Từ vụ "người phụ nữ bị xích cổ" đến nạn buôn người diễn ra ngang nhiên tại Trung Quốc

Những tuần gần đây, dư luận Trung Quốc đã bị thu hút bởi một vụ bê bối khiến họ dồn sự chú ý vào một trong những tệ nạn bất công, đen tối nhất trong lịch sử đất nước này: hoạt động buôn bán người tràn lan vào những năm 1980 vẫn tồn tại cho đến ngày nay.
Vào cuối tháng Giêng, các bài báo bắt đầu xuất hiện viết về một người phụ nữ bị xích vào tường một túp lều ở vùng nông thôn phía đông Trung Quốc. Các cuộc điều tra sau đó tiết lộ, người phụ nữ tên Xiao Huamei, đã bị bắt cóc bởi những kẻ buôn người ở phía tây nam của Trung Quốc vào cuối những năm 90. Sau đó lại bị bán cho một người đàn ông ở phía đông đất nước. Kể từ đó, cô đã sinh 8 đứa con cho người đàn ông này.
Từ vụ người phụ nữ bị xích cổ đến nạn buôn người diễn ra ngang nhiên tại Trung Quốc
Vụ việc đã làm dấy lên sự phẫn nộ của công chúng, kêu gọi xét lại trên diện rộng lịch sử buôn bán người của Trung Quốc. Thực tế, Xiao không phải là nạn nhân duy nhất. Từ năm 2017 đến năm 2020, các tòa án Trung Quốc đã xử lý các vụ án liên quan đến ít nhất 1.250 phụ nữ từng là nạn nhân của nạn buôn người. Những tội ác này thường diễn ra theo một mô hình tương tự: những kẻ buôn người bắt cóc những phụ nữ dễ bị tổn thương để bán làm vợ cho những gã đàn ông ở các địa phương khác của Trung Quốc.
Tuy nhiên, nhiều trường hợp có lẽ vẫn chưa được giải cứu. Một phân tích của Sixth Tone về dữ liệu điều tra dân số đối với khu vực nơi Xiao bị giam giữ cho thấy một loạt các mô hình di cư đáng lo ngại, với một số lượng lớn phụ nữ trẻ từ các tỉnh có thu nhập thấp ở tây nam Trung Quốc chuyển đến các vùng nông thôn ở phía đông để kết hôn.
Các cuộc hôn nhân này tập trung ở những khu vực có tiền sử nạo phá thai chọn lọc giới tính, gây ra tình trạng mất cân bằng lớn tỷ lệ giữa nam và nữ. Mặc dù không thể chắc chắn có bao nhiêu cuộc hôn nhân được gán ghép bất hợp pháp, nhưng người dân địa phương nói rằng họ biết một số phụ nữ bị ép buộc đến đây để kết hôn.
Các phát hiện trên đòi hỏi sự cần thiết mở một cuộc điều tra trên toàn Trung Quốc về phạm vi tác động mang tính lịch sử của nạn buôn người. Sau sự phản đối kịch liệt của công chúng đối với trường hợp của Xiao, Bộ Công an Trung Quốc thông báo họ đã tiến hành một cuộc đàn áp kéo dài 10 tháng đối với hoạt động buôn bán này, nhưng “vẫn còn nhiều vụ việc vẫn chưa giải quyết được”.

Hoạt động buôn bán hôn nhân diễn ra trên quy mô cực lớn​

Vụ án “người phụ nữ bị xích” nổi lên ở huyện Feng, một vùng nông thôn do thành phố Từ Châu quản lý. Nó nằm ở nửa phía bắc của Giang Tô, một tỉnh phía đông Trung Quốc giáp với Thượng Hải.
Bà mẹ bị xích cổ phơi bày thực trạng tồi tệ về nạn buôn người ở Trung Quốc


Mẹ của các bé gái mất tích, Du Sisi (trái), Yao Li (giữa) và Yang Ziyi đã kêu gọi sự giúp đỡ trên các nền tảng live-stream
Vùng phía bắc của Giang Tô là một khu vực tương đối thịnh vượng, nhưng mất cân bằng dân số nghiêm trọng. Năm 2010, tỷ lệ nam - nữ của những người từ 5-14 tuổi ở huyện Feng là 146,8 - có nghĩa là cứ 2 bé gái được sinh ra thì sẽ có 3 bé trai chào đời tại đây.
Nguyên nhân chính đằng sau sự mất cân bằng này là do tập quán chuộng con trai tại đây, dẫn đến nhiều ca nạo phá thai do lựa chọn giới tính. Một cuộc điều tra năm 1998 của Trung tâm Nghiên cứu Dân số và Phát triển Trung Quốc cho thấy phụ nữ mang thai ở vùng nông thôn tỉnh Giang Tô thường xuyên siêu âm để xác định giới tính thai nhi (một hủ tục sau này bị coi là bất hợp pháp ở Trung Quốc) và phá thai nếu đó là nữ.
“Các gia đình có con trai thường bắt nạt những gia đình không có. Điều này rất phổ biến ở các vùng nông thôn. Quyền lực gia đình rất quan trọng ở đây. Gia đình có một vài người con trai thì ai dám gây lộn với họ cơ chứ?”, một phụ nữ 60 tuổi sống trong vùng cho hay.
Việc Trung Quốc nới lỏng “chính sách một con” trong những năm gần đây đã giúp giảm số ca nạo phá thai do lựa chọn giới tính, theo một nghiên cứu được thực hiện vào năm 2021. Nhưng quan niệm phải có con trai vẫn tồn tại ở những phụ nữ sinh con thứ hai hoặc thứ ba.
Tuy nhiên, sự mất cân bằng dân số ở thành phố Từ Châu chỉ tồn tại ở trẻ vị thành niên. Từ 15 tuổi trở đi, tỷ lệ nam trên nữ giảm đáng kể. Điều này có nghĩa là một số lượng lớn nam giới đang rời khỏi thành phố hoặc có thể một số lượng lớn phụ nữ di cư đến đây.
Thành phố Từ Châu sở hữu tỷ lệ nam nữ cực đoan ở nhóm tuổi 0-14. Nhưng đối với những người trong độ tuổi 15-24, tỷ lệ này đột ngột trở nên cân bằng hơn.
Trong trường hợp của Từ Châu, nguyên nhân là do trường hợp thứ hai. Dữ liệu điều tra dân số ghi nhận không có sự sụt giảm đáng kể nào về dân số nam của thành phố từ năm 2000 đến năm 2010 nhưng lại ghi nhận hơn 60.000 dân số nữ di cư từ bên ngoài tỉnh Giang Tô đến đăng ký cư trú tại Từ Châu, 4.400 người trong số đó sống ở huyện Feng.
Từ vụ người phụ nữ bị xích cổ đến nạn buôn người diễn ra ngang nhiên tại Trung Quốc
Dữ liệu điều tra dân số còn cho thấy nhiều phụ nữ trẻ di cư đến các vùng nông thôn phía bắc Giang Tô. Năm 2010, hơn 80% những người di cư đến huyện Feng từ bên ngoài tỉnh Giang Tô là phụ nữ. Hầu hết các huyện trong khu vực đều có xu hướng tương tự.
Những người phụ nữ này thường đến từ các tỉnh lân cận Giang Tô, chẳng hạn như An Huy và Sơn Đông. Nhưng phần lớn các trường hợp, phụ nữ trẻ di cư đến các vùng nông thôn của Từ Châu là từ vùng cực tây nam của Trung Quốc, bao gồm các tỉnh Tứ Xuyên, Quý Châu và Vân Nam.
Phụ nữ từ các khu vực phía tây nam (nơi có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất ở Trung Quốc) có xu hướng di cư đến các vùng nông thôn ở Từ Châu. Trong khi đó, phụ nữ từ miền đông Trung Quốc có xu hướng di chuyển đến trung tâm đô thị của thành phố Từ Châu.
Tại sao rất nhiều phụ nữ chuyển đến miền bắc tỉnh Giang Tô? Một lý do rất kinh ngạc là để kết hôn. Theo số liệu điều tra dân số, khoảng 80% phụ nữ di cư đến các vùng nông thôn ở phía bắc Giang Tô từ tỉnh ngoài để kết hôn. Không rõ có bao nhiêu cuộc hôn nhân có liên quan đến nạn buôn người. Tuy nhiên, hoàn toàn trái ngược với tình hình ở các khu vực khác: ở phía nam tỉnh Giang Tô, gần 80% phụ nữ di cư đến để làm việc.

Một bức tranh toàn cảnh đáng lo ngại​

Bức tranh nổi lên là một thị trường hôn nhân xuyên quốc gia, quy mô lớn, ghép phụ nữ từ các vùng nghèo khó ở tây nam Trung Quốc với đàn ông độc thân từ các vùng nông thôn của tỉnh Giang Tô, nơi thiếu nữ giới.
Các nghiên cứu liên tiếp và các tham khảo trực tiếp từ các cư dân địa phương ở phía bắc Giang Tô cho thấy rằng những giao dịch như vậy thực sự tồn tại - và trong nhiều trường hợp, các giao dịch này được sắp xếp mà không có sự đồng ý của cô dâu.
Theo một nghiên cứu năm 2003 của các học giả tại Đại học Vân Nam, nhiều gia đình ở miền bắc Giang Tô đầu tư số tiền lớn để “săn” vợ cho con trai của họ. Điều này đặc biệt phổ biến trong các gia đình mà con trai có vấn đề về sức khỏe, khuyết tật hoặc rối loạn tâm thần.
Từ vụ người phụ nữ bị xích cổ đến nạn buôn người diễn ra ngang nhiên tại Trung Quốc
Theo nghiên cứu, các cuộc hôn nhân thường được sắp đặt thông qua người mai mối. Họ thường tìm kiếm phụ nữ trong độ tuổi kết hôn ở các vùng nông thôn của Tứ Xuyên, Vân Nam và Quý Châu, và đưa ra giá làm dâu cho gia đình đó. Sau đó, họ đưa người phụ nữ trẻ đến miền đông Trung Quốc, và giới thiệu cô với một gia đình cần vợ cho con trai để đổi lấy “phần thưởng”.
Một nghiên cứu năm 2019 của các nhà nghiên cứu tại Đại học Khoa học và Công nghệ Côn Minh tiết lộ các cuộc hôn nhân này gần như hoàn toàn là giao dịch. Các gia đình ở tây nam Trung Quốc, những người thường sống ở các vùng núi nghèo khó, cần phí của hồi môn. Các gia đình ở miền đông Trung Quốc lại cần một người phụ nữ kết hôn với con trai của họ và sinh ra con cái. Cảm nghĩ của người phụ nữ bị bán đi thường không phải là thứ được quan tâm và chỉ được xét đến sau, nghiên cứu cho biết.
Không rõ có bao nhiêu cuộc hôn nhân được dàn xếp bằng cách ép buộc, nhưng các báo cáo về nạn buôn người tràn lan ở miền bắc Giang Tô đã tồn tại trong nhiều thập kỷ. Trong cuốn sách “Ancient Sins” năm 1989, các tác giả Trung Quốc Xie Zhihong và Jia Lusheng ước tính rằng 48.100 phụ nữ đã bị bán đến Từ Châu trong những năm 80.
Fan Hui, 24 tuổi, lớn lên ở huyện Feng nói rằng cô biết ba phụ nữ từ Tây Nam Trung Quốc đã bị bắt cóc và đưa đến làng của cô.
Những người phụ nữ này là nạn nhân của giao dịch buôn người là chuyện ai cũng biết đến, nhưng không ai trình báo với chính quyền. Đó là vì hầu hết người dân địa phương không coi buôn bán người là một tội ác vì ranh giới giữa hôn nhân sắp đặt và buôn bán người đã bị xóa nhòa, cô nói.
Fan nói rằng cô cũng biết hai phụ nữ bị bắt cóc từ những ngôi làng lân cận. Một người là mẹ bạn cùng lớp của cô. Fan nhớ lại khi cô học lớp hai đến thăm nhà một người bạn học để ăn tối đã nhìn thấy người phụ nữ đó đang loay hoay làm bánh bao. Một trong hai cánh tay của người phụ nữ đã bị chém đứt lìa ở phần cổ tay.
Khi Fan hỏi bà ấy về điều đó, người phụ nữ nói rằng những kẻ buôn người đã chặt tay để làm hình phạt. Bà ấy đã cố gắng trốn thoát, nhưng bị bắt lại.
Fan nói: “Bà ấy im lặng và buồn bã sau đó. Những người phụ nữ bị bắt cóc này đã có một quãng thời gian đầy khó khăn. Họ không có bạn bè, và người dân địa phương phân biệt đối xử với người ngoài, gọi họ là những kẻ man rợ”.
Sau khi vụ án Xiao Huamei thu hút sự chú ý lớn của dư luận, các nhà chức trách Trung Quốc dường như đang đẩy mạnh nỗ lực bóc trần lịch sử các vụ buôn người.
Nguồn: Sixth Tone
 


Đăng nhập một lần thảo luận tẹt ga
Thành viên mới đăng
Top