Việc ghi nhớ hàng loạt mật khẩu phức tạp cho vô số tài khoản trực tuyến là một "cơn ác mộng" với nhiều người dùng. Để giải quyết vấn đề này, không ít người chọn cách tiện lợi nhất: nhấn nút "Lưu mật khẩu" (Save Password) trên các trình duyệt web phổ biến như Google Chrome, Firefox hay Microsoft Edge. Chỉ một cú nhấp, bạn đã đăng nhập thành công. Tuy nhiên, các chuyên gia an ninh mạng cảnh báo rằng sự tiện lợi tức thời này đang âm thầm đặt bạn vào những rủi ro bảo mật cực kỳ nghiêm trọng, mở ra 5 "lỗ hổng tử thần" mà bạn có thể chưa hề lường tới.
5 Lý do nên từ bỏ thói quen lưu mật khẩu trên trình duyệt
Thứ nhất, trình duyệt web ngày nay không chỉ lưu mật khẩu mà còn là nơi chứa đựng vô số thông tin cá nhân nhạy cảm khác như lịch sử duyệt web, địa chỉ nhà, số điện thoại, thông tin thẻ thanh toán... Việc tập trung quá nhiều dữ liệu quan trọng vào một nơi biến trình duyệt thành một "mỏ vàng", một mục tiêu cực kỳ hấp dẫn cho tin tặc. Nếu tài khoản trình duyệt hoặc chính trình duyệt trên máy tính của bạn bị xâm nhập (qua malware, tấn công từ xa, hoặc thậm chí người khác sử dụng chung máy tính), toàn bộ danh tính số của bạn có nguy cơ bị đánh cắp.
Thứ hai, cơ chế bảo mật của trình quản lý mật khẩu tích hợp sẵn trong trình duyệt thường không mạnh mẽ bằng các ứng dụng quản lý mật khẩu chuyên dụng. Mặc dù mật khẩu có thể được mã hóa, lớp mã hóa này có thể yếu hơn và cách thức lưu trữ dễ bị các kỹ thuật tấn công như "Credential Dumping" (trích xuất hàng loạt thông tin đăng nhập) nhắm tới hơn. Quan trọng hơn, hầu hết các trình duyệt thiếu lớp bảo vệ cốt lõi là yêu cầu Xác thực đa yếu tố (MFA) để truy cập vào kho mật khẩu đã lưu.
Thứ ba, tồn tại các loại phần mềm độc hại (malware) được thiết kế chuyên biệt để quét và đánh cắp mật khẩu lưu trên trình duyệt (Password Stealer). Bên cạnh đó, các hình thức tấn công chiếm quyền điều khiển trình duyệt ("Browser Hijacking") có thể thay đổi cài đặt, chuyển hướng bạn đến các trang web giả mạo để lừa bạn nhập lại mật khẩu.
Thứ tư, tính năng đồng bộ hóa mật khẩu qua tài khoản (ví dụ: tài khoản Google đồng bộ mật khẩu Chrome trên nhiều thiết bị) tuy tiện lợi nhưng lại tiềm ẩn rủi ro lớn. Chỉ cần một thiết bị trong chuỗi đồng bộ bị xâm nhập (ví dụ: điện thoại bị mất cắp và không được bảo vệ đủ mạnh), toàn bộ kho mật khẩu của bạn trên tất cả các thiết bị khác đều có nguy cơ bị lộ, do chúng thường được đồng bộ qua máy chủ trực tuyến của nhà cung cấp trình duyệt.
Cuối cùng, việc dùng chung máy tính hoặc cho người khác mượn điện thoại là khá phổ biến. Bất kỳ ai có quyền truy cập vật lý vào thiết bị đã đăng nhập tài khoản trình duyệt của bạn đều có thể tương đối dễ dàng xem được các mật khẩu đã lưu trong phần cài đặt.
Giải pháp an toàn hơn: Trình quản lý mật khẩu chuyên dụng
Để bảo vệ hiệu quả hàng loạt tài khoản trực tuyến của mình, các chuyên gia bảo mật đồng loạt khuyến nghị người dùng nên từ bỏ thói quen lưu mật khẩu trên trình duyệt và chuyển sang sử dụng một trình quản lý mật khẩu chuyên dụng, uy tín (Dedicated Password Manager) như Bitwarden, 1Password, LastPass, Dashlane... Các ứng dụng này cung cấp mã hóa mạnh mẽ cấp quân sự, yêu cầu một mật khẩu chủ duy nhất (master password) cực mạnh, hỗ trợ xác thực đa yếu tố (MFA) để truy cập kho dữ liệu, và có nhiều tính năng bảo mật tiên tiến khác.
Đừng đánh đổi sự an toàn lâu dài chỉ vì sự tiện lợi nhất thời. Hãy dành chút thời gian thiết lập một trình quản lý mật khẩu chuyên dụng để bảo vệ "chìa khóa" kỹ thuật số của bạn một cách hiệu quả nhất.
5 Lý do nên từ bỏ thói quen lưu mật khẩu trên trình duyệt
Thứ nhất, trình duyệt web ngày nay không chỉ lưu mật khẩu mà còn là nơi chứa đựng vô số thông tin cá nhân nhạy cảm khác như lịch sử duyệt web, địa chỉ nhà, số điện thoại, thông tin thẻ thanh toán... Việc tập trung quá nhiều dữ liệu quan trọng vào một nơi biến trình duyệt thành một "mỏ vàng", một mục tiêu cực kỳ hấp dẫn cho tin tặc. Nếu tài khoản trình duyệt hoặc chính trình duyệt trên máy tính của bạn bị xâm nhập (qua malware, tấn công từ xa, hoặc thậm chí người khác sử dụng chung máy tính), toàn bộ danh tính số của bạn có nguy cơ bị đánh cắp.
Thứ hai, cơ chế bảo mật của trình quản lý mật khẩu tích hợp sẵn trong trình duyệt thường không mạnh mẽ bằng các ứng dụng quản lý mật khẩu chuyên dụng. Mặc dù mật khẩu có thể được mã hóa, lớp mã hóa này có thể yếu hơn và cách thức lưu trữ dễ bị các kỹ thuật tấn công như "Credential Dumping" (trích xuất hàng loạt thông tin đăng nhập) nhắm tới hơn. Quan trọng hơn, hầu hết các trình duyệt thiếu lớp bảo vệ cốt lõi là yêu cầu Xác thực đa yếu tố (MFA) để truy cập vào kho mật khẩu đã lưu.
Thứ ba, tồn tại các loại phần mềm độc hại (malware) được thiết kế chuyên biệt để quét và đánh cắp mật khẩu lưu trên trình duyệt (Password Stealer). Bên cạnh đó, các hình thức tấn công chiếm quyền điều khiển trình duyệt ("Browser Hijacking") có thể thay đổi cài đặt, chuyển hướng bạn đến các trang web giả mạo để lừa bạn nhập lại mật khẩu.
Thứ tư, tính năng đồng bộ hóa mật khẩu qua tài khoản (ví dụ: tài khoản Google đồng bộ mật khẩu Chrome trên nhiều thiết bị) tuy tiện lợi nhưng lại tiềm ẩn rủi ro lớn. Chỉ cần một thiết bị trong chuỗi đồng bộ bị xâm nhập (ví dụ: điện thoại bị mất cắp và không được bảo vệ đủ mạnh), toàn bộ kho mật khẩu của bạn trên tất cả các thiết bị khác đều có nguy cơ bị lộ, do chúng thường được đồng bộ qua máy chủ trực tuyến của nhà cung cấp trình duyệt.
Cuối cùng, việc dùng chung máy tính hoặc cho người khác mượn điện thoại là khá phổ biến. Bất kỳ ai có quyền truy cập vật lý vào thiết bị đã đăng nhập tài khoản trình duyệt của bạn đều có thể tương đối dễ dàng xem được các mật khẩu đã lưu trong phần cài đặt.
Giải pháp an toàn hơn: Trình quản lý mật khẩu chuyên dụng
Để bảo vệ hiệu quả hàng loạt tài khoản trực tuyến của mình, các chuyên gia bảo mật đồng loạt khuyến nghị người dùng nên từ bỏ thói quen lưu mật khẩu trên trình duyệt và chuyển sang sử dụng một trình quản lý mật khẩu chuyên dụng, uy tín (Dedicated Password Manager) như Bitwarden, 1Password, LastPass, Dashlane... Các ứng dụng này cung cấp mã hóa mạnh mẽ cấp quân sự, yêu cầu một mật khẩu chủ duy nhất (master password) cực mạnh, hỗ trợ xác thực đa yếu tố (MFA) để truy cập kho dữ liệu, và có nhiều tính năng bảo mật tiên tiến khác.
Đừng đánh đổi sự an toàn lâu dài chỉ vì sự tiện lợi nhất thời. Hãy dành chút thời gian thiết lập một trình quản lý mật khẩu chuyên dụng để bảo vệ "chìa khóa" kỹ thuật số của bạn một cách hiệu quả nhất.
