UAV Lancet cải tiến trở thành cơn ác mộng trên chiến trường Ukraine

Hoàng Nam
Hoàng Nam
Phản hồi: 0

Hoàng Nam

Writer
Quân đội Ukraine xác định máy bay không người lái ZALA Lancet kamikaze của Nga là mối đe dọa lớn và đang tìm cách tự bảo vệ mình trên chiến trường.
UAV Lancet cải tiến trở thành cơn ác mộng trên chiến trường Ukraine

Lancet là gì?​

Máy bay không người lái Lancet được phân loại là máy bay không người lái mang bom hoặc máy bay không người lái kamikaze được phát triển vào năm 2019 bởi ZALA Aero, công ty con của tập đoàn công nghiệp quốc phòng Nga Kalashnikov.
Theo Kyiv Post, các lực lượng của Moscow đã tích cực sử dụng loại đạn này kể từ mùa thu năm 2022 và ngày càng có nhiều máy bay không người lái cảm tử của Nga xuất hiện trên chiến tuyến của Ukraine trong những tháng gần đây trong bối cảnh Ukraine phản công.
Bằng cách đặt tên cho loại đạn lảng vảng của họ là “Lancet” theo tên dụng cụ y tế sắc bén, Nga sử dụng nó để tấn công các mục tiêu với độ chính xác phẫu thuật - ít nhất đó là ý định.
Nó hiện được sản xuất với hai phiên bản: Lancet 1 và Lancet 3, sự khác biệt giữa hai phiên bản này chủ yếu là kích thước và trọng tải nổ tiếp theo.
Đầu đạn Lancet 1 nặng khoảng 1 kg và đầu đạn Lancet 3 nặng 3 kg. Đầu đạn có thể là loại đạn có hình dạng có hiệu quả chống lại xe bọc thép hoặc phiên bản có sức nổ mạnh được sử dụng để chống lại người hoặc xe hạng nhẹ.
Thân của UAV được chế tạo từ nhựa nhẹ trong suốt với radar, khiến nó khó bị phát hiện khi đang bay. Nó có thiết kế khí động học khác thường với các cánh hình chữ Х mang lại khả năng cơ động và nhắm mục tiêu cao hơn.

Khả năng và vai trò của Lancet ở Ukraine​

Lancet 1 nhỏ hơn không đủ khả năng để tiêu diệt hoặc thậm chí gây hư hại nghiêm trọng cho xe bọc thép hạng nặng nhưng có hiệu quả chống lại các phương tiện bọc thép hoặc không bọc thép hạng nhẹ, nhân sự và pháo kéo.
Một đoạn video lan truyền trên mạng cho thấy một máy bay không người lái Lancet đang tấn công một chiếc xe tăng Leopard của Đức, dường như khiến nó không hoạt động.
Lancet 3 lớn hơn có thể phá hủy hoặc gây hư hại nghiêm trọng cho hầu hết các phương tiện bọc thép hạng nặng được lực lượng Ukraine sử dụng và không nên đánh giá thấp khả năng của nó.
Nó có tính cơ động cao và khi được sử dụng để tấn công xe tăng từ phía trên tháp pháo, nơi có lớp giáp mỏng hơn, nó có nhiều khả năng xuyên thủng tháp pháo, gây ra vụ nổ bên trong.
Lancet dễ dàng vượt qua hầu hết các phương tiện chiến đấu bộ binh (IFV) cũng như các phương tiện chống mìn như MaxxPro do Mỹ sản xuất.
UAV Lancet cải tiến trở thành cơn ác mộng trên chiến trường Ukraine
Cả hai mẫu đều được phóng từ máy phóng đặc biệt giúp chúng có đủ tốc độ để cất cánh với tốc độ hành trình tối đa là 110 km/h và vận tốc cuối khoảng 300 km/h khi lao thẳng về phía mục tiêu. Họ sử dụng các bệ phóng di động có thể được triển khai lại ngay sau khi ra mắt, khiến chúng khó bị theo dõi.
Vào tháng 9/2023, có thông tin cho rằng binh lính Ukraine đã sử dụng HIMARS để tấn công các bệ phóng. Thời gian bay khoảng 40 phút, tầm bay 70 km.
Moscow thường sử dụng Lancet kết hợp với máy bay không người lái trinh sát Orlan-10 của Nga, hỗ trợ việc xác định, thu thập và dẫn đường chống lại mục tiêu.
Ngoài ra, Orlan-10 có thể được trang bị bộ lặp vô tuyến có thể hoạt động như một bộ phát đáp để điều khiển Lancet trên phạm vi xa hơn.
Việc sử dụng Lancet để trinh sát trên không cho phép tấn công ngay lập tức vào mục tiêu, do đó tiết kiệm thời gian mà lẽ ra phải dùng để phóng một UAV khác.
Kinh nghiệm cho thấy các lực lượng Nga thường sử dụng Lancet để tấn công các mục tiêu có tầm quan trọng chiến thuật, như pháo binh, phòng không, radar và sở chỉ huy của Ukraine – và máy bay phản lực của Ukraine.
Hình ảnh được binh sĩ Nga công bố hôm 9/11 cho thấy máy bay không người lái (UAV) ****** Lancet được cải tiến bằng hệ thống LIDAR, có khả năng đo khoảng cách chính xác đến mục tiêu để kích hoạt đầu đạn từ xa.
Video đăng cùng ngày cho thấy một chiếc Lancet sử dụng đầu nổ xuyên tự định hình (EFP) kích hoạt từ khoảng cách vài mét để vô hiệu hóa lưới thép bảo vệ xe chiến đấu bộ binh M2 Bradley của Ukraine. Cải tiến này của Lancet khiến biện pháp bảo vệ xe tăng, thiết giáp bằng lưới thép hay giáp lồng của Ukraine trở nên kém hiệu quả.
Giới chuyên gia quân sự phương Tây nhận định đây là một trong nhiều cải tiến mà Nga đã áp dụng cho UAV Lancet trong thực chiến, nhằm duy trì uy lực của loại vũ khí được đánh giá là cơn ác mộng thường trực của quân đội Ukraine trên chiến trường.
UAV Lancet tham chiến lần đầu vào tháng 7/2022 và đã tấn công hàng trăm khí tài của Ukraine, trong đó chủ yếu là pháo tự hành và lựu pháo, tổ hợp phòng không, hệ thống tác chiến điện tử, xe tăng thiết giáp và cả tiêm kích MiG-29.
"Đòn tập kích nhằm vào tiêm kích MiG-29 ở căn cứ Dolgintsevo, cách tiền tuyến hơn 70 km, cho thấy dòng Lancet ngày càng uy lực, trong khi Ukraine chật vật tìm biện pháp đối phó và bảo vệ những khí tài vô giá", bình luận viên Francis Farrell viết trên tờ Kyiv Independent.
Giới chức Ukraine cũng nhiều lần thừa nhận hiểm họa từ UAV Lancet.
Trong bài viết về thách thức công nghệ trên chiến trường đăng ngày 1/11, tư lệnh quân đội Ukraine Valeri Zaluzhny đề cập nhiều đến Lancet và nhấn mạnh đây là vũ khí "rất khó đối phó".
UAV Lancet được tập đoàn Zala Aero thuộc hãng Kalashnikov của Nga phát triển dựa trên đạn tuần kích KUB-BLA và ra mắt năm 2019. Nó lấp khoảng trống quan trọng giữa flycam hạng nhẹ mang thuốc nổ và UAV ****** tầm xa như Geran-2, đáp ứng nhu cầu về loại vũ khí tầm trung chuyên thực hiện đòn đánh chính xác cao và phản pháo cấp chiến thuật - chiến dịch.
Chiến thuật sử dụng Lancet rất đơn giản. Lực lượng Nga thường huy động UAV trinh sát như Orlan-10 và SuperCam để tìm kiếm mục tiêu, sau đó đánh dấu vị trí để triển khai Lancet.
Những mẫu Lancet đầu tiên có thể tự động lao xuống mục tiêu được người vận hành đánh dấu, hoặc được điều khiển thủ công để chọn vị trí hiểm yếu nhất của mục tiêu. Phiên bản Lancet mới nhất tham chiến tại Ukraine được bổ sung khả năng tự động phát hiện và bám bắt mục tiêu, không cần chỉ thị từ kíp điều khiển.
Alexander Zakharov, tổng công trình sư của Zala Aero, hồi tháng 7 cho biết doanh nghiệp này đang phát triển dòng Lancet trang bị thuật toán lựa chọn mục tiêu và năng lực phối hợp tác chiến, ứng dụng học thuyết tấn công hiệp đồng bằng bầy UAV.
"Lancet có thể phát hiện khí tài từ rất xa, ngay cả khi chúng tôi che giấu và ngụy trang chúng giữa các tán cây, rồi lao xuống như chim ưng", sĩ quan phòng không có biệt danh Hollywood thuộc Lữ đoàn Cơ giới Độc lập số 47 Ukraine cho hay.
Hiệu quả tác chiến cao đã thúc đẩy Nga mở rộng dây chuyền chế tạo Lancet. Kênh truyền hình quốc gia Nga Rossiya-1 hồi tháng 7 cho biết sản lượng của dòng UAV này đã tăng hơn 50 lần kể từ khi chiến sự bùng phát. Phần cứng và phần mềm của Lancet cũng liên tục được nâng cấp, giúp tăng tầm bay và độ chính xác cho chúng.
Quân đội Ukraine đang phải áp dụng nhiều phương án để bảo vệ khí tài giá trị cao khỏi mối đe dọa từ Lancet, dù điều này không phải lúc nào cũng mang lại kết quả.
Kích thước nhỏ, chế tạo từ vật liệu tổng hợp và độ bộc lộ hồng ngoại rất thấp của Lancet giúp nó khó bị phát hiện bởi radar và các hệ thống phòng không. Chi phí thấp và số lượng lớn của dòng UAV này khiến binh sĩ Ukraine ngần ngại khai hỏa tên lửa phòng không đắt tiền để đánh chặn.
Quân đội Ukraine hiện nay chủ yếu dựa vào các khẩu đội phòng không trang bị pháo ZU-23 từ thời Liên Xô để đối phó Lancet. Họ đôi khi thông báo bắn hạ được UAV Lancet, nhưng thường là nhờ yếu tố may mắn. "Lữ đoàn chúng tôi từng ghi nhận trường hợp dùng súng AK tiêu diệt Lancet, nhưng đó là trường hợp cực kỳ hy hữu", Hollywood thừa nhận.
Một giải pháp đối phó khác là tác chiến điện tử, nhằm chế áp hệ thống định vị của Lancet và ngăn nó tiếp cận vị trí mục tiêu.
Dù vậy, tổng công trình sư Zakharov nói rằng các biện pháp tác chiến điện tử của Ukraine hiện nay gần như vô tác dụng với Lancet, vì toàn bộ hệ thống điện tử nằm trên máy bay và không đòi hỏi kết nối với người điều khiển. "Họ cũng không thu được lợi ích gì từ mổ xẻ phi cơ, vì nó được trang bị hàng loạt biện pháp bảo mật ở nhiều cấp độ", ông cho biết.
Cựu tổng thống Ukraine Petro Poroshenko hôm 3/11 công bố chiến dịch gọi vốn cộng đồng, đặt mục tiêu quyên góp 4,2 triệu USD để chế tạo tổ hợp gây nhiễu có thể đối phó chiến thuật sử dụng Lancet. "Hệ thống có thể vô hiệu hóa những chiếc Orlan từ khoảng cách 20 km, ngăn chúng đánh dấu mục tiêu cho Lancet", ông cho hay.
Khi các biện pháp ngăn chặn từ xa thất bại, binh sĩ Ukraine đã nghĩ ra cách gắn lưới thép để bảo vệ khí tài khỏi đòn đánh của Lancet. Đây từng được coi là biện pháp thô sơ nhưng đạt hiệu quả cao nhất.
Militarnyi, cổng thông tin quân sự lớn nhất tại Ukraine, cho biết các mẫu UAV ****** đời cũ của Nga từng nhiều lần bị vướng vào lưới thép khi tập kích xe tăng, thiết giáp Ukraine và không thể kích hoạt đầu nổ chạm để phá hủy mục tiêu.
Tuy nhiên, sự xuất hiện của mẫu Lancet dùng cảm biến LIDAR và đầu nổ EFP dường như cũng đã vô hiệu hóa phương án này.
"Nga đã phát triển được loại vũ khí chuyên biệt nhằm đáp ứng yêu cầu tác chiến cụ thể. Lancet có hiệu quả cao và liên tục được cải tiến, đó là lý do quân đội Ukraine phải công khai thừa nhận nó là khí tài rất nguy hiểm", Samuel Bendett, chuyên gia về robot và UAV, nêu quan điểm.

Đặc tính kỹ thuật của UAV Lancet​

ZALA Lancet là máy bay không người lái được Nga sử dụng làm vũ khí bay lượn cho cả trinh sát và tấn công cảm tử.
Chiều dài: 1,65 m
Hệ thống quang học: hệ thống nhắm mục tiêu kết hợp và quang điện tử nhiệt.
Đầu đạn: dạng đầu đạn tích điện hoặc có sức nổ phân mảnh cao. Lancet 1: 1 kg, Lancet 3: 3 kg.
Trọng lượng cất cánh: 5 kg hoặc 12 kg, tùy theo mẫu
Tốc độ hành trình: 80–100 km/h
Phạm vi bay: 40–70 km
Vận tốc cuối khi tiếp cận mục tiêu: 300 km/h
Các nhà phát triển tuyên bố Lancet bay đến khu vực được chỉ định ở chế độ tự động và sau đó quét khu vực đó để tìm mục tiêu bằng thuật toán phát hiện. Khi ở chế độ này, nó không yêu cầu kết nối với người vận hành và không bị nhiễu.
 


Đăng nhập một lần thảo luận tẹt ga
Thành viên mới đăng
Top