Bắc đang thu hút sự chú ý vì một lý do khác: việc triển khai mạnh mẽ đội xe taxi không người lái (robotaxi) khiến các tài xế taxi địa phương lo lắng về việc mất việc làm.

1721544765940.png

Trong khi các thành phố như Bắc Kinh và Thâm Quyến còn thận trọng khi đề cập đến ô tô không người lái vì lý do an toàn, thì rất ít thành phố đi xa như Vũ Hán. Thành phố hiện có 13,7 triệu dân này đã cho phép đội xe gần 500 chiếc taxi không người lái hoạt động với 35% công suất của mạng lưới đường bộ. Vũ Hán đang chạy đua với các thành phố như San Francisco, nơi công ty Waymo thuộc sở hữu của Alphabet gần đây đã mở dịch vụ taxi không người lái cho tất cả người dân.

Trong khi quy mô đội xe ở Vũ Hán vẫn còn nhỏ so với tổng số 18.000 xe taxi được cấp phép của thành phố, chưa nói đến hàng chục nghìn xe dịch vụ kiểu Uber, thì robotaxi đã trở thành chủ đề được cả nước chú ý, mang đến cái nhìn thoáng qua về cách giao thông đô thị tự động có thể phá vỡ sự phát triển của môi trường giao thông hiện tại và khiến mọi người mất việc.

Một tài xế taxi ở Vũ Hán tên là Liu nói với tờ SCMP rằng robotaxi thật “ngu ngốc” so với tài xế con người, vì chúng làm tăng tình trạng tắc nghẽn giao thông. Liu nói: “Tôi thấy [một robotaxi] ngừng di chuyển khi quay đầu xe vì nó cần lùi lại, nhưng một hàng ô tô đã bám sát phía sau nó”. “[Người lái xe] có khả năng dự đoán chuyển động của các vật thể đang di chuyển trên đường,” ông nói.

Hoạt động dưới thương hiệu Apollo Go, đội taxi không người lái ở Vũ Hán thuộc sở hữu của gã khổng lồ công cụ tìm kiếm Baidu, công ty đã đầu tư rất nhiều vào phương tiện tự hành trong những năm gần đây. Các công ty khác như Dongfeng Motor Corp và DeepBlue Technology cũng đang thử nghiệm taxi và xe đưa đón tự hành trong thành phố.

Sinh viên đại học Andy Zhou đã thử đi xe Apollo Go hai lần trong hai ngày và lưu ý rằng giới trẻ trong thành phố rất muốn dùng thử dịch vụ này. “Khi lên xe, tôi nhận được rất nhiều sự chú ý của các tài xế xung quanh. Một số thậm chí còn chụp ảnh”, Andy Zhou nói.

Zhou cho biết anh cảm thấy an toàn khi sử dụng robotaxi, loại xe có thể đạt tốc độ lên tới 60 km/h ở khu vực trung tâm thành phố. Sự khác biệt duy nhất là những chiếc xe không người lái đạp phanh thường xuyên hơn so với những xe có người lái xe thực hiện, đặc biệt khi đèn giao thông thay đổi hoặc những người lái xe khác đi ngang đường. Trong một lần phanh gấp, Zhou cho biết anh đã làm đổ chai Coca-Cola đang uống dở.

1721544573385.png

Xe taxi không người lái Apollo Go của Baidu ở Vũ Hán

Ở Vũ Hán, nơi nổi tiếng với mùa hè nóng ẩm, robotaxi màu trắng rất dễ nhận biết trên đường vì trên nấc xe được gắn cảm biến hình trụ. Khu khoang lái có màn hình hiển thị thông tin cho biết xe “đang phục vụ”, “rẽ trái/phải” hoặc “quay đầu xe”. Hầu hết ô tô không có người lái nhưng một số xe có người lái đảm bảo an toàn cho con người, tùy thuộc vào loại giấy phép được cấp.

Để so sánh, đội xe taxi thông thường ở Vũ Hán là những chiếc xe do liên doanh Dongfeng Peugeot-Citroën sản xuất, có thể nhận biết bằng màu sơn trắng/xanh hoặc trắng/vàng.

Mặc dù các phương tiện Apollo Go không có dịch vụ đón khách vẫy, vẫn là cách phổ biến để bắt taxi ở Vũ Hán nhưng việc đặt xe không người lái có thể thực hiện dễ dàng thông qua ứng dụng Apollo Go hoặc Baidu Maps hoặc Apollo Go mini, chương trình được nhúng trong siêu ứng dụng WeChat của Tencent.

Robotaxi tránh một số điểm du lịch quá đông đúc, chẳng hạn như Tháp Hạc Vàng nổi tiếng của thành phố và khuôn viên Đại học Vũ Hán, nhưng phạm vi phủ sóng đủ rộng để bao gồm những địa điểm như phố Hanzheng, chợ bán buôn lớn nhất Vũ Hán. Xe taxi không người lái cũng nhận đón và trả khách tại sân bay quốc tế Thiên Hà Vũ Hán.

1721544641425.png

Hình ảnh bên trong khoang lái của robotaxi ở Vũ Hán

Khi xe đến, người dùng mở khóa cửa bằng cách nhập bốn chữ số cuối của số điện thoại Trung Quốc đã đăng ký và sử dụng màn hình cảm ứng được gắn vào cửa sổ sau của xe. Sau khi ngồi vào chỗ, hành khách có thể khởi động xe bằng cách chạm vào nút “Start Ride” trên màn hình máy tính bảng gắn ở mặt sau của ghế trước. Hệ thống thông tin giải trí trên máy tính bảng cung cấp thông tin chuyến đi theo thời gian thực bằng tiếng Trung và tiếng Anh, đồng thời cho phép hành khách điều chỉnh điều hòa, truy cập dịch vụ phát nhạc trực tuyến của Netease hoặc xem video quảng cáo về Baidu và công nghệ tự lái của hãng này.

Mỗi xe taxi tự lái có thể chở tối đa ba hành khách và tất cả phải ngồi ở phía sau. Phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh và những người trên 70 tuổi không được phép sử dụng dịch vụ, đồng thời vật nuôi và các hành lý lớn cũng không được phép sử dụng.

Robotaxi đang ngày càng phổ biến nhờ giá cả cạnh tranh. Một chuyến đi mà tờ SCMP bắt từ Bệnh viện Nhân dân số 3 của Hồ Bắc đến Nhà hát lớn Qintai, quãng đường dài 3 km, chỉ tốn 4,2 nhân dân tệ (15.000 đồng) sau khi được giảm giá mạnh so với giá niêm yết là 24 nhân dân tệ (82.000 đồng). Để so sánh, một chuyến đi bằng taxi thông thường có giá 15 nhân dân tệ (hơn 52.000 đồng).

Dịch vụ dễ sử dụng và giá vé được trợ giá đã nhanh chóng khiến xe Apollo Go được săn đón nhiều ở Vũ Hán. Ngay cả trong những giờ không cao điểm, thời gian chờ đợi một chuyến xe có thể lên tới nửa tiếng. Sinh viên đại học Zhou cho biết anh đã phải đợi hơn một giờ để có được chiếc robotaxi sau khi đặt xe qua điện thoại. Wang Lei, một nhân viên bán hàng 24 tuổi, người đã nhiều lần đi Apollo Go, cho biết anh sẽ chỉ chọn dịch vụ này nếu không vội. “Tôi có thể thích xe Apollo Go hơn khi đi ra vùng ngoại ô vì nó rẻ hơn và giao thông không quá đông đúc”, anh nói.

Không có gì ngạc nhiên khi sự phổ biến của robotaxi ở Vũ Hán đã khiến một số nhà khai thác taxi của thành phố khó chịu.

Theo tờ Southern Weekly, một bức thư ngỏ được công bố vào cuối tháng trước bởi Công ty vận tải hành khách ô tô Vũ Hán Jianshe, cho biết 4 trong số 159 tài xế taxi của họ đã nghỉ việc kể từ tháng 4 do thu nhập giảm sút. Công ty cáo buộc robotaxi đã “lấy mất việc làm”.

Vấn đề này cũng đang được người dân Trung Quốc tranh luận sôi nổi. Một cuộc khảo sát đang diễn ra trên tờ The Paper, cho đến nay đã thăm dò 3.000 người trả lời, cho thấy 51% cho rằng robotaxi sẽ thay thế người lái xe, trong khi 35% cho rằng chúng sẽ có một số tác động nhưng không thay thế hoàn toàn taxi thông thường. Chỉ có 12% tin rằng sẽ không có tác động.

1721544705500.png

Một số xe taxi không người lại vẫn có lái xe đảm bảo an toàn

Việc triển khai ô tô tự lái ở các thành phố như Vũ Hán đã làm tăng thêm lo ngại về an ninh việc làm, vì việc lái xe gọi xe và giao đồ ăn trực tuyến được coi là nguồn thu cuối cùng đối với những người khỏe mạnh trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc suy thoái. Ở một đất nước mà hầu hết mọi người không được hưởng trợ cấp thất nghiệp, lái xe taxi mang lại một công việc có thu nhập thấp với dòng tiền ổn định. Theo số liệu mới nhất từ Bộ Giao thông Vận tải Trung Quốc, tính đến cuối tháng 5, đã có 7 triệu tài xế taxi được cấp phép trên toàn quốc.

Mặc dù quy mô thử nghiệm ở Vũ Hán còn nhỏ, nhưng Baidu đặt mục tiêu hòa vốn ở thành phố này vào cuối năm nay và cho biết rằng dịch vụ taxi không người lái có thể được triển khai trên toàn quốc trong tương lai. Chen Zhuo, tổng giám đốc bộ phận xe tự lái của Baidu, cho biết vào tháng 5 rằng công ty có kế hoạch “tái tạo trải nghiệm thành công của Vũ Hán” ở các thành phố khác.

Các nhà phân tích Alex Yao và Daniel Chen của JPMorgan Chase đã viết trong một nghiên cứu rằng dịch vụ xe tự lái của Baidu có thể hòa vốn vào nửa cuối năm 2024, với những thay đổi trong chiến lược định giá hiện tại, chi phí phương tiện và tỷ lệ giám sát an toàn. Hiện tại, một số robotaxi Apollo Go chỉ được cấp phép hoạt động ở Vũ Hán với người điều khiển an toàn ngồi sau tay lái và các phương tiện không người lái được giám sát từ xa với tỷ lệ tối thiểu là một người điều khiển cho ba phương tiện.

Hai nhà phân tích viết: “Biên lợi nhuận của một thành phố riêng lẻ của Baidu có thể sẽ tăng đáng kể vào nửa cuối năm 2024 khi ba biến số chính di chuyển theo hướng thuận lợi”.

Các thành phố khác của Trung Quốc cũng thể hiện sự nhiệt tình trong việc áp dụng công nghệ không người lái. Bắc Kinh, Thượng Hải và Thâm Quyến đã cho phép robotaxi hoạt động trên những con đường được chỉ định hoặc ở một số khu vực nhất định, nhưng nhìn chung không phải ở trung tâm thành phố. Thượng Hải cũng sẽ đưa robotaxi vào một số con đường trong khu tài chính Phố Đông vào đầu tuần tới, với giấy phép được cấp cho bốn công ty robotaxi gồm Baidu, AutoX, Pony.ai và SAIC AI Lab.

Bắc Kinh đã bật đèn xanh cho Baidu, Pony.ai, WeRide và AutoX vận hành dịch vụ đưa đón tự động giữa Sân bay Quốc tế Đại Hưng ở Bắc Kinh và khu công nghệ cao Yizhuang, mặc dù các dịch vụ này vẫn yêu cầu người lái xe an toàn ngồi sau tay lái.

Tuy nhiên, theo Hong Wanting, nhà phân tích cấp cao của công ty nghiên cứu thị trường IDC ở Trung Quốc, việc triển khai thương mại robotaxi vẫn còn ở giai đoạn sơ khai vì nó đòi hỏi “khả năng lập kế hoạch và nhận thức cao hơn”. Hong cho biết: “Robotaxis vẫn bị hạn chế ở một số khu vực nhất định hoặc yêu cầu một số nhân viên điều khiển từ xa thực hiện các chương trình sao lưu và dự phòng bảo mật”.

Baidu là công ty hàng đầu của Trung Quốc trong ngành công nghiệp xe tự lái, đã đạt đến cấp độ 4, trong đó các phương tiện có khả năng vận hành tự động hoàn toàn mà không cần sự can thiệp của con người. Cho đến nay, công nghệ này có thành tích an toàn gần như hoàn hảo ở Trung Quốc, với vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng nhất liên quan đến robotaxi chỉ khiến xe bị trầy xước.

Trở lại Vũ Hán, một tài xế tên Lin, người làm việc cho nền tảng gọi xe Caocao Mobility thuộc sở hữu của Geely, cho biết robotaxi có “cách lái xe tốt” vì chúng không bao giờ tăng tốc hoặc cắt ngang các tài xế khác, nhưng hành vi đó làm chậm giao thông.

Không ai trong số sáu tài xế taxi truyền thống trao đổi với tờ SCMP cho biết họ lo ngại về việc mất việc làm do kỹ năng lái xe taxi tự động hạn chế so với con người.

Một tài xế tên Zheng, người làm việc cho một công ty ở Didi Chuxing ở Vũ Hán, cho biết anh sẽ rời khỏi thành phố nếu Apollo Go bắt đầu lấy đi quá nhiều hoạt động kinh doanh.

Một tài xế tên Lu, khoảng ngoài 50 tuổi, đã ủng hộ công nghệ này trong bối cảnh dân số Trung Quốc đang già đi. “Tôi sẽ nghỉ hưu sau một thập kỷ nữa. [Tôi] không sợ [mất việc], nhưng sẽ có ít người [làm tài xế] hơn. Chúng ta sẽ cần [ô tô không người lái] trong tương lai.”
 


Đăng nhập một lần thảo luận tẹt ga
Thành viên mới đăng
Top