Trung Quốc siết chặt xuất khẩu pin và công nghệ khoáng sản có tác động như thế nào?

[Mr Bens]

Năm 2025, Bộ Thương mại Trung Quốc đã gây chấn động khi công bố hạn chế xuất khẩu pin và các công nghệ khoáng sản quan trọng. Quyết định này ngay lập tức thu hút sự chú ý của thế giới, đặc biệt là các nước phương Tây, khiến nhiều phương tiện truyền thông đưa tin và phân tích. Ngay cả Nikkei Asia, hãng truyền thông Nhật Bản nổi tiếng khách quan, cũng không thể bỏ qua sự kiện này.

Thay đổi chiến lược xuất khẩu của Trung Quốc​

Trước đây, Trung Quốc chủ yếu hạn chế xuất khẩu nguyên liệu thô như khoáng sản, trong khi kiểm soát công nghệ xuất khẩu khá lỏng lẻo. Tuy nhiên, lần này, Bắc Kinh đã áp dụng biện pháp mạnh tay, đưa công nghệ sản xuất vật liệu điện cực dương pin, đặc biệt là lithium sắt phosphate và phosphate, vào "danh sách đen" hạn chế xuất khẩu. Đây là những thành phần cốt lõi trong sản xuất pin xe điện, cho thấy tầm quan trọng của chúng.

Theo giải thích chính thức, động thái này nhằm tăng cường hợp tác công nghệ quốc tế và tạo điều kiện tích cực hơn. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng đây là bước đi chiến lược của Trung Quốc trong cuộc cạnh tranh công nghệ toàn cầu.

Trung Quốc không còn là "công xưởng thế giới"​

Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc được biết đến là "công xưởng thế giới", dựa vào xuất khẩu nguyên liệu thô và nhân công giá rẻ. Tuy nhiên, với sự phát triển kinh tế vượt bậc và tiến bộ công nghệ, Trung Quốc đang vươn lên nắm giữ các công nghệ cốt lõi, thay vì chỉ đóng vai trò sản xuất.

Việc hạn chế xuất khẩu pin và công nghệ khoáng sản lần này là tín hiệu rõ ràng về tham vọng của Trung Quốc. Ví dụ, Trung Quốc chiếm tới 90% thị phần sản xuất vật liệu điện cực dương và gali, đồng thời nắm giữ nhiều công nghệ sản xuất độc quyền. Đây chính là "át chủ bài" giúp Trung Quốc khẳng định vị thế.

Tác động đến các công ty phương Tây​

Quyết định của Trung Quốc đã gây ra "cơn địa chấn" trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhiều công ty phương Tây vốn phụ thuộc vào công nghệ và nguyên liệu thô từ Trung Quốc đang đối mặt với thách thức lớn. Việc Trung Quốc "đóng cửa" xuất khẩu khiến họ khó tìm được nguồn cung thay thế, dẫn đến chi phí tăng cao và sức cạnh tranh giảm sút.

Một số quốc gia đã bắt đầu đầu tư mạnh vào nghiên cứu và phát triển để tự chủ công nghệ, nhưng quá trình này đòi hỏi thời gian và nguồn lực khổng lồ. Trong khi đó, việc tìm kiếm nhà cung cấp thay thế cũng không dễ dàng, vì trình độ công nghệ và năng lực sản xuất của các nước khác vẫn thua xa Trung Quốc.

Phản ứng của cộng đồng quốc tế​

Các chuyên gia quốc tế nhận định rằng động thái của Trung Quốc rất khôn ngoan, giúp họ duy trì vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực pin và khoáng sản. Tuy nhiên, các công ty phương Tây có thể phải đối mặt với chi phí cao hơn, thời gian chờ đợi lâu hơn, hoặc thậm chí không thể tiếp cận công nghệ cần thiết.

Nhiều người cho rằng đây là phản ứng của Trung Quốc trước lệnh cấm vận công nghệ từ Mỹ. Ví dụ, Mỹ từng hạn chế xuất khẩu chip sang Trung Quốc, và giờ đây, Bắc Kinh đáp trả bằng cách siết chặt xuất khẩu công nghệ then chốt. Điều này có thể làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ Trung-Mỹ.

Tương lai của cuộc cạnh tranh công nghệ​

Động thái của Trung Quốc đã mở ra một chương mới trong cuộc cạnh tranh công nghệ toàn cầu. Với sự phụ thuộc lẫn nhau ngày càng sâu sắc, việc phong tỏa công nghệ không phải là giải pháp lâu dài. Các quốc gia cần tìm cách hợp tác trong cạnh tranh và phát triển bền vững.
Quyết định hạn chế xuất khẩu pin và công nghệ khoáng sản của Trung Quốc không chỉ thể hiện tham vọng vươn lên dẫn đầu trong lĩnh vực công nghệ then chốt, mà còn báo hiệu sự thay đổi lớn trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu. Dù là "nước cờ lớn" hay "chiến lược khôn ngoan", động thái này chắc chắn sẽ có tác động sâu rộng đến nền kinh tế và công nghệ thế giới trong tương lai. (sohu)