A-Train The Seven
...'cause for once, I didn't hate myself.
Một bài viết trên trang tin tài chính WEB Money Post (thuộc nhà xuất bản Shogakukan) đã tiết lộ 1 quyết định then chốt trong lịch sử Sony, khi tập đoàn này chọn đầu tư vào Columbia Pictures thay vì Apple vào năm 1989. Chính quyết định này đã định hình nên mô hình kinh doanh tập trung vào giải trí của Sony ngày nay, giúp họ vượt qua sức ép từ sự trỗi dậy của ngành điện tử Trung Quốc.
Ông nhận thấy rằng việc mua lại các công ty điện tử khác lúc nào cũng có thể thực hiện được, trong khi cơ hội sở hữu một hãng phim lớn như Columbia Pictures lại hiếm hoi.
Sony đã bỏ qua cơ hội thâu tóm Apple để chọn hãng phim Columbia Pictures
Quyết định táo bạo này được đưa ra khi tập đoàn thực tế không có kinh nghiệm trong lĩnh vực điện ảnh, song nó đã mở ra một chương mới trong lịch sử tập đoàn này. Nếu chọn mua Apple, có lẽ không có PlayStation, không có phim Spider-Man, và thậm chí cả iPhone hay iPad ngày nay cũng có thể không bao giờ ra đời. Một Apple thiếu vắng Steve Jobs ở thời điểm ý là 1 Apple rất khác so với hiện tại, không đủ sức tạo ra những sản phẩm cách mạng. Nếu Sony tiếp quản, có thể họ sẽ biến Apple thành 1 công ty con phụ trách kinh doanh máy tính mà thôi. Và Columbia Picturers có thể bị 1 ông lớn khác mua lại như Disney hay Netflix.
Hai nhân vật quan trọng trong việc định hình Sony thành một đế chế giải trí như ngày hôm nay là Kazuo Hirai (trở thành Chủ tịch năm 2012 sau khi dẫn dắt Sony Computer Entertainment) và Kenichiro Yoshida (Chủ tịch kiêm CEO hiện tại). Ông Yoshida từng chia sẻ: "Hạt giống cho Sony của ngày hôm nay đã được gieo từ thế kỷ 20".
Quyết định dấn thân vào thị trường âm nhạc và phim ảnh đã thay đổi vận mệnh Sony, thay vì chọn mua Apple
Năm 1968, hợp tác giữa Sony và CBS Records đã đặt nền móng cho sự phát triển mạnh mẽ của mảng âm nhạc sau này. Ông Morita Akio đã tiên đoán tầm quan trọng của phần mềm trong tương lai: "Sự phát triển của phần mềm sẽ thúc đẩy sự ra đời của phần cứng mới phục vụ con người".
Việc đầu tư 50 tỷ Yên (khoảng 320 triệu USD) vào Kadokawa mới đây để trở thành cổ đông lớn nhất nắm 10% cổ phần, là bước đi chiến lược tiếp theo trong tham vọng của ông lớn Nhật Bản. Với khả năng tiếp cận nguồn nội dung khổng lồ của Kadokawa đặc biệt là anime, hãng đang củng cố vị thế trong ngành công nghiệp giải trí toàn cầu vững chắc hơn bao giờ hết.
Sự trỗi dậy của Trung Quốc trong lĩnh vực điện tử tiêu dùng đã đặt ra thách thức lớn đối với các công ty điện tử khác trong ngành, nhờ tận dụng sức mua khổng lồ của thị trường nội địa và chuỗi cung ứng vô cùng hoàn thiện. Samsung và LG đều đang phải vật lộn để đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt về giá cả lẫn sản lượng. Trái lại, nhờ quyết định mang tính chiến lược chuyển hướng sang lĩnh vực giải trí, Sony đã giảm thiểu đáng kể rủi ro này.
Cổ phiếu Samsung liên tục lập đáy mới
Cùng thời điểm Samsung Electronics "bốc hơi" hơn 120 tỷ USD vốn hóa vì tâm lý lo ngại của các nhà đầu tư lan rộng, Sony lại "thăng hoa" trở thành công ty lớn thứ 3 trên sàn chứng khoán Tokyo, giá cổ phiếu có lúc lập đỉnh cao nhất trong vòng 25 năm qua. Tình cảnh trái ngược cho thấy vị thế của 2 công ty trên những thị trường mà họ tham gia: Samsung đang rơi vào khủng hoảng, còn Sony lên như diều gặp gió.
Ông lớn Nhật Bản đã không còn phụ thuộc quá nhiều vào các sản phẩm điện tử tiêu dùng có tỷ suất lợi nhuận thấp, áp lực cạnh tranh về giá bán như TV, smartphone và laptop. Họ tập trung vào những lĩnh vực có biên lợi nhuận cao hơn.
PlayStation vẫn là một trong những nền tảng game hàng đầu thế giới, mang lại nguồn thu lớn từ phân phối game, đăng ký dịch vụ PlayStation Plus. Concord dù là một thất bại cay đắng, hầu như không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh tập đoàn. Mặc dù có những bộ phim không thành công như Madame Web và Kraven the Hunter, Sony Pictures vẫn là một hãng phim lớn, góp phần đáng kể vào doanh thu của tập đoàn. Bộ phim It Ends with Us của họ đã thu về số tiền gấp 14 lần kinh phí, trở thành hiện tượng bất ngờ tại phòng vé.
Sony Music là công ty quản lý tài sản âm nhạc lớn nhất thế giới với kho bản quyền hơn 6,2 triệu bài hát
Sony Music Entertainment là một trong những công ty âm nhạc lớn nhất thế giới. Bao gồm hãng thu âm lớn thứ 2 thế giới, nhà xuất bản âm nhạc lớn nhất và quản lý danh mục tài sản âm nhạc lớn nhất. Tại thị trường Nhật Bản, họ cũng là công ty thu âm lớn nhất, bài hát Bling-Bang-Bang-Born do hãng phát hành lập hàng loạt kỷ lục âm nhạc, trở thành siêu hit năm vừa qua. Thị trường bản quyền âm nhạc đã vượt qua rạp chiếu phim về doanh thu: 45,5 tỷ USD so với 33 tỷ USD (năm doanh thu bán vé cao nhất là 2019 với 41 tỷ USD), cơ hội rất lớn.
Việc đầu tư vào Kadokawa sẽ giúp Sony tiến sâu vào thị trường anime đang phát triển mạnh mẽ ước tính có hơn 800 triệu người hâm mộ ở bên ngoài Trung Quốc và Nhật Bản. Cả 2 cùng khám phá các sáng kiến khai thác kho tàng IP khổng lồ; lên kế hoạch chuyển thể phim truyền hình, phim chiếu rạp và anime; mở rộng phân phối video game. Trước đó, họ đã sở hữu Crunchyroll là nền tảng phát trực tuyến sở hữu kho anime bản quyền lớn nhất và Aniplex, 1 trong những nhà sản xuất và phân phối anime lớn nhất.
Việc Sony chọn Columbia Pictures thay vì Apple cách đây 35 năm là một quyết định mạo hiểm nhưng đầy sáng suốt. Mô hình kinh doanh tập trung vào giải trí đã giúp người Nhật giảm thiểu rủi ro từ sự cạnh tranh gay gắt của Trung Quốc trong lĩnh vực điện tử tiêu dùng, đồng thời tận dụng lợi thế trong mảng video game và anime.
Tính đến ngày 30/9/2024, tập đoàn Nhật Bản có tất cả 1.724 công ty con và 156 công ty liên kết trên toàn cầu. Trong số này, 1.685 là công ty con hợp nhất và 144 là công ty liên kết theo phương pháp vốn chủ sở hữu. Hoạt động lớn nhất là kinh doanh Dịch vụ mạng và trò chơi (G&NS), chiếm 32% doanh thu trong năm tài chính 2023. Tiếp theo là Công nghệ Giải trí & Dịch vụ (ET&S) với 19%; Tài chính (13%); Âm nhạc (12%); Giải pháp Cảm biến & Hình ảnh (I&SS) (12%) và Phim ảnh (11%).
Ngoài lĩnh vực giải trí bao gồm trò chơi, phim ảnh, âm nhạc và anime. Họ vẫn còn duy trì kinh doanh điện tử gồm bán dẫn (cảm biến hình ảnh, diode laser); thiết bị và giải pháp chuyên nghiệp (máy chiếu, máy quay, màn hình tham chiếu, tai nghe kiểm âm); TV; đồ âm thanh cá nhân; máy chụp ảnh; điện thoại di động. Đặc biệt, ở những thị trường đặc thù như cảm biến hình ảnh hay máy quay, công ty hầu như không chịu áp lực cạnh tranh từ Trung Quốc hay Hàn Quốc, giữ vững vị thế trong top đầu.
Mặc dù phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ Netflix và Disney trong ngành giải trí, công ty vẫn có triển vọng tương lai tươi sáng nhờ đa dạng hóa hoạt động kinh doanh và sự vững mạnh trong 1 số lĩnh vực cốt lõi. Trong khi lĩnh vực điện tử khéo léo tránh đối đầu trực diện với Trung Quốc. Thành công của họ cho thấy tầm nhìn chiến lược, sự chấp nhận rủi ro và khả năng thích ứng với thị trường luôn là chìa khóa quan trọng dẫn đến thành công.
Từ chối mua lại Apple
Năm 1989, Apple đang gặp khủng hoảng nghiêm trọng sau khi đồng sáng lập Steve Jobs bị sa thải. Sony lúc đó đang là ông lớn trong ngành điện tử, đã được hỏi liệu có muốn mua lại công ty Mỹ hay không. Tuy nhiên, ông Morita Akio, nhà sáng lập kiêm chủ tịch Sony, lại lựa chọn mua lại Columbia Pictures. Ông Morita lý giải: "Bạn luôn có thể mua một công ty như Apple, nhưng nếu không mua một công ty điện ảnh ngay bây giờ, bạn sẽ không bao giờ có cơ hội lần nữa".Ông nhận thấy rằng việc mua lại các công ty điện tử khác lúc nào cũng có thể thực hiện được, trong khi cơ hội sở hữu một hãng phim lớn như Columbia Pictures lại hiếm hoi.
Sony đã bỏ qua cơ hội thâu tóm Apple để chọn hãng phim Columbia Pictures
Quyết định táo bạo này được đưa ra khi tập đoàn thực tế không có kinh nghiệm trong lĩnh vực điện ảnh, song nó đã mở ra một chương mới trong lịch sử tập đoàn này. Nếu chọn mua Apple, có lẽ không có PlayStation, không có phim Spider-Man, và thậm chí cả iPhone hay iPad ngày nay cũng có thể không bao giờ ra đời. Một Apple thiếu vắng Steve Jobs ở thời điểm ý là 1 Apple rất khác so với hiện tại, không đủ sức tạo ra những sản phẩm cách mạng. Nếu Sony tiếp quản, có thể họ sẽ biến Apple thành 1 công ty con phụ trách kinh doanh máy tính mà thôi. Và Columbia Picturers có thể bị 1 ông lớn khác mua lại như Disney hay Netflix.
Xây dựng đế chế giải trí
Columbia Pictures thời điểm đó đang gặp khó khăn về tài chính và quản lý. Các đời chủ tịch sau này của Sony như Idei Nobuyuki và Howard Stringer đã phải nỗ lực rất nhiều để vực dậy hãng phim này. Chỉ đến năm 2002, sau thành công vang dội của Spider-Man, kinh doanh phim ảnh mới bắt đầu có lãi, đánh dấu hơn 10 năm nỗ lực không ngừng.Hai nhân vật quan trọng trong việc định hình Sony thành một đế chế giải trí như ngày hôm nay là Kazuo Hirai (trở thành Chủ tịch năm 2012 sau khi dẫn dắt Sony Computer Entertainment) và Kenichiro Yoshida (Chủ tịch kiêm CEO hiện tại). Ông Yoshida từng chia sẻ: "Hạt giống cho Sony của ngày hôm nay đã được gieo từ thế kỷ 20".
Quyết định dấn thân vào thị trường âm nhạc và phim ảnh đã thay đổi vận mệnh Sony, thay vì chọn mua Apple
Năm 1968, hợp tác giữa Sony và CBS Records đã đặt nền móng cho sự phát triển mạnh mẽ của mảng âm nhạc sau này. Ông Morita Akio đã tiên đoán tầm quan trọng của phần mềm trong tương lai: "Sự phát triển của phần mềm sẽ thúc đẩy sự ra đời của phần cứng mới phục vụ con người".
Cơ cấu đa dạng thích nghi với Trung Quốc trỗi dậy
Việc đầu tư 50 tỷ Yên (khoảng 320 triệu USD) vào Kadokawa mới đây để trở thành cổ đông lớn nhất nắm 10% cổ phần, là bước đi chiến lược tiếp theo trong tham vọng của ông lớn Nhật Bản. Với khả năng tiếp cận nguồn nội dung khổng lồ của Kadokawa đặc biệt là anime, hãng đang củng cố vị thế trong ngành công nghiệp giải trí toàn cầu vững chắc hơn bao giờ hết.
Sự trỗi dậy của Trung Quốc trong lĩnh vực điện tử tiêu dùng đã đặt ra thách thức lớn đối với các công ty điện tử khác trong ngành, nhờ tận dụng sức mua khổng lồ của thị trường nội địa và chuỗi cung ứng vô cùng hoàn thiện. Samsung và LG đều đang phải vật lộn để đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt về giá cả lẫn sản lượng. Trái lại, nhờ quyết định mang tính chiến lược chuyển hướng sang lĩnh vực giải trí, Sony đã giảm thiểu đáng kể rủi ro này.
Cổ phiếu Samsung liên tục lập đáy mới
Cùng thời điểm Samsung Electronics "bốc hơi" hơn 120 tỷ USD vốn hóa vì tâm lý lo ngại của các nhà đầu tư lan rộng, Sony lại "thăng hoa" trở thành công ty lớn thứ 3 trên sàn chứng khoán Tokyo, giá cổ phiếu có lúc lập đỉnh cao nhất trong vòng 25 năm qua. Tình cảnh trái ngược cho thấy vị thế của 2 công ty trên những thị trường mà họ tham gia: Samsung đang rơi vào khủng hoảng, còn Sony lên như diều gặp gió.
Tập trung vào giải trí
Ông lớn Nhật Bản đã không còn phụ thuộc quá nhiều vào các sản phẩm điện tử tiêu dùng có tỷ suất lợi nhuận thấp, áp lực cạnh tranh về giá bán như TV, smartphone và laptop. Họ tập trung vào những lĩnh vực có biên lợi nhuận cao hơn.
PlayStation vẫn là một trong những nền tảng game hàng đầu thế giới, mang lại nguồn thu lớn từ phân phối game, đăng ký dịch vụ PlayStation Plus. Concord dù là một thất bại cay đắng, hầu như không ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh tập đoàn. Mặc dù có những bộ phim không thành công như Madame Web và Kraven the Hunter, Sony Pictures vẫn là một hãng phim lớn, góp phần đáng kể vào doanh thu của tập đoàn. Bộ phim It Ends with Us của họ đã thu về số tiền gấp 14 lần kinh phí, trở thành hiện tượng bất ngờ tại phòng vé.
Sony Music là công ty quản lý tài sản âm nhạc lớn nhất thế giới với kho bản quyền hơn 6,2 triệu bài hát
Sony Music Entertainment là một trong những công ty âm nhạc lớn nhất thế giới. Bao gồm hãng thu âm lớn thứ 2 thế giới, nhà xuất bản âm nhạc lớn nhất và quản lý danh mục tài sản âm nhạc lớn nhất. Tại thị trường Nhật Bản, họ cũng là công ty thu âm lớn nhất, bài hát Bling-Bang-Bang-Born do hãng phát hành lập hàng loạt kỷ lục âm nhạc, trở thành siêu hit năm vừa qua. Thị trường bản quyền âm nhạc đã vượt qua rạp chiếu phim về doanh thu: 45,5 tỷ USD so với 33 tỷ USD (năm doanh thu bán vé cao nhất là 2019 với 41 tỷ USD), cơ hội rất lớn.
Việc đầu tư vào Kadokawa sẽ giúp Sony tiến sâu vào thị trường anime đang phát triển mạnh mẽ ước tính có hơn 800 triệu người hâm mộ ở bên ngoài Trung Quốc và Nhật Bản. Cả 2 cùng khám phá các sáng kiến khai thác kho tàng IP khổng lồ; lên kế hoạch chuyển thể phim truyền hình, phim chiếu rạp và anime; mở rộng phân phối video game. Trước đó, họ đã sở hữu Crunchyroll là nền tảng phát trực tuyến sở hữu kho anime bản quyền lớn nhất và Aniplex, 1 trong những nhà sản xuất và phân phối anime lớn nhất.
Kết luận
Việc Sony chọn Columbia Pictures thay vì Apple cách đây 35 năm là một quyết định mạo hiểm nhưng đầy sáng suốt. Mô hình kinh doanh tập trung vào giải trí đã giúp người Nhật giảm thiểu rủi ro từ sự cạnh tranh gay gắt của Trung Quốc trong lĩnh vực điện tử tiêu dùng, đồng thời tận dụng lợi thế trong mảng video game và anime.
Tính đến ngày 30/9/2024, tập đoàn Nhật Bản có tất cả 1.724 công ty con và 156 công ty liên kết trên toàn cầu. Trong số này, 1.685 là công ty con hợp nhất và 144 là công ty liên kết theo phương pháp vốn chủ sở hữu. Hoạt động lớn nhất là kinh doanh Dịch vụ mạng và trò chơi (G&NS), chiếm 32% doanh thu trong năm tài chính 2023. Tiếp theo là Công nghệ Giải trí & Dịch vụ (ET&S) với 19%; Tài chính (13%); Âm nhạc (12%); Giải pháp Cảm biến & Hình ảnh (I&SS) (12%) và Phim ảnh (11%).
Ngoài lĩnh vực giải trí bao gồm trò chơi, phim ảnh, âm nhạc và anime. Họ vẫn còn duy trì kinh doanh điện tử gồm bán dẫn (cảm biến hình ảnh, diode laser); thiết bị và giải pháp chuyên nghiệp (máy chiếu, máy quay, màn hình tham chiếu, tai nghe kiểm âm); TV; đồ âm thanh cá nhân; máy chụp ảnh; điện thoại di động. Đặc biệt, ở những thị trường đặc thù như cảm biến hình ảnh hay máy quay, công ty hầu như không chịu áp lực cạnh tranh từ Trung Quốc hay Hàn Quốc, giữ vững vị thế trong top đầu.
Mặc dù phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ Netflix và Disney trong ngành giải trí, công ty vẫn có triển vọng tương lai tươi sáng nhờ đa dạng hóa hoạt động kinh doanh và sự vững mạnh trong 1 số lĩnh vực cốt lõi. Trong khi lĩnh vực điện tử khéo léo tránh đối đầu trực diện với Trung Quốc. Thành công của họ cho thấy tầm nhìn chiến lược, sự chấp nhận rủi ro và khả năng thích ứng với thị trường luôn là chìa khóa quan trọng dẫn đến thành công.
