From Beijing with Love
Cháu đã lớn thế này rồi à. Lại đây chú ôm cái coi.
Máy bay chiến đấu tàng hình F-35 Lightning II, niềm tự hào của không quân Hoa Kỳ, đang trở thành tâm điểm chú ý khi chính quyền mới tại Nhà Trắng lên nắm quyền. Chương trình phát triển F-35 là một dự án quân sự khổng lồ, đang phải đối mặt với nhiều thách thức từ biến động chính trị, những thay đổi trong chính sách quốc phòng đến những vấn đề về sản xuất và chi phí.
Không quân Hoa Kỳ và nhà thầu chính Lockheed Martin của F-35 đã đạt được thỏa thuận sơ bộ về hai lô sản xuất tiếp theo (lô 18 và 19), ước tính khoảng 300 máy bay. Tuy nhiên, số lượng máy bay cụ thể và chi phí vẫn chưa được công bố chính thức.
Các dự án quy mô lớn như F-35 thường xuyên gặp phải tình trạng chi phí leo thang và thời gian giao hàng bị chậm trễ. Mục tiêu của các thỏa thuận này là duy trì khả năng tác chiến của Không quân, đồng thời quản lý chi tiêu ngân sách một cách hiệu quả.
Mỗi lô sản xuất F-35 đều là kết quả của những bài học kinh nghiệm từ các chuyến bay thử nghiệm và hoạt động thực tế. Hiệu suất động cơ, khả năng điều khiển, hệ thống cảm biến của F-35 liên tục được đánh giá và cải tiến. Dữ liệu từ các cuộc tập trận, huấn luyện và hoạt động thực tế được phản hồi lại quá trình sản xuất, giúp định hình lại cả những máy bay đang hoạt động và những chiếc đang được chế tạo.
Thiết kế của F-35 được xây dựng theo hướng mô-đun, cho phép nâng cấp và bảo trì dễ dàng. Tuy nhiên, ưu điểm này chỉ phát huy tác dụng khi các yêu cầu về phụ tùng thay thế, cập nhật phần mềm và thiết bị hỗ trợ mặt đất được đáp ứng đầy đủ.
Sự chuyển giao quyền lực sang chính quyền của Tổng thống Trump mang đến những quan điểm mới về chi tiêu quốc phòng, quan hệ đối tác quốc tế và vai trò chiến lược của F-35. Các thông báo hợp đồng vào đầu nhiệm kỳ tổng thống mới thường mang ý nghĩa tượng trưng cho định hướng chính sách quốc phòng.
Đặc biệt, F-35 đang trở thành mục tiêu chỉ trích của một số nhân vật có tầm ảnh hưởng, trong đó có tỷ phú công nghệ Elon Musk. Dù không phải chuyên gia quốc phòng, Elon Musk đã nhiều lần bày tỏ quan điểm không hài lòng về F-35 trên mạng xã hội. Những lời chỉ trích này cùng với những báo cáo từ các nguồn độc lập, cho thấy F-35 đang gặp phải thách thức thực sự về hiệu năng so với mục tiêu ban đầu.
Chương trình F-35 đặt mục tiêu duy trì lịch trình sản xuất ổn định, phù hợp với kế hoạch huấn luyện và triển khai lực lượng. Các hợp đồng tập trung vào việc duy trì tỷ lệ sẵn sàng chiến đấu đáp ứng yêu cầu của phi công. Việc duy trì hoạt động lâu dài của F-35 đòi hỏi hệ thống bảo trì mạnh mẽ, cập nhật phần mềm thường xuyên và sự hợp tác chặt chẽ giữa các quân chủng và các quốc gia đồng minh.
Lockheed Martin và Văn phòng Chương trình Liên hợp F-35 (JPO) phải đưa ra các quyết định đa cấp, xem xét kỹ lưỡng giá thành mỗi máy bay, quy mô sản xuất và việc giảm chi phí đơn vị theo thời gian. Mỗi lô sản xuất đều nhằm mục đích cải thiện hiệu quả và đáp ứng các yêu cầu cụ thể của người sử dụng.
Các đồng minh châu Âu tham gia chương trình F-35 theo dõi chặt chẽ tiến độ của từng lô sản xuất mới để lên kế hoạch mua sắm. Sự hiện diện ngày càng tăng của F-35 ở châu Âu cho thấy tầm quan trọng của nó đối với NATO và các hoạt động phòng thủ chung.
Các chính phủ châu Âu muốn có nguồn cung phụ tùng ổn định, các chương trình đào tạo phi công tiêu chuẩn và các trung tâm bảo trì trên khắp châu lục. Một số quốc gia cũng theo đuổi các thỏa thuận chuyển giao công nghệ để xây dựng năng lực công nghiệp địa phương, trong khi những quốc gia khác tập trung vào việc tiếp cận các trung tâm bảo trì, nhằm giảm thời gian giao hàng các bộ phận sửa chữa.
Số lượng các quốc gia sử dụng F-35 đang không ngừng tăng lên, bao gồm ba quân chủng của Mỹ và nhiều quốc gia đối tác. Các thỏa thuận bảo trì cũng mang lại lợi nhuận lớn. Năm 2021, Lầu Năm Góc đã cấp cho Lockheed Martin tới 6,6 tỷ USD để hỗ trợ đội máy bay F-35 trong giai đoạn 2021-2023.
Một vấn đề chính được nêu ra trong các tài liệu của Bộ Quốc phòng là hệ thống hậu cần của F-35, đặc biệt là Hệ thống Thông tin Hậu cần Tự động (ALIS). ALIS đóng vai trò quan trọng trong mọi giai đoạn vận hành và bảo trì F-35, từ lập kế hoạch nhiệm vụ đến đặt hàng phụ tùng thay thế. Các tài liệu này cho thấy một số quốc gia đã cân nhắc việc rút khỏi chương trình do những bất cập của ALIS.
Việc mua hàng ngàn máy bay trong nhiều thập kỷ nhằm mục đích giảm chi phí đơn vị thông qua nguyên tắc kinh tế quy mô. Tuy nhiên, các biến động chính trị và những thay đổi trong chính sách quốc phòng có thể ảnh hưởng đến tiến độ và chi phí của chương trình.
Các nhà phân tích đều cho rằng F-35 vẫn là một phần quan trọng trong chiến lược không quân của Mỹ, bất kể những thay đổi chính trị. Các quan chức quân sự nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì ưu thế trên không, điều này thúc đẩy việc tiếp tục sản xuất F-35. Sự quan tâm của quốc tế càng củng cố vị thế của máy bay này, khi các quốc gia đồng minh tiếp tục tích hợp F-35 vào kế hoạch phòng thủ trong tương lai.
Tuy nhiên, những diễn biến tiếp theo trong chính sách quốc phòng của chính quyền mới tại Mỹ sẽ quyết định tương lai của chương trình F-35. Liệu những vấn đề về chi phí, hiệu năng và hậu cần có được giải quyết triệt để? Liệu chương trình F-35 có tiếp tục nhận được sự ủng hộ của các đồng minh quốc tế? Tất cả những câu hỏi này sẽ được trả lời trong những năm tới, khi chương trình F-35 tiếp tục hành trình phát triển của mình.
Thỏa thuận 'bắt tay' và những thách thức sản xuất
Không quân Hoa Kỳ và nhà thầu chính Lockheed Martin của F-35 đã đạt được thỏa thuận sơ bộ về hai lô sản xuất tiếp theo (lô 18 và 19), ước tính khoảng 300 máy bay. Tuy nhiên, số lượng máy bay cụ thể và chi phí vẫn chưa được công bố chính thức.
Các dự án quy mô lớn như F-35 thường xuyên gặp phải tình trạng chi phí leo thang và thời gian giao hàng bị chậm trễ. Mục tiêu của các thỏa thuận này là duy trì khả năng tác chiến của Không quân, đồng thời quản lý chi tiêu ngân sách một cách hiệu quả.
Mỗi lô sản xuất F-35 đều là kết quả của những bài học kinh nghiệm từ các chuyến bay thử nghiệm và hoạt động thực tế. Hiệu suất động cơ, khả năng điều khiển, hệ thống cảm biến của F-35 liên tục được đánh giá và cải tiến. Dữ liệu từ các cuộc tập trận, huấn luyện và hoạt động thực tế được phản hồi lại quá trình sản xuất, giúp định hình lại cả những máy bay đang hoạt động và những chiếc đang được chế tạo.
Thiết kế của F-35 được xây dựng theo hướng mô-đun, cho phép nâng cấp và bảo trì dễ dàng. Tuy nhiên, ưu điểm này chỉ phát huy tác dụng khi các yêu cầu về phụ tùng thay thế, cập nhật phần mềm và thiết bị hỗ trợ mặt đất được đáp ứng đầy đủ.
Thay đổi chính trị và sự ảnh hưởng của chính quyền Trump
Sự chuyển giao quyền lực sang chính quyền của Tổng thống Trump mang đến những quan điểm mới về chi tiêu quốc phòng, quan hệ đối tác quốc tế và vai trò chiến lược của F-35. Các thông báo hợp đồng vào đầu nhiệm kỳ tổng thống mới thường mang ý nghĩa tượng trưng cho định hướng chính sách quốc phòng.
Đặc biệt, F-35 đang trở thành mục tiêu chỉ trích của một số nhân vật có tầm ảnh hưởng, trong đó có tỷ phú công nghệ Elon Musk. Dù không phải chuyên gia quốc phòng, Elon Musk đã nhiều lần bày tỏ quan điểm không hài lòng về F-35 trên mạng xã hội. Những lời chỉ trích này cùng với những báo cáo từ các nguồn độc lập, cho thấy F-35 đang gặp phải thách thức thực sự về hiệu năng so với mục tiêu ban đầu.
Tổng quan về chương trình và những yếu tố bền vững
Chương trình F-35 đặt mục tiêu duy trì lịch trình sản xuất ổn định, phù hợp với kế hoạch huấn luyện và triển khai lực lượng. Các hợp đồng tập trung vào việc duy trì tỷ lệ sẵn sàng chiến đấu đáp ứng yêu cầu của phi công. Việc duy trì hoạt động lâu dài của F-35 đòi hỏi hệ thống bảo trì mạnh mẽ, cập nhật phần mềm thường xuyên và sự hợp tác chặt chẽ giữa các quân chủng và các quốc gia đồng minh.
Lockheed Martin và Văn phòng Chương trình Liên hợp F-35 (JPO) phải đưa ra các quyết định đa cấp, xem xét kỹ lưỡng giá thành mỗi máy bay, quy mô sản xuất và việc giảm chi phí đơn vị theo thời gian. Mỗi lô sản xuất đều nhằm mục đích cải thiện hiệu quả và đáp ứng các yêu cầu cụ thể của người sử dụng.
Quan hệ đối tác quốc tế và sự phát triển toàn cầu
Các đồng minh châu Âu tham gia chương trình F-35 theo dõi chặt chẽ tiến độ của từng lô sản xuất mới để lên kế hoạch mua sắm. Sự hiện diện ngày càng tăng của F-35 ở châu Âu cho thấy tầm quan trọng của nó đối với NATO và các hoạt động phòng thủ chung.
Các chính phủ châu Âu muốn có nguồn cung phụ tùng ổn định, các chương trình đào tạo phi công tiêu chuẩn và các trung tâm bảo trì trên khắp châu lục. Một số quốc gia cũng theo đuổi các thỏa thuận chuyển giao công nghệ để xây dựng năng lực công nghiệp địa phương, trong khi những quốc gia khác tập trung vào việc tiếp cận các trung tâm bảo trì, nhằm giảm thời gian giao hàng các bộ phận sửa chữa.
Số lượng các quốc gia sử dụng F-35 đang không ngừng tăng lên, bao gồm ba quân chủng của Mỹ và nhiều quốc gia đối tác. Các thỏa thuận bảo trì cũng mang lại lợi nhuận lớn. Năm 2021, Lầu Năm Góc đã cấp cho Lockheed Martin tới 6,6 tỷ USD để hỗ trợ đội máy bay F-35 trong giai đoạn 2021-2023.
Những thách thức về hậu cần và chi phí
Một vấn đề chính được nêu ra trong các tài liệu của Bộ Quốc phòng là hệ thống hậu cần của F-35, đặc biệt là Hệ thống Thông tin Hậu cần Tự động (ALIS). ALIS đóng vai trò quan trọng trong mọi giai đoạn vận hành và bảo trì F-35, từ lập kế hoạch nhiệm vụ đến đặt hàng phụ tùng thay thế. Các tài liệu này cho thấy một số quốc gia đã cân nhắc việc rút khỏi chương trình do những bất cập của ALIS.
Việc mua hàng ngàn máy bay trong nhiều thập kỷ nhằm mục đích giảm chi phí đơn vị thông qua nguyên tắc kinh tế quy mô. Tuy nhiên, các biến động chính trị và những thay đổi trong chính sách quốc phòng có thể ảnh hưởng đến tiến độ và chi phí của chương trình.
Tương lai nào cho F-35?
Các nhà phân tích đều cho rằng F-35 vẫn là một phần quan trọng trong chiến lược không quân của Mỹ, bất kể những thay đổi chính trị. Các quan chức quân sự nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì ưu thế trên không, điều này thúc đẩy việc tiếp tục sản xuất F-35. Sự quan tâm của quốc tế càng củng cố vị thế của máy bay này, khi các quốc gia đồng minh tiếp tục tích hợp F-35 vào kế hoạch phòng thủ trong tương lai.
Tuy nhiên, những diễn biến tiếp theo trong chính sách quốc phòng của chính quyền mới tại Mỹ sẽ quyết định tương lai của chương trình F-35. Liệu những vấn đề về chi phí, hiệu năng và hậu cần có được giải quyết triệt để? Liệu chương trình F-35 có tiếp tục nhận được sự ủng hộ của các đồng minh quốc tế? Tất cả những câu hỏi này sẽ được trả lời trong những năm tới, khi chương trình F-35 tiếp tục hành trình phát triển của mình.